Środowisko przyrodnicze i gospodarka Ukrainy

R1Z1CGJXybxqM

Widok na fragment placu niepodległości w centrum miasta. Dokoła placu wysokie beżowe kamienice. Za nimi budynki i z lewej strony widoczna biała wieża z pozłacaną kopułą na samej górze.

1. Położenie i podział Ukrainy

Ukraina jest dużym państwem w Europie Wschodniej. Jej powierzchnia wynosi ponad 603 tys. kmIndeks górny 2², czyli jest prawie dwukrotnie większa niż obszar Polski. Stolica Ukrainy to Kijów.

Ukraina leży w południowej części Niziny Wschodnioeuropejskiej, nad Morzem Czarnym. Na wschodzie i północy sąsiaduje z Federacją Rosyjską, z którą ma ponad 1,5 tys. km granicy lądowej. Z pozostałymi sąsiadami – Białorusią, Polską, Słowacją, Węgrami, Rumunią i Mołdawią – granice są już znacznie krótsze, np. polska granica ma długość 535 km.

Linia brzegowa nad Morzem Czarnym i będącym jego częścią Morzem Azowskim jest silnie urozmaicona. Największy jej element to Półwysep Krymski, który oddziela Morze Azowskie od Morza Czarnego – oba morza łączy Cieśnina Kerczeńska. Półwysep ten jest jednym z ważniejszych obiektów sporu między Ukrainą i Rosją.

Podział administracyjny Ukrainy wyróżnia 23 obwody oraz dwa miasta wydzielone (Kijów i Sewastopol), a także autonomiczną republikę Krymu. Obwody (ukr. obłasti), będące odpowiednikami naszych województw, obejmują obszary wokół większych miast, które są ich stolicami.

R1bxGonInPBxd

Ilustracja przedstawia mapę polityczną Ukrainy z podziałem na jednostki administracyjne. Terytorium Ukrainy dzieli się na 24 obwody, miasta wydzielone (Kijów i Sewastopol) oraz republikę autonomiczną (Republikę Autonomiczną Krymu). Kolorami wyróżniono obwód wołyński, obwód lwowski, obwód zakarpacki, obwód iwano‑frankowski, obwód tarnopolski, obwód czerniowiecki, obwód rówieński, obwód żytomierski, obwód chmielnicki, obwód winnicki, obwód czernichowski, obwód kijowski, obwód sumski, obwód czerkaski, obwód kirowohradzki, obwód mikołajowski, obwód odeski, obwód połtawski, obwód chersoński, obwód dniepropetrowski, obwód charkowski, obwód zaporoski, obwód doniecki, obwód Ługański. Białymi kropkami oznaczono główne miasta i opisano je. Mapa pokryta jest równoleżnikami i południkami. Dookoła mapy w białej ramce opisano współrzędne geograficzne co dwa stopnie.

1

Polecenie 1

Na mapach Europy wskaż Ukrainę i opisz jej położenie geograficzne.

R14kMKgOY7Wlx

Mapa Europy z podziałem na Europę Zachodnią, Północną, Południową, Środkową i Wschodnią.

Mapa Europy z podziałem na Europę Zachodnią, Północną, Południową, Środkową i Wschodnią.

