Autor przewodnika: Joanna Czerniel, Adrianna Dadej

Konsultant przewodnika: Rafał Olijarczyk

Spis treści

• Podstawowe informacje o e‑materiale1Podstawowe informacje o e‑materiale

• Wskazówki do wykorzystania materiałów multimedialnych w procesie dydaktycznym2Wskazówki do wykorzystania materiałów multimedialnych w procesie dydaktycznym

• Opis interaktywnych materiałów sprawdzających dla e‑materiału3Opis interaktywnych materiałów sprawdzających dla e‑materiału

• Wykorzystanie e‑materiału do pracy z uczącymi się o specjalnych potrzebach edukacyjnych4Wykorzystanie e‑materiału do pracy z uczącymi się o specjalnych potrzebach edukacyjnych

• Minimalne wymagania techniczne umożliwiające korzystanie z e‑materiału5Minimalne wymagania techniczne umożliwiające korzystanie z e‑materiału

Tytuł e‑materiału

W recepturze aptecznej

Nazwa i symbol cyfrowy zawodu

Technik farmaceutyczny, 321301

Kod i nazwa kwalifikacji

MED.09. Sporządzanie i wytwarzanie produktów leczniczych oraz prowadzenie obrotu produktami leczniczymi, wyrobami medycznymi, suplementami diety i środkami spożywczymi specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz innymi produktami dopuszczonymi do obrotu w aptece na podstawie przepisów prawa.

Oznaczenie i nazwa jednostki efektów kształcenia

MED.09.1. Bezpieczeństwo i higiena pracy.
MED.09.3. Sporządzanie i wytwarzanie produktów leczniczych i preparatów leczniczych na podstawie i w zakresie określonym w przepisach prawa obowiązujących na terenie Rzeczypospolitej Polskiej.

Efekty kształcenia i odpowiadające im kryteria weryfikacji właściwe dla e‑materiału

Osoba ucząca się:

MED.09.1.5) organizuje stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii, przepisami prawa dotyczącymi bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska:
MED.09.1.5)1) wykonuje zadania zawodowe z zachowaniem zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
MED.09.3.2) rozróżnia substancje czynne od substancji pomocniczych i wykorzystuje substancje stosowane do sporządzania poszczególnych postaci leku:
MED.09.3.2)1) objaśnia różnice między substancją czynną a substancją pomocniczą,
MED.09.3.2)2) opisuje wymagania stawiane substancjom pomocniczym,
MED.09.3.2)3) stosuje substancje pomocnicze do sporządzania poszczególnych postaci leku,
MED.09.3.2)4) stosuje metody obliczania ilości substancji potrzebnych do sporządzania postaci leku recepturowego,
MED.09.3.3) charakteryzuje postacie leków recepturowych i leków aptecznych:
MED.09.3.3)1) rozróżnia poszczególne postacie leków recepturowych i leków aptecznych,
MED.09.3.3)2) określa warunki przechowywania leków recepturowych i leków aptecznych,
MED.09.3.3)3) opisuje postacie leków sporządzanych w aptece: roztwory, mieszanki, zawiesiny, emulsje, maści, proszki, czopki, gałki, krople do użytku wewnętrznego i zewnętrznego, krople do oczu,
MED.09.3.3)4) opisuje postacie leków recepturowych pod względem właściwości fizykochemicznych i zastosowanej drogi podania,
MED.09.3.3)5) opisuje postacie leków aptecznych pod względem właściwości fizykochemicznych i zastosowanej drogi podania,
MED.09.3.5) ocenia prawidłowość zapisu ilości składników, dla których określono dawki i stężenia maksymalne:
MED.09.3.5)1) oblicza stężenia składników leku,
MED.09.3.5)2) oblicza dawki składników leku,
MED.09.3.5)3) analizuje ilość składników, dla których określono dawki i stężenia maksymalne,
MED.09.3.6) ustala ilość surowców farmaceutycznych potrzebnych do sporządzania leku recepturowego i leku aptecznego:
MED.09.3.6)1) stosuje metody obliczeniowe w celu ustalenia ilości surowców farmaceutycznych potrzebnych do sporządzania leku recepturowego lub leku aptecznego,
MED.09.3.6)2) oblicza ilość surowców farmaceutycznych potrzebnych do sporządzania leku recepturowego,
MED.09.3.6)3) oblicza ilość surowców farmaceutycznych potrzebnych do sporządzania leku aptecznego,
MED.09.3.7) planuje przebieg prac związanych ze sporządzaniem leku aptecznego i leku recepturowego:
MED.09.3.7)1) wymienia podstawowe zasady organizacji pracy w oparciu o system jakości,
MED.09.3.7)2) opisuje metody sporządzania leku aptecznego do zapisanej postaci leku,
MED.09.3.7)3) omawia warunki sporządzania leku recepturowego do zapisanej postaci leku,
MED.09.3.7)4) stosuje właściwą metodę sporządzania leku recepturowego,
MED.09.3.7)5) stosuje odpowiednią aparaturę i urządzenia niezbędne do sporządzania przepisanej postaci leku,
MED.09.3.7)6) rozróżnia sprzęt stosowany do sporządzania określonej postaci leku,
MED.09.3.7)7) opisuje podstawowe procesy w trakcie wykonywania leku,
MED.09.3.7)8) podaje przykłady dokumentowania procesów w trakcie wykonywania leków,
MED.09.3.8) sporządza postacie leków recepturowych i leków aptecznych zgodnie z uprawnieniami zawodowymi:
przestrzega zasad aseptyki i ochrony indywidualnej podczas sporządzania leków,
MED.09.3.8)1) korzysta z aktualnej Farmakopei Polskiej i zasad Dobrej Praktyki, Wytwarzania w celu sporządzania leku recepturowego i leku aptecznego,
MED.09.3.8)2) sporządza lek recepturowy zalecony przez lekarza,
MED.09.3.8)3) sporządza lek apteczny zgodnie ze specyfikacją farmakopealną,
MED.09.3.8)4) dobiera rodzaj opakowania do sporządzanej postaci leku,
MED.09.3.8)5) pakuje sporządzony lek,
MED.09.3.8)6) wykonuje etykietowanie opakowań,
MED.09.3.9) prowadzi dokumentację dotyczącą sporządzanych leków recepturowych i aptecznych:
MED.09.3.9)1) wypełnia niezbędną dokumentację dotyczącą sporządzanych leków recepturowych i aptecznych,
MED.09.3.9)2) omawia dokumentację dotyczącą leków sporządzanych w aptece,
MED.09.3.11) obsługuje aparaturę, urządzenia i sprzęt wykorzystywany w aptece:
MED.09.3.11)2) stosuje aparaturę, urządzenia i sprzęt wykorzystywany w aptece zgodnie z instrukcją obsługi urządzeń używanych w aptece.

