Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
1
Pokaż ćwiczenia:
R1AtU8XYKXFDK1
Ćwiczenie 1
Uzupełnij tekst zgodnie ze znaczeniem słów Sokratesa. „Wiem, że nic nie wiem” oznacza: 1. refleksyjny, 2. odkrywała, 3. wiedzy, 4. subiektywnej, 5. nie mam świadomości, 6. życie, 7. kryterium, 8. zrozumiałem, 9. złudzeń, 10. złudzeniach, 11. mniemaniu, 12. mniemaniach, 13. ścieżka rozwoju, 14. pozytywną, 15. bezrefleksyjny, 16. obiektywnej, 17. człowieka, 18. dezawuowała, 19. negatywną, że moja wiedza jest pozorna, ponieważ przejąłem ją od innych w sposób 1. refleksyjny, 2. odkrywała, 3. wiedzy, 4. subiektywnej, 5. nie mam świadomości, 6. życie, 7. kryterium, 8. zrozumiałem, 9. złudzeń, 10. złudzeniach, 11. mniemaniu, 12. mniemaniach, 13. ścieżka rozwoju, 14. pozytywną, 15. bezrefleksyjny, 16. obiektywnej, 17. człowieka, 18. dezawuowała, 19. negatywną. Jest pozorna, bo opiera się na tradycyjnych poglądach, zwykłych 1. refleksyjny, 2. odkrywała, 3. wiedzy, 4. subiektywnej, 5. nie mam świadomości, 6. życie, 7. kryterium, 8. zrozumiałem, 9. złudzeń, 10. złudzeniach, 11. mniemaniu, 12. mniemaniach, 13. ścieżka rozwoju, 14. pozytywną, 15. bezrefleksyjny, 16. obiektywnej, 17. człowieka, 18. dezawuowała, 19. negatywną, przekonaniach potocznych i obiegowych – brakuje jej więc ugruntowania w jakimś dającym pewność 1. refleksyjny, 2. odkrywała, 3. wiedzy, 4. subiektywnej, 5. nie mam świadomości, 6. życie, 7. kryterium, 8. zrozumiałem, 9. złudzeń, 10. złudzeniach, 11. mniemaniu, 12. mniemaniach, 13. ścieżka rozwoju, 14. pozytywną, 15. bezrefleksyjny, 16. obiektywnej, 17. człowieka, 18. dezawuowała, 19. negatywną. Kryterium tym nie jest jednak ani logika, ani empiria, gdyż Sokrates nie pytał o kosmos, lecz o 1. refleksyjny, 2. odkrywała, 3. wiedzy, 4. subiektywnej, 5. nie mam świadomości, 6. życie, 7. kryterium, 8. zrozumiałem, 9. złudzeń, 10. złudzeniach, 11. mniemaniu, 12. mniemaniach, 13. ścieżka rozwoju, 14. pozytywną, 15. bezrefleksyjny, 16. obiektywnej, 17. człowieka, 18. dezawuowała, 19. negatywną. Świadomość niewiedzy oznacza więc tyle: nic nie wiem, jeśli nie wiem, kim jestem.
