Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Oceń projekt

Sprawdź się

1
Pokaż ćwiczenia:
RnIz0sUzHtnXz1
Ćwiczenie 1
Połącz w logiczne pary: plamki Koplika Możliwe odpowiedzi: 1. wścieklizna, 2. mozaika plamista, 3. odra, 4. poliomyelitis żelazne płuca Możliwe odpowiedzi: 1. wścieklizna, 2. mozaika plamista, 3. odra, 4. poliomyelitis światłowstręt Możliwe odpowiedzi: 1. wścieklizna, 2. mozaika plamista, 3. odra, 4. poliomyelitis kędzierzawość Możliwe odpowiedzi: 1. wścieklizna, 2. mozaika plamista, 3. odra, 4. poliomyelitis

Połącz w logiczne pary:

odra, mozaika plamista, wścieklizna, <em>poliomyelitis</em>

gorączka, nieżyt nosa, nieżyt spojówek, kaszel, światłowstręt, plamki Koplika  
bóle głowy, nieżyt żołądkowo‑jelitowy, podwyższona temperatura, sztywność karku i pleców  
gorączka, ból potylicy, halucynacje, torsje, światłowstręt  
kędzierzawość, przebarwienia liści  
RjwdtL2GI1Eo21
Ćwiczenie 2
Uzupełnij poniższy tekst: Pierwszym odkrytym na świecie wirusem był wirus mozaiki tytoniowejwirus mozaiki plamistej. Wirusy mogą zakażać komórki roślinne i zwierzęceroślinne, zwierzęce i bakteryjne. Najskuteczniejsza metoda zapobiegania chorobom wirusowym to szczepienia ochronneantybiotyki. Chorobą wirusową, która została wyeradykowana na całym świecie jest ospa prawdziwaświnka.

Zaznacz w tekście prawidłowe wyrażenia.

Pierwszym odkrytym na świecie wirusem był {#wirus mozaiki tytoniowej}{wirus mozaiki plamistej}. Wirusy mogą zakażać komórki {roślinne i zwierzęce}{#roślinne, zwierzęce, grzybowe i bakteryjne}. Najskuteczniejsza metoda zapobiegania chorobom wirusowym to {#szczepienia ochronne}{antybiotyki}. Chorobą wirusową, która została wyeradykowana na całym świecie, jest {#ospa prawdziwa}{ospa wietrzna}.

RRwE1wmfXDr2X2
Ćwiczenie 3
Przyporządkuj objawy do odpowiednich chorób. Grypa Możliwe odpowiedzi: 1. stan podgorączkowy (poniżej 38°C), 2. mało nasilone bóle mięśni, 3. powolne rozpoczęcie choroby, 4. często występujący katar, 5. rzadkie powikłania, 6. rzadko występujący katar, 7. gwałtowne rozpoczęcie choroby, 8. wysoka gorączka (powyżej 39°C), 9. intensywne bóle mięśni, 10. rzadko występujący ból gardła, 11. częste wielonarządowe powikłania, 12. częsty ból gardła Przeziębienie Możliwe odpowiedzi: 1. stan podgorączkowy (poniżej 38°C), 2. mało nasilone bóle mięśni, 3. powolne rozpoczęcie choroby, 4. często występujący katar, 5. rzadkie powikłania, 6. rzadko występujący katar, 7. gwałtowne rozpoczęcie choroby, 8. wysoka gorączka (powyżej 39°C), 9. intensywne bóle mięśni, 10. rzadko występujący ból gardła, 11. częste wielonarządowe powikłania, 12. częsty ból gardła

Przyporządkuj objawy do odpowiednich chorób.

gwałtowne rozpoczęcie choroby, wysoka gorączka (powyżej 39°C), często występujący katar, rzadko występujący katar, powolne rozpoczęcie choroby, mało nasilone bóle mięśni, częste wielonarządowe powikłania, częsty ból gardła, rzadkie powikłania, intensywne bóle mięśni, stan podgorączkowy (poniżej 38°C), rzadko występujący ból gardła

Grypa  
Przeziębienie  
R1MvtrFpRDafh2
Ćwiczenie 4
Ułóż choroby w kolejności od najbardziej do najmniej zakaźnych. Elementy do uszeregowania: 1. zakażenie HIV, 2. odra, 3. ospa prawdziwa, 4. poliomyelitis, 5. gorączka krwotoczna Ebola

Ułóż choroby w kolejności od najbardziej do najmniej zakaźnych.

