Procesy wytwarzania i kontroli oprzyrządowania odlewniczego i form
MTL.01. Wykonywanie i naprawa oprzyrządowania odlewniczego - Modelarz odlewniczy 721104 i Technik odlewnik 311705
Słownik pojęć dla e‑materiału
przesiewanie próbki materiału sypkiego na zestawie laboratoryjnych znormalizowanych sit w celu scharakteryzowania materiału pod względem udziału ziarn różnej wielkości.
E‑book „Wykonywanie, kontrola i naprawa oprzyrządowania odlewniczego”E‑book „Wykonywanie, kontrola i naprawa oprzyrządowania odlewniczego”
osadowa skała ilasta składająca się głównie z montmorylonitu, stosowana jako lepiszcze przy sporządzaniu mas formierskich.
E‑book „Wykonywanie, kontrola i naprawa oprzyrządowania odlewniczego”E‑book „Wykonywanie, kontrola i naprawa oprzyrządowania odlewniczego”
element umieszczony w kanałach układu wlewowegoukładu wlewowego w celu zatrzymania zanieczyszczeń niemetalowych, wykonany najczęściej z masy ceramicznej, mający szereg otworów, przez które przepływa metal.
Film instruktażowy - tutorial „Stanowisko oraz materiały niezbędne do wykonania formy odlewniczej”Film instruktażowy - tutorial „Stanowisko oraz materiały niezbędne do wykonania formy odlewniczej”
element lub materiał otaczający wnękę, do której zostanie wprowadzony kształtowany materiał. Formy mogą być jednorazowe lub wielokrotnego użycia.
E‑book „Wykonywanie, kontrola i naprawa oprzyrządowania odlewniczego”E‑book „Wykonywanie, kontrola i naprawa oprzyrządowania odlewniczego”
Wizualizacja modelu w grafice 3D „Narzędzia i przyrządy formierskie do formowania ręcznego i maszynowego”Wizualizacja modelu w grafice 3D „Narzędzia i przyrządy formierskie do formowania ręcznego i maszynowego”
wnęka w formie odtworzona przez znak rdzeniowyznak rdzeniowy przeznaczona do usadowienia rdzenia.
E‑book „Wykonywanie, kontrola i naprawa oprzyrządowania odlewniczego”E‑book „Wykonywanie, kontrola i naprawa oprzyrządowania odlewniczego”
Wizualizacja modelu w grafice 3D „Narzędzia i przyrządy formierskie do formowania ręcznego i maszynowego”Wizualizacja modelu w grafice 3D „Narzędzia i przyrządy formierskie do formowania ręcznego i maszynowego”
polega na nałożeniu warstwy kleju na łączone powierzchnie i dociśnięciu ich do siebie. Połączenie następuje dzięki adhezji miedzy klejem, a łączonymi powierzchniami.
E‑book „Wykonywanie, kontrola i naprawa oprzyrządowania odlewniczego”E‑book „Wykonywanie, kontrola i naprawa oprzyrządowania odlewniczego”
trwała, metalowa forma odlewniczaforma odlewnicza przeznaczona do wypełniania ciekłym metalem metodą grawitacyjną pod niskim lub wysokim ciśnieniem.
E‑book „Wykonywanie, kontrola i naprawa oprzyrządowania odlewniczego”E‑book „Wykonywanie, kontrola i naprawa oprzyrządowania odlewniczego”
drewniany lub metalowy kołek używany przy formowaniu do dokładnego ustalenia położenia skrzynek formierskich.
E‑book „Wykonywanie, kontrola i naprawa oprzyrządowania odlewniczego”E‑book „Wykonywanie, kontrola i naprawa oprzyrządowania odlewniczego”
Wizualizacja modelu w grafice 3D „Narzędzia i przyrządy formierskie do formowania ręcznego i maszynowego”Wizualizacja modelu w grafice 3D „Narzędzia i przyrządy formierskie do formowania ręcznego i maszynowego”
łączenie elementów metalowych za pomocą metalowego spoiwa zwanego lutem o temperaturze topnienia niższej niż temperatura topnienia łączonych elementów. Lut, to materiał występujący w postaci drutu, płytek, pałeczek, proszków. Narzędzie ręczne służące do lutowania to lutownica lub palnik. Czynność lutowania jest również wykonywana w specjalnych piecach. Dzielimy je na lutowanie miękkie i twarde.