Cele ogólne e‑materiału

E‑materiał wspiera osiąganie celu kształcenia określonego dla kwalifikacji MED.09. Sporządzanie i wytwarzanie produktów leczniczych oraz prowadzenie obrotu produktami leczniczymi, wyrobami medycznymi, suplementami diety i środkami spożywczymi specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz innymi produktami dopuszczonymi do obrotu w aptece na podstawie przepisów prawa: sporządzanie i wytwarzanie produktów leczniczych – zgodnie z uprawnieniami wynikającymi z przepisów obowiązujących na terenie Rzeczypospolitej Polskiej.

Struktura e‑materiału, tytuły materiałów multimedialnych wraz z ich typem

Na e‑materiał składają się materiały multimedialne i obudowa dydaktyczna:

• „Sporządzanie produktów leczniczych w recepturze aptecznej” - e‑bookD10LkkAj8„Sporządzanie produktów leczniczych w recepturze aptecznej” - e‑book

• „Receptura apteczna w praktyce” - wirtualne laboratoriumD15SiKXj4„Receptura apteczna w praktyce” - wirtualne laboratorium

• Interaktywne materiały sprawdzająceD15d7EmOIInteraktywne materiały sprawdzające

• Słownik pojęć dla e‑materiałuD1GzPHh4qSłownik pojęć dla e‑materiału

• Przewodnik dla nauczycielaDhO6O5MyKPrzewodnik dla nauczyciela

• Przewodnik dla uczącego sięD1BjHIPO7Przewodnik dla uczącego się

• Netografia i bibliografiaDE6Lch7ZaNetografia i bibliografia

• Instrukcja użytkowaniaDcaRqkAMVInstrukcja użytkowania

E‑book Sporządzanie produktów leczniczych w recepturze aptecznej powinien być pierwszym materiałem, z którym zapoznaje się osoba ucząca się. Przedstawia on poszczególne etapy sporządzania, pakowania i oznaczania produktów leczniczych (recepturowych i aptecznych) w postaci płynnej, półstałej i stałej, jałowych i niejałowych. W e‑booku zawarty jest opis zasad sporządzania najczęściej wykonywanych leków w recepturze aptecznej wraz z wykazem utensyliów i surowców potrzebnych do sporządzania, pakowania i oznaczania produktów leczniczych (recepturowych i aptecznych) w postaci płynnej, półstałej i stałej, jałowych i niejałowych.

Następnie uczący się powinien zapoznać się z wirtualnym laboratorium Receptura apteczna w praktyce. Umożliwia ono przeprowadzenie procesów sporządzania i wytwarzania produktów leczniczych (recepturowych i aptecznych) w warunkach pomieszczenia recepturowego. Uczący się na tym etapie zna już podstawowe zasady przygotowywania produktów leczniczych (recepturowych i aptecznych).

Powrót do spisu treści6Powrót do spisu treści

Tytuł materiału multimedialnego

Sporządzanie produktów leczniczych w recepturze aptecznej

Typ materiału multimedialnego

E‑book

Opis zawartości merytorycznej materiału multimedialnego i powiązania pomiędzy elementami materiału multimedialnego

E‑book Sporządzanie produktów leczniczych w recepturze aptecznej zawiera najważniejsze informacje dotyczące sporządzania leków najczęściej wykonywanych w recepturze aptecznej przez techników farmaceutycznych.

E‑book prezentuje charakterystykę podstawowych grup leków wykonywanych w recepturze aptecznej: roztworów, kropli, mieszanek, naparów, odwarów, maceracji, emulsji, zawiesin, kropli do oczu, proszków, ziół, czopków, pigułek i maści. Każdy spośród wymienionych rodzajów leków omówiony jest w oddzielnym rozdziale. W e‑booku w sposób schematyczny przedstawione są poszczególne etapy sporządzania, pakowania i oznaczania produktów leczniczych (recepturowych i aptecznych) w postaci płynnej, półstałej i stałej, jałowych i niejałowych. Zawarto w nim również szczegółowy opis wykonania leków najczęściej sporządzanych w recepturze aptecznej. E‑book przedstawia także wykaz utensyliów i surowców wykorzystywanych w recepturze aptecznej podczas sporządzania leków.

Materiał powiązany jest z następującymi kryteriami weryfikacji, zgodnie z którymi osoba ucząca się:
MED.09.3.2)1) objaśnia różnice między substancją czynną a substancją pomocniczą,
MED.09.3.2)2) opisuje wymagania stawiane substancjom pomocniczym,
MED.09.3.2)3) stosuje substancje pomocnicze do sporządzania poszczególnych postaci leku,
MED.09.3.2)4) stosuje metody obliczania ilości substancji potrzebnych do sporządzania postaci leku recepturowego,
MED.09.3.3)1) rozróżnia poszczególne postacie leków recepturowych i leków aptecznych,
MED.09.3.3)2) określa warunki przechowywania leków recepturowych i leków aptecznych,
MED.09.3.3)3) opisuje postacie leków sporządzanych w aptece: roztwory, mieszanki, zawiesiny, emulsje, maści, proszki, czopki, gałki, krople do użytku wewnętrznego i zewnętrznego, krople do oczu,
MED.09.3.3)4) opisuje postacie leków recepturowych pod względem właściwości fizykochemicznych i zastosowanej drogi podania,
MED.09.3.3)5) opisuje postacie leków aptecznych pod względem właściwości fizykochemicznych i zastosowanej drogi podania,
MED.09.3.5)1) oblicza stężenia składników leku,
MED.09.3.5)2) oblicza dawki składników leku,
MED.09.3.5)3) analizuje ilość składników, dla których określono dawki i stężenia maksymalne,
MED.09.3.6)1) stosuje metody obliczeniowe w celu ustalenia ilości surowców, farmaceutycznych potrzebnych do sporządzania leku recepturowego lub leku aptecznego,
MED.09.3.6)2) oblicza ilość surowców farmaceutycznych potrzebnych do sporządzania leku recepturowego,
MED.09.3.6)3) oblicza ilość surowców farmaceutycznych potrzebnych do sporządzania leku aptecznego,
MED.09.3.7)1) wymienia podstawowe zasady organizacji pracy w oparciu o system jakości,
MED.09.3.7)2) opisuje metody sporządzania leku aptecznego do zapisanej postaci leku,
MED.09.3.7)3) omawia warunki sporządzania leku recepturowego do zapisanej postaci leku,
MED.09.3.7)4) stosuje właściwą metodę sporządzania leku recepturowego,
MED.09.3.7)5) stosuje odpowiednią aparaturę i urządzenia niezbędne do sporządzania przepisanej postaci leku,
MED.09.3.7)6) rozróżnia sprzęt stosowany do sporządzania określonej postaci leku,
MED.09.3.7)7) opisuje podstawowe procesy w trakcie wykonywania leku,
MED.09.3.7)8) podaje przykłady dokumentowania procesów w trakcie wykonywania leków,
MED.09.3.8)1) korzysta z aktualnej Farmakopei Polskiej i zasad Dobrej Praktyki Wytwarzania w celu sporządzania leku recepturowego i leku aptecznego,
MED.09.3.8)2) sporządza lek recepturowy zalecony przez lekarza,
MED.09.3.8)3) sporządza lek apteczny zgodnie ze specyfikacją farmakopealną,
MED.09.3.8)4) dobiera rodzaj opakowania do sporządzanej postaci leku,
MED.09.3.8)5) pakuje sporządzony lek,
MED.09.3.8)6) wykonuje etykietowanie opakowań,
MED.09.3.9)1) wypełnia niezbędną dokumentację dotyczącą sporządzanych leków recepturowych i aptecznych,
MED.09.3.9)2) omawia dokumentację dotyczącą leków sporządzanych w aptece,
MED.09.3.11)2) stosuje aparaturę, urządzenia i sprzęt wykorzystywany w aptece zgodnie z instrukcją obsługi urządzeń używanych w aptece.

