Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
1
Pokaż ćwiczenia:
Cyprian Norwid Modlitwa

Przez wszystko do mnie przemawiałeś – Panie!
Przez ciemność burzy, grom i przez świtanie;
Przez przyjacielską dłoń w zapasach z światem,
Pochwałą wreszcie – ach! – nie Twoim kwiatem...

I przez tę rozkosz, którą urąganieurąganieurąganie
Siódmego nieba tchnąć się zdaje – latem –
I przez najsłodszy z darów Twych na ziemi,
Przez czułe oko, gdy je łza ociemi;
Przez całą dobroć Twą, w tym jednym oku,
Jak całe niebo odjaśnione w stoku!stokustoku!...

Przez całą Ludzkość z jej starymi gmachy,
Łukami, które o kolumnach trwają,
A zapomniane w proch włamując dachy,
Bujnymi z nowa liśćmi zakwitają.
Przez wszystko!...

Panie! – ja nie miałem głosu

Do odpowiedzi godnej – i – milczałem;
Błogosławionym zazdrościłem stosu
I do Boleści jak do matki drżałem –
I, jak z bliźnięciem, zrosły w pół z Zapałem,
Na cztery strony świata mając ramię,
Gdy doskonałość Twą obejmowałem,
To jedno słowo wyjąknąwszy: „kłamię” –
Do niemowlęctwa wracam...

Jestem znamię!...
Sam głosu nie mam – Panie – dałeś słowo,
Lecz wypowiedzieć któż ustami zdoła?
Przez Ciebie prochów stałem się Jehową,
Twojego w piersiach mam i czczę anioła –
To rozwiąż jeszcze głos – bo anioł woła.

cwiczenia Źródło: Cyprian Norwid, Modlitwa, [w:] tegoż, Pisma wszystkie, t. 1: Wiersze, oprac. J. W. Gomulicki, Warszawa 1971, s. 135–136.
znamię
urąganie
stoku
111
Ćwiczenie 1

Scharakteryzuj podmiot liryczny wiersza Modlitwa. Swoje spostrzeżenia zapisz w formie mapy myśli i uzupełnij ją cytatami z wiersza.

RU3UYDyUyZy2o
Mapa myśli. Lista elementów:
  • Nazwa kategorii: Podmiot liryczny
RL9VY1886tYSS
(Uzupełnij).
R1Lg0DYAguFV721
Ćwiczenie 2
Wymyśl pytanie na kartkówkę związane z tematem materiału.
2
Ćwiczenie 2
R9WKwTQmUdUgT
Przez wszystko do mnie przemawiałeś – Panie!Przez ciemność burzy, grom i przez świtanie;Przez przyjacielską dłoń w zapasach z światem,Pochwałą wreszcie – ach! – nie Twoim kwiatem.... Postawa: racjonalista, ironista, entuzjasta, moralista. Przez całą Ludzkość z jej starymi gmachy,Łukami, które o kolumnach trwają,A zapomniane w proch włamując dachy,Bujnymi z nowa liśćmi zakwitają. Postawa: racjonalista, ironista, entuzjasta, moralista. Na cztery strony świata mając ramię,Gdy doskonałość Twą obejmowałem,To jedno słowo wyjąknąwszy: «kłamię» – Do niemowlęctwa wracam... Postawa: racjonalista, ironista, entuzjasta, moralista. Sam głosu nie mam – Panie – dałeś słowo,Lecz wypowiedzieć któż ustami zdoła?Przez Ciebie prochów stałem się Jehową,Twojego w piersiach mam i czczę anioła –To rozwiąż jeszcze głos – bo anioł woła. Postawa: racjonalista, ironista, entuzjasta, moralista. (Uzupełnij).
111
Ćwiczenie 3

Jaki obraz Boga został przedstawiony w wierszu Modlitwa? Odpowiedzi zapisz w formie mapy myśli i uzupełnij je cytatami z wiersza Norwida.