R17GpDwhh19T7

Ilustracja przedstawia mapę hipsometryczną Europy. W obrębie lądów występują obszary w kolorze zielonym, żółtym, pomarańczowym i czerwonym. Morza zaznaczono kolorem niebieskim. Kontynent europejski zajmuje centralną część mapy. Sąsiadujące z Europą widoczne na mapie części innych kontynentów zaznaczono kolorem beżowym. Na mapie opisano nazwy kontynentów, półwyspów, wysp, głównych nizin, wyżyn i pasm górskich, oceanów, mórz, głównych rzek i jezior. Oznaczono białymi kropkami i opisano główne miasta. Mapa pokryta jest równoleżnikami i południkami. Dookoła mapy w białej ramce opisano współrzędne geograficzne co dziesięć stopni. Po prawej stronie mapy na górze w legendzie umieszczono prostokątny pionowy pasek. Pasek podzielono na siedem części. U góry – czerwony i ciemnopomarańczowy, dalej pomarańczowy, jasnopomarańczowy i żółty, jasnozielony i ciemnozielony. Opisano poziomice: zero metrów (poziom morza), dwieście metrów powyżej poziomu morza, pięćset metrów powyżej poziomu morza, tysiąc metrów powyżej poziomu morza, dwa tysiące metrów powyżej poziomu morza, trzy tysiące metrów powyżej poziomu morza. Po prawej stronie mapy na dole w legendzie umieszczono prostokątny pionowy pasek. Pasek podzielono na pięć części. Odcieniami koloru niebieskiego oznaczono głębokości mórz. W legendzie opisano izobaty: dwieście metrów poniżej poziomu morza, tysiąc metrów poniżej poziomu morza, dwa tysiące metrów poniżej poziomu morza, trzy tysiące metrów poniżej poziomu morza.

R2LzKEPYmlrhr

(Uzupełnij).

Wskazówki i klucze odpowiedzi

Pokaż podpowiedź

Ukraina to państwo leżące w Europie Wschodniej.

Pokaż odpowiedź

Ukraina znajduje się w Europie Wschodniej. Państwo graniczy z Polską, Białorusią, Słowacją, Węgrami, Rumunią, Mołdawią i Rosją. Leży nad morzami Czarnym i Azowskim. Jego stolicą jest Kijów.

1

Polecenie 1

Opisz położenie geograficzne Ukrainy i wymień państwa, z którymi graniczy.

R2IjGP4WemDeB

Wskazówki i klucze odpowiedzi

Pokaż podpowiedź

Ukraina to państwo leżące w Europie Wschodniej.

Pokaż odpowiedź

Ukraina znajduje się w Europie Wschodniej. Państwo graniczy z Polską, Białorusią, Słowacją, Węgrami, Rumunią, Mołdawią i Rosją. Leży nad morzami Czarnym i Azowskim. Jego stolicą jest Kijów.

2. Warunki naturalne

Ukraina to kraj nizinno‑wyżynny z niewielkim udziałem gór, m.in. z wąskim łańcuchem Karpat Wschodnich przecinającym południowo‑zachodnią część kraju na długości około 200 km. Znajduje się tam najwyższy szczyt Ukrainy – Howerla o wysokości 2061 m n.p.m. Inny obszar górski na Ukrainie to nadbrzeżne Góry Krymskie. Pod względem geologicznym są one podobne do Karpat – też powstały w orogenezie alpejskiej i budują je głównie piaskowce, łupki oraz wapienie. Z uwagi na nadmorskie położenie występują tam duże wysokości względne. Najwyższy szczyt to Romankosz (1545 m n.p.m.).

Po wschodniej stronie ukraińskich Karpat rozciągają się rozległe, pofałdowane obszary wyżynne – Podole i Wołyń oraz Wyżyna Naddnieprzańska (na prawym brzegu Dniepru). Środkową część Ukrainy zajmują wielkie Niziny – Naddnieprzańska (na lewym brzegu Dniepru) i Czarnomorska (wzdłuż wybrzeża morskiego). Ponadto niziną jest Polesie rozciągające się na północnym zachodzie Ukrainy wzdłuż granicy z Białorusią. Z kolei na wschodzie kraju znajduje się niewielka i niewysoka Wyżyna Doniecka.