E‑book „Wykonywanie, kontrola i naprawa oprzyrządowania odlewniczego”E‑book „Wykonywanie, kontrola i naprawa oprzyrządowania odlewniczego”
forma jedno- lub wielownękowa z metalu, tworzywa sztucznego lub innego materiału, w której wykonuje się modele jednorazowe.
E‑book „Wykonywanie, kontrola i naprawa oprzyrządowania odlewniczego”E‑book „Wykonywanie, kontrola i naprawa oprzyrządowania odlewniczego”
maszyny do mieszania okresowego piasków formierskich lub mas rdzeniowych z materiałem wiążącym, wodą i odpowiednimi dodatkami formierskimi lub maszyny do mieszania ciągłego, w których zawartość jest mieszana i przenoszona do otworu wylotowego w sposób ciągły.
E‑book „Wykonywanie, kontrola i naprawa oprzyrządowania odlewniczego”E‑book „Wykonywanie, kontrola i naprawa oprzyrządowania odlewniczego”
przyrząd za pomocą którego w czasie wykonywania formy odlewniczejformy odlewniczej odtwarza się zewnętrzny kształt odlewu i znaki rdzenioweznaki rdzeniowe.
E‑book „Wykonywanie, kontrola i naprawa oprzyrządowania odlewniczego”E‑book „Wykonywanie, kontrola i naprawa oprzyrządowania odlewniczego”
Wizualizacja modelu w grafice 3D „Narzędzia i przyrządy formierskie do formowania ręcznego i maszynowego”Wizualizacja modelu w grafice 3D „Narzędzia i przyrządy formierskie do formowania ręcznego i maszynowego”
zasobnik ciekłego metalu (stopu), połączony z odlewem i przeznaczony do zasilania krzepnącego odlewu ciekłym metalem. Głównym jego zadaniem jest zapobieganie tworzenia się jam skurczowych i rzadzizn w odlewie. Nadlewy mogą być górne, boczne, zakryte lub odkryte.
E‑book „Wykonywanie, kontrola i naprawa oprzyrządowania odlewniczego”E‑book „Wykonywanie, kontrola i naprawa oprzyrządowania odlewniczego”
Wizualizacja modelu w grafice 3D „Narzędzia i przyrządy formierskie do formowania ręcznego i maszynowego”Wizualizacja modelu w grafice 3D „Narzędzia i przyrządy formierskie do formowania ręcznego i maszynowego”
narzędzia używane przez formierzy i rdzeniarzy przy ręcznym wykonywaniu form i rdzeni odlewniczychrdzeni odlewniczych. Należą do nich: łopaty, sita, ubijaki ręczne i pneumatyczne, listwy, nakłuwaki, haczyki, gładziki, łyżeczki, jaszczurki, lancety, paluszki, szczotki, pędzle formierskie, woreczki.

E‑book „Wykonywanie, kontrola i naprawa oprzyrządowania odlewniczego”E‑book „Wykonywanie, kontrola i naprawa oprzyrządowania odlewniczego”
Wizualizacja modelu w grafice 3D „Narzędzia i przyrządy formierskie do formowania ręcznego i maszynowego”Wizualizacja modelu w grafice 3D „Narzędzia i przyrządy formierskie do formowania ręcznego i maszynowego”
połączenie nierozłączne, pośrednie, połączenie mechaniczne elementów za pomocą nitów zwykle w postaci trzpieni walcowych z łbami.
E‑book „Wykonywanie, kontrola i naprawa oprzyrządowania odlewniczego”E‑book „Wykonywanie, kontrola i naprawa oprzyrządowania odlewniczego”
element układu wlewowegoukładu wlewowego mający za zadanie zatrzymanie zanieczyszczeń niemetalowych.
E‑book „Wykonywanie, kontrola i naprawa oprzyrządowania odlewniczego”E‑book „Wykonywanie, kontrola i naprawa oprzyrządowania odlewniczego”
sypki materiał formierski o ziarnach większych niż 0,02mm, stosowany jako podstawowy składnik masy formierskiej.

E‑book „Wykonywanie, kontrola i naprawa oprzyrządowania odlewniczego”E‑book „Wykonywanie, kontrola i naprawa oprzyrządowania odlewniczego”
piec służący do topienia i ewentualnie uszlachetnienia ciekłych metali i stopów. Mogą być ogrzewane paliwem stałym, ciekłym, gazowym lub zasilane energią elektryczną.