E‑book Sporządzanie produktów leczniczych w recepturze aptecznej powinien być pierwszym materiałem, z którego skorzysta osoba ucząca się.

Po zapoznaniu się z informacjami zawartymi w e‑booku zaleca się przejście do wirtualnego laboratorium Receptura apteczna w praktyce, które umożliwia przeprowadzenie procesów sporządzania i wytwarzania produktów leczniczych (recepturowych i aptecznych) w warunkach pomieszczenia recepturowego. Uczący się zna już na tym etapie podstawowe zasady przygotowywania produktów leczniczych (recepturowych i aptecznych). Dzięki przeczytanym wcześniej informacjom uczący się wie też, jakie czynności należy wykonać podczas sporządzania leków w recepturze.

Dopuszczalne jest podzielenie materiału zawartego w e‑booku i wirtualnym laboratorium na poszczególne rozdziały. Po zapoznaniu się z odpowiednim rozdziałem, np. „Roztwory”, w e‑booku osoba ucząca się może przejść do wykonania w wirtualnym laboratorium recepty powiązanej z tym rozdziałem.

Materiał multimedialny powiązany jest z materiałami sprawdzającymi:

• zadaniem ukierunkowanym na grupowanie Zdecyduj przed wykonaniem leku,

• zadaniem ukierunkowanym na uporządkowanie Od surowca do przygotowanego leku,

• zadaniem dobierania w pary Recepta to nie wszystko,

• testem wielokrotnego wyboru z jedną lub wieloma prawidłowymi odpowiedziami Podstawy receptury aptecznej,

• dopasowaniem elementów do schematu Przygotowanie leku recepturowego – krok po kroku,

• zadaniem typu prawda czy fałsz Leki płynne, półpłynne i stałe w recepturze aptecznej.

Cele szczegółowe materiału multimedialnego

Materiał wspiera osiągnięcie następujących celów:

• dobieranie właściwych substancji leczniczych i pomocniczych do sporządzania poszczególnych postaci leku,

• charakteryzowanie postaci leków recepturowych i leków aptecznych,

• obliczanie ilości składników niezbędnych do sporządzania leków recepturowych i aptecznych,

• sprawdzanie prawidłowości wielkości dawek zapisanych na receptach lekarskich,

• dobieranie właściwej postaci leku dla składników zapisanych na receptach,

• dobieranie sprzętu i opakowań niezbędnych do sporządzania leków recepturowych i aptecznych,

• wykonywanie, pakowanie i etykietowanie leków recepturowych i aptecznych zgodnie z receptą lekarską,

• obsługiwanie aparatury, urządzeń i sprzętu wykorzystywanego w recepturze aptecznej.

Wykorzystanie materiału multimedialnego w trakcie zajęć

Praca indywidualna

• Po zapoznaniu się z e‑bookiem osoba ucząca się może wypisać na kartce nieznane sobie słownictwo, aby potem próbować je wyjaśnić na podstawie własnych skojarzeń, doświadczeń, posiadanej wiedzy. Następnie, samodzielnie lub z nauczycielem, może sprawdzić w słowniku odpowiednią definicję. Potem uczący się może przygotować fiszki.

• Po zapoznaniu się z e‑bookiem osoba ucząca się może przygotować mapę myśli na temat charakteryzowania postaci leków recepturowych i leków aptecznych (np. „Roztwory”, „Mieszanki”, „Proszki”, „Maści”).

Praca w grupach

• Nauczyciel może podzielić zespół na trzy grupy liczące mniej więcej tyle samo osób. Po zapoznaniu się z e‑bookiem członkowie grup przygotowują schematy dotyczące sporządzania leków w recepturze aptecznej, np. podczas omawiania sporządzania maści poszczególne grupy przygotowują schematy obrazujące, jak należy wykonać: maść roztwór, maść zawiesinę, maść emulsję. Nauczyciel sprawdza poprawność wykonania schematów. Następnie grupy prezentują swe schematy na forum całego zespołu.

• Nauczyciel może podzielić zespół na dwie grupy liczące mniej więcej tyle samo osób. Po zapoznaniu się z e‑bookiem członkowie każdej z grup tworzą dla członków grupy przeciwnej quiz na temat charakterystyki i sporządzania leków recepturowych i aptecznych. Pytania mogą dotyczyć omawianego tematu, wykorzystania substancji pomocniczych lub aktywnych, niezbędnego sprzętu i opakowań. Oba quizy liczą tyle samo pytań. Nauczyciel sprawdza poprawność konstruowania pytań testowych oraz wartość merytoryczną zadań. Grupy mają wyznaczony czas na wskazanie poprawnych odpowiedzi do quizu zaproponowanego przez grupę przeciwną. Wygrywa ta grupa, która zdobyła więcej punktów za poprawne odpowiedzi.

Praca z całym zespołem

• Nauczyciel inicjuje dyskusję dydaktyczną z całym zespołem (np. „Interakcje występujące podczas sporządzania mieszanek”, „Jaką maść (maść roztwór, maść zawiesinę czy maść emulsję) wykonać na podstawie zaprezentowanych recept lekarskich?”, „Jakie wymagania powinno spełniać podłoże podczas sporządzania czopków? Zalety i wady różnych podłoży” itp.).

• Po przeanalizowaniu fragmentu e‑booka osoby uczące się po kolei odpowiadają na zadane przez nauczyciela pytania na temat zagadnień poruszonych w materiale, dotyczących sporządzania i wytwarzania produktów leczniczych (recepturowych i aptecznych) w warunkach pomieszczenia recepturowego.

• Uczący się mogą podczas realizacji zajęć wspólnie przyglądać się schematom wykonywania leków recepturowych i aptecznych przedstawionym w e‑booku i analizować je. Schematy te mogą służyć do zobrazowania treści omówionych w ramach wykładu konwersatoryjnego prowadzonego przez nauczyciela.

Wykorzystanie materiału multimedialnego poza zajęciami

Praca indywidualna

• E‑book może być wykorzystany przez uczącego się do przygotowania się do udziału w lekcji odwróconej. Osoba ucząca się zgodnie z zaleceniami nauczyciela może po zapoznaniu się z e‑bookiem stworzyć w domu przed przyjściem na zajęcia: prezentację multimedialną, schemat, infografikę lub inne opracowanie graficzne, które będą omawiane na zajęciach. Przykładowe tematy: „Sporządzanie emulsji metodą angielską i kontynentalną”, „Sporządzanie czopków różnymi metodami”, „Sporządzanie maści różnymi metodami” itp.

