Sprawdź się
ModlitwaPrzez wszystko do mnie przemawiałeś – Panie!
Przez ciemność burzy, grom i przez świtanie;
Przez przyjacielską dłoń w zapasach z światem,
Pochwałą wreszcie – ach! – nie Twoim kwiatem...I przez tę rozkosz, którą urąganieurąganie
Siódmego nieba tchnąć się zdaje – latem –
I przez najsłodszy z darów Twych na ziemi,
Przez czułe oko, gdy je łza ociemi;
Przez całą dobroć Twą, w tym jednym oku,
Jak całe niebo odjaśnione w stoku!stoku!...Przez całą Ludzkość z jej starymi gmachy,
Łukami, które o kolumnach trwają,
A zapomniane w proch włamując dachy,
Bujnymi z nowa liśćmi zakwitają.
Przez wszystko!...Panie! – ja nie miałem głosu
Do odpowiedzi godnej – i – milczałem;
Błogosławionym zazdrościłem stosu
I do Boleści jak do matki drżałem –
I, jak z bliźnięciem, zrosły w pół z Zapałem,
Na cztery strony świata mając ramię,
Gdy doskonałość Twą obejmowałem,
To jedno słowo wyjąknąwszy: „kłamię” –
Do niemowlęctwa wracam...Jestem znamię!...
Sam głosu nie mam – Panie – dałeś słowo,
Lecz wypowiedzieć któż ustami zdoła?
Przez Ciebie prochów stałem się Jehową,
Twojego w piersiach mam i czczę anioła –
To rozwiąż jeszcze głos – bo anioł woła.Źródło: Cyprian Norwid, Modlitwa, [w:] tegoż, Pisma wszystkie, t. 1: Wiersze, oprac. J. W. Gomulicki, Warszawa 1971, s. 135–136.
Scharakteryzuj podmiot liryczny wiersza Modlitwa. Swoje spostrzeżenia zapisz w formie mapy myśli i uzupełnij ją cytatami z wiersza.
- Nazwa kategorii: Podmiot liryczny
-
Podmiot liryczny
Osoba mówiąca w wierszu Cypriana Norwida Modlitwa przyjmuje różne postawy. Przyporządkuj podane cytaty do określeń charakteryzujących podmiot liryczny.
Przez wszystko do mnie przemawiałeś – Panie!
,
Przez ciemność burzy, grom i przez świtanie;
Przez przyjacielską dłoń w zapasach z światem,
Pochwałą wreszcie – ach! – nie Twoim kwiatem...Przez całą Ludzkość z jej starymi gmachy,
,
Łukami, które o kolumnach trwają,
A zapomniane w proch włamując dachy,
Bujnymi z nowa liśćmi zakwitają.Na cztery strony świata mając ramię,
,
Gdy doskonałość Twą obejmowałem,
To jedno słowo wyjąknąwszy: «kłamię» –
Do niemowlęctwa wracam...Sam głosu nie mam – Panie – dałeś słowo,
Lecz wypowiedzieć któż ustami zdoła?
Przez Ciebie prochów stałem się Jehową,
Twojego w piersiach mam i czczę anioła –
To rozwiąż jeszcze głos – bo anioł woła.
| postawa | cytat |
|---|---|
Przez wszystko do mnie przemawiałeś – Panie! |
|
Przez całą Ludzkość z jej starymi gmachy, |
|
Na cztery strony świata mając ramię, |
|
Sam głosu nie mam – Panie – dałeś słowo, |
Jaki obraz Boga został przedstawiony w wierszu Modlitwa? Odpowiedzi zapisz w formie mapy myśli i uzupełnij je cytatami z wiersza Norwida.
-
Obraz Boga
Jaki topos występuje w wierszu Cypriana Norwida Modlitwa?
- topos arkadyjski
- topos Deus ridens
- topos Deus artifex
- topos homo viator
Do podanych przykładów dopasuj nazwy środków artystycznych oraz funkcję, jaką pełnią w wierszu Modlitwa.
Nazwa środka stylistycznego, Funkcja środka stylistycznego
Przez wszystko do mnie przemawiałeś – Panie! |
Jak całe niebo odjaśnione w stoku!... |
I przez najsłodszy z darów Twych na ziemi |
|
|---|---|---|---|
| Nazwa środka stylistycznego | |||
| Funkcja środka stylistycznego |
Podaj przykład wypowiedzenia z wiersza Modlitwa, w którym występuje neologizm poetycki, i objaśnij, jaką pełni on funkcję.
Wyjaśnij, co świadczy o tym, że wiersz Cypriana Norwida Modlitwa jest przykładem liryki religijnej.
Sformułuj dwa argumenty potwierdzające tezę, że wiersz Cypriana Norwida Modlitwa można uznać za przykład poetyckiej modlitwy.
Wyjaśnij, jak rozumiesz sformułowanie: To jedno słowo wyjąknąwszy: «kłamię» – / Do niemowlęctwa wracam…
. W swojej odpowiedzi odwołaj się do znaczenia, jakie w poezji może mieć milczenie.
Wybierz grafikę angielskiego artysty Williama Blake’a (1757‒1827), która twoim zdaniem koresponduje z utworem Norwida Modlitwa. Uzasadnij swój wybór, przytaczając odpowiednie cytaty z wiersza.

Przeczytaj fragment tekstu Mirosława Strzyżewskiego, a następnie rozstrzygnij, czy wiersz Cypriana Norwida Modlitwamożna uznać za przejaw romantycznej nieskończoności.
Romantyczna nieskończoność. Studium identyfikacji pojęcia[...] romantycy doszukiwać się będą nieskończoności wszędzie: w kosmosie, w bytach przyrody i w człowieku samym. Refleksja religijna (ale nie dogmatyczno‑kościelna) wyprze z horyzontu poznawczego na drugi plan refleksję filozoficzną, skupioną na komentowaniu postępu wiedzy i osiągnięć naukowych. Często określa się wyobraźnię romantyczną jako swoiście religijną, a sztukę tego okresu ujmuje się w kontekstach sakralnych i mistycznych. Idea nieskończoności stanowi ważny składnik romantycznej całości – dynamicznej, zmiennej, antynomicznejantynomicznej, ale spajanej duchem chrześcijaństwa, w którym następuje symbioza tego, co skończone: ziemskie, marne, realne, z tym co nieskończone: Boskie, idealne, wieczne. Nieskończoność romantyczna współtworzy nową harmonię w architekturze uniwersum.
Źródło: Mirosław Strzyżewski, Romantyczna nieskończoność. Studium identyfikacji pojęcia, Toruń 2010, s. 109–110.