RwXErFNWB8TKj

Ilustracja przedstawia mapę hipsometryczną Ukrainy. W obrębie lądów występują obszary w kolorze zielonym, żółtym i pomarańczowym. Na północy przeważają obszary w kolorze zielonym przechodzące ku południowemu - zachodowi w kolor żółty i pomarańczowy. W dolnej części mapy Morze Czarne i Morze Azowskie zaznaczone kolorem niebieskim. Na mapie opisano nazwy półwyspów, wysp, nizin, wyżyn i pasm górskich, mórz, zatok, cieśnin, rzek i jezior. Oznaczono i opisano główne miasta. Oznaczono czarnymi kropkami i opisano szczyty górskie. Różową wstążką oznaczono granice państw. Kolorem czerwonym opisano państwa sąsiadujące z Ukrainą. Mapa pokryta jest równoleżnikami i południkami. Dookoła mapy w białej ramce opisano współrzędne geograficzne co dwa stopnie. W legendzie umieszczono i opisano znaki użyte na mapie.

Na mapie hipsometrycznej (powyżej) wskaż:

• główne regiony geograficzne Ukrainy;

• wysokości maksymalne obszarów górskich i wyżynnych;

• główne elementy ukraińskiej linii brzegowej.

Największą rzeką Ukrainy jest Dniepr – czwarta najdłuższa rzeka Europy. Przepływa przez środek kraju z północy na południe, uchodząc do Morza Czarnego. W granicach Ukrainy ma ona długość 981 km, jednak przedtem płynie przez Białoruś oraz Rosję (gdzie są jej źródła). Całkowita długość Dniepru wynosi 2200 km. Niemal cały obszar Ukrainy należy do zlewiska Morza Czarnego i Morza Azowskiego. W jego skład, oprócz dorzecza Dniepru, wchodzą też dorzecza Dniestru, Bohu, Donu oraz Cisy na Zakarpaciu, a także mniejszych rzek przymorskich. Do zlewiska Morza Bałtyckiego zalicza się jedynie źródłowa część dorzecza Bugu oraz fragment prawego dorzecza Sanu.

Na Ukrainie panuje klimat umiarkowany ciepły kontynentalny. Charakteryzuje się on najmniejszą liczbą opadów spośród innych klimatów umiarkowanych, a także największymi rocznymi amplitudami temperatur. W praktyce oznacza to, że lata są na ogół upalne i suche, a zimy mroźne i bez opadów. W zachodniej części Ukrainy, przy granicach Polski, występuje nieco łagodniejszy typ klimatu, podobny do naszego przejściowego. Są to jednak tereny położone wyżej, przez co i tam klimat pozostaje ostry, zwłaszcza w zimie. Najcieplej jest na południu, na wybrzeżu Morza Czarnego, gdzie klimat ma cechy śródziemnomorskie.

Gleby Ukrainy zaliczają się do najbardziej urodzajnych na świecie. Przede wszystkim są to czarnoziemy, które pokrywają niemal całą wschodnią część kraju. Wykształciły się one na bazie roślinności stepowej będącej typową dla klimatu umiarkowanego ciepłego kontynentalnego. W podłożu występują skały wapienne i lessy. Ukraińskie czarnoziemy są częścią wielkiego, zwartego pasa tych gleb, który ciągnie się daleko na wschód do Azji. Na obrzeżach czarnoziemów rozwinęły się nieco mniej urodzajne gleby kasztanowe i szaroziemy (szare gleby leśne).

W zachodniej części Ukrainy występują gleby brunatne, bielicowe i płowe. Powstały one w podłożu lasów iglastych, liściastych i mieszanych. Na Polesiu dominują lasy iglaste i gleby bielicowe. Sporo jest tam też terenów podmokłych i związanych z nimi gleb bagiennych. W Karpatach i na Zakarpaciu dominują lasy liściaste oraz mieszane z glebami brunatnymi i płowymi w podłożu. Pozostałe obszary kraju są niemal bezleśne. Spośród wszystkich naszych sąsiadów Ukraina ma zdecydowanie najniższy stopień zalesienia – wynosi on tylko 16 %.

