Ilustracja przedstawia kobietę siedzącą w klasie tyłem do widza. W dłoniach trzyma otwartą książkę. Naprzeciwko kobiety siedzą nastolatkowie, którzy pilnie jej słuchają i odpowiadają na pytania. W pierwszym rzędzie siedzi dwóch chłopców i dziewczynka. Za nimi siedzą dwie dziewczynki i chłopiec. Dzieci ubrane są w białe koszule z kołnierzykiem i granatowe swetry. .
Ilustracja przedstawia kobietę siedzącą w klasie tyłem do widza. W dłoniach trzyma otwartą książkę. Naprzeciwko kobiety siedzą nastolatkowie, którzy pilnie jej słuchają i odpowiadają na pytania. W pierwszym rzędzie siedzi dwóch chłopców i dziewczynka. Za nimi siedzą dwie dziewczynki i chłopiec. Dzieci ubrane są w białe koszule z kołnierzykiem i granatowe swetry. .
Szkoła i edukacja wstępem do funkcjonowania na rynku pracy
Szkoła to drugie, po rodzinie, środowisko, w którym przebywa młody człowiek. Dlatego odgrywa ona niemal tak samo ważną rolę w życiu, jako miejsce kształtowania wzorców postaw i zachowań.
Moje plany edukacyjne
Nauczysz się
wymieniać rodzaje szkół ponadpodstawowych w Polsce,
przedstawiać zmiany jakie zaszły w polskim szkolnictwie w wyniku reformy edukacji z 2017 r.,
wyjaśniać, jak zmieniła się struktura polskiego szkolnictwa w wyniku reformy edukacji z 2017 r,
tworzyć teksty reklamowe na temat szkół branżowych,
oceniać funkcjonowanie szkolnictwa branżowego,
Wykonaj ćwiczenia
Krok pierwszy:
Każdy z uczniów w klasie powinien wypełnić poniższą ankietę. Wyniki przeprowadzonej ankiety będą stanowiły podstawę waszej dalszej pracy.
RxRLWj655YAwO
ĆWICZENIE - dziennik - ankieta
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Krok drugi:
Wykonaj zadanie, pracując w kilkuosobowych grupach. Uzupełnij tabelę zbiorczą odnoszącą się do wyników ankiety przeprowadzonej w waszej klasie. Wpisz zsumowane dane liczbowe i podaj wyniki procentowe.
Typ szkoły
Ogółem
Chłopcy
Dziewczynki
Liczba
%
Liczba
%
Liczba
%
Szkoła branżowa I stopnia
Liceum ogólnokształcące
Technikum
Inne
Nie wiem
Jak obliczyć procent (odsetek) wskazanych odpowiedzi w stosunku do wszystkich głosów?
Przykład: Liczba uczniów w klasie (liczba wszystkich odpowiedzi) - 25 Liczba wybranych odpowiedzi (np. technikum) – 11 25 odpowiedzi to 100% 11 odpowiedzi to X % (niewiadoma)
100% x 11 / 25 = 44%
Technikum wskazało 11 uczniów, czyli 44 % wszystkich ankietowanych.
Reerh84zx87AV
(Uzupełnij).
Wybieramy przyszłą szkołę
Określiłeś/określiłaś już cel, jaki chcesz osiągnąć, tzn. zdobycie wybranego zawodu. Czas się zastanowić, jak ten cel osiągnąć. A zatem: a) Zbierz informacje o szkołach, kursach - potrzebne informacje możesz znaleźć, m.in. w: informatorach, lokalnej prasie, poradni psychologiczno‑pedagogicznej, urzędzie pracy, internecie. b) Ustal istniejące możliwości - poszukując informacji o szkołach, kursach, odkryjesz różne drogi dojścia do wybranego zawodu. Wybierz te, które wydają ci się interesujące. c) Dokonaj obiektywnej analizy faktów - przeanalizuj informacje o interesujących cię szkołach lub kursach (kryteria przyjęć, możliwości zdobycia dodatkowych umiejętności, języki obce, dojazd, koszty). d) Podejmij decyzję - wybierz tę szkołę, która wydaje ci się najlepsza. e) Działaj:
przygotuj się do egzaminów,
skompletuj i wypełnij dokumenty,
złóż podanie i dokumenty do wybranej szkoły.