• E‑book może zostać wykorzystany w pracy indywidualnej poza zajęciami, np. do: powtórzenia materiału, utrwalenia wiedzy przed sprawdzianem, przygotowania się do egzaminu.

Praca w grupach

W celu utrwalenia i uporządkowania wiedzy uczący się przygotowują w grupach od dwu- do czteroosobowych:

• mapy myśli (np. „Substancje pomocnicze wykorzystywane przy sporządzaniu czopków”, „Maści – różne rodzaje”, „Leki robione z zastosowaniem surowców roślinnych” itp.),

• zestawy pytań czy zdań niedokończonych do e‑booka; pytania te będą stawiane nauczycielowi na zajęciach.

Wykorzystanie materiału multimedialnego do indywidualizacji pracy z uczącymi się

• Osoby uczące się, które opanowały materiał, mogą przygotować planszę lub broszurę zawierającą informacje dla technika farmaceutycznego o krokach dotyczących procedury sporządzania np.: roztworów, mieszanek, emulsji czy maści. Następnie mogą te informacje przedstawić osobom, które mają problem z opanowaniem materiału. Dodatkowo osoby, które szybciej opanowały procedurę po omówieniu utworzonego schematu z innymi uczącymi się, mogą na zasadzie pokazu z instruktażem przejść przez poszczególne kroki procesu. Następnie, po wykonaniu tego pokazu, mogą zaprosić chętne osoby, które potrzebowały więcej czasu na przyswojenie materiału, do wzięcia udziału w przedstawieniu kolejnych kroków procedury.

• Osoby uczące się, które mają problem z opanowaniem materiału lub były nieobecne na zajęciach, mają możliwość ciągłego wglądu w e‑book. Dzięki temu są w stanie wielokrotnie korzystać z treści dotyczących wykonania konkretnego leku recepturowego/aptecznego i zastanawiać się nad tym zagadnieniem. Pozwala to na rozwinięcie umiejętności praktycznych oraz daje możliwość ciągłego powtarzania zdobytych umiejętności. Po zapoznaniu się z materiałem osoby uczące się mogą przygotować zestaw pytań do e‑booka. Pytania te będą skierowane do nauczyciela lub osób uczących się, które już skończyły zapoznawanie się z materiałem.

Tytuł materiału multimedialnego

Receptura apteczna w praktyce

Typ materiału multimedialnego

Wirtualne laboratorium

Opis zawartości merytorycznej materiału multimedialnego i powiązania pomiędzy elementami materiału multimedialnego

Wirtualne laboratorium umożliwia szczegółowe wykonanie, krok po kroku, 15 zróżnicowanych receptur, z którymi technik farmaceutyczny może się spotkać, pracując w aptece otwartej. Wirtualne laboratorium jest zaprojektowane na wzór pomieszczenia przeznaczonego do wykonywania receptury aptecznej. Blat roboczy, utensylia, substraty są odwzorowane tak, by jak najdokładniej przedstawić realia panujące w aptece podczas przygotowywania leków recepturowych. Po wybraniu konkretnej receptury uczący się przechodzi kolejne kroki jej wykonywania, zaczynając od analizy recepty lekarskiej, przeprowadzenia odpowiednich obliczeń, przygotowania potrzebnego sprzętu oraz surowców. Następnie uczący się wykonuje recepturę zgodnie z wymogami panującymi w aptece, pakuje gotowy lek, zaopatruje go w prawidłowo wypełnioną sygnaturę. Na koniec zostaje poinformowany o konieczności posprzątania miejsca pracy.

Uczący się ma również dostęp do przepisów prawnych opisujących wymogi stawiane pomieszczeniom recepturowym, obowiązujących na terenie Rzeczypospolitej Polskiej.

Materiał powiązany jest z następującymi kryteriami weryfikacji, zgodnie z którymi osoba ucząca się:
MED.09.1.5)1) wykonuje zadania zawodowe z zachowaniem zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
MED.09.3.2)3) stosuje substancje pomocnicze do sporządzania poszczególnych postaci leku,
MED.09.3.2)4) stosuje metody obliczania ilości substancji potrzebnych do sporządzania postaci leku recepturowego,
MED.09.3.3)1) rozróżnia poszczególne postacie leków recepturowych i leków aptecznych,
MED.09.3.3)2) określa warunki przechowywania leków recepturowych i leków aptecznych,
MED.09.3.3)3) opisuje postacie leków sporządzanych w aptece: roztwory, mieszanki, zawiesiny, emulsje, maści, proszki, czopki, gałki, krople do użytku wewnętrznego i zewnętrznego, krople do oczu,
MED.09.3.3)4) opisuje postacie leków recepturowych pod względem właściwości fizykochemicznych i zastosowanej drogi podania,
MED.09.3.3)5) opisuje postacie leków aptecznych pod względem właściwości fizykochemicznych i zastosowanej drogi podania,
MED.09.3.5)1) oblicza stężenia składników leku,
MED.09.3.5)2) oblicza dawki składników leku,
MED.09.3.5)3) analizuje ilość składników, dla których określono dawki i stężenia maksymalne,
MED.09.3.6)1) stosuje metody obliczeniowe w celu ustalenia ilości surowców farmaceutycznych potrzebnych do sporządzania leku recepturowego lub leku aptecznego,
MED.09.3.6)2) oblicza ilość surowców farmaceutycznych potrzebnych do sporządzania leku recepturowego,
MED.09.3.6)3) oblicza ilość surowców farmaceutycznych potrzebnych do sporządzania leku aptecznego,
MED.09.3.7)2) opisuje metody sporządzania leku aptecznego do zapisanej postaci leku,
MED.09.3.7)3) omawia warunki sporządzania leku recepturowego do zapisanej postaci leku,
MED.09.3.7)4) stosuje właściwą metodę sporządzania leku recepturowego,
MED.09.3.7)5) stosuje odpowiednią aparaturę i urządzenia niezbędne do sporządzania przepisanej postaci leku,
MED.09.3.7)6) rozróżnia sprzęt stosowany do sporządzania określonej postaci leku,
MED.09.3.7)7) opisuje podstawowe procesy w trakcie wykonywania leku,
MED.09.3.7)8) podaje przykłady dokumentowania procesów w trakcie wykonywania leków,
MED.09.3.8)1) korzysta z aktualnej Farmakopei Polskiej i zasad Dobrej Praktyki Wytwarzania w celu sporządzania leku recepturowego i leku aptecznego,
MED.09.3.8)2) sporządza lek recepturowy zalecony przez lekarza,
MED.09.3.8)3) sporządza lek apteczny zgodnie ze specyfikacją farmakopealną,
MED.09.3.8)4) dobiera rodzaj opakowania do sporządzanej postaci leku,
MED.09.3.8)5) pakuje sporządzony lek,
MED.09.3.8)6) wykonuje etykietowanie opakowań,
MED.09.3.9)1) wypełnia niezbędną dokumentację dotyczącą sporządzanych leków recepturowych i aptecznych,
MED.09.3.9)2) omawia dokumentację dotyczącą leków sporządzanych w aptece,
MED.09.3.11)2) stosuje aparaturę, urządzenia i sprzęt wykorzystywany w aptece zgodnie z instrukcją obsługi urządzeń używanych w aptece.

