Scenariusz dla nauczyciela

Autorzy: Marta Sterna, Tamara Roszak

Przedmiot: Język włoski

Temat zajęć: Animali selvatici - Dzikie zwierzęta

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, klasa II, poziom A1+

Podstawa programowa:

Podstawa programowa – wariant III.2. Język obcy nowożytny nauczany jako drugi (kontynuacja 2. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej)
Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Znajomość środków językowych. Uczeń posługuje się podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie tematów wskazanych w wymaganiach szczegółowych.
II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie proste wypowiedzi ustne artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka, a także proste wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
III. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń samodzielnie tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne i pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
IV. Reagowanie na wypowiedzi. Uczeń uczestniczy w rozmowie i w typowych sytuacjach reaguje w sposób zrozumiały, adekwatnie do sytuacji komunikacyjnej, ustnie lub pisemnie w formie prostego tekstu, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
V. Przetwarzanie wypowiedzi. Uczeń zmienia formę przekazu ustnego lub pisemnego w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
13) świat przyrody (np. pogoda, pory roku, rośliny i zwierzęta, krajobraz, zagrożenia i ochrona środowiska naturalnego);
II. Uczeń rozumie proste wypowiedzi ustne (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia, instrukcje) artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka:
2) określa główną myśl wypowiedzi;
3) określa intencje nadawcy/autora wypowiedzi;
4) określa kontekst wypowiedzi (np. czas, miejsce, sytuację, uczestników);
5) znajduje w wypowiedzi określone informacje;
III. Uczeń rozumie proste wypowiedzi pisemne (np. listy, e‑mail, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, instrukcje, rozkłady jazdy, historyjki obrazkowe z tekstem, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):
1) określa główną myśl tekstu lub fragmentu tekstu;
2) określa intencje nadawcy/autora tekstu;
3) określa kontekst wypowiedzi (np. nadawcę, odbiorcę, formę tekstu, czas, miejsce, sytuację);
4) znajduje w tekście określone informacje;
IV. Uczeń tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne:
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
5) opisuje upodobania;
V. Uczeń tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. notatkę, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, wiadomość, SMS, kartkę pocztową, e‑mail, historyjkę, list prywatny, wpis na blogu):
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
5) opisuje upodobania;
VI. Uczeń reaguje ustnie w typowych sytuacjach:
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia;
VII. Uczeń reaguje w formie prostego tekstu pisanego (np. wiadomość, SMS, krótki list prywatny, e‑mail, wpis na czacie/forum) w typowych sytuacjach:
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia (np. wypełnia formularz/ankietę);
VIII. Uczeń przetwarza prosty tekst ustnie lub pisemnie:
1) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje zawarte w materiałach wizualnych (np. wykresach, mapach, symbolach, piktogramach) lub audiowizualnych (np. filmach, reklamach);
IX. Uczeń posiada:
1) podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;
2) świadomość związku między kulturą własną i obcą oraz wrażliwość międzykulturową.
X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).
XI. Uczeń współdziała w grupie (np. w lekcyjnych i pozalekcyjnych językowych pracach projektowych).
XII. Uczeń korzysta ze źródeł informacji w języku obcym nowożytnym (np. z encyklopedii, mediów, instrukcji obsługi), również za pomocą technologii informacyjno‑komunikacyjnych.
XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • zapamiętuje nazwy wybranych zwierząt;

  • stosuje wyrażenia niezbędne do opisu wybranych zwierząt;

  • stosuje wyrażenia idiomatyczne zawierające nazwy zwierząt;

  • tworzy zdania, wykorzystując poznane elementy.

Cele motywacyjne:

  • Zaproponowane zadania ilustrują przydatność języka włoskiego do realizacji własnych celów komunikacyjnych ucznia.

  • Zaproponowane zadania służą rozwijaniu u uczniów świadomości znaczenia języków obcych nowożytnych w różnych dziedzinach życia społecznego.

Strategie uczenia się:

  • strategie pamięciowe – powtarzanie i utrwalanie poznanego materiału językowego w nowym kontekście;

  • strategie kognitywne – pozyskiwanie wiedzy językowo‑kulturowej, tworzenie różnych kombinacji zdań, analizowanie danych języka obcego;

  • strategie kompensacyjne – odgadywanie znaczenia wyrazów, poznawanie synonimów, niuansów znaczeniowych;

  • strategie metakognitywne – formułowanie pragmatycznych intencji w wypowiedzi, centralizowanie procesu uczenia na wybranym zagadnieniu;

  • strategie afektywne – odwoływanie się do doświadczeń i upodobań uczniów, podejmowanie ryzyka, akceptacja błędów.