R1NlksslrF2Pc
Wymyśl pytanie na kartkówkę związane z tematem materiału.
R11uQzqoIGn0W
(Uzupełnij).
R19OXmgIW27gY1
Ćwiczenie 4
Jaki topos występuje w wierszu Cypriana Norwida Modlitwa? Możliwe odpowiedzi: 1. topos arkadyjski, 2. topos Deus ridens, 3. topos Deus artifex, 4. topos homo viator
R1CIJGFkc7Z7e2
Ćwiczenie 5
Wybierz jedno nowe słowo poznane podczas dzisiejszej lekcji i ułóż z nim zdanie.
2
Ćwiczenie 5
R1ThZbkjLnxkl
Przez wszystko do mnie przemawiałeś – Panie! Jak całe niebo odjaśnione w stoku!... I przez najsłodszy z darów Twych na ziemi. (Uzupełnij).
11
Ćwiczenie 6

Podaj przykład wypowiedzenia z wiersza Modlitwa, w którym występuje neologizm poetycki, i objaśnij, jaką pełni on funkcję.

RQTgA3oVxxsqc
Wypowiedzenie (Uzupełnij). Funkcja w tekście (Uzupełnij).
21
Ćwiczenie 7

Wyjaśnij, co świadczy o tym, że wiersz Cypriana Norwida Modlitwa jest przykładem liryki religijnej.

Ra59qFMCfJ15g
(Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 8

Sformułuj dwa argumenty potwierdzające tezę, że wiersz Cypriana Norwida Modlitwa można uznać za przykład poetyckiej modlitwy.

Rvz6KdP0fVN9E
Argument 1: (Uzupełnij) Argument 2: (Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 9

Wyjaśnij, jak rozumiesz sformułowanie: To jedno słowo wyjąknąwszy: «kłamię» – / Do niemowlęctwa wracam…. W swojej odpowiedzi odwołaj się do znaczenia, jakie w poezji może mieć milczenie.

RzC0L4qBg6U3z
(Uzupełnij).
311
Ćwiczenie 10

Wybierz grafikę angielskiego artysty Williama Blake’a (1757‒1827), która twoim zdaniem koresponduje z utworem Norwida Modlitwa. Uzasadnij swój wybór, przytaczając odpowiednie cytaty z wiersza.

RRoSOQtl4SXs2
William Blake, Bóg stwarzający Wszechświat, 1794; William Blake, ilustracja do poematu epickiego Pieśni Losa, 1795.
Źródło: domena publiczna.
RI5lSfWD6RhXH
(Uzupełnij).
Praca domowa

Przeczytaj fragment tekstu Mirosława Strzyżewskiego, a następnie rozstrzygnij, czy wiersz Cypriana Norwida Modlitwamożna uznać za przejaw romantycznej nieskończoności.

Mirosław Strzyżewski Romantyczna nieskończoność. Studium identyfikacji pojęcia

[...] romantycy doszukiwać się będą nieskończoności wszędzie: w kosmosie, w bytach przyrody i w człowieku samym. Refleksja religijna (ale nie dogmatyczno‑kościelna) wyprze z horyzontu poznawczego na drugi plan refleksję filozoficzną, skupioną na komentowaniu postępu wiedzy i osiągnięć naukowych. Często określa się wyobraźnię romantyczną jako swoiście religijną, a sztukę tego okresu ujmuje się w kontekstach sakralnych i mistycznych. Idea nieskończoności stanowi ważny składnik romantycznej całości – dynamicznej, zmiennej, antynomicznejantynomiaantynomicznej, ale spajanej duchem chrześcijaństwa, w którym następuje symbioza tego, co skończone: ziemskie, marne, realne, z tym co nieskończone: Boskie, idealne, wieczne. Nieskończoność romantyczna współtworzy nową harmonię w architekturze uniwersum.

studium Źródło: Mirosław Strzyżewski, Romantyczna nieskończoność. Studium identyfikacji pojęcia, Toruń 2010, s. 109–110.
antynomia