Wirtualne laboratorium Receptura apteczna w praktyce jest materiałem multimedialnym, z którego osoba ucząca się powinna skorzystać w drugiej kolejności, zaraz po przeczytaniu e‑booka Sporządzanie produktów leczniczych w recepturze aptecznej, ponieważ utrwala ono i pogłębia wiedzę, jaką uczący się przyswoił podczas czytania e‑booka.

Po wykonaniu wszystkich receptur w wirtualnym laboratorium zaleca się przejście do materiałów sprawdzających. Tutaj osoba ucząca się może wykorzystać wiedzę, jaką posiadła podczas praktycznego wykonywania receptur w laboratorium Receptura apteczna w praktyce.

Materiał multimedialny powiązany jest z materiałami sprawdzającymi:

• wskazywaniem poprawnych odpowiedzi Techniki wykonywania leków recepturowych,

• testem wielokrotnego wyboru z jedną lub wieloma prawidłowymi odpowiedziami Podstawy receptury aptecznej.

Cele szczegółowe materiału multimedialnego

Materiał wspiera osiągnięcie następujących celów:

• analizowanie recepty lekarskiej pod kątem niezgodności recepturowych, poprawności zapisu receptury,

• wykonywanie obliczeń niezbędnych do przygotowania receptury,

• manualne sporządzanie i wytwarzanie produktów leczniczych,

• obsługiwanie i zastosowanie sprzętu (czopkarka, unguator, łaźnia wodna, loża laminarna, wagi, sprzęt do wyjaławiania) wykorzystywanego do przygotowywania leków recepturowych,

• dobieranie odpowiedniego sprzętu i surowców w celu prawidłowego wykonania receptury,

• utrzymywanie pomieszczenia recepturowego w czystości,

• poprawne wypisywanie sygnatury aptecznej,

• charakteryzowanie wyglądu otrzymanego leku recepturowego.

Wykorzystanie materiału multimedialnego w trakcie zajęć

Praca indywidualna

• Po wykonaniu receptur z wirtualnego laboratorium osoba ucząca się może wypisać na kartce nazwy nieznanych sobie surowców czy sprzętu oraz łacińskie skróty, aby potem próbować je wyjaśnić na podstawie własnych skojarzeń, doświadczeń, posiadanej wiedzy. Następnie, samodzielnie lub z nauczycielem, może sprawdzić w słowniku odpowiednią definicję.

• Po znalezieniu definicji pojęć, które pojawiły się w wirtualnym laboratorium i sprawiły najwięcej problemów, uczący się może przygotować fiszki. Zadanie z fiszkami może być wykorzystane w pracy indywidualnej, pracy w grupach bądź pracy zespołowej.

Praca w grupach

• Gra edukacyjna – nauczyciel może podzielić zespół na dwie grupy liczące mniej więcej tyle samo osób. Nauczyciel wybiera z wirtualnego laboratorium dwie receptury, które każda z grup musi wykonać. Po prawidłowym zrealizowaniu tego zadania przez obie grupy nauczyciel przydziela do każdej grupy jedną z wcześniej wykonywanych receptur. Członkowie grupy mają za zadanie przygotować dla członków drugiej grupy grę na temat wykonanej i przydzielonej im receptury. Oba quizy liczą tyle samo pytań. Nauczyciel sprawdza poprawność konstruowania pytań testowych oraz wartość merytoryczną zadań. Grupy mają wyznaczony czas na wskazanie poprawnych odpowiedzi do quizu zaproponowanego przez grupę przeciwną. Wygrywa ta grupa, która zdobyła więcej punktów za poprawne odpowiedzi.

• Stoliki eksperckie – osoby uczące się zostają podzielone na pięć grup (po cztery, pięć lub sześć osób) i przypisane do określonego stolika. Każda grupa wykonuje inną recepturę wskazaną przez nauczyciela. Gdy receptura zostanie poprawnie wykonana, na znak dany przez nauczyciela eksperci ze stolika pierwszego rozdzielają się, podchodzą do innych stolików, gdzie uczą, jak wykonywać „ich” recepturę. Po ustalonym czasie eksperci z pierwszej grupy wracają do swojego stolika, a eksperci z grupy drugiej podchodzą do wszystkich stolików i przekazują innym uczącym się swoją wiedzę. Zmiany te trwają tak długo, aż wszystkie grupy zapoznają się ze wszystkimi recepturami. Po powrocie do swoich grup uczący się jeszcze raz omawiają wszystkie receptury i ich wykonanie. Wątpliwości mogą zgłaszać nauczycielowi. Nauczyciel musi zadbać, żeby liczba grup i osób w grupie była taka, by każda grupa „dostała” swojego eksperta. Trzeba też sprawnie zorganizować przechodzenie ekspertów i pilnować czasu pracy w grupach eksperckich. Zadanie to może zakończyć się krótkim testem lub dyskusją, podczas której osoby uczące się samodzielnie opiszą wykonanie receptury nieco inne od tych, na których ćwiczyły.

Praca z całym zespołem

• Przeprowadzenie gry symulacyjnej – po obejrzeniu wykonania wybranej receptury uczący się przygotowują się do jej wykonania „na żywo” w symulowanym środowisku. Po odegraniu scenki (przez opisywanie swoich czynności i udawanie ich wykonania) przez osoby, które zgłosiły się do zadania lub zostały wyznaczone do odegrania roli przez nauczyciela, można jeszcze raz wspólnie wykonać recepturę w wirtualnym laboratorium. Następnie należy omówić z uczącymi się takie elementy jak: „Jaki był cel całego zadania?”, „Co udało się zrobić poprawnie (zgodnie ze schematem pokazanym w wirtualnym laboratorium) osobie wchodzącej w rolę aptekarza?”, „Co można by poprawić?”, „Jakie informacje są warte zapamiętania?”.

• Nauczyciel może zaproponować, aby zespół podczas burzy mózgów zastanowił się nad takimi tematami jak: „Problemy, jakie mogą wystąpić podczas analizy recepty lekarskiej, dotyczące poprawności samego zapisu oraz występujących niezgodności recepturowych”, „Informacje, jakie należy umieścić na sygnaturze leku recepturowego – dlaczego nie zawsze są takie same, jak na recepcie lekarskiej? Czym mogą się różnić i z czego wynikają te różnice?”.

