W roku 6370 [rachuba bizantyjska: od stworzenia świata] wygnali Waregów za morze i nie dali im daniny i poczęli sami się rządzić. Ale nie było u nich słuszności i powstał ród na ród i były wśród nich zamieszki i poczęli wojować sami pomiędzy sobą. I powiedzieli sobie: wybierzmy sami spośród siebie księcia, który by władał nami i rządziłby według porządku i prawa.

[Nie dało to efektów i wojny domowe nadal trwały, zatem posłano Waregów z posłaniem].

Ziemia nasza wielka i ludna, ale porządku w niej nie ma; pójdźcie więc kniażyć nam i władać nad nami. […] I wybrało się trzech braci z rodami swymi […]

I zasiadł w Ładodze najstarszy [z braci] Ruryk, a drugi Sinus na Białoozerze, a trzeci Truwer w Izborsku. […] A po dwóch latach zmarł Sinus i brat jego Truwer, a całe władanie przejął Ruryk sam jeden. I przybył nad Ilmen i wystawił gród nad Połchowem i nazwali go Nowogrodem.

B Źródło: Nestor, Powieść minionych lat, Wrocław–Warszawa–Kraków 1999, s. 15. Cytat za: Teksty źródłowe do nauki historii w szkole średniej, nr 22, Dzieje Litwy i Rusi przed unią z Polską, oprac. F. Koneczny, Kraków 1924, s. 1.

Teraz został Gorm królem, człowiek, który niezłomnie był zatwardziałym wrogiem chrześcijaństwa i był zawzięty w odbieraniu wszelkiej czci chrześcijanom, tak jak by byli oni najbardziej obrzydliwymi ludźmi. Wszystkich, którzy przyznawali się do tej wiary, udręczał, krzywdząc w rozmaity sposób, jak tylko mógł, i nie ustawał w prześladowaniu ich oszczerstwami. Nawet, dla przywrócenia starego pogaństwa w świątyniach, całkowicie zrównał z ziemią ten kościół, który bogobojni ludzie pobudowali na gruntach miasta Szlezwik, co jakoby był bluźnierczym schronieniem dla bezbożności, i pokarał tych, których nie udręczył i zamęczył, burząc ich dom boży.

c1 Cytat za: Saxo Gramaticus, Gesta Danorum, księga X, w opracowaniu Fr. Winkela Horna, tłumaczenie: Jan Wolucki, dostępny w internecie.

Po tym powrócił Harald [Blåtand] z krajów Wschodu ze swoją flotą, lecz mimo, że miał największe prawa by protestować przeciwko temu, co uczynił brat jego matki, ukrył on cierpliwie swoje oburzenie i tolerował jego żądzę władzy, jednocześnie wolałby on pokornie zrezygnować z tego, co zgodnie z prawem mu przynależało, niż za pomocą okrucieństwa wejść w tego posiadanie. Krótko po tym otrzymał Hakon wiadomość, że jego ojciec zmarł, a gdy miał już podnieść żagle by odpłynąć, przybył pospiesznie Adelsten by go zawołać z powrotem, odłożył on wtedy rejs na trochę później i postawił łódź bliżej brzegu. Wierzył on mianowicie, że Adelsten chciał mu przekazać kilka nowych zasad życiowych, ponad te, które każdego dnia miał w zwyczaju otrzymywać od niego, i król powiedział też do niego, że nie wolno mu mieć skrzywionej miny przy stole, lecz gdy rozgląda się wokół pomiędzy swymi przyjaciółmi, powinien przyglądać się im z życzliwością. Adelsten dał mu faktycznie jeszcze inne, niezliczone przepisy dotyczące dworskiego zachowania i uważał, że powinien on również otrzymać wiedzę o tym, co było obyczajne na przyjęciu. Po tym, jak Norwegia przypadła Hakonowi wraz ze śmiercią jego ojca, otrzymał on wkrótce potem, gdy jego przybrany ojciec zmarł, także Anglię.

c1 Cytat za: Saxo Gramaticus, Gesta Danorum, księga X, w opracowaniu Fr. Winkela Horna, tłumaczenie: Jan Wolucki, dostępny w internecie.