Trzeba jednak zauważyć, że wiedza, której Sokrates pomagał się narodzić, nie była wiedzą 1. refleksyjny, 2. odkrywała, 3. wiedzy, 4. subiektywnej, 5. nie mam świadomości, 6. życie, 7. kryterium, 8. zrozumiałem, 9. złudzeń, 10. złudzeniach, 11. mniemaniu, 12. mniemaniach, 13. ścieżka rozwoju, 14. pozytywną, 15. bezrefleksyjny, 16. obiektywnej, 17. człowieka, 18. dezawuowała, 19. negatywną, lecz wiedzą 1. refleksyjny, 2. odkrywała, 3. wiedzy, 4. subiektywnej, 5. nie mam świadomości, 6. życie, 7. kryterium, 8. zrozumiałem, 9. złudzeń, 10. złudzeniach, 11. mniemaniu, 12. mniemaniach, 13. ścieżka rozwoju, 14. pozytywną, 15. bezrefleksyjny, 16. obiektywnej, 17. człowieka, 18. dezawuowała, 19. negatywną. Nie prowadziła ona do konstatacji, czym jest badana rzecz, lecz tylko 1. refleksyjny, 2. odkrywała, 3. wiedzy, 4. subiektywnej, 5. nie mam świadomości, 6. życie, 7. kryterium, 8. zrozumiałem, 9. złudzeń, 10. złudzeniach, 11. mniemaniu, 12. mniemaniach, 13. ścieżka rozwoju, 14. pozytywną, 15. bezrefleksyjny, 16. obiektywnej, 17. człowieka, 18. dezawuowała, 19. negatywną, uświadamiając, czym dana rzecz nie jest. Sokrates nie wskazywał 1. refleksyjny, 2. odkrywała, 3. wiedzy, 4. subiektywnej, 5. nie mam świadomości, 6. życie, 7. kryterium, 8. zrozumiałem, 9. złudzeń, 10. złudzeniach, 11. mniemaniu, 12. mniemaniach, 13. ścieżka rozwoju, 14. pozytywną, 15. bezrefleksyjny, 16. obiektywnej, 17. człowieka, 18. dezawuowała, 19. negatywną prawdy, nie stworzył systemu, nie przekazał uniwersalnych norm postępowania. Jego zasługą było odrzucenie 1. refleksyjny, 2. odkrywała, 3. wiedzy, 4. subiektywnej, 5. nie mam świadomości, 6. życie, 7. kryterium, 8. zrozumiałem, 9. złudzeń, 10. złudzeniach, 11. mniemaniu, 12. mniemaniach, 13. ścieżka rozwoju, 14. pozytywną, 15. bezrefleksyjny, 16. obiektywnej, 17. człowieka, 18. dezawuowała, 19. negatywną.
R1DLqyJbRdlSe1
Ćwiczenie 2
Zaznacz, której z poniższych hipotez nie da się sfalsyfikować? Możliwe odpowiedzi: 1. Wszystkie łabędzie są białe., 2. Metody naukowe są niefalsyfikowalne., 3. Jowisz ma 79 księżyców., 4. Wszystkie koty potrafią mruczeć.
RSQsmBAXtTETG1
Ćwiczenie 3
Zaznacz odpowiedzi. Implikacja jest prawdziwa wtedy, gdy: Możliwe odpowiedzi: 1. poprzednik jest prawdziwy, a następnik fałszywy., 2. poprzednik jest fałszywy, a następnik prawdziwy., 3. poprzednik jest fałszywy i następnik jest fałszywy., 4. poprzednik jest prawdziwy i następnik jest prawdziwy.
11
Ćwiczenie 4