Wykorzystanie materiału multimedialnego poza zajęciami

Praca indywidualna

• Wirtualne laboratorium może być wykorzystane przez uczącego się do przygotowania się do udziału w lekcji odwróconej. Osoba ucząca się, zgodnie z zaleceniami nauczyciela, może – po wykonaniu wskazanej przez nauczyciela receptury w domu – stworzyć przez przyjściem na zajęcia: prezentację multimedialną, schemat, infografikę lub inne opracowanie graficzne, które będą omawiane na zajęciach. Przykładowe tematy: „Wykonanie receptury maści zawiesiny na przykładzie maści z benzokainą”, „Wykonanie receptury jałowej na przykładzie kropli ocznych” itp.

• Po wykonaniu w domu kilku receptur uczący się przygotowuje zestaw pytań do nauczyciela, powiązany z tematem wykonanej receptury, wykorzystanych substratów, utensyliów, potrzebnych obliczeń do wykonania receptury itp.

Praca w grupach

• Po przygotowaniu jednej receptury w wirtualnym laboratorium uczący się mogą, w grupach od dwu- do trzyosobowych, przedyskutować ewentualne niezgodności recepturowe lub problemy z przeprowadzonymi obliczeniami, z którymi może zetknąć się aptekarz podczas wykonywania receptury aptecznej.

• Osoby uczące się mogą w dwu-, trzyosobowych grupach tworzyć pytania do przedstawionej receptury w wirtualnym laboratorium. Zadawanie sobie tych pytań nawzajem może być dobrym sposobem na przygotowanie się do zajęć czy do sprawdzianu.

Wykorzystanie materiału multimedialnego do indywidualizacji pracy z uczącymi się

• Osoby uczące się, które opanowały daną recepturę, mogą opracować planszę lub broszurę zawierającą przeznaczone dla osoby pracującej w recepturze aptecznej informacje o krokach, jakie należy wykonać dla określonej receptury, np. przygotowanie stanowiska – wybranie odpowiedniego sprzętu/substratów, wykonanie receptury krok po kroku. Następnie mogą te informacje przedstawić osobom, które mają problem z opanowaniem materiału. Dodatkowo osoby, które szybciej opanowały procedurę po omówieniu utworzonego schematu z innymi uczącymi się, mogą na zasadzie pokazu z instruktażem przejść przez poszczególne kroki procesu. Następnie, po wykonaniu tego pokazu, mogą zaprosić chętne osoby, które potrzebowały więcej czasu na przyswojenie materiału, do wzięcia udziału w przedstawieniu kroków wykonania receptury.

• Osoby uczące się, które mają problem z opanowaniem wykonania receptury lub były nieobecne na zajęciach, mają możliwość ciągłego wglądu do wirtualnego laboratorium. Dzięki temu są w stanie kilkukrotnie wykonywać wybraną recepturę, co pozwala na rozwinięcie umiejętności praktycznych oraz daje możliwość ciągłego powtarzania zdobytych umiejętności. Osoby uczące się, które wciąż mają problem z wykonaniem receptury, choć zapoznały się z tym zagadnieniem, mogą przygotować zestaw pytań do materiału. Pytania te będą skierowane do nauczyciela lub osób uczących się, które już skończyły zapoznawanie się z materiałem.

Powrót do spisu treści6Powrót do spisu treści

Typ i tytuł materiału sprawdzającego

Zadanie dobierania w pary Recepta to nie wszystko

Opis materiału sprawdzającego

Materiał sprawdzający składa się z pięciu zadań, w tym czterech o średnim poziomie trudności i jednego zadania łatwego.

Zadania sprawdzają umiejętność doboru właściwej postaci leku do zaprezentowanej procedury oraz doboru właściwego podłoża do przygotowania maści farmakopealnych.

W przypadku poprawnego lub błędnego wykonania zadania pojawiają się informacje zwrotne. Jeśli uczący się popełni błąd, może wrócić do materiału multimedialnego w postaci e‑booka i ponownie wykonać zadanie.

Materiał sprawdzający jest powiązany z materiałem multimedialnym – e‑bookiem Sporządzanie produktów leczniczych w recepturze aptecznej.

Kryteria weryfikacji, powiązane z materiałem sprawdzającym

Materiał powiązany jest z kryteriami weryfikacji, zgodnie z którymi uczący się:
MED.09.3.2)3) stosuje substancje pomocnicze do sporządzania poszczególnych postaci leku,
MED.09.3.3)1) rozróżnia poszczególne postacie leków recepturowych i leków aptecznych,
MED.09.3.8)2) sporządza lek recepturowy zalecony przez lekarza,
MED.09.3.8)3) sporządza lek apteczny zgodnie ze specyfikacją farmakopealną.

Typ i tytuł materiału sprawdzającego

Zadanie ukierunkowane na uporządkowanie Od surowca do przygotowanego leku

Opis materiału sprawdzającego

Materiał sprawdzający składa się z dwóch łatwych zadań. Należy uporządkować we właściwej kolejności etapy procesu sporządzania leku w danej postaci.

W przypadku poprawnego lub błędnego wykonania zadania pojawiają się informacje zwrotne. Jeśli uczący się popełni błędy, może wrócić do materiału multimedialnego w postaci e‑booka i ponownie wykonać zadanie.

Materiał sprawdzający jest powiązany z materiałem multimedialnym – e‑bookiem Sporządzanie produktów leczniczych w recepturze aptecznej.

Kryteria weryfikacji, powiązane z materiałem sprawdzającym

Materiał powiązany jest z kryteriami weryfikacji, zgodnie z którymi uczący się:
MED.09.3.3)1) rozróżnia poszczególne postacie leków recepturowych i leków aptecznych,
MED.09.3.3)4) opisuje postacie leków recepturowych pod względem właściwości fizykochemicznych i zastosowanej drogi podania,
MED.09.3.3)5) opisuje postacie leków aptecznych pod względem właściwości fizykochemicznych i zastosowanej drogi podania,
MED.09.3.7)2) opisuje metody sporządzania leku aptecznego do zapisanej postaci leku,
MED.09.3.7)3) omawia warunki sporządzania leku recepturowego do zapisanej postaci leku,
MED.09.3.7)4) stosuje właściwą metodę sporządzania leku recepturowego,
MED.09.3.8)2) sporządza lek recepturowy zalecony przez lekarza,
MED.09.3.8)3) sporządza lek apteczny zgodnie ze specyfikacją farmakopealną,
MED.09.3.8)4) dobiera rodzaj opakowania do sporządzanej postaci leku.

Typ i tytuł materiału sprawdzającego

Zadanie ukierunkowane na grupowanie Zdecyduj przed wykonaniem leku

Opis materiału sprawdzającego

Materiał sprawdzający składa się z dwóch zadań o średnim poziomie trudności. Należy dopasować dane elementy do odpowiedniej kategorii (recepturę do rodzaju sporządzanej maści, lek zgodnie z przeznaczeniem do stosowania zewnętrznego lub wewnętrznego).

W przypadku poprawnego lub błędnego wykonania zadania pojawiają się informacje zwrotne. Jeśli uczący się popełni błędy, może wrócić do materiału multimedialnego w postaci e‑booka i ponownie wykonać zadanie.