Wizualizacja modelu w grafice 3D „Narzędzia i przyrządy formierskie do formowania ręcznego i maszynowego”Wizualizacja modelu w grafice 3D „Narzędzia i przyrządy formierskie do formowania ręcznego i maszynowego”
Film instruktażowy - tutorial „Stanowisko oraz materiały niezbędne do wykonania formy odlewniczej”Film instruktażowy - tutorial „Stanowisko oraz materiały niezbędne do wykonania formy odlewniczej”
płyta na której układa się model i skrzynkę formierską przy formowaniu ręcznym lub płyta o wymiarach i kształtach dopasowanych do określonej maszyny formierskiej.
Wizualizacja modelu w grafice 3D „Narzędzia i przyrządy formierskie do formowania ręcznego i maszynowego”Wizualizacja modelu w grafice 3D „Narzędzia i przyrządy formierskie do formowania ręcznego i maszynowego”
Film instruktażowy - tutorial „Stanowisko oraz materiały niezbędne do wykonania formy odlewniczej”Film instruktażowy - tutorial „Stanowisko oraz materiały niezbędne do wykonania formy odlewniczej”
element układu wlewowegoukładu wlewowego, przeznaczony do odprowadzania gazów z formy, wyprowadzania zanieczyszczeń niemetalowych z wnęki formy, osłabienia uderzenia metalu o górną część formy oraz oceny zapełnienia formy metalem.
Film instruktażowy - tutorial „Stanowisko oraz materiały niezbędne do wykonania formy odlewniczej”Film instruktażowy - tutorial „Stanowisko oraz materiały niezbędne do wykonania formy odlewniczej”
Wizualizacja modelu w grafice 3D „Narzędzia i przyrządy formierskie do formowania ręcznego i maszynowego”Wizualizacja modelu w grafice 3D „Narzędzia i przyrządy formierskie do formowania ręcznego i maszynowego”
drobny materiał zapobiegający przylepianiu się masy formierskiej do modelu lub rdzennicyrdzennicy np. mączka kwarcowa.
E‑book „Wykonywanie, kontrola i naprawa oprzyrządowania odlewniczego”E‑book „Wykonywanie, kontrola i naprawa oprzyrządowania odlewniczego”
Film instruktażowy - tutorial „Stanowisko oraz materiały niezbędne do wykonania formy odlewniczej”Film instruktażowy - tutorial „Stanowisko oraz materiały niezbędne do wykonania formy odlewniczej”
oprzyrządowanie odtwarzające cały rdzeń lub część zestawu rdzeniowego. Rozróżnia się rdzennice skrzynkowe, ramkowe lub wzorniki. Mogą być wykonane z drewna, metalu lub tworzyw sztucznych.

E‑book „Wykonywanie, kontrola i naprawa oprzyrządowania odlewniczego”E‑book „Wykonywanie, kontrola i naprawa oprzyrządowania odlewniczego”
część rdzenia, która nie odtwarza kształtu odlewu lecz służy do umocowania rdzenia w gniazdach rdzeniagniazdach rdzenia w formie odlewniczejformie odlewniczej.
E‑book „Wykonywanie, kontrola i naprawa oprzyrządowania odlewniczego”E‑book „Wykonywanie, kontrola i naprawa oprzyrządowania odlewniczego”
Wizualizacja modelu w grafice 3D „Narzędzia i przyrządy formierskie do formowania ręcznego i maszynowego”Wizualizacja modelu w grafice 3D „Narzędzia i przyrządy formierskie do formowania ręcznego i maszynowego”
element formy odlewniczejformy odlewniczej odtwarzający wewnętrzne wymiary, kształty odlewu. Może być wykonany ręcznie lub maszynowo. Może być wzmacniany szkieletem lub żebrami. Odpowietrzenie rdzeni odbywa się przez kanały odpowietrzające, które wykonuje się ręcznie lub stosuje się specjalne wkładki np. elastyczne rurki perforowane.

E‑book „Wykonywanie, kontrola i naprawa oprzyrządowania odlewniczego”E‑book „Wykonywanie, kontrola i naprawa oprzyrządowania odlewniczego”
Wizualizacja modelu w grafice 3D „Narzędzia i przyrządy formierskie do formowania ręcznego i maszynowego”Wizualizacja modelu w grafice 3D „Narzędzia i przyrządy formierskie do formowania ręcznego i maszynowego”
to połączenie bezpośrednie; powstaje w wyniku stopienia części łączonych i wprowadzenia w miejscu połączenia dodatkowego materiału – spoiwa. Stosowane jest np. do łączenia metali (głównie stali) i tworzyw sztucznych.