Przytoczony w sekcji „Przeczytaj” cytat z Karla Poppera zawiera pewne rozumowanie składające się w sumie z trzech przesłanek i wniosku. Przedstaw poniżej to rozumowanie w postaci kolejnych stwierdzeń, używając wyłącznie zdań zaproponowanych w tekście K.R. Poppera.

1
Karl Raimund Popper

Nauki empiryczne są systemami teorii. [...]
Teorie naukowe są zdaniami uniwersalnymi. Podobnie jak wszystkie reprezentacje językowe, są systemami znaków lub symboli. Z tego powodu sądzę, że nie ujęlibyśmy trafnie różnice pomiędzy uniwersalnymi teoriami a zdaniami jednostkowymi, mówiąc, iż zdania są „konkretne”, podczas gdy teorie są jedynie symbolicznymi formułami lub symbolicznymi schematami; dokładnie tak samo bowiem da się powiedzieć o nawet najbardziej „konkretnych” zdaniach.
Teorie są sieciami, chwytającymi to, co nazywamy „światem”: służą do racjonalnego ujmowania, wyjaśniania i opanowywania świata. Celem naszych wysiłków jest to, by oczka tych sieci były coraz drobniejsze. [...]
Podać przyczynowe wyjaśnienie jakiegoś wydarzenia to tyle, co wydedukować zdanie opisujące owo wydarzenie, posługując się jako przesłankami dedukcji jednym lub więcej prawem uniwersalnym, wraz z pewnymi zdaniami jednostkowymi – warunkami początkowymi. Możemy na przykład powiedzieć, że podaliśmy przyczynowe wyjaśnienie rozerwania się pewnego kawałka nici, jeżeli stwierdziliśmy, że wytrzymałość owej nici na rozciąganie wynosi 1 funt, podczas gdy zawieszono na niej ciężar 2 funty. Analizując powyższe wyjaśnienie przyczynowe, dotrzemy do kilku składników. Z jednej strony mamy hipotezę: „Jeżeli nić obciążona jest ciężarem przekraczającym jej wytrzymałość na rozciąganie, wówczas rozerwie się”. Zdanie to ma charakter uniwersalnego prawa przyrody. Z drugiej strony mamy zdanie jednostkowe (w tym wypadku dwa), odnoszące się wyłącznie do określonego przypadku, z którym mamy do czynienia: „Obciążenie charakterystyczne dla tej nici wynosi 1 funt” oraz „Ciężar zawieszony na tej nici wyniósł 2 funty”.
Mamy więc dwa rodzaje zdań będących niezbędnymi składnikami kompletnego wyjaśnienia przyczynowego. Są to: (1) zdania uniwersalne, czyli hipotezy mające charakter praw przyrodniczych, oraz (2) zdania jednostkowe, odnoszące się do określonego przypadku, z jakim mamy do czynienia i które nazywać będę „warunkami początkowymi”. Właśnie ze zdań uniwersalnych, w koniunkcji z warunkami początkowymi, dedukujemy zdanie jednostkowe „Nić rozerwie się”. Zdanie to nazwiemy przewidywaniem określonym lub jednostkowym.

bk Źródło: Karl Raimund Popper.
R14j2twpYw0je
(Uzupełnij).
11
Ćwiczenie 5

Weź rozumowanie z poprzedniego zadania i zastanów się, czy nie zawiera ono ukrytej przesłanki, a więc czy nie ma charakteru entymematycznego. Zaproponuj możliwą postać takiej przesłanki i przedstaw rozumowanie w tej nowej uzupełnionej wersji.

RLdCNymF4DMNc
(Uzupełnij).
11
Ćwiczenie 6

Weź wnioskowanie z poprzedniego zadania (w wersji podanej jako poprawna odpowiedź) i zapisz je w postaci jednego wielokrotnie złożonego zdania rachunku zdań.

R1PvoOhL3v8Aa
(Uzupełnij).
21
Ćwiczenie 7

Oceń wartość logiczną poniższego zdania przy podanych założeniach.
p = 1
q = 1
r = 0

[(pq) ∧ ~ (qr)] → ~ p

Nawias kwadratowy otwarty, nawias okrągły otwarty, p, alternatywa rozłączna, q, nawias okrągły zamknięty, koniunkcja, negacja, nawias okrągły otwarty, q, koniunkcja, r, nawias okrągły zamknięty, nawias kwadratowy zamknięty, implikacja, negacja, p.

R1RCusctu0BDN
(Uzupełnij).
21
Ćwiczenie 8

Weź zdanie z poprzedniego zadania i zmień wartość jednej z przesłanek w taki sposób, żeby w efekcie zdanie okazało się prawdziwe.

R1B5fkYQSjLJd
(Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 9

Oceń wartość logiczną poniższego zdania przy założeniu, że wszystkie przesłanki są fałszywe.

[pq) → (qr]→ (pr)

Nawias kwadratowy otwarty, p, negacja, q, nawias okrągły zamknięty, negacja, nawias okrągły otwarty, q, negacja, r, nawias kwadratowy zamknięty, negacja, nawias okrągły otwarty, negacja, r, nawias okrągły zamknięty.

R1chpnCDAIs4X
(Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 10

Wróć do zdania z poprzedniego ćwiczenia. Czy istnieje taki układ założeń tego zdania (wartości zmiennych zdaniowych), który w efekcie daje fałsz zdania jako całości? Odpowiedź udowodnij za pomocą rachunku zdań.

R6XURLgZ7KU15
(Uzupełnij).