Stanisław Ignacy Witkiewicz Szewcy

Tera bede gadał. Dobrze, żeście mnie zakatrupili, niczego się już nie boję i powiem prawdę: jedna jest dobra rzecz na świecie, to indywidualne istnienie w dostatecznych warunkach materialnych. (Tamci leżą aż do odwołania.) Zjeść, poczytać, pogwajdlić, pokierdasić i pójść spać. Poza tym nie ma nic — to jest, psia ich ścierwa, pyknicka filozofia. Bo co są te tak zwane wielkie idee społeczne? Oto to, co i w tej chwili powiedziałem, tylko nie dla mnie, a dla wszystkich. Bo o tym czasie, co go można będzie na popularne czytanki poświęcić, to ja mówić nie będę. W robieniu czegoś dla kogoś, w wyrzeczeniu się siebie dla drugich nawet mały człowiek może stać się wielkim, gdy inaczej już nie może. To jest ta wielkość „dla wszystkich” mówię to w cudzysłowie, bo wielkość istotna to ino je w indywidualnym napięciu i w stopniu zginania tym napięciem rzeczywistości: myślą czy wolą uzbrojoną w pięść to wszystko jedno. I tak to w powszechności małość w wielkość przez wspólnotę się zamienia. — Do cholery w ogóle z takim rozumowaniem… (Hiper‑Robociarz podchodzi do niego i wali mu z dużego colta w ucho. Sajetan mówi dalej, jakby nic. Wszyscy podnoszą się, tylko jeden Fierdusieńko leży dalej.) I to wszystko niezależnie od tego, czy indywiduum jest osobowym fantastą i maniakiem swojej „n” potęgi, czy sługą i wyrazicielem klasy jakiejś — wszystko jedno jakiej…

cw5 Źródło: Stanisław Ignacy Witkiewicz, Szewcy, [w:] tegoż, Dramaty, wybór K. Puzyna, Warszawa 1983, s. 430.

Włodzimierz Lenin O zadaniach proletariatu w obecnej rewolucji (Tezy kwietniowe)

W naszym stosunku do wojny, która ze strony Rosji również przy nowym rządzie Lwowa i spółki pozostaje bezwarunkowo wojną grabieżczą, imperialistyczną ze względu na kapitalistyczny charakter tego rządu, niedopuszczalne są najdrobniejsze choćby ustępstwa na rzecz „rewolucyjnego «oboronczestwa»”.
Na wojnę rewolucyjną, która by istotnie usprawiedliwiała obronę rewolucyjnej ojczyzny, świadomy proletariat może dać swą zgodę jedynie pod warunkiem: a) przejścia władzy w ręce proletariatu i przyłączających się najbiedniejszych części chłopstwa; b) wyrzeczenia się wszelkich aneksji w rzeczywistości, a nie tylko w słowach; c) całkowitego, faktycznego zerwania ze wszystkimi interesami kapitału.
Wobec niewątpliwej uczciwości szerokich warstw zwykłych zwolenników obrony rewolucyjnej ojczyzny uznających wojnę tylko jako coś koniecznego, a nie jako środek do podbojów, wobec oszukiwania ich przez burżuazję należy im szczególnie dokładnie, wytrwale, cierpliwie wyjaśniać ich błąd, wyjaśniać nierozerwalny związek kapitału z wojną imperialistyczną, wykazywać, że bez obalenia kapitału nie można zakończyć wojny prawdziwie demokratycznym, nienarzuconym przemocą pokojem [...].
Swoistość chwili bieżącej w Rosji polega na przechodzeniu od pierwszego etapu rewolucji, który na skutek niedostatecznego uświadomienia i zorganizowania proletariatu dał władzę burżuazji, do drugiego jej etapu, który powinien oddać władzę w ręce proletariatu i najbiedniejszych warstw chłopstwa.
To przechodzenie cechuje z jednej strony maksimum legalności (Rosja jest teraz najbardziej wolnym krajem na świecie spośród wszystkich krajów walczących), z drugiej strony – to, że nie stosuje się przemocy wobec mas, i wreszcie wynikający z nieświadomości, pełen zaufania stosunek tych mas do rządu kapitalistów, najgorszych wrogów pokoju i socjalizmu.
Ta swoistość wymaga od nas umiejętności przystosowania się do szczególnych warunków pracy partyjnej wśród niezmiernie szerokich mas proletariatu, które dopiero co obudziły się do życia politycznego.

cw8 Źródło: Włodzimierz Lenin, O zadaniach proletariatu w obecnej rewolucji (Tezy kwietniowe), [w:] Slavoj Žižek, Rewolucja u bram. Pisma Lenina z roku 1917 , tłum. J. Kutyła, Kraków 2006, s. 123–125.