Szkolnictwo ponadpodstawowe
Z dniem 1 września 2017 roku wprowadzono w życie reformę systemu edukacji w Rzeczypospolitej Polskiej. Reforma ta objęła wiele obszarów tego systemu, w tym zasad funkcjonowania szkół, organizacji i sposobu przeprowadzania egzaminów zewnętrznych, podstawy programowejpodstawa programowapodstawy programowej, programów nauczania czy systemu nadzoru pedagogicznego nad placówkami oświatowymi.
RTRGWD0jdBFWC
Film z audiodeskrypcją przedstawiający model szkół ponadpodstawowych w Polsce.
Film z audiodeskrypcją przedstawiający model szkół ponadpodstawowych w Polsce.
Film z audiodeskrypcją przedstawiający model szkół ponadpodstawowych w Polsce.
Polecenie 1
Wyjaśnij, z jakimi problemami musieli się zmierzyć dyrektorzy szkół w roku szkolnym 2019/2020.
RpjRm3UeO5uus
(Uzupełnij).
Jednym z głównych problemów było pojawienie się podwójnego rocznika, czyli absolwenci szkół podstawowych i gimnazjów. Koniecznością stało się dostosowanie budynków i wyposażenia na potrzeby tak dużej liczny uczniów i do zapewnienie higieny nauki.
Polecenie 2
Wyjaśnij, co uzyskuje absolwent branżowej szkoły I stopnia i jakie ma on możliwości dalszej edukacji.
RExRwDHtZK1sk
(Uzupełnij).
Absolwent branżowej szkoły I stopnia uzyskuje dyplom zawodowy po zdaniu egzaminu zawodowego z jednej kwalifikacji zawodowej. Dzięki temu uzyskuje dyplom potwierdzający uzyskanie kwalifikacji zawodowych oraz wykształcenie zasadnicze branżowe. Ma też możliwość kontynuowania nauki w branżowej szkole II stopnia lub w liceum ogólnokształcącym dla dorosłych od klasy drugiej.
Polecenie 3
Podaj wymaganie, jakie musi spełnić absolwent szkoły podstawowej, aby rozpocząć naukę w liceum ogólnokształcącym.
RKhRMVrvifia5
(Uzupełnij).
Nauka w liceach ogólnokształcących odbywa się w klasach o określonych profilach kształcenia nawiązujących do konkretnych grup kierunków studiów. Oznacza to, że absolwent szkoły podstawowej musi z góry określić się jaką chce podążyć ścieżką edukacyjną i jakie przedmioty chce zdawać na egzaminie maturalnym.
Kształcenie zawodowe
Jednym z celów reformy edukacji z 2017 r. było dążenie do odbudowy kształcenia zawodowegokształcenie zawodowekształcenia zawodowego. Autorzy reformy formułowali argumenty o konieczności położenia nacisku na skuteczne i odpowiednie przygotowywanie młodzieży i osób dorosłych do zawodu. Motywem, który kierował tymi działaniami była konieczność dostosowania systemu kształcenia zawodowego do wymogów nowoczesnej gospodarki. W tym celu zwiększono wpływ firm oraz organizacji zrzeszających przedsiębiorstwa na szkolnictwo branżowe i techniczne. Ponadto wspólnie z pracodawcami rozpoczęto prace nad opracowaniem podstaw programowych do kształcenia w zawodach.
Janusz Nowak, Nowa reforma oświaty – szansa czy zagrożenie dla rozwoju szkolnictwa zawodowego?
Od roku szkolnego 2017/2018 zaczął obowiązywać pierwszy etap reformy. W obszarze szkolnictwa zawodowego zmiany organizacyjne polegały na powołaniu do życia szkół branżowych I stopnia w miejsce zasadniczych szkół zawodowych (ZSZ), które zostaną wygaszone z końcem roku szkolnego 2019/2020. (...)
Nie od dziś wiadomo, że naukę w ZSZ wybierali uczniowie najsłabsi intelektualnie. Wydawać się mogło, że powołanie szkół branżowych I stopnia, które dają możliwość dalszego kształcenia w szkołach branżowych II stopnia, wpłynie na zmianę tej sytuacji. Niestety, od kiedy zaczęły funkcjonować szkoły branżowe I stopnia, sytuacja się nie zmieniła pomimo szeroko prowadzonej kampanii promocyjnej organizowanej przez Ministerstwo Edukacji Narodowej. Szkoły branżowe są szkołami ostatniego wyboru. Z roku na rok spada zainteresowanie tymi szkołami, pomimo tego, że oferta przygotowywana przez szkoły jest bogata.