Materiał sprawdzający jest powiązany z materiałem multimedialnym – e‑bookiem Sporządzanie produktów leczniczych w recepturze aptecznej.

Kryteria weryfikacji, powiązane z materiałem sprawdzającym

Materiał powiązany jest z kryteriami weryfikacji, zgodnie z którymi uczący się:
MED.09.3.3)1) rozróżnia poszczególne postacie leków recepturowych i leków aptecznych,
MED.09.3.7)2) opisuje metody sporządzania leku aptecznego do zapisanej postaci leku.

Typ i tytuł materiału sprawdzającego

Dopasowanie elementów do schematu Przygotowanie leku recepturowego – krok po kroku

Opis materiału sprawdzającego

Materiał sprawdzający składa się z pięciu zadań o zróżnicowanym poziomie trudności: dwóch zadań łatwych, dwóch zadań średnio trudnych i jednego zadania trudnego. Sprawdzają one wiedzę dotyczącą przygotowania poszczególnych receptur aptecznych – osoba ucząca się przyporządkowuje odpowiednie elementy do pasujących miejsc w schemacie.

Materiał sprawdzający odnosi się do kolejności kroków (czynności), które należy poczynić przy wykonywaniu określonych receptur (czopków, maści, proszków, roztworów). Materiał sprawdza również znajomość sposobów obliczeń, jakie należy zastosować podczas rozcieńczania roztworów substancji za pomocą wody.

W przypadku poprawnego lub błędnego wykonania zadania pojawiają się informacje zwrotne. Jeśli uczący się popełni błędy, może wrócić do materiału multimedialnego w postaci e‑booka i ponownie wykonać zadanie.

Materiał sprawdzający jest powiązany z materiałem multimedialnym – e‑bookiem Sporządzanie produktów leczniczych w recepturze aptecznej.

Kryteria weryfikacji, powiązane z materiałem sprawdzającym

Materiał powiązany jest z kryteriami weryfikacji, zgodnie z którymi uczący się:
MED.09.3.2)4) stosuje metody obliczania ilości substancji potrzebnych do sporządzania postaci leku recepturowego,
MED.09.3.3)1) rozróżnia poszczególne postacie leków recepturowych i leków aptecznych,
MED.09.3.5)1) oblicza stężenia składników leku,
MED.09.3.6)1) stosuje metody obliczeniowe w celu ustalenia ilości surowców farmaceutycznych potrzebnych do sporządzania leku recepturowego lub leku aptecznego,
MED.09.3.7)2) opisuje metody sporządzania leku aptecznego do zapisanej postaci leku,
MED.09.3.7)4) stosuje właściwą metodę sporządzania leku recepturowego,
MED.09.3.7)5) stosuje odpowiednią aparaturę i urządzenia niezbędne do sporządzania przepisanej postaci leku,
MED.09.3.7)7) opisuje podstawowe procesy w trakcie wykonywania leku,
MED.09.3.8)2) sporządza lek recepturowy zalecony przez lekarza,
MED.09.3.8)3) sporządza lek apteczny zgodnie ze specyfikacją farmakopealną.

Typ i tytuł materiału sprawdzającego

Zadanie typu prawda czy fałsz Leki płynne, półpłynne i stałe w recepturze aptecznej

Opis materiału sprawdzającego

Materiał sprawdzający składa się z dziesięciu zadań o zróżnicowanym poziomie trudności: sześciu zadań łatwych, trzech zadań średnio trudnych oraz jednego zadania trudnego. Sprawdzają one podstawową wiedzę o różnych postaciach leku recepturowego i o kolejności kroków, jakie należy wykonać w celu przygotowania poszczególnych receptur aptecznych.
Należy określić, czy podane cztery zdania dotyczące różnych postaci leków wykonywanych w recepturze aptecznej oraz urządzeń wykorzystywanych do ich produkcji są prawdziwie czy fałszywe.

W przypadku poprawnego lub błędnego wykonania zadania pojawiają się informacje zwrotne. Jeśli uczący się popełni błędy, może wrócić do materiału multimedialnego w postaci e‑booka i ponownie wykonać zadanie.

Materiał sprawdzający jest powiązany z materiałem multimedialnym – e‑bookiem Sporządzanie produktów leczniczych w recepturze aptecznej.

Kryteria weryfikacji, powiązane z materiałem sprawdzającym

Materiał powiązany jest z kryteriami weryfikacji, zgodnie z którymi uczący się:
MED.09.3.2)2) opisuje wymagania stawiane substancjom pomocniczym,
MED.09.3.2)3) stosuje substancje pomocnicze do sporządzania poszczególnych postaci leku,
MED.09.3.3)1) rozróżnia poszczególne postacie leków recepturowych i leków aptecznych,
MED.09.3.3)2) określa warunki przechowywania leków recepturowych i leków aptecznych,
MED.09.3.3)3) opisuje postacie leków sporządzanych w aptece: roztwory, mieszanki, zawiesiny, emulsje, maści, proszki, czopki, gałki, krople do użytku wewnętrznego i zewnętrznego, krople do oczu,
MED.09.3.3)4) opisuje postacie leków recepturowych pod względem właściwości fizykochemicznych i zastosowanej drogi podania,
MED.09.3.3)5) opisuje postacie leków aptecznych pod względem właściwości fizykochemicznych i zastosowanej drogi podania,
MED.09.3.7)1) wymienia podstawowe zasady organizacji pracy w oparciu o system jakości,
MED.09.3.7)2) opisuje metody sporządzania leku aptecznego do zapisanej postaci leku,
MED.09.3.7)3) omawia warunki sporządzania leku recepturowego do zapisanej postaci leku,
MED.09.3.7)4) stosuje właściwą metodę sporządzania leku recepturowego,
MED.09.3.7)5) stosuje odpowiednią aparaturę i urządzenia niezbędne do sporządzania przepisanej postaci leku,
MED.09.3.7)6) rozróżnia sprzęt stosowany do sporządzania określonej postaci leku,
MED.09.3.7)7) opisuje podstawowe procesy w trakcie wykonywania leku,
MED.09.3.7)8) podaje przykłady dokumentowania procesów w trakcie wykonywania leków,
MED.09.3.8)1) korzysta z aktualnej Farmakopei Polskiej i zasad Dobrej Praktyki Wytwarzania w celu sporządzania leku recepturowego i leku aptecznego,
MED.09.3.8)3) sporządza lek apteczny zgodnie ze specyfikacją farmakopealną,
MED.09.3.8)4) dobiera rodzaj opakowania do sporządzanej postaci leku,
MED.09.3.9)1) wypełnia niezbędną dokumentację dotyczącą sporządzanych leków recepturowych i aptecznych,
MED.09.3.11)2) stosuje aparaturę, urządzenia i sprzęt wykorzystywany w aptece zgodnie z instrukcją obsługi urządzeń używanych w aptece.

