E-materiały do kształcenia zawodowego

Prowadzenie procesów wyprawy skór

MOD.01. Wyprawianie skór - garbarz skór 753501, technik garbarz 311912

Słownik pojęć dla e‑materiału

1
Instrukcja korzystania ze słownika

Słownik posiada strukturę listy. Znajdują się w nim występujące w e‑materiale pojęcia wraz z ich definicjami. Pod każdym pojęciem znajduje się hiperłącze do odpowiedniego multimedium, w którym występuje dane pojęcie. Po kliknięciu w hiperłącze otworzy się strona z odpowiednim multimedium.

W górnej części słownika znajduje się pole do filtracji pojęć. Aby wyszukać jakieś pojęcie, należy je wpisać w polu filtracji. Po wpisaniu widoczne będzie tylko to pojęcie wraz z definicją. Aby wrócić do listy wszystkich pojęć, należy kliknąć krzyżyk w prawej części pola filtracji.

1
adstryngentny garbnik pomocniczy
adstryngentny garbnik pomocniczy

związek chemiczny, który stosowany jest w procesie garbowania skór i innych materiałów organicznych, aby zwiększyć ich zdolność do utrzymywania kształtu oraz wytrzymałość na rozciąganie; działają poprzez łączenie się z białkami i innymi związkami organicznymi, co powoduje ich denaturację i powstawanie trwałych połączeń chemicznych, które utrzymują strukturę materiału

garbarz
garbarz

osoba, która zajmuje się garbowaniem (wyprawianiem) skór bez włosia oraz skór futerkowych

garbniki roślinne
garbniki roślinne

naturalne związki organiczne zawarte w niektórych roślinach, które wykorzystywane są w procesie garbowania skór

garbniki syntetyczne
garbniki syntetyczne

związki chemiczne syntetyzowane w laboratoriach, które mogą zastąpić naturalne garbniki roślinne w procesie garbowania

garbniki żywicowe
garbniki żywicowe

związki chemiczne zawierające grupy fenolowe, które wykorzystywane są w garbarstwie do zwiększenia siły garbnikowej i odporności na rozpuszczalniki

garbowanie
garbowanie

proces przekształcenia golizny w półfabrykat; garbniki oddziałują na goliznę, golizna przeznaczona do garbowania jest ostatnim elementem działu przygotowania produkcji garbarskiej

golizna
golizna

skóra surowa przeznaczona do garbowania; zawiera dużą ilość wody, nie jest odporna na działanie bakterii i mikroorganizmów, kurczy się w podwyższonej temperaturze, a przy wysuszaniu staje się zrogowaciała i przezroczysta

mizdrowanie
mizdrowanie

usuwanie tkanki podskórnej, tłuszczu oraz mięsa przylegającego do skóry, za pomocą specjalnej maszyny wyposażonej w tnące ostrza umocowane na obracającym się wale

moczenie
moczenie

oczyszczenie skór, doprowadzenie do stanu pierwotnego stanu uwodnienia i spęcznienia, usunięcie globulin i albumin; jest wstępnym etapem tzw. warsztatu mokrego, przeprowadza się w środowisku wodnym – zwykle z dodatkami przyspieszającymi ten proces

neutralizacja
neutralizacja

proces, który ma na celu ułatwienie równomiernego wnikania w przekrój skóry garbników dogarbowujących, barwników i środków natłuszczających, to także ochrona przed ewentualnymi negatywnymi skutkami dogarbowywania

odmięśnianie
odmięśnianie

mechaniczne usunięcie tkanki podskórnej, wykonywane ręcznie lub maszynowo

odwapnianie
odwapnianie

proces technologiczny mający na celu usunięcie z golizny pozostałości wapna, siarczku sodowego i innych związków reagujących zasadowo, które były wprowadzone w procesie wapnienia; skóry umieszcza się w bębnach z kąpielami odwapniającymi zawierającymi niewielkie ilości kwasów i soli amonowych; proces prowadzony jest przez około 12 godzin, a jego celem jest obniżenie kwasowości skóry do pH 8

odwłaszanie
odwłaszanie

mechaniczne usuwanie włosa i naskórka, wykonywane ręcznie lub maszynowo

piklowanie
piklowanie

proces wykorzystywany w przypadku skór, które będą garbowane w brzeczkach chromowych; efektem jest obniżenie pH skór; piklowanie prowadzone jest zazwyczaj w roztworze kwasu siarkowego i soli kuchennej, temperatura: na poziomie między 18 a 20°C, czas piklowania wynosi od 2 do 8 godzin i zależy od grubości skóry, a także od przewidzianego w dalszym procesie rodzaju kąpieli garbującej; proces przygotowujący goliznę do garbowania chromowego

wapnienie
wapnienie

proces powodujący rozluźnienie struktury włóknistej kolagenu skóry, a później usunięcie naskórka, włosa oraz zbędnych tkanek. Efektem rozluźnienia i usunięcia włosa jest otrzymanie „golizny”, proces prowadzony jest w silnie alkalicznych roztworach (pH 12‑13); do wapnienia sporządza się kąpiele z wapna palonego, wodorotlenku sodu, siarczku sodu i chlorku sodu; proces prowadzony jest w bębnach w temperaturze 20‑22°C, wpływa na delikatność lica gotowych wyrobów

warsztat mokry
warsztat mokry

ta część garbarni, gdzie skóry są poddawane mmoczeniu, wapnieniu, mizdrowaniu i odwłaszaniu

wytrawianie
wytrawianie

skóry poddawane są działaniu wodnych roztworów enzymów, ważne, aby temperatura roztworów roboczych nie przekraczała 35°C; proces jest przeprowadzany w kąpieli wytrawiającej; nadaje skórom miękkość i elastyczność, efekt delikatnego i przyjemnego lica

zestaw wykańczalniczy
zestaw wykańczalniczy

zbiór narzędzi i materiałów używanych do obróbki i wykończenia skór po procesie garbowania