  • zakażenie HIV
  • odra
  • gorączka krwotoczna Ebola
  • poliomyelitis
  • ospa prawdziwa
RJx94VaPeF19X2
Ćwiczenie 5
Spośród poniższych chorób wskaż choroby, które występują zarówno u zwierząt jak i ludzi; choroby, które występują u roślin; choroby, które występują tylko u ludzi. Choroby są następujące: mozaika plamista, wścieklizna, odra, ospa prawdziwa, odkleszczowe zapalenie mózgu, grypa.

Zaznacz kolorem czerwonym choroby, które występują zarówno u zwierząt, jak i u ludzi, kolorem zielonym dotykające tylko roślin, a kolorem niebieskim – tylko ludzi.

{zielony}mozaika plamista{/zielony}, {czerwony}wścieklizna{/czerwony}, {niebieski}odra{/niebieski}, {niebieski}ospa wietrzna{/niebieski}, {czerwony}odkleszczowe zapalenie mózgu{/czerwony}, {czerwony}grypa{/czerwony}

2
Ćwiczenie 5

Spośród poniższych chorób wskaż choroby, które występują zarówno u zwierząt jak i ludzi; choroby, które występują u roślin; choroby, które występują tylko u ludzi. Choroby są następujące: mozaika plamista, wścieklizna, odra, ospa prawdziwa, odkleszczowe zapalenie mózgu, grypa.

R1FYeeikA0lf52
Ćwiczenie 6
Łączenie par. Zaznacz w tabeli zdania prawdziwe i fałszywe.. Dzięki szczepieniom ochronnym poliomyelitis zostało wyeradykowane na całym świecie w 2018 r.. Możliwe odpowiedzi: P, F. Wirusy mogą powodować powstawanie nowotworów.. Możliwe odpowiedzi: P, F. Poliomyelitis występowało endemicznie na terenie Polski do 1988 r.. Możliwe odpowiedzi: P, F. Odra przenosi się drogą fekalno-oralną.. Możliwe odpowiedzi: P, F

Zaznacz w tabeli zdania prawdziwe i fałszywe.

P F
Dzięki szczepieniom ochronnym poliomyelitis zostało wyeradykowane na całym świecie w 2018 r. □ □
Wirusy mogą powodować powstawanie nowotworów. □ □
Poliomyelitis występowało endemicznie na terenie Polski do 1988 r. □ □
Odra przenosi się drogą fekalno-oralną. □ □
31
Ćwiczenie 7

„Przez kolejne pokolenia pediatrów powtarza się informację, że odra przez jakiś czas upośledza funkcję układu odpornościowego. Według podręczników dotyczy to przejściowej supresji odporności komórkowej, większej skłonności do innych zakażeń (nawet przez 5 lat po przebyciu odry), wygaszania odczynu tuberkulinowego czy uaktywnienia się utajonej gruźlicy. Najnowsze badania pokazują jednak, że efekt ten jest znacznie głębszy, dotyczy również odporności humoralnej, trwa dłużej i w znacznym stopniu pozbawia organizm pamięci immunologicznej. Mówiąc w uproszczeniu, organizm zapomina, że był odporny na niektóre drobnoustroje („amnezja immunologiczna”)”.

Indeks górny Źródło: Nowe informacje dotyczące wpływu odry na układ odpornościowy, mp.pl Indeks górny koniec

R9XJ6RmDxTFGM
Na podstawie tekstu odpowiedz na pytanie, w jaki sposób można skutecznie zapobiec amnezji immunologicznej? (Uzupełnij).
311
Ćwiczenie 8

Przeanalizuj poniższe wykresy przedstawiające liczbę przypadków kleszczowego zapalenia mózgu (KZM) w Polsce i metody diagnostyczne stosowane w rozpoznawaniu tej choroby, a następnie rozwiąż polecenie poniżej.