3. Ludność Ukrainy

Na Ukrainie w 2021 roku mieszkało około 42 mln osób, a zatem nieco więcej niż w Polsce. Jednak liczba ludności naszych wschodnich sąsiadów od lat systematycznie zmniejsza się – po uzyskaniu niepodległości w 1991 roku Ukraina liczyła ponad 52 mln mieszkańców. Spadek liczby ludności spowodowany jest głównie niestabilną sytuacją ekonomiczną i słabym rozwojem gospodarczym państwa. Niepewna przyszłość zniechęca ludzi młodych do zakładania rodzin i decydowania się na potomstwo, a często też zmusza ich do emigracji. Ponadto Ukraińcy przeciętnie żyją znacznie krócej (71 lat w 2020 r.) niż mieszkańcy pozostałych krajów europejskich (80 lat średnio w UE), co skutkuje większą liczbą zgonów. Wszystko to składa się na duży ujemny przyrost naturalnyprzyrost naturalnyprzyrost naturalny i tym samym ujemny przyrost rzeczywistyprzyrost rzeczywistyprzyrost rzeczywisty – saldo migracjisaldo migracjisaldo migracji zewnętrznych waha się w okolicach 0.

Spadająca liczba ludności mieszkańców Ukrainy związana jest również z działaniami wojennymi na jej obszarze. Od lutego 2022 roku z Ukrainy do bezpiecznych państw ościennych przybywają migranci wojenni. Od 24 lutego do 2 września 2022 roku do Polski przybyło ponad 5,983 mln osób. Inne kraje również przyjmują uchodźców wojennych z Ukrainy. W okupowanym państwie codziennie ginie również wielu żołnierzy i cywili, zmieniającą się liczbę ludności tego społeczeństwa trudno oszacować w związku z wciąż trwającym konfliktem.

RGL1zvRIuB6kN

Ilustracja przedstawia mapę Ukrainy. Na mapie przedstawiono rozmieszczenie ludności. Kolorami od zielonego (jedna niewielka plamy) przez żółty do pomarańczowego przedstawiono gęstość zaludnienia. Plamy rozkładają się nieregularnie, kolor pomarańczowy oznaczający dużą gęstość zaludnienia, powyżej dwustu osób na kilometr kwadratowy występuje na południowym zachodzie i na wschodzie kraju. Na mapie różnej wielkości sygnatury (koła) obrazujące aglomeracje miejskie wg liczby mieszkańców: Kijów, Odessa, Donieck, Charków, Dniepropetrowsk– od jednego miliona do pięciu milionów mieszkańców. Krzywy Róg, Zaporoże, Mariupol, Lwów od pięciuset tysięcy mieszkańców do jednego miliona. Kilkanaście mniejszych sygnatur poniżej dwustu pięćdziesięciu tysięcy mieszkańców. Przewaga dużych miast we wschodniej części kraju. Mapa zawiera południki i równoleżniki, dookoła mapy w białej ramce opisano współrzędne geograficzne co dwa stopnie.

Około 70 % ludności Ukrainy mieszka w miastach i są to przeważnie duże miasta. W kraju są trzy miasta liczące ponad 1 mln mieszkańców – Kijów (3,0 mln), Charków (1,4 mln) oraz Odessa (1 mln). W Zagłębiu Donieckim, zwanym też Donbasem, stosunkowo blisko siebie znajduje się kilkadziesiąt miast o różnej wielkości, które tworzą gęsto zaludniony obszar liczący około 6 mln mieszkańców.

Średnia gęstość zaludnienia na Ukrainie wynosi tylko 74 osób na 1 kmIndeks górny 2² – to mniej więcej tyle, ile u nas w najbardziej zalesionym województwie lubuskim. Na Ukrainie, poza Polesiem, to jednak nie lasy wpływają na słabe zaludnienie. Wielkie obszary kraju zajęte są przez pola uprawne powstałe na żyznych czarnoziemach. Pomiędzy polami najczęściej znajdują się wsie; miasta występują tu sporadycznie.