Rok szkolny 2019/2020 to czas szczególnie ważny dla polskiej szkoły, gdyż system oświaty wchodzi w kluczowy etap reformy, która została rozpoczęta w 2017 roku. We wrześniu 2019 roku w pierwszych klasach szkół ponadpodstawowych spotkały się dwa roczniki uczniów: ostatni absolwenci likwidowanego gimnazjum oraz pierwsi absolwenci ośmioklasowej szkoły podstawowej. (...)
Ponadto resort edukacji przygotował szereg zmian, których głównym celem jest odbudowa prestiżu kształcenia zawodowego w Polsce, poprzez poprawę jakości i efektywności kształcenia. (...)
Nowe regulacje prawne nakładają na dyrektora szkoły obowiązek nawiązania współpracy z pracodawcami przed uruchomieniem kształcenia w danym zawodzie. Podstawą nawiązania współpracy może być: umowa, porozumienie lub list intencyjny. Współpraca może polegać w szczególności na: tworzeniu klas patronackich, przygotowywaniu propozycji programu nauczania dla zawodu przez pracodawcę, realizacji kształcenia zawodowego, w tym praktycznej nauki zawodu, we współpracy z pracodawcą, wyposażeniu warsztatów lub pracowni szkolnych, organizacji egzaminów zawodowych, doskonaleniu nauczycieli kształcenia zawodowego, realizacji doradztwa zawodowego i promocji kształcenia zawodowego. (...)
Następną zmianą w kształceniu zawodowym jest możliwość odbywania staży uczniowskich przez uczniów technikum oraz szkół branżowych I stopnia. Uczniowie ww. szkół będą mogli odbywać staże uczniowskie w okresie nauki na podstawie umowy o staż uczniowski, zawartej pomiędzy pracodawcą przyjmującym ucznia na staż a uczniem lub rodzicami, lub opiekunami prawnymi niepełnoletniego ucznia. Staż uczniowski będzie odpłatny lub nieodpłatny. W trakcie stażu uczeń będzie realizował wybrane zagadnienia z programu nauczania w zakresie praktycznej nauki zawodu realizowanego w szkole, do której uczęszcza, lub wykraczające poza ten program. (...)
Zmiany w szkolnictwie zawodowym obejmują również obowiązek przystąpienia przez uczniów do egzaminu zawodowego. Wprowadzenie obowiązku przystąpienia do egzaminu zawodowego będzie warunkiem ukończenia szkoły lub promocji do następnej klasy, po spełnieniu pozostałych, dotychczasowych warunków określonych w przepisach prawa oświatowego. Obowiązek ten dotyczy uczniów, którzy w roku szkolnym 2019/2020 rozpoczynają kształcenie w szkole zawodowej. Obligatoryjny egzamin zawodowy pozwoli na ocenę efektywności procesu kształcenia, pozwalając na dokonanie autentycznej i kompleksowej oceny rzeczywistego stanu kształcenia zawodowego w naszym kraju. (...)
Reasumując, zaproponowane zmiany idą w słusznym kierunku. Na potencjalne efekty trzeba będzie jeszcze poczekać. W tym momencie istotne jest, aby przebić się do świadomości uczniów szkół podstawowych i ich rodziców z przekazem, że szkolnictwo zawodowe, a szczególnie szkoły branżowe nie zasługują na miano szkół ostatniego wyboru. Dużą rolę w tym muszą odegrać doradcy zawodowi, którzy w szkołach podstawowych powinni obiektywnie przedstawiać możliwości dalszego kształcenia i nie zniechęcać chętnych uczniów do wyboru szkół branżowych, które w obecnym systemie kształcenia nie utrudniają uczniom dalszej ścieżki kształcenia, i dają możliwość zdobycia wykształcenia średniego po ukończeniu szkoły branżowej II stopnia.
CART11 Źródło: Janusz Nowak, Nowa reforma oświaty – szansa czy zagrożenie dla rozwoju szkolnictwa zawodowego?, dostępny w internecie: https://szkola-zawod-praca.ukw.edu.pl/index.php/szp/article/download/6/2/.
Liczba szkół branżowych I stopnia, techników i liceów ogólnokształcących w Polsce w latach 2017‑2021
rok szkolny>
szkoły branżowe I stopnia
technika
licea ogólnokształcące
2017/2018
1504
1890
3717
2018/2019
1578
1879
3534
2019/2020
1670
1887
3434
2020/2021
1668
1864
3287
Ćwiczenie 1
R1aCgKgciNasy
(Uzupełnij).
Źródło: Learnetic S.A., licencja: CC BY 4.0.
