Wstęp
WSTĘP
Celem raportu jest przedstawienie poziomu kompetencji językowych w PJM nauczycieli pracujących z uczniami/uczennicami głuchymi i słabosłyszącymi oraz przedstawienie propozycji zmian sposobu kształcenia nauczycieli w zakresie uczenia ich PJM.
Problem nieznajomości PJM wśród nauczycieli/nauczycielek jest poważny, ponieważ ogranicza ich zdolność do efektywnego wspierania uczniów głuchych i słabosłyszących oraz przekazywania im wiedzy w dostępny sposób.
Podejście dwujęzyczne do edukacji osób głuchych i słabosłyszących to najlepszy i najefektywniejszy sposób edukacji. Opinia ta oparta jest na wynikach badań naukowych oraz stosowanych na świecie sposobów nauki dzieci głuchych. W kształceniu dwujęzycznym z wykorzystaniem języka migowego powinno się zakładać dobre kompetencje językowe osoby nauczycielskiej, która ma prowadzić zajęcia przedmiotowe w języku migowym.
Różne raporty i diagnozy wskazują na istniejący w Polsce problem niskiej znajomości PJM wśród nauczycieli/nauczycielek, ale do tej pory nie były przeprowadzone badania, które sprawdziłyby te informacje na dużej grupie respondentów. Dlatego przeprowadzono ankietę samooceny biegłości językowej w PJM, w której osoby nauczycielskie zostały poproszone o ocenę własnych umiejętności językowych.
Przeanalizowano zapisy w dokumencie pod tytułem „Standard kształcenia przygotowujący do wykonywania zawodu nauczyciela”. Analizowano dokument skupiając się na kształceniu nauczycieli/nauczycielek w PJM. Proponowane w prawie wytyczne, dotyczące poziomu PJM są zbyt niskie, dlatego zaproponowano zmiany w zapisach dotyczących kompetencji językowych i glottodydaktycznych dla wybranych specjalizacji nauczycielskich, w których przewidziana jest znajomość polskiego języka migowego.
Raport został podzielony na pięć części. W pierwszej części opisano profil nauczyciela, skupiając się na kompetencjach językowych, których obecnie oczekuje się od pedagogów i pracujących z głuchymi i słabosłyszącymi uczniami. Następnie opisano możliwości zdobycia i poszerzenia kompetencji językowych w PJM oraz opisano dokumenty prawne, które zapewniają realizację standardu kształcenia nauczycieli w programach kształcenia na kierunkach surdopedagogicznych.
Druga część raportu zawiera analizę wyników ankiety samooceny biegłości językowej w PJM przeprowadzonej wśród nauczycieli i nauczycielek.
Trzecia część dotyczy rekomendacji zmian w obszarze obowiązkowego poziomu biegłości w polskim języku migowym dla nauczycieli uczniów głuchych i słabosłyszących.
Czwarta część prezentuje możliwe sposoby osiągania rekomendowanego poziomu biegłości w PJM.
Ostatnia, piąta część, zawiera uwagi i opinie o raporcie zebrane w trakcie przeprowadzonych konsultacji środowiskowych.
