Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r.

Art. 203

1. Najwyższa Izba Kontroli kontroluje działalność organów administracji rządowej, Narodowego Banku Polskiego, państwowych osób prawnych i innych państwowych jednostek organizacyjnych z punktu widzenia legalności, gospodarności, celowości i rzetelności.

2. Najwyższa Izba Kontroli może kontrolować działalność organów samorządu terytorialnego, komunalnych osób prawnych i innych komunalnych jednostek organizacyjnych z punktu widzenia legalności, gospodarności i rzetelności.

kon Źródło: Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., dostępny w internecie: sejm.gov.pl [dostęp 13.05.2020 r.].

Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym

Rozdział 1 – Przepisy ogólne

Art. 1

1. Mieszkańcy gminy tworzą z mocy prawa wspólnotę samorządową. 

2. Ilekroć w ustawie jest mowa o gminie, należy przez to rozumieć wspólnotę samorządową oraz odpowiednie terytorium. 

Art. 2

1. Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. 

2. Gmina posiada osobowość prawną. 

3. Samodzielność gminy podlega ochronie sądowej. (…)

Rozdział 6 – Gminna gospodarka finansowa

Art. 51

1. Gmina samodzielnie prowadzi gospodarkę finansową na podstawie uchwały budżetowej gminy.

ust Źródło: Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, dostępny w internecie: sejm.gov.pl [dostęp 13.05.2020 r.].

Ustawa z dnia 2 grudnia 1960 r. o Komitecie do spraw Radia i Telewizji „Polskie Radio i Telewizja”

Art. 1

1. Komitet do spraw Radiofonii „Polskie Radio” przekształca się w Komitet do spraw Radia i Telewizji „Polskie Radio i Telewizja”, zwany w dalszym ciągu „Komitetem”.

2. Komitet działa przy Radzie Ministrów i jest centralnym organem administracji państwowej w sprawach radiofonii i telewizji dla powszechnego odbioru.

3. Komitet podlega nadzorowi Prezesa Rady Ministrów. 

Art. 3 

1. W skład Komitetu wchodzą: Przewodniczący, zastępcy Przewodniczącego oraz członkowie powoływani spośród pracowników Komitetu na stanowiskach kierowniczych oraz spośród przedstawicieli zainteresowanych naczelnych i centralnych organów administracji państwowej określonych przez Radę Ministrów.

2. Przewodniczącego Komitetu powołuje Prezes Rady Ministrów.

3. Zastępców Przewodniczącego oraz członków powołuje Prezes Rady Ministrów na wniosek Przewodniczącego Komitetu.

cytat1 Źródło: Ustawa z dnia 2 grudnia 1960 r. o Komitecie do spraw Radia i Telewizji „Polskie Radio i Telewizja”, dostępny w internecie: prawo.pl [dostęp 12.02.2020 r.].

Ustawa z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji

Rozdział 2 – Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji

Art. 5. Tworzy się Krajową Radę Radiofonii i Telewizji, zwaną dalej „Krajową Radą”, jako organ państwowy właściwy w sprawach radiofonii i telewizji. 

Art. 6.1. Krajowa Rada stoi na straży wolności słowa w radiu i telewizji, samodzielności dostawców usług medialnych i interesów odbiorców oraz zapewnia otwarty i pluralistyczny charakter radiofonii i telewizji.

Art. 7.1. W skład Krajowej Rady wchodzi pięciu członków powoływanych: 2 przez Sejm, 1 przez Senat i 2 przez Prezydenta, spośród osób wyróżniających się wiedzą i doświadczeniem w zakresie środków społecznego przekazu. (...)

2b. Przewodniczącego Krajowej Rady wybierają ze swojego grona i odwołują członkowie Krajowej Rady.

3. Krajowa Rada wybiera ze swego grona, na wniosek Przewodniczącego, zastępcę Przewodniczącego Krajowej Rady.

4. Kadencja członków Krajowej Rady trwa 6 lat, licząc od dnia powołania ostatniego członka. Członkowie Krajowej Rady pełnią swe funkcje do czasu powołania następców.

cytat2 Źródło: Ustawa z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji, dostępny w internecie: prawo.sejm.gov.pl [dostęp 12.02.2020 r.].