Pamiętaj, że tekst reklamowy ma zachęcić absolwentów do wyboru szkoły branżowej. Zwróć więc szczególną uwagę na korzyści wynikające z takiego wyboru.
Drodzy absolwenci szkół ponadpodstawowych. Zachęcamy Was do wyboru szkoły branżowej I stopnia jako kolejnego etapu Waszej edukacji. Dlaczego? Oto kilka przykładów…
Wybór tej szkoły będzie dla Was szansą na uzyskanie zawodu.
Szkoły branżowe współpracują z pracodawcami, którzy w przyszłości mogą się stać Waszymi pracodawcami.
Będziecie mieli możliwość uczenia się w klasach patronackich, w których program nauczania został przygotowany we współpracy z pracodawcą i według jego potrzeb - to oznacza, że zostaniecie przygotowani do wykonywania zawodu na takim poziomie, jakiego życzy sobie pracodawca.
Będziecie mieli możliwość nauki w świetnie wyposażonych pracowniach i warsztatach.
Będziecie mieli możliwość odbycia stażów uczniowskich, w trakcie których zdobędziecie pierwsze doświadczenia w danym zawodzie.
Wasza edukacja zakończy się egzaminem zawodowym, który potwierdzi Wasze kwalifikacje.
Ćwiczenie 2
RwnJ9d1QmBiR0
(Uzupełnij).
Źródło: Learnetic S.A., licencja: CC BY 4.0.
Zwróć uwagę na sposób w jaki postrzegane są szkoły branżowe przez absolwentów szkół podstawowych i porównaj go ze zmianami ilościowymi szkół branżowych w Polsce w latach 2017‑2021.
Z analizy danych tabeli wynika, że ilość szkół branżowych wzrosła z 1504 w 2017 do 1668 w 2020 roku, co pozwala wysnuć wniosek, że coraz więcej osób wybiera ten rodzaj szkół. Wydaje się więc, że negatywna tendencja związana z traktowaniem szkół branżowych jako szkół ostatniego wyboru została powstrzymana, a rosnąca liczba tych szkół wynika z faktu, że coraz więcej uczniów wybiera je jako swój kolejny etap edukacji po ukończeniu szkoły podstawowej.
Wybrane profile kształcenia na poziomie szkół ponadpodstawowych
Decyzja o wyborze profilu w szkole ponadpodstawowej ma bardzo istotne znaczenie dla ucznia i jego dalszej ścieżki edukacyjnej, włącznie ze studiami wyższymi.
Liceum Ogólnokształcące
Licealne profile kształcenia nawiązują do konkretnych grup kierunków studiów, dlatego już przed rozpoczęciem nauki w szkole oczekuje się od uczniów sprecyzowania ich ścieżki edukacyjnej. Wybór właściwego profilu ma umożliwić lepsze przygotowanie do maturymaturamatury z wybranego przedmiotu i dać szansę dostania się na wymarzoną uczelnię i upragniony kierunek studiów, zgodny z zainteresowaniami.
Popularne profile:
matematyczno‑fizyczny - to profil skierowany do absolwentów szkół podstawowych zainteresowanych w szczególności matematyką, fizyką czy informatyką,
matematyczno‑informatyczny z przedmiotami wiodącymi takimi, jak matematyka, informatyka, j. angielski, oraz fizyka lub chemia - to profil dla uczniów, którzy w przyszłości chcą związać swoją przyszłość z uczelniami technicznymi, nauka w klasach o takim profilu pozwala zdobyć wiedzę potrzebną do wykonywania takich zawodów, jak informatyk, programista, czy grafik komputerowy (a są to niewątpliwie zawody najbardziej pożądane zarówno dziś, jak i w przyszłości,
biologiczno‑chemiczny - to profil z rozszerzonym programem biologii i chemii, klasa o tym profilu jest przeznaczona dla osób, które w przyszłości pragną podjąć studia na kierunkach przyrodniczych, chemicznych, medycznych lub farmaceutycznych,
biologiczno‑medyczny - nauka na tym profilu daje możliwość podjęcia studiów na takich kierunkach jak medycyna, stomatologia, weterynaria, farmacja, fizykoterapia, analityka medyczna, pielęgniarstwo, dietetyka, ratownictwo medyczne, biotechnologia, bioinżynieria molekularna, biologia, chemia, ochrona środowiska, kosmetologia; z rozszerzonym programem biologii, chemii, matematyki.
humanistyczny - to profil idealny dla tych, którzy chcą połączyć solidne przygotowanie do matury z rozwojem pasji humanistycznych, psychologiczno‑pedagogicznych, prawnych i językowych; skierowany do absolwentów szkół podstawowych zainteresowanych w szczególności językiem polskim, historią, wiedzą o społeczeństwie.
