Zdrowie na co dzień
Zwykle dbamy o przedmioty codziennego użytku i staramy się, by służyły nam jak najdłużej. Tymczasem rzadko w podobny sposób dbamy o siebie. Bywa, że kiedy leżymy chorzy w łóżku, myślimy sobie, że choroby można było jakoś uniknąć. Istotnie, są na to sposoby, czasami bardzo proste.
że należy zachowywać czystość w otoczeniu;
że brak higieny może prowadzić do rozprzestrzeniania się drobnoustrojów chorobotwórczych i pasożytów.
dbać o higienę osobistą;
rozpoznawać i opisywać skutki zaniedbania higieny.
1. Jak dbać o skórę?
Bakterie i wirusy są wszędzie wokół nas. Gdybyśmy nie myli się i nie sprzątali naszych domów, nie tylko wszystko nieprzyjemnie by pachniało, ale w dodatku bylibyśmy bardziej narażeni na atak ze strony chorobotwórczych drobnoustrojów.
Zdrowa, nieuszkodzona skóra jest pierwszą przeszkodą, na którą napotykają drobnoustroje chorobotwórcze. Dlatego koniecznie trzeba dbać o jej dobry stan. Brud powoduje nie tylko brzydki zapach ciał, ale jest też groźny dla organizmu. Zalegając na skórze, staje się doskonałym pożywieniem dla bakterii, które mnożą się i mogą przez rany wnikać do wnętrza organizmu. Brak higienyhigieny może również przyczynić się do rozwoju na skórze i paznokciach grzybicy. Na chorobę tę jesteśmy narażeni zwłaszcza w miejscach, gdzie chodzi się boso, np. na basenach. Koniecznie należy więc codziennie myć całe ciało mydłem i ciepłą wodą.
2. Zęby
Jedną z najważniejszych porannych czynności związanych z higieną jest mycie zębów. Niestety, jeden na dziecięciu Polaków nigdy tego nie robi. Niektórzy nie mają nawet szczoteczki do zębów! Ponadto wiele osób myje zęby zbyt krótko lub niedokładnie. Dlatego większość ludzi w Polsce cierpi na chorobę zębów – próchnicępróchnicę. Wbrew pozorom choroba ta atakuje nie tylko zęby. Te same bakterie potrafią zaatakować inne narządy w ciele człowieka – nawet mózg i serce. Próchnica może zatem doprowadzić do zawału serca czy zapalenia opon mózgowych. Warto wiedzieć, że jedynie osoba ze zdrowymi zębami może zostać poddana jakiejkolwiek operacji w szpitalu. Koniecznie należy więc dbać o zęby. Należy myć je przynajmniej 2 razy dziennie (rano i wieczorem), a najlepiej po każdym posiłku. Szczoteczkę do zębów należy regularnie wymieniać, gdyż po pewnym czasie jej włókna same stają się siedliskiem bakterii, a poza tym się niszczą i nie oczyszczają skutecznie zębów.
Nieuszkodzone szkliwo pokrywające powierzchnię zębów jest najtwardszą substancją w naszym ciele.
3. Włosy i paznokcie
Równie ważne jest zachowanie dobrego stanu włosów i paznokci. Włosy należy codziennie czesać, by nie zrobił się w nich kołtun, który utrudnia dbanie o ich czystość, a jednocześnie ułatwia zagnieżdżanie się we włosach pasożytów. Włosy należy regularnie myć, w przeciwnym wypadku będą się przetłuszczać.
U niektórych ludzi uciążliwą dolegliwością skóry głowy jest łupież. Objawia się on nadmiernym łuszczeniem się naskórka. Nie jest to choroba groźna, ale oznacza, że skóra jest osłabiona. Warto wówczas myć włosy specjalnym szamponem.
Dbać należy także o paznokcie. Trzeba je regularnie przycinać i utrzymywać w czystości. Nie wolno ich obgryzać, ponieważ w ten sposób możemy przenieść do ust drobnoustroje oraz jaja pasożytów. Nie wolno też ogryzać skórek przy paznokciach, gdyż mogą się wówczas utworzyć małe rany, które staną się wrotami zakażenia.
Paznokcie u rąk rosną w tempie ok. 3 mm na miesiąc. Paznokcie u stóp rosną dwukrotnie wolniej.
Spytaj starszych członków rodziny, w jaki sposób, będąc w twoim wieku, dbali o higienę osobistą. Określ, czy łatwo zachować higienę w każdych warunkach.
4. Czystość w twoim otoczeniu
Niektóre choroby zakaźne nazywamy chorobami brudnych rąk. Rozprzestrzeniają się one na skutek niedokładnego mycia rąk. Są to m.in. owsica, tasiemczyca, zapalenie jamy ustnejzapalenie jamy ustnej czy wirusowe zapalenie wątroby typu Awirusowe zapalenie wątroby typu A.
Nie tylko higiena osobista jest ważna. Również w pomieszczeniach, w których przebywamy, musimy utrzymywać czystość. Brud i kurz sprzyjają powstawaniu i nasilaniu się alergii, czyli uczuleń na różne substancje i obiekty, np. pyłki roślin. Poza tym brak czystości sprzyja rozwojowi takich szkodników, jak rybiki, karaluchy lub szczury.
Podsumowanie
W celu utrzymania dobrego stanu zdrowia należy dbać o codzienną higienę całego ciała.
Brak higieny jamy ustnej może doprowadzić do próchnicy, a w konsekwencji do innych poważnych chorób.
Równie ważne jak higiena ciała jest utrzymanie czystości w pomieszczeniach.
Zwilż lekko wodą mały kawałek czerstwego chleba. Następnie ubrudź go nieco kurzem, np. wycierając nim szczyt wysokiej szafy. Włóż chleb do słoiczka, mocno zakręć i postaw na kilka dni w ciepłym miejscu. Obserwuj, co się będzie działo. Na podstawie obserwacji uzasadnij, czy utrzymywanie czystości w pomieszczeniach jest konieczne, czy też nie.
Zobacz także
Co zrobić, aby się nie zarazić?Co zrobić, aby się nie zarazić?
Słowniczek
wszelkie działania mające na celu zachowanie dobrego stanu zdrowia i uniknięcie choroby lub urazów
choroba wywoływana przez bakterie atakujące szkliwo, objawiająca się początkowo uszkodzeniem zęba i powstaniem w nim dziury, a później dolegliwościami innych narządów
inaczej żółtaczka pokarmowa; choroba zakaźna, której objawy to m.in. bóle brzucha, wymioty, brak apetytu i gorączka
choroba bakteryjna objawiająca się bolesnym obrzękiem podniebienia
Zadania
Które z tych chorób to choroby brudnych rąk?
- wirusowe zapalenie wątroby typu A
- tasiemczyca
- owsica
- zapalenie jamy ustnej
- grypa
- cukrzyca
- próchnica
- zapalenie opon mózgowych
- nadciśnienie
- krótkowzroczność
Które stwierdzenia są prawdziwe, a które fałszywe?
| Prawda | Fałsz | |
| Nieleczona próchnica może doprowadzić do zawału serca. | □ | □ |
| Brud w pomieszczeniach sprzyja występowaniu karaluchów. | □ | □ |
| Trzustka to choroba grzybicza stóp. | □ | □ |
| Żółtaczka pokarmowa to inaczej bakteryjne zapalenie wątroby. | □ | □ |