RM5EFPipg0V0T
Wykres kolumnowy. Lista elementów:
  • 1. zestaw danych:
    • Rok: 1982
    • Liczba zachorowań na odkleszczowe zapalenie mózgu: 9
  • 2. zestaw danych:
    • Rok: 1983
    • Liczba zachorowań na odkleszczowe zapalenie mózgu: 20
  • 3. zestaw danych:
    • Rok: 1984
    • Liczba zachorowań na odkleszczowe zapalenie mózgu: 25
  • 4. zestaw danych:
    • Rok: 1985
    • Liczba zachorowań na odkleszczowe zapalenie mózgu: 14
  • 5. zestaw danych:
    • Rok: 1986
    • Liczba zachorowań na odkleszczowe zapalenie mózgu: 10
  • 6. zestaw danych:
    • Rok: 1987
    • Liczba zachorowań na odkleszczowe zapalenie mózgu: 24
  • 7. zestaw danych:
    • Rok: 1988
    • Liczba zachorowań na odkleszczowe zapalenie mózgu: 15
  • 8. zestaw danych:
    • Rok: 1989
    • Liczba zachorowań na odkleszczowe zapalenie mózgu: 6
  • 9. zestaw danych:
    • Rok: 1990
    • Liczba zachorowań na odkleszczowe zapalenie mózgu: 8
  • 10. zestaw danych:
    • Rok: 1991
    • Liczba zachorowań na odkleszczowe zapalenie mózgu: 4
  • 11. zestaw danych:
    • Rok: 1992
    • Liczba zachorowań na odkleszczowe zapalenie mózgu: 8
  • 12. zestaw danych:
    • Rok: 1993
    • Liczba zachorowań na odkleszczowe zapalenie mózgu: 249
  • 13. zestaw danych:
    • Rok: 1994
    • Liczba zachorowań na odkleszczowe zapalenie mózgu: 181
  • 14. zestaw danych:
    • Rok: 1995
    • Liczba zachorowań na odkleszczowe zapalenie mózgu: 267
  • 15. zestaw danych:
    • Rok: 1996
    • Liczba zachorowań na odkleszczowe zapalenie mózgu: 257
  • 16. zestaw danych:
    • Rok: 1997
    • Liczba zachorowań na odkleszczowe zapalenie mózgu: 201
  • 17. zestaw danych:
    • Rok: 1998
    • Liczba zachorowań na odkleszczowe zapalenie mózgu: 208
  • 18. zestaw danych:
    • Rok: 1999
    • Liczba zachorowań na odkleszczowe zapalenie mózgu: 101
  • 19. zestaw danych:
    • Rok: 2000
    • Liczba zachorowań na odkleszczowe zapalenie mózgu: 170
  • 20. zestaw danych:
    • Rok: 2001
    • Liczba zachorowań na odkleszczowe zapalenie mózgu: 210
  • 21. zestaw danych:
    • Rok: 2002
    • Liczba zachorowań na odkleszczowe zapalenie mózgu: 126
  • 22. zestaw danych:
    • Rok: 2003
    • Liczba zachorowań na odkleszczowe zapalenie mózgu: 339
  • 23. zestaw danych:
    • Rok: 2004
    • Liczba zachorowań na odkleszczowe zapalenie mózgu: 262
  • 24. zestaw danych:
    • Rok: 2005
    • Liczba zachorowań na odkleszczowe zapalenie mózgu: 174
  • 25. zestaw danych:
    • Rok: 2006
    • Liczba zachorowań na odkleszczowe zapalenie mózgu: 317
  • 26. zestaw danych:
    • Rok: 2007
    • Liczba zachorowań na odkleszczowe zapalenie mózgu: 233

