Sprawdź się
Ułóż w porządku chronologicznym wydarzenia z okresu Wiosny Ludów w Wielkim Księstwie Poznańskim.
- atak oddziałów pruskich na obóz polski w Książu
- podpisanie ugody w Jarosławcu
- obwołanie Ludwika Mierosławskiego wodzem naczelnym
- bitwa pod Miłosławiem
- bitwa pod Sokołowem
Wskaż, które z podanych stwierdzeń są prawdziwe, a które fałszywe.
| Stwierdzenie | Prawda | Fałsz |
| Jedną z przyczyn powstania wielkopolskiego było żądanie zwiększenia autonomii Wielkiego Księstwa Poznańskiego. | □ | □ |
| Jednym z problemów w wojsku polskim w czasie powstania wielkopolskiego 1848 r. była rezygnacja lub dezercja części oficerów. | □ | □ |
| Ludwik Mierosławski był wodzem naczelnym powstania wielkopolskiego 1848 r. od dnia wybuchu do dnia kapitulacji. | □ | □ |
| W zaborze pruskim w roku 1848 polskie aspiracje niepodległościowe ujawniły się wyłącznie w Wielkim Księstwie Poznańskim. | □ | □ |
| Ostatni oddział powstańczy skapitulował pod Żninem 17 maja 1848 r. | □ | □ |
| Jednym z następstw Wiosny Ludów było utworzenie Koła Polskiego w parlamencie pruskim. | □ | □ |
Spośród poniższych miast wskaż to, w którym podczas Wiosny Ludów nie doszło do żadnych większych wystąpień.
- Warszawa
- Poznań
- Lwów
- Kraków
Uporządkuj chronologicznie wydarzenia związane z powstaniem krakowskim i Wiosną Ludów w Cesarstwie Austriackim, przypisując im numery – jeśli dane wydarzenia działy się równolegle, przypisz im ten sam numer.
| Wydarzenie | Numer |
|---|---|
| Powstanie krakowskie | |
| Kapitulacja Wiednia | |
| Rozwiązanie Sejmu Ustawodawczego | |
| Rabacja galicyjska | |
| Abdykacja cesarza Ferdynanda | |
| Kapitulacja Lwowa | |
| Upadek powstania węgierskiego |
Przyjrzyj się poniższym ilustracjom i wykonaj polecenie.
Zapoznaj się opisami poniższych ilustracji i wykonaj polecenie.
Powstanie 1846 r. miało być zrywem ogólnonarodowym: obejmować wszystkie zabory i zaangażować wszystkie warstwy społeczne. Plany te nie powiodły się i stało się ono jednym z najmniej znaczących w historii Polski powstań. Wymień wszystkie możliwe przyczyny porażki spiskowców.
Rozstrzygnij, czy treść obrazu wskazuje na udział w walce kosynierów. Uzasadnij odpowiedź.
Na poniższej akwareli malarz przedstawił scenę z jednej z drobnych potyczek z czasów powstań 1846–1848. Polacy z jakiego regionu są tu przedstawieni i z kim walczą? Jakie elementy stroju i wyposażenia świadczą o ich pochodzeniu? Odpowiedz na pytania z odpowiednimi numerami na obrazie.
Podczas powstania wielkopolskiego 1848 r. wśród Polaków pojawiły się dwie postawy: jedni chcieli walczyć zbrojnie, drudzy próbowali pertraktować z władzami pruskimi. Spróbuj się wczuć w jedną z tych postaw i napisz krótką ulotkę przekonującą do twoich racji. Opatrz ją chwytliwym hasłem i kilkoma argumentami uzasadniającymi twój wybór.
Poniższy obraz Jana Lewickiego przedstawia chłopów zwożących władzom austriackim głowy zamordowanych szlachciców. Chłopów za morderstwa nie karano, a nawet im za nie płacono. Przyjrzyj się obrazowi, a następnie zapoznaj się z tekstem Haliny Iwanowskiej i wskaż czynniki, które spowodowały, że chłopom łatwiej było stanąć do walki przeciw szlachcie niż przeciw zaborcy.
Rzeź galicyjskaDziś na rynku w Tarnowie, u zbiegu ulic Wałowej i Krakowskiej, stoi budynek, przed którym w lutym 1846 rozegrały się straszne sceny. To tutaj urzędował starosta tarnowski, Joseph Breinl, to tutaj chłopi zwozili ciała rannych i pomordowanych panów, by odebrać za to od Austriaków nagrodę pieniężną. Świadkowie wydarzeń opowiadali, że ulice te spływały krwią. Jak doszło do tych „krwawych zapustów” w galicyjskich wsiach?
Kronika nędzy
Pod zaborem austriackim na terenie byłej Galicji, według ówczesnych kronik, rocznie z głodu umierało aż 50 tysięcy osób! Średnia długość życia kobiet wynosiła tylko 28,5 lat, mężczyzn 27. Powszechny był analfabetyzm. W zimie dzieci nie chodziły do szkoły z po prostu braku butów, a w lecie z powodu pracy „na pańskim”. „Na pańskie” wychodziły do pracy całe rodziny, jedynie za całodzienne wyżywienie.
Wyniszczająca pańszczyzna, wysokie podatki, prymitywny sposób uprawy roli, przeludnienie, powszechny analfabetyzm i ciemnota – tak wyglądała galicyjska wieś w wieku XIX.
Nienawiść, która ujawniła się w zapusty 1846 roku, narastała przez dziesiątki lat bezwzględnego wyzysku, a co gorsza – krzywdy, o którą chłopi nie mogli się nigdzie upomnieć.Kronika winy
Ks. Antoni Rusinowski, proboszcz w Siedliskach, w 1905 roku spisał wspomnienia chłopów pamiętających jeszcze tamte czasy. Oto relacja jednego z jego rozmówców, Andrzeja Szydłowskiego: „Panowie wtedy byli źli aż strach, męczyli ludzi niewinnych” – tak ten chłop wspomina lata poprzedzające rzeź galicyjską. Opowiada między innymi o zakutym w piwnicy parobku, który dzień i noc stał w lodowatej wodzie za to, że nie przyszedł na czas z mąką z Pilzna. Przed śmiercią otrzymał jednak od miejscowego księdza ostatnie namaszczenie. Inny parobek poniósł śmierć za to, że pojawił się w pokoju państwa w nieodpowiednim stroju. Został przywiązany do drzewa i spalono go żywcem. […]
Wieś była zdana tylko na siebie, nie było do kogo pójść, poskarżyć się, do kogo odwołać. Chłopi nazywani byli pogardliwie „chamami” i traktowani odpowiednio do takiego określenia.Źródło: Halina Iwanowska, Rzeź galicyjska, „Polonika” nr 169, luty 2009, tekst dostępny online: polonika.at.
Poniżej znajduje się fragment wielkopolskiej publikacji z okresu międzywojnia na temat powstania wielkopolskiego z 1848 r. Autor na wstępie opisuje przyczyny wybuchu powstania i postępowanie władz pruskich wobec groźby walk z Polakami. Napisz własną wersję wstępu do książki o powstaniu wielkopolskim. Użyj w swojej rozprawce przynajmniej części z tych terminów: kongres wiedeński, Święte Przymierze, rządy autorytarne, konserwatyzm, liberalizm, przemiany społeczne.