Niemal 78 % mieszkańców kraju deklaruje narodowość ukraińską. Około 17 % uważa się za Rosjan – mieszkają oni głównie na Krymie oraz na wschodzie w obwodach donieckim i ługańskim. Każda z pozostałych mniejszości narodowych – Polacy, Białorusini, Mołdawianie i inni – stanowi mniej niż 1 % ogólnej liczby ludności Ukrainy. Jednak w liczbach bezwzględnych nie są to małe wartości, np. Polaków jest około 150 tys. Mieszkają oni głównie w trzech obwodach – lwowskim, tarnopolskim i iwano‑frankowskim (stanisławowskim).

4. Gospodarka Ukrainy

Ukraina to kraj rolniczo‑przemysłowy. Występowanie urodzajnych czarnoziemów na wielkich obszarach wymusiło ich zagospodarowanie pod uprawy. Uzyskuje się na nich duże zbiory, które sprzedawane są za granicę – Ukraina jest dziś znaczącym eksporterem pszenicy, kukurydzy i słonecznika. Ponadto uprawia się tam buraki cukrowe, jęczmień i inne zboża, a także warzywa i owoce. Na południu kraju występuje najcieplejszy klimat, który pozwala rosnąć m.in. winorośli, a nawet owocom cytrusowym.

Hodowla zwierząt na Ukrainie też jest silnie rozwinięta. Dominuje trzoda chlewna, bydło i drób, wśród którego duże znaczenie eksportowe mają kaczki.

Ukraiński przemysł rozwinął się na bazie surowców mineralnych. W Zagłębiu Donieckim eksploatowany jest węgiel kamienny (dawniej też brunatny), a w rejonie Krzywego Rogu – rudy żelaza. W wydobyciu tych dwóch surowców Ukraina zalicza się do światowej czołówki. Ponadto pozyskiwane są rudy manganu i uranu oraz niewielkie ilości ropy naftowej i gazu ziemnego. Ukraina, podobnie jak Polska, uzależniona jest od dostaw rosyjskiej ropy i gazu.

W przemyśle przetwórczym Ukrainy obecnie najlepiej rozwinięta jest branża spożywcza, która wykorzystuje wielką produkcję rolną. Dawniej wyraźnie dominował przemysł ciężki – elektromaszynowy (w tym samochodowy i AGD), chemiczny, energetyczny. Jednak po uzyskaniu niepodległości Ukraina nie poszła ścieżką szybkich zmian w gospodarce, co do dziś skutkuje znacznym opóźnieniem w rozwoju kraju. Przede wszystkim nie sprywatyzowano wielu zakładów przemysłowych, które pozostają w państwowych rękach i często działają w oparciu o przestarzałe technologie. W związku z tym nie mogą one konkurować na rynkach zagranicznych, a państwo musi do nich dopłacać. Produkcja przemysłowa znajduje zbyt niemal wyłącznie na rynku krajowym. Eksport ukraińskich towarów przetworzonych jest znikomy. Bilans handlu zagranicznego, który i tak od zawsze jest ujemny, ratują surowce mineralne i zboża. Sytuację pogarsza słabość ukraińskiej waluty (hrywny), która często traci na wartości.

Ważnym działem ukraińskiego przemysłu pozostaje energetyka. W kraju działa m.in. kilka elektrowni atomowych wytwarzających blisko połowę całej produkcji energii elektrycznej. Spore znaczenie mają też duże elektrownie wodne znajdujące się przy sztucznych zbiornikach wodnych na Dnieprze.

Warto wiedzieć

Energetyka atomowa może być bardzo niebezpieczna. Przekonali się o tym mieszkańcy Ukrainy i innych krajów Europy (a nawet Azji, Ameryki Północnej i Afryki) w 1986 roku po awarii w elektrowni w Czarnobylu przy granicy ukraińsko‑białoruskiej. Była to największa katastrofa w historii energetyki jądrowej.

Przegrzany reaktor jądrowy radzieckiej produkcji przyczynił się do silnego wybuchu, który spowodował śmierć kilkudziesięciu osób. Do środowiska natychmiast przedostały się olbrzymie ilości substancji radioaktywnych, które prawdopodobnie zaszkodziły zdrowiu setek tysięcy ludzi. Radioaktywne chmury rozprzestrzeniły się na znaczne obszary półkuli północnej i do dziś dokładnie nie wiadomo, ilu ludzi faktycznie ucierpiało z powodu napromieniowania.