Technikum
Profile kształcenia w technikach funkcjonują jako kierunki kształcenia zawodowego. Informatyka, ekonomia i mechanika – z badań wynika, że to w tych branżach widzi się w przyszłości najwięcej uczniów. Według Ministerstwa Edukacji i Nauki najpopularniejszymi kierunkami kształcenia w technikach są takie, które przygotowują do następujących zawodów:
● technik informatyk;
● technik ekonomista;
● technik programista;
● technik mechanik;
● technik mechatronik.
Charakterystyka wybranych profili
1. technik mechanik - głównym celem pracy technika mechanika jest naprawa maszyn i szeroko rozumianych urządzeń technicznych oraz uczestniczenie w procesie ich wytwarzania i eksploatacji. Rodzaj zadań zależy w głównej mierze od zajmowanego stanowiska i wyuczonej specjalności. Praca może polegać również na wykonywaniu okresowych przeglądów i konserwacji, aby wydłużyć okres zdatności maszyny, czy urządzenia;
2. technik mechatronik - mechatronika jest synergiczną kombinacją inżynierii mechanicznej, elektrycznej i informatycznej w celu zintegrowanego konstruowania inteligentnych układów, a w szczególności mechanizmów i maszyn. To nauka istniejąca na styku kilku innych dziedzin wiedzy: mechaniki, elektroniki, informatyki, elektrotechniki, automatyki i robotyki;
3. technik elektryk - wraz ze zmianami zachodzącymi we współczesnym świecie, pojawiają się nowe zawody, a znikają te, które okazują się być mało użyteczne. Są również takie zawody, które zawsze będą cieszyły się dużą popularnością. Do nich bez wątpienia należy technik elektryk. Technik elektryk to przede wszystkim profesjonalista, człowiek wszechstronny, który nie tylko zna się na sprzęcie, ale także na oprogramowaniu, dlatego też musi być gotowy do podejmowania nowych zadań, wyzwań i doświadczeń. Zawód ten przypisany jest do dynamicznie rozwijającego się obszaru elektryczno – elektronicznego;
4. technik programista - jeden z najbardziej poszukiwanych na rynku pracy zawodów. To osoba, która za pomocą specjalistycznego języka pisze czyli opracowuje programy komputerowe i wprowadza je do użytku. Podejmując naukę w zawodzie technik programista uczeń uzyskuje wiedzę i umiejętności w dwóch kwalifikacjach branży informatycznej;
5. technik informatyk - to bardzo nowoczesna i dynamicznie rozwijająca się dziedzina wiedzy. Wykorzystywana jest niemal we wszystkich sferach naszego życia od nauki poprzez przemysł, a skończywszy na rozrywce. Podejmując naukę w zawodzie technik informatyk uczeń uzyskuje wiedzę i umiejętności w dwóch kwalifikacjach branży informatycznej
Dla uczniów chcących podjąć naukę w technikum oferta profili jest bardzo szeroka. Wśród nich (poza tymi najbardziej popularnymi) znajdziemy: teleinformatyczny, mechaniczny, elektryczny, elektroniczny, gastronomiczny, rolniczy, ochrony środowiska, energetyczny, geologiczny, turystyczny, weterynaryjny, ratownictwa medycznego.
Preferencje uczniów w wyborze szkół w roku szkolnym 2017/2018 i 2018/2019
RHZGu2nODzC7J
Mapa Preferencje uczniów w wyborze szkół
Mapa Preferencje uczniów w wyborze szkół
Źródło: NIK, dostępny w internecie: https://www.nik.gov.pl/aktualnosci/reforma-oswiaty-w-czesci-sfinansowana-przez-samorzad.html [dostęp 21.07.2021], domena publiczna. Opracowanie własne NIK na podstawie danych Ministerstwa Edukacji Narodowej.
Schemat: Preferencje uczniów w wyborze szkół
Uwzględniono:
licea ogólnokształcące (45%);
technika (42%);
zasadnicze szkoły zawodowe/szkoły branżowe I stopnia (13%).