Metody i techniki nauczania:

  • konstruktywizm;

  • kognitywizm;

  • konektywizm;

  • podejście holistyczne;

  • podejście komunikacyjne (luka informacyjna, podejście zadaniowe);

  • metoda kognitywna;

  • nauczanie polisensoryczne/wielozmysłowe;

  • Teoria Inteligencji Wielorakich.

Formy pracy:

  • praca pod kierunkiem nauczyciela;

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach.

Środki dydaktyczne:

  • komputer/laptop z dostępem do internetu, głośniki, słownik włosko‑polski, materiały piśmiennicze, ilustracje/video przedstawiające wybrane zwierzęta.

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

  1. Nauczyciel zaczyna lekcję od zaprezentowania ilustracji/wideo oryginalnych zwierzątek, jak np. sugerowana frynosoma rogata. Można też zapytać uczniów, czy znają jakieś oryginalne zwierzątka i czym one się charakteryzują.

  2. Nauczyciel pyta uczniów, czy znają jakieś wyrażenia idiomatyczne z nazwami zwierząt. Uczniowie zapewne wskażą takie jak „powolny jak żółw”, „chytry jak lis”, „zwinny jak jaszczurka”, „spać jak suseł” itp.

  3. Następnie uczniowie zapoznają się z tekstem źródłowym, w którym przedstawione są wybrane wyrażenia idiomatyczne ze zwierzętami w języku włoskim. Nauczyciel może dodać inne wyrażenia po włosku, np. Takie, które są podobne do polskich

  4. Polecenie do tekstu źródłowego sprawdza znajomość przedstawionych wcześniej wyrażeń i powiedzeń.

  5. W tekście właściwym omówione zostały liczebniki zbiorowe. Uczniowie na pewno znają takie określenia jak para, tuzin, setka. Również w języku włoskim takie liczebniki zbiorowe są rzeczownikami. Należy zwrócić uwagę na odmianę i zmianę rodzaju w liczbie mnogiej części z nich, np. un paio, molte paia; un centinaio, molte centinaia. Uczniom, którzy uczą się również języka łacińskiego, łatwo będzie zrozumieć pochodzenie tych wyrazów z rodzaju nijakiego.

Faza realizacyjna:

  1. W tej fazie uczniowie zapoznają się z filmem o wybranych zwierzętach.

  2. Polecenia do medium bazowego sprawdzają zrozumienie wybranych informacji oraz utrwalenie słownictwa.

  3. Po sprawdzeniu zrozumienia medium bazowego, uczniowie mogą wypowiedzieć się na temat znanych im ciekawostek na temat zwierząt przedstawionych w filmie lub też innych.

  4. Można także zaproponować, by uczniowie w parach bądź małych grupach, przejrzeli internet w języku włoskim w poszukiwaniu informacji na temat różnych zwierząt.

Faza podsumowująca:

  1. Pod koniec lekcji uczniowie mają możliwość sprawdzenia nabytej wiedzy i umiejętności, wykonując zestaw ośmiu ćwiczeń z sekcji Sprawdź się.

  2. W ćwiczeniu 1 można dodatkowo poprosić o wskazanie cech zwierząt niepasujących do odpowiedzi.

  3. W ćwiczeniu 3 uczniowie mogą się domyślić odpowiedzi samodzielnie, nie zaglądając do podpowiedzi.

  4. W ćwiczeniu 4 uczniowie mogą dodatkowo opisać, co przedstawia zdjęcie, np. un paio di calzini.

  5. W ćwiczeniu 6 można poprosić o wyjaśnienie, dlaczego dane słowo nie pasuje do pozostałych.

  6. Ćwiczenie 7 może być wykonane pisemnie lub ustnie. Uczniowie mogą przedstawić na forum klasy informacje o wybranym zwierzęciu, nie podając jego nazwy, a następnie zapytać, czy ktoś odgaduje, o jakie zwierzę chodzi.

  7. Przy ćwiczeniu 8 można zaproponować konkurs na to, kto znajdzie najwięcej odpowiedników pomiędzy wyrażeniami włoskimi i polskimi.

  8. Jeśli pojawiają się trudności z wykonaniem ćwiczeń, należy powtórzyć z uczniami materiał. Uczniowie mogą to też zrobić samodzielnie w domu.

  9. Jeżeli wszystkie ćwiczenia zostaną wykonane poprawnie, będzie to oznaczało, że cele zaproponowane w e‑materiale zostały osiągnięte.

Praca domowa:

  • Jako pracę domową można zaproponować ćwiczenia 2 i 5.

Materiały pomocnicze:

Pomocniczo można wykorzystać materiały z jednostek:

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:

  • Multimedium bazowe powinno zostać wykorzystane w trakcie lekcji. Dodatkowo uczniowie mogą samodzielnie w domu obejrzeć film w celu utrwalenia poznanych zwrotów i leksyki.

Słownik i bibliografia