E‑book „Wykonywanie, kontrola i naprawa oprzyrządowania odlewniczego”E‑book „Wykonywanie, kontrola i naprawa oprzyrządowania odlewniczego”
Rzeczywistość wirtualna „Łączenie materiałów z wykorzystaniem metody spawania”Rzeczywistość wirtualna „Łączenie materiałów z wykorzystaniem metody spawania”
zespół kanałów, wnęk i innych elementów formy przeznaczony do doprowadzenia ciekłego metalu do wnęki formy oraz zatrzymania zanieczyszczeń niemetalowych.
Wizualizacja modelu w grafice 3D „Narzędzia i przyrządy formierskie do formowania ręcznego i maszynowego”Wizualizacja modelu w grafice 3D „Narzędzia i przyrządy formierskie do formowania ręcznego i maszynowego”
element układu wlewowegoukładu wlewowego w postaci kanału znajdujący się najbliżej wnęki formy, przez który przepływa ciekły metal podczas zalewania formy.
Wizualizacja modelu w grafice 3D „Narzędzia i przyrządy formierskie do formowania ręcznego i maszynowego”Wizualizacja modelu w grafice 3D „Narzędzia i przyrządy formierskie do formowania ręcznego i maszynowego”
Interaktywne materiały sprawdzająceInteraktywne materiały sprawdzające
wlew usytuowany w formie, najczęściej pionowo, łączący zbiornik wlewowyzbiornik wlewowy z wlewem rozprowadzającymwlewem rozprowadzającym lub wlewem doprowadzającymwlewem doprowadzającym.
Wizualizacja modelu w grafice 3D „Narzędzia i przyrządy formierskie do formowania ręcznego i maszynowego”Wizualizacja modelu w grafice 3D „Narzędzia i przyrządy formierskie do formowania ręcznego i maszynowego”
wlew łączący wlew głównywlew główny z wlewami doprowadzającymiwlewami doprowadzającymi, który może jednocześnie hamować szybkość przepływu metalu i zatrzymać zanieczyszczenia niemetalowe.
Wizualizacja modelu w grafice 3D „Narzędzia i przyrządy formierskie do formowania ręcznego i maszynowego”Wizualizacja modelu w grafice 3D „Narzędzia i przyrządy formierskie do formowania ręcznego i maszynowego”
otwarta wnęka w górnej części formy odlewniczejformy odlewniczej do której wlewa się ciekły metal z kadzi odlewniczej.
E‑book „Wykonywanie, kontrola i naprawa oprzyrządowania odlewniczego”E‑book „Wykonywanie, kontrola i naprawa oprzyrządowania odlewniczego”
Wizualizacja modelu w grafice 3D „Narzędzia i przyrządy formierskie do formowania ręcznego i maszynowego”Wizualizacja modelu w grafice 3D „Narzędzia i przyrządy formierskie do formowania ręcznego i maszynowego”
to połączenia metali i tworzyw sztucznych przez miejscowe dociskanie łączonych elementów przy jednoczesnym podgrzewaniu wystarczającym do doprowadzenia łączonych materiałów do stanu plastyczności (ciastowatości). Na granicy dyfuzji i adhezji cząsteczek łączonych materiałów tworzy się zgrzeina. Skuteczność zgrzewania zależy od temperatury, docisku i czasu trwania procesu.
E‑book „Wykonywanie, kontrola i naprawa oprzyrządowania odlewniczego”E‑book „Wykonywanie, kontrola i naprawa oprzyrządowania odlewniczego”
część modelu przeznaczona do odtworzenia w formie gniazda rdzeniagniazda rdzenia.
E‑book „Wykonywanie, kontrola i naprawa oprzyrządowania odlewniczego”E‑book „Wykonywanie, kontrola i naprawa oprzyrządowania odlewniczego”
Wizualizacja modelu w grafice 3D „Narzędzia i przyrządy formierskie do formowania ręcznego i maszynowego”Wizualizacja modelu w grafice 3D „Narzędzia i przyrządy formierskie do formowania ręcznego i maszynowego”