Dane za rok szkolny 2017/2018 i preferencje uczniów w wyborze szkół w następujących miastach:
Szczecin: licea ogólnokształcące: 55,5%, technika: 39,7%, szkoły branżowe I stopnia: 4,8%;
Gdańsk: licea ogólnokształcące: 58,0%, technika: 33,9%, szkoły branżowe I stopnia: 8,1%;
Bydgoszcz: licea ogólnokształcące: 46,6%, technika: 45,9%, szkoły branżowe I stopnia: 7,5%;
Poznań: licea ogólnokształcące: 58,2%, technika: 33,5%, szkoły branżowe I stopnia: 8,4%;
Łódź: licea ogólnokształcące: 58,4%, technika: 36,1%, szkoły branżowe I stopnia: 5,5%;
Warszawa: licea ogólnokształcące: 67,6%, technika: 29,2%, szkoły branżowe I stopnia: 3,3%;
Lublin: licea ogólnokształcące: 60,5%, technika: 35,4%, szkoły branżowe I stopnia: 4,0%;
Wrocław: licea ogólnokształcące: 61,4%, technika: 31,1%, szkoły branżowe I stopnia: 7,4%;
Katowice: licea ogólnokształcące: 59,2%, technika: 35,7%, szkoły branżowe I stopnia: 5,1%;
Kraków: licea ogólnokształcące: 56,8%, technika: 36,3%, szkoła branżowa I stopnia: 6,9%.
Dane za rok szkolny 2018/2019 i preferencje uczniów w wyborze szkół w następujących miastach:
Szczecin: licea ogólnokształcące: 57,09%, technika: 37,3%, szkoły branżowe I stopnia: 5,6%;
Gdańsk: licea ogólnokształcące: 56,2%, technika: 36,0%, szkoły branżowe I stopnia: 7,8%;
Bydgoszcz: licea ogólnokształcące: 44,4%, technika: 47,2%, szkoły branżowe I stopnia: 8,4%;
Poznań: licea ogólnokształcące: 57,5%, technika: 34,8%, szkoły branżowe I stopnia: 7,7%;
Łódź: licea ogólnokształcące: 59,1%, technika: 35,2%, szkoły branżowe I stopnia: 5,8%;
Warszawa: licea ogólnokształcące: 66,9%, technika: 29,4%, szkoły branżowe I stopnia: 3,7%;
Lublin: licea ogólnokształcące: 59,5%, technika: 36,2%, szkoły branżowe I stopnia: 4,3%;
Wrocław: licea ogólnokształcące: 62,2%, technika: 30,1%, szkoły branżowe I stopnia: 7,7%;
Katowice: licea ogólnokształcące: 59,3%, technika: 35,0%, szkoły branżowe I stopnia: 5,7%;
Kraków: licea ogólnokształcące: 59,5%, technika: 35,9%, szkoły branżowe I stopnia: 4,6%.
RTbBq66jOwiQA
Ćwiczenie 3
Na podstawie danych statystycznych: Preferencje uczniów w wyborze szkół w roku szkolnym 2018/2019 uzupełnij tekst: Miasto z najmniejsza ilością chętnych do kontynuowania nauki w liceum w roku szkolnym 2018/2019 to Tu uzupełnij. Miastem z największą ilością chętnych do kontynuowania nauki w technikum w roku szkolnym 2018/2019 jest Tu uzupełnij. Miasto z największą ilością chętnych do kontynuowania nauki w szkole branżowej I stopnia w roku szkolnym 2018/2019 to Tu uzupełnij.
Na podstawie danych statystycznych: Preferencje uczniów w wyborze szkół w roku szkolnym 2018/2019 uzupełnij tekst: Miasto z najmniejsza ilością chętnych do kontynuowania nauki w liceum w roku szkolnym 2018/2019 to Tu uzupełnij. Miastem z największą ilością chętnych do kontynuowania nauki w technikum w roku szkolnym 2018/2019 jest Tu uzupełnij. Miasto z największą ilością chętnych do kontynuowania nauki w szkole branżowej I stopnia w roku szkolnym 2018/2019 to Tu uzupełnij.
ĆWICZENIE: Uzupełnij tekst
Źródło: Learnetic S.A., licencja: CC BY 4.0.
RYvbxkkBBEOYB
Ćwiczenie 4
Na podstawie danych na wykresie Preferencje uczniów w wyborze szkół w roku szkolnym 2017/2019 zaznacz prawidłowe odpowiedzi. Województwo, w którym uczniowie w latach 2017–2019, najchętniej decydowali się na kontynuowanie nauki w liceum ogólnokształcącym to województwo mazowieckiepomorskiewielkopolskiemałopolskie.