  • rok : 1982

    liczba_zachorowań_na_odkleszczowe_zapalenie_mózgu : 9

  • rok : 1983

    liczba_zachorowań_na_odkleszczowe_zapalenie_mózgu : 20

  • rok : 1984

    liczba_zachorowań_na_odkleszczowe_zapalenie_mózgu : 25

  • rok : 1985

    liczba_zachorowań_na_odkleszczowe_zapalenie_mózgu : 14

  • rok : 1986

    liczba_zachorowań_na_odkleszczowe_zapalenie_mózgu : 10

  • rok : 1987

    liczba_zachorowań_na_odkleszczowe_zapalenie_mózgu : 24

  • rok : 1988

    liczba_zachorowań_na_odkleszczowe_zapalenie_mózgu : 15

  • rok : 1989

    liczba_zachorowań_na_odkleszczowe_zapalenie_mózgu : 6

  • rok : 1990

    liczba_zachorowań_na_odkleszczowe_zapalenie_mózgu : 8

  • rok : 1991

    liczba_zachorowań_na_odkleszczowe_zapalenie_mózgu : 4

  • rok : 1992

    liczba_zachorowań_na_odkleszczowe_zapalenie_mózgu : 8

  • rok : 1993

    liczba_zachorowań_na_odkleszczowe_zapalenie_mózgu : 249

  • rok : 1994

    liczba_zachorowań_na_odkleszczowe_zapalenie_mózgu : 181

  • rok : 1995

    liczba_zachorowań_na_odkleszczowe_zapalenie_mózgu : 267

  • rok : 1996

    liczba_zachorowań_na_odkleszczowe_zapalenie_mózgu : 257

  • rok : 1997

    liczba_zachorowań_na_odkleszczowe_zapalenie_mózgu : 201

  • rok : 1998

    liczba_zachorowań_na_odkleszczowe_zapalenie_mózgu : 208

  • rok : 1999

    liczba_zachorowań_na_odkleszczowe_zapalenie_mózgu : 101

  • rok : 2000

    liczba_zachorowań_na_odkleszczowe_zapalenie_mózgu : 170

  • rok : 2001

    liczba_zachorowań_na_odkleszczowe_zapalenie_mózgu : 210

  • rok : 2002

    liczba_zachorowań_na_odkleszczowe_zapalenie_mózgu : 126

  • rok : 2003

    liczba_zachorowań_na_odkleszczowe_zapalenie_mózgu : 339

  • rok : 2004

    liczba_zachorowań_na_odkleszczowe_zapalenie_mózgu : 262

  • rok : 2005

    liczba_zachorowań_na_odkleszczowe_zapalenie_mózgu : 174

  • rok : 2006

    liczba_zachorowań_na_odkleszczowe_zapalenie_mózgu : 317

  • rok : 2007

    liczba_zachorowań_na_odkleszczowe_zapalenie_mózgu : 233

Rpp9yKlL8EvnR
Krzywa na wykresie przedstawia objawy i diagnostykę kleszczowego zapalenia mózgu. Na osi Y jest gorączka, na osi X poszczególne fazy w kolejnych tygodniach. Pierwszy tydzień: doszło do infekcji, pod koniec tygodnia pojawia się gorączka - faza pierwsza, objawy grypopodobne. Opis: Wiremia. Wirus obecny we krwi, możliwy do wykrycia badaniem PCR. Objawy nietypowe. Drugi tydzień, faza bezobjawowa, gorączka spadła. Trzeci tydzień: faza druga, objawy neurologiczne, wysoka gorączka. Opis: IgM+ i IgG+ obecne we krwi. Przeciwciała przeciwko wirusowi KZM obecne we krwi – możliwe do wykrycia w testach serologicznych. Objawy neurologiczne (typowe dla KZM).
Objawy i diagnostyka kleszczowego zapalenia mózgu.
Źródło: RicHard-59, Wikimedia Commons, licencja: CC BY-SA 3.0.

Początkowe dolegliwości występujące u pacjentów chorych na KZM nie są specyficzne i przypominają zwykłe przeziębienie. Są to: bóle głowy, gorączka, wymioty, nudności. Po około 10 dniach pojawiają się: wysoka temperatura, silne bóle głowy i objawy neurologiczne. Choroba może powodować wiele powikłań.

Podstawą diagnostyki laboratoryjnej KZM są testy immunoenzymatyczne (ang. enzyme‑linked immunosorbent assay – ELISA), które umożliwiają wykrycie przeciwciał klasy IgG oraz IgM specyficznych dla antygenów wirusa KZM w surowicy krwi i płynie mózgowo‑rdzeniowym chorego. Badanie PCR w przypadku wirusa KZM jest rzadko stosowane, ponieważ chorzy zazwyczaj zgłaszają się do szpitala w II fazie choroby, kiedy wirus nie jest już obecny w surowicy krwi i płynie mózgowo‑rdzeniowym.

Obecnie nie dysponujemy skutecznym lekiem na wirusa wywołującego KZM, dlatego tak ważna jest profilaktyka. Poza szczepieniami (zalecanymi dla osób narażonych na styczność z kleszczami podczas pracy) wszyscy starajmy się chronić przed kontaktem z tym pajęczakiem. Skuteczne w tej sytuacji może być stosowanie jednego z coraz szerszej gamy środków odstraszających, tzw. repelentów.

Kleszcz pospolity to pasożyt zwierząt i człowieka żyjący w lasach i na łąkach. Aktywność kleszczy jest tym większa, im wyższa temperatura występuje na danym terenie.

R1QnF8RkaBBLo
Wskaż przyczynę skokowego wzrostu zachorowalności na KZM (kleszczowe zapalenie mózgu) w statystykach zachorowań w ostatnich latach. (Uzupełnij).
Gra edukacyjna
Dla nauczyciela