Marta Wąsicka Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji jako przedmiot zainteresowania polityków

Obserwacje pogłębiających się zależności występujących pomiędzy instytucjami politycznymi i instytucjami medialnymi doprowadziły do ukucia kilku kluczowych terminów, takich jak: mediatyzacja polityki rozumiana jako „proces narzucania systemowi politycznemu reguł i logiki działania właściwej środkom komunikowania masowego” (...), polityzacja mediów traktowana jako „próby ich zdominowania przez sferę polityki i wykorzystywania dla realizacji własnych, nierzadko stricte partyjnych celów” (...), paralelizm polityczny, zwany również paralelizmem polityczno‑medialnym, czyli „stopień i charakter powiązań pomiędzy mediami i partiami politycznymi lub, w szerszym znaczeniu, stopień, w jakim dany system medialny odzwierciedla główne podziały polityczne w społeczeństwie” (...), a także powszechne już określanie mediów masowych jako tzw. „czwartej władzy”, w której swoje odbicie powinna znajdować jedna z funkcji przypisywana środkom masowego przekazu zwana funkcją kontrolą, czyli tzw. watchdog, która „polega na nagłaśnianiu wydarzeń, spraw, działań instytucji i członków elit rządzących, patrzeniu na ręce politykom i obserwowanie ich poczynań” (...).

Wszelkie przytoczone wyżej terminy jednoznacznie podkreślają coraz silniejszą pozycję zdobywaną przez media i instytucje medialne i coraz większe zainteresowanie polityków środkami masowego przekazu.

cytat3 Źródło: Marta Wąsicka, Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji jako przedmiot zainteresowania polityków, Poznań 2014, s. 111–112.

Ustawa z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji

Art. 33.1. Rozpowszechnianie programów radiowych i telewizyjnych, z wyjątkiem programów publicznej radiofonii i telewizji, wymaga uzyskania koncesji (...).

Art. 36.2. Koncesji nie udziela się, jeżeli rozpowszechnianie programów przez wnioskodawcę mogłoby spowodować: 

1) zagrożenie interesów kultury narodowej, dobrych obyczajów i wychowania, bezpieczeństwa i obronności państwa oraz zagrożenia dla bezpieczeństwa informacji niejawnych; 

2) osiągnięcie przez wnioskodawcę pozycji dominującej w dziedzinie środków masowego przekazu na danym terenie.

cytat4 Źródło: Ustawa z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji, dostępny w internecie: prawo.sejm.gov.pl [dostęp 12.02.2020 r.].

Jakub Rzucidło Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji jako konstytucyjny organ ochrony wolności słowa i prawa do informacji w radiofonii i telewizji

KRRiT swoje konstytucyjne zadania wykonuje dzięki przyznaniu jej wielu uprawnień kontrolnych. Kontrola taka przyjmuje dwojaką postać: uprzednią lub następczą. Jeśli idzie o tę pierwszą, to do czynienia z nią mamy tylko w jednym przypadku – postępowania o wydanie koncesji na prowadzenie stacji radiowej lub telewizyjnej. Inny rodzaj kontroli uprzedniej, a w szczególności skierowanej przeciwko konkretnej audycji, byłby formą cenzury prewencyjnej, a ta (...) jest zakazana w stosunku do wszystkich środków społecznego przekazu.

cytat5 Źródło: Jakub Rzucidło, Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji jako konstytucyjny organ ochrony wolności słowa i prawa do informacji w radiofonii i telewizji, dostępny w internecie: repozytorium.uni.wroc.pl [dostęp 13.02.2020 r.].

Leksykon politologii

Cenzura to kontrola wypowiedzi (także artystycznych) pod kątem ich zgodności z polityką władz państwowych i promowanymi przez nie wartościami (...). Wyróżniamy cenzurę prewencyjną, stosowaną przed upowszechnieniem wypowiedzi, oraz represyjną, stanowiącą formę kontroli wypowiedzi, które są już w obiegu publicznym. Cenzura prewencyjna jest charakterystyczną instytucją reżimu niedemokratycznego i stanowi wyraz ograniczenia swobody przekonań, poglądów oraz wolności słowa. W reżimach totalitarnych i autorytarnych polega ona na szczegółowym badaniu przez specjalne organy wszelkich wypowiedzi, tekstów, komunikatów pod kątem tego, czy nie zawierają treści, które mogłyby być uznane za wyraz protestu przeciwko systemowi politycznemu lub sprawującym władzę (...). W państwach demokratycznych obowiązuje zakaz ustanawiania cenzury. Niektóre ustawodawstwa dopuszczają jednakże wstępną kontrolę wypowiedzi pod kątem ochrony obyczajności lub interesu nieletnich.

cytat6 Źródło: Leksykon politologii, red. Andrzej Antoszewski, Ryszard Herbut, Wrocław 2004, s. 50.