Województwo, w którym uczniowie w latach 2017-2019 najchętniej wybierali kontynuowanie edukacji w technikach, to województwo pomorskielubuskiekujawsko-pomorskiełódzkie.
Województwo, w którym największy odsetek uczniów decydowała się na kontynuowanie nauki w branżowych szkołach I stopnia to województwo dolnośląskiepomorskiemałopolskiezachodniopomorskie.
Na podstawie danych na wykresie Preferencje uczniów w wyborze szkół w roku szkolnym 2017/2019 zaznacz prawidłowe odpowiedzi. Województwo, w którym uczniowie w latach 2017–2019, najchętniej decydowali się na kontynuowanie nauki w liceum ogólnokształcącym to województwo mazowieckiepomorskiewielkopolskiemałopolskie.
Województwo, w którym uczniowie w latach 2017-2019 najchętniej wybierali kontynuowanie edukacji w technikach, to województwo pomorskielubuskiekujawsko-pomorskiełódzkie.
Województwo, w którym największy odsetek uczniów decydowała się na kontynuowanie nauki w branżowych szkołach I stopnia to województwo dolnośląskiepomorskiemałopolskiezachodniopomorskie.
ĆWICZENIE: Wskaż prawidłową odpowiedź
Źródło: Learnetic S.A., licencja: CC BY 4.0.
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku
Art. 70
1. Każdy ma prawo do nauki. Nauka do 18 roku życia jest obowiązkowa. Sposób wykonywania obowiązku szkolnego określa ustawa.
2. Nauka w szkołach publicznych jest bezpłatna. Ustawa może dopuścić świadczenie niektórych usług edukacyjnych przez publiczne szkoły wyższe za odpłatnością.
3. Rodzice mają wolność wyboru dla swoich dzieci szkół innych niż publiczne. Obywatele i instytucje mają prawo zakładania szkół podstawowych, ponadpodstawowych i wyższych oraz zakładów wychowawczych. Warunki zakładania i działalności szkół niepublicznych oraz udziału władz publicznych w ich finansowaniu, a także zasady nadzoru pedagogicznego nad szkołami i zakładami wychowawczymi, określa ustawa.
4. Władze publiczne zapewniają obywatelom powszechny i równy dostęp do wykształcenia. W tym celu tworzą i wspierają systemy indywidualnej pomocy finansowej i organizacyjnej dla uczniów i studentów. Warunki udzielania pomocy określa ustawa.
5. Zapewnia się autonomię szkół wyższych na zasadach określonych w ustawie.
CART12 Źródło: Dz.U. 1997 nr 78 poz. 483, Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku.
RW7bigyRzA05U
Ćwiczenie 5
Na podstawie Konstytucji RP, art.70 wskaż, do którego roku życia jest obowiązek nauki: Możliwe odpowiedzi: 1. 18 lat, 2. 15 lat, 3. 16 lat
ĆWICZENIE: Jednokrotny wybór
Źródło: Learnetic S.A., licencja: CC BY 4.0.
R1NnLAp3ye9Ka
Ćwiczenie 6
Łączenie par. Oceń prawdziwość poniższych sformułowań. Zaznacz P, jeśli sformułowanie jest prawdziwe, albo F – jeśli jest fałszywe.. Wszystkie szkoły publiczne na każdym etapie kształcenia mają zakaz pobierania pieniędzy za nauczanie.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Na terenie państwa polskiego tylko władze publiczne mają prawo zakładać szkoły.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Funkcjonowanie szkół niepublicznych podlega nadzorowi władz publicznych.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Działalność szkolnictwa w państwie polskim odbywa się zgodnie z zasadą powszechnego i równego dostępu do edukacji.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
Łączenie par. Oceń prawdziwość poniższych sformułowań. Zaznacz P, jeśli sformułowanie jest prawdziwe, albo F – jeśli jest fałszywe.. Wszystkie szkoły publiczne na każdym etapie kształcenia mają zakaz pobierania pieniędzy za nauczanie.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Na terenie państwa polskiego tylko władze publiczne mają prawo zakładać szkoły.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Funkcjonowanie szkół niepublicznych podlega nadzorowi władz publicznych.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Działalność szkolnictwa w państwie polskim odbywa się zgodnie z zasadą powszechnego i równego dostępu do edukacji.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
ĆWICZENIE: Wskaż prawidłową odpowiedź
Źródło: Learnetic S.A., licencja: CC BY 4.0.