Typ i tytuł materiału sprawdzającego

Wskazywanie poprawnych odpowiedzi Techniki wykonywania leków recepturowych

Opis materiału sprawdzającego

Materiał sprawdzający składa się z pięciu zadań: dwóch zadań łatwych, dwóch zadań o średnim poziomie trudności oraz jednego zadania trudnego. W każdym z nich sposób trzech dostępnych odpowiedzi należy wskazać odpowiedź poprawną.

Opisy w zadaniach przedstawiają procesy, jakie zachodzą przy wykonywaniu leków recepturowych w wirtualnym laboratorium, dotyczą zastosowania nowoczesnych technik w recepturze aptecznej oraz przygotowania czopków, proszków, kropli ocznych i zawiesin w recepturze aptecznej.

W przypadku poprawnego lub błędnego wykonania zadania pojawiają się informacje zwrotne. Jeśli uczący się popełni błędy, może wrócić do materiału multimedialnego w postaci wirtualnego laboratorium i ponownie wykonać zadanie.

Materiał sprawdzający jest powiązany z materiałem multimedialnym – wirtualnym laboratorium Receptura apteczna w praktyce.

Kryteria weryfikacji, powiązane z materiałem sprawdzającym

Materiał powiązany jest z kryteriami weryfikacji, zgodnie z którymi uczący się:
MED.09.3.2)3) stosuje substancje pomocnicze do sporządzania poszczególnych postaci leku,
MED.09.3.3)1) rozróżnia poszczególne postacie leków recepturowych i leków aptecznych,
MED.09.3.3)3) opisuje postacie leków sporządzanych w aptece: roztwory, mieszanki, zawiesiny, emulsje, maści, proszki, czopki, gałki, krople do użytku wewnętrznego i zewnętrznego, krople do oczu,
MED.09.3.7)2) opisuje metody sporządzania leku aptecznego do zapisanej postaci leku,
MED.09.3.7)3) omawia warunki sporządzania leku recepturowego do zapisanej postaci leku,
MED.09.3.7)4) stosuje właściwą metodę sporządzania leku recepturowego,
MED.09.3.7)5) stosuje odpowiednią aparaturę i urządzenia niezbędne do sporządzania przepisanej postaci leku,
MED.09.3.7)6) rozróżnia sprzęt stosowany do sporządzania określonej postaci leku,
MED.09.3.7)7) opisuje podstawowe procesy w trakcie wykonywania leku,
MED.09.3.8)1) korzysta z aktualnej Farmakopei Polskiej i zasad Dobrej Praktyki Wytwarzania w celu sporządzania leku recepturowego i leku aptecznego,
MED.09.3.8)2) sporządza lek recepturowy zalecony przez lekarza,
MED.09.3.8)3) sporządza lek apteczny zgodnie ze specyfikacją farmakopealną,
MED.09.3.11)2) stosuje aparaturę, urządzenia i sprzęt wykorzystywany w aptece zgodnie z instrukcją obsługi urządzeń używanych w aptece.

Typ i tytuł materiału sprawdzającego

Test wielokrotnego wyboru z jedną lub wieloma prawidłowymi odpowiedziami Podstawy receptury aptecznej

Opis materiału sprawdzającego

Materiał sprawdzający ma charakter testu wielokrotnego wyboru z jedną lub wieloma prawidłowymi odpowiedziami i składa się z jedenastu zadań. W ośmiu zadaniach osoba ucząca się wskazuje jedną prawidłową odpowiedź spośród trzech, a w trzech zadaniach – kilka prawidłowych odpowiedzi spośród czterech. Poziom zadań w teście jest zróżnicowany: sześć zadań to zadania łatwe, cztery zadania są średnio trudne, a jedno zadanie jest trudne.

Tematyka zadań dotyczy m.in.: składu wytwarzanych produktów leczniczych w recepturze aptecznej, doboru odpowiednich metod sporządzania leków w recepturze aptecznej, doboru substancji pomocniczych przy sporządzaniu produktów leczniczych, wskazania cech charakteryzujących określone produkty lecznicze, stosowania skrótów używanych przy zapisywaniu proszków i czopków na receptach, zapisywania kropli na recepcie lekarskiej, wskazania cech, jakie powinno spełniać podłoże do czopków.

W zadaniach znajdują się informacje zwrotne; w przypadku wyboru nieprawidłowej odpowiedzi uczący się odsyłany jest do e‑booka lub do wirtualnego laboratorium, w których zawarte są właściwe odpowiedzi. Po ponownym skorzystaniu z tych materiałów multimedialnych uczący się może jeszcze raz wykonać zadanie.

Materiał sprawdzający jest powiązany z materiałami multimedialnymi:

• e‑bookiem Sporządzanie produktów leczniczych w recepturze aptecznej,

• wirtualnym laboratorium Receptura apteczna w praktyce.

Kryteria weryfikacji, powiązane z materiałem sprawdzającym

Materiał powiązany jest z kryteriami weryfikacji, zgodnie z którymi uczący się:
MED.09.3.2)2) opisuje wymagania stawiane substancjom pomocniczym,
MED.09.3.2)3) stosuje substancje pomocnicze do sporządzania poszczególnych postaci leku,
MED.09.3.3)1) rozróżnia poszczególne postacie leków recepturowych i leków aptecznych,
MED.09.3.3)3) opisuje postacie leków sporządzanych w aptece: roztwory, mieszanki, zawiesiny, emulsje, maści, proszki, czopki, gałki, krople do użytku wewnętrznego i zewnętrznego, krople do oczu,
MED.09.3.3)4) opisuje postacie leków recepturowych pod względem właściwości fizykochemicznych i zastosowanej drogi podania,
MED.09.3.3)5) opisuje postacie leków aptecznych pod względem właściwości fizykochemicznych i zastosowanej drogi podania,
MED.09.3.7)2) opisuje metody sporządzania leku aptecznego do zapisanej postaci leku,
MED.09.3.7)3) omawia warunki sporządzania leku recepturowego do zapisanej postaci leku,
MED.09.3.7)4) stosuje właściwą metodę sporządzania leku recepturowego,
MED.09.3.8)1) korzysta z aktualnej Farmakopei Polskiej i zasad Dobrej Praktyki Wytwarzania w celu sporządzania leku recepturowego i leku aptecznego,
MED.09.3.8)2) sporządza lek recepturowy zalecony przez lekarza,
MED.09.3.8)3) sporządza lek apteczny zgodnie ze specyfikacją farmakopealną.

Powrót do spisu treści6Powrót do spisu treści

E‑materiały ułatwiają zindywidualizowanie procesu dydaktycznego, co jest szczególnie istotne dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Odtwarzanie każdego e‑materiału jest możliwe również w trybie dostępności, który zawiera alternatywne wersje materiałów dostępne dla użytkowników z dysfunkcjami wzroku, słuchu. Ułatwia to dostęp do informacji, likwiduje niektóre bariery społeczne i komunikacyjne oraz zapewnia wyrównywanie szans.

Powrót do spisu treści6Powrót do spisu treści

Minimalne wymagania sprzętowe zgodne z wymaganiami zpe.gov.pl

Powrót do spisu treści6Powrót do spisu treści