R1BYn6ttUjwaZ

Ilustracja zawiera mapę okolic Czarnobyla na Ukrainie z zaznaczonym kolorowymi plamami skażeniem gleby cezem 137. Od najciemniejszego w Czarnobylu do najjaśniejszego w promieniu trzystu kilometrów od miejsca katastrofy. Na drugiej mapie – mapie świata – zasięg chmury radioaktywnej w dniu wybuchu – w okolicach Czarnobyla i dziesięć dni później – północna, środkowa i wschodnia Azja oraz Grenlandia i północne krańce Ameryki Północnej.

Usługi na Ukrainie nie rozwijały się w sposób dynamiczny. Pozostawanie na uboczu wysokorozwiniętej, zachodnioeuropejskiej gospodarki skutkuje niskimi poziomem zamożności społeczeństwa, a zamożność mieszkańców decyduje o rozwoju usług. Dla porównania – PKB na 1 mieszkańca Ukrainy wynosi Indeks górny 1¹/Indeks dolny 3₃ wartości PKB przypadającego na 1 mieszkańca Polski.

Ukraina ma korzystne położenie tranzytowe na szlakach łączących Rosję z resztą Europy, przez co czerpie pewne zyski z transportu drogowego, kolejowego, lotniczego i rurociągowego. Nieźle jest też rozwinięta żegluga śródlądowa na Dnieprze i innych większych rzekach. Z kolei Odessa zalicza się do największych portów Morza Czarnego.

W ostatnich kilkunastu latach na ukraińskie wybrzeże Morza Czarnego, a zwłaszcza na Krym przyjeżdżało coraz więcej turystów zagranicznych. Jednak konflikt z Rosją zatrzymał i zniweczył rozwój tego działu usług.

W 2022 roku z powodu wojny z Rosją gospodarka Ukrainy uległa znacznemu osłabieniu. Wiele budynków zostało zrównanych z ziemią. Mniejsza produkcja rolna wpływa nie tylko na Ukrainę, lecz także na inne kraje, które importują z niej płody rolne. Przemysł i usługi są znacznie ograniczone, a turystyka właściwie zanikła.

5. Problemy polityczne Ukrainy

Od lutego 2022 r. trwa eskalacja konfliktu. Prezydent Rosji Władimir Putin wydał swoim wojskom rozkaz zaatakowania Ukrainy. Zarówno w Rosji, jak i na Białorusi ludność nie ma dostępu do prawdziwych informacji, a media (będące pod kontrolą władzy) rozpowszechniają propagandę o specjalnej operacji wojskowej na Ukrainie, która ma na celu ochronę tamtejszej ludności przed atakami rzekomych nazistów ukraińskich. Wojna nabrała charakteru nie tylko militarnego. Codziennie giną cywile, niszczone są szkoły, szpitale i budynki prywatne, dokonuje się gwałtów na kobietach i dzieciach oraz używa się broni zakazanej przez społeczność międzynarodową.

Działania wojenne mają miejsce w różnych częściach kraju, zwłaszcza na południu i wschodzie, a także w rejonie Kijowa i Czernihowa na północy. Bombardowania odbywały się także blisko polskiej granicy.

Wiele państw, w tym Polska, nałożyło na Rosję sankcje gospodarcze i nie importuje od niej surowców. Ma to na celu osłabienie ekonomiczne mocarstwa i odcięcie od pieniędzy, które mogłyby być przeznaczone na sfinansowanie broni i kontynuację ataków. Działania rosyjskich władz są szeroko krytykowane przez rządy wielu państw, jednakże Rosja sieje dezinformację, zaprzeczając informacjom o swoich zbrodniczych działaniach. Rzesze migrantów z Ukrainy osiedlają się m.in. w Polsce, gdzie otrzymują niezbędną pomoc.

