Sprawdź się
Zaznacz na mapie XIII‑wiecznej Europy szlaki transportu towarów: śledzi, olejków zapachowych i futer.
Przeanalizuj poniższy wykres i sformułuj na tej podstawie trzy wnioski dotyczące roli ekonomicznej Lubeki w ramach Hanzy. Zwróć uwagę na proporcje między importem a eksportem, na regiony, z którymi Lubeka utrzymywała kontakty handlowe, oraz specyfikę produktów, którymi handlowano z różnymi regionami. Które towary były najważniejsze w obrotach handlowych Lubeki, a które mniej ważne?
Przyjrzyj się poniższej alegorii Wenecji autorstwa malarza okresu późnego baroku Giovanniego Battisty Tiepolo. Wskaż na podstawie obrazu, jakie były źródła bogactwa i potęgi Wenecji.
Marco Polo był weneckim kupcem i podróżnikiem, który w latach 1265–1268 wraz z ojcem i stryjem odbył podróż do Chin, na dwór Kubilaj‑chana. Swoje wspomnienia spisał tuż przed śmiercią. Dziś wielu badaczy podaje w wątpliwość to, czy Wenecjanin w ogóle do Chin dotarł. Do argumentów badaczy sceptycznych wobec opowieści Wenecjanina dopasuj argumenty badaczy uznających je za prawdziwe.
Bazylika św. Marka była główną świątynią wenecką, wzniesioną jako miejsce złożenia relikwii św. Marka. Dziś jest to jedno z miejsc najczęściej odwiedzanych przez turystów we Włoszech. Przyjrzyj się poniższym ilustracjom i rozstrzygnij, jakie wpływy są widoczne w architekturze zewnętrznej i wystroju wnętrza świątyni. O czym to świadczy?
Następstwem wypraw handlowych było m.in. coraz lepsze poznawanie świata i udoskonalanie opracowań kartograficznych. Wykaż na przykładzie poniższej mapy z XV w. autorstwa Fra Mauro, że ówczesna wiedza o ukształtowaniu świata była wynikiem m.in. podejmowanych w średniowieczu wypraw handlowych. Uzasadnij swoje zdanie (podana mapa jest odwrócona zgodnie ze współczesnym postrzeganiem kierunków północ–południe).
Wskaż podstawowe trzy podobieństwa i trzy różnice między działalnością handlową miast włoskich i Hanzy.
Przeanalizuj poniższą mapę i wykonaj polecenia.
Przyporządkuj poniższe opisy do właściwych cyfr na mapie, którymi oznaczono miasta należące do Związku Hanzeatyckiego.
Wyobraź sobie, że jesteś kupcem i na zgromadzeniu rady miejskiej wspólnie z jej członkami podejmujecie decyzję, czy przyłączyć się do Związku Hanzeatyckiego, czy nie. Na podstawie poniższego tekstu oraz fragmentu układu handlowego między Lubeką a Hamburgiem zamieszczonego w sekcji „Przeczytaj”, a także własnej wiedzy pozaźródłowej sformułuj trzy argumenty przemawiające za przyłączeniem się do Związku Hanzeatyckiego i trzy uzasadniające odrzucenie tej możliwości.
Uchwała zjazdu miast hanzeatyckich w Lubece z 18 V 144746. Nie wolno wywozić zboża przez Oresund i Bełt ani znad Łaby i Wezery inaczej niż z miast hanzeatyckich. Jeżeli jakiś szyper [kapitan – przyp. K.S.S.] przekroczy [niniejsze rozporządzenie], wówczas w żadnym mieście hanzeatyckim nie wolno ładować towaru na jego statek ani nadawać mu frachtu [opłata za przewóz towaru – przyp. K.S.S.]. Jeżeli złamie to rozporządzenie kupiec należący do Hanzy, towary jego podlegają konfiskacie. Jeżeli zaś naruszy je ktoś nie należący do Hanzy, traci on prawo zawierania transakcji i prowadzenia handlu w miastach hanzeatyckich, a ktokolwiek należy do Hanzy, nie może utrzymywać z nimi stosunków handlowych.
47. Nie należy cierpieć w Hanzie ani obdarzać prawami Hanzy nikogo, kto nie jest obywatelem jakiegoś miasta hanzeatyckiego […]
50. Jeżeliby rada w jakimś mieście hanzeatyckim została przez obywateli albo mieszkańców tegoż miasta pozbawiona władzy, albo siłą i gwałtem ograniczona w swych przywilejach lub uprawnieniach […], to delegaci miasta, które w ten sposób zostało pozbawione swojej prawowitej władzy, nie mogą zasiadać na zjazdach razem z delegatami innych miast hanzeatyckich. Należy wówczas napisać do obywateli i mieszkańców tego miasta, aby przywrócili swoją radę dla rządów, władzy i przywilejów, których ja pozbawili […], a jeżeli tego nie uczynią, wówczas miasto to zostanie usunięte z Hanzy, zaś inne miasta Hanzy nie będą z mieszkańcami tego miasta utrzymywały stosunków, tworzyły spółek handlowych, ani też nie pozwolą im na pobyt u siebie i nie udzielą im glejtu, dopóki rada nie powróci do swych przywilejów, władzy i rządu [nad miastem] […].
80. Każdy szyper hanzeatycki, którego statek został załadowany towarami, aby jechał ze wschodu na zachód, jak też szyper, któremu kupiec należący do Hanzy powierzył towary w mieście hanzeatyckim, musi pod karą trzech grzywien złota bez prawa łaski zawijać i wyładowywać towary nie gdzie indziej jak we Flandrii, z wyjątkiem tych, którzy kierują się ku Anglii lub Szkocji. Jednak ci, którzy mają ładunek złożony tylko z towarów ciężkich, mogą płynąć dokąd chcą bez żadnych przeszkód.
Źródło: Uchwała zjazdu miast hanzeatyckich w Lubece z 18 V 1447, [w:] Wiek V-XV w źródłach. Wybór tekstów źródłowych z propozycjami metodycznymi dla nauczycieli historii i studentów, oprac. B. Lenard, M. Sobańska-Bondaruk, Warszawa 1997, s. 241–242.