Podsumowanie

• Ukraina jest dużym krajem na południu Europy Wschodniej, nad Morzem Czarnym i Azowskim.

• Ukraina uzyskała niepodległość w 1991 roku po rozpadzie Związku Radzieckiego.

• Ukraina to kraj nizinno‑wyżynny ze stosunkowo niewielkimi obszarami górskimi w Karpatach i na Krymie.

• Prawie cały obszar Ukrainy należy do zlewiska Morza Czarnego i Azowskiego. Największe rzeki to: Dniepr, Prypeć, Dniestr, Boh, Desna.

• Na Ukrainie panuje klimat umiarkowany ciepły kontynentalny.

• Całą wschodnią część Ukrainy pokrywają bardzo urodzajne gleby czarnoziemne, które wytworzyły się na roślinności stepowej oraz skałach wapiennych i lessowych.

• Na Ukrainie jest bardzo mało lasów, gdyż na wschodzie roślinnością naturalną były trawiaste stepy, a na zachodzie większość lasów wykarczowano, by uzyskać ziemię rolną.

• Liczba ludności Ukrainy (obecnie około 42 mln) stale zmniejsza się ze względu na małą liczbę urodzeń, dużą liczbę zgonów i dużą liczbę emigrantów. Przyczyniają się do tego: kryzys gospodarczy, niski poziom opieki medycznej, wojna, wysokie koszty utrzymania, alkoholizm, bezrobocie, duży odsetek osób starszych.

• Ludność miejska stanowi 70 % ogółu mieszkańców Ukrainy. Największe miasta to stolica Kijów (3,0 mln) i Charków (1,4 mln). Zagłębie Donieckie jest obszarem najgęściej zaludnionym.

• Około 78 % ludności kraju to Ukraińcy, 17 % stanowią Rosjanie, a wśród innych mniejszości narodowych jest około 150 tys. Polaków skupionych w okolicach Lwowa.

• Rolnictwo Ukrainy to przede wszystkim uprawa roślin (pszenicy, kukurydzy, jęczmienia, słonecznika, buraków cukrowych) na urodzajnych czarnoziemach. Ponadto hoduje się trzodę chlewną, bydło i drób.

• Węgiel kamienny w Zagłębiu Donieckim i rudy żelaza z rejonu Krzywego Rogu to główne bogactwa mineralne Ukrainy. Duże znaczenie mają też rudy manganu i uranu.

• Najważniejsze towary eksportowe Ukrainy to żywność nieprzetworzona oraz surowce mineralne.

• Prawie połowa energii elektrycznej wytwarzanej na Ukrainie pochodzi z elektrowni atomowych. W 1986 r. w Czarnobylu miała miejsce największa w dziejach ludzkości katastrofa elektrowni atomowej, w wyniku której do środowiska przedostały się olbrzymie ilości szkodliwych substancji radioaktywnych.

• Gospodarka Ukrainy nie rozwija się w szybkim tempie, ponieważ nie zostały tam przeprowadzone w odpowiedni sposób reformy gospodarcze, w tym prywatyzacja.

• Na złą sytuację Ukrainy wpływają głównie podziały i spory wewnętrzne oraz agresywne działania Rosji i niewystarczająca pomoc Unii Europejskiej.

• Od 2014 r. Ukraina boryka się z problemami politycznymi – aneksją Krymu i wschodnich obwodów przez Rosję. W 2022 r. konflikt zamienił się w wojnę. Ginie niewinna ludność, niszczone są budynki, nasila się emigracja. Rosja i Białoruś sieją dezinformację.

Słownik

Ćwiczenia

Zobacz także

Położenie Polski na świecie i w EuropieP1HlMbia0Położenie Polski na świecie i w Europie
Biologiczna struktura ludności PolskiP13VnBjLzBiologiczna struktura ludności Polski
Zmiany w przemyśle PolskiPek1RRcxsZmiany w przemyśle Polski
Ukształtowanie powierzchni EuropyPrcYHJopmUkształtowanie powierzchni Europy