RRk1Gze5y4Olh
Ćwiczenie 7
Zaznacz szkoły ponadpodstawowe w obecnie obowiązującej strukturze szkolnictwa w Polsce. Możliwe odpowiedzi: 1. szkoła zawodowa, 2. gimnazjum, 3. 3 letnie liceum, 4. 4 letnie technikum, 5. szkoła branżowa I stopnia, 6. 4 letnie liceum, 7. szkoła branżowa II stopnia
ĆWICZENIE: Wielokrotny wybór
Źródło: Learnetic S.A., licencja: CC BY 4.0.
R1Ly1AbRBPITf
Ćwiczenie 8
Przedstawione na ilustracji świadectwo posiada zamieszczone na górze godło Polski, orła w koronie. Pod spodem znajduje się napis Rzeczpospolita Polska, a poniżej świadectwo dojrzałości. Następnie zamieszone są dane osobowe ucznia oraz informacja, że zdał egzamin maturalny. Poniżej umieszczono wyniki z przedmiotów obowiązkowych na poziomie podstawowym i rozszerzonym, takich jak język polski, język angielski i matematyka. Wyniki zostały wyrażone w procentach. Na dole świadectwa umieszczono dwie pieczątki. Jedna dotyczy Okręgowej Komisji Egzaminacyjnej w Jaworznie a druga jej dyrektora.
Przedstawione na ilustracji świadectwo posiada zamieszczone na górze godło Polski, orła w koronie. Pod spodem znajduje się napis Rzeczpospolita Polska, a poniżej świadectwo dojrzałości. Następnie zamieszone są dane osobowe ucznia oraz informacja, że zdał egzamin maturalny. Poniżej umieszczono wyniki z przedmiotów obowiązkowych na poziomie podstawowym i rozszerzonym, takich jak język polski, język angielski i matematyka. Wyniki zostały wyrażone w procentach. Na dole świadectwa umieszczono dwie pieczątki. Jedna dotyczy Okręgowej Komisji Egzaminacyjnej w Jaworznie a druga jej dyrektora.
Źródło: Learnetic S.A., dostępny w internecie: zdjęcie: wikimedia, licencja: CC BY 4.0.
Szkoły wyższe
Na studiach wyższych student pogłębia wiedzę z zakresu wybranej dyscypliny naukowej. Nowy podział nauk został wprowadzony Rozporządzeniem Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 20 września 2018 r. w sprawie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych oraz dyscyplin artystycznych. Jest on następujący:
Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 20 września 2018 r. w sprawie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych oraz dyscyplin artystycznych
Lp.
Dziedzina nauki/sztuki
Dyscyplina naukowa/artystyczna
1
Dziedzina nauk humanistycznych
1) archeologia
2) filozofia
3) historia
4) językoznawstwo
5) literaturoznawstwo
6) nauki o kulturze i religii
7) nauki o sztuce
2
Dziedzina nauk inżynieryjno‑technicznych
1) architektura i urbanistyka
2) automatyka, elektronika i elektrotechnika
3) informatyka techniczna i telekomunikacja
4) inżynieria biomedyczna
5) inżynieria chemiczna
6) inżynieria lądowa i transport
7) inżynieria materiałowa
8) inżynieria mechaniczna
9) inżynieria środowiska, górnictwo i energetyka
3
Dziedzina nauk medycznych i nauk o zdrowiu
1) nauki farmaceutyczne
2) nauki medyczne
3) nauki o kulturze fizycznej
4) nauki o zdrowiu
4
Dziedzina nauk rolniczych
1) nauki leśne
2) rolnictwo i ogrodnictwo
3) technologia żywności i żywienia
4) weterynaria
5) zootechnika i rybactwo
5
Dziedzina nauk społecznych
1) ekonomia i finanse
2) geografia społeczno‑ekonomiczna i gospodarka przestrzenna
3) nauki o bezpieczeństwie
4) nauki o komunikacji społecznej i mediach
5) nauki o polityce i administracji
6) nauki o zarządzaniu i jakości
7) nauki prawne
8) nauki socjologiczne
9) pedagogika
10) prawo kanoniczne
11) psychologia
6
Dziedzina nauk ścisłych i przyrodniczych
1) astronomia
2) informatyka
3) matematyka
4) nauki biologiczne
5) nauki chemiczne
6) nauki fizyczne
7) nauki o Ziemi i środowisku
7
Dziedzina nauk teologicznych
nauki teologiczne
8
Dziedzina sztuki
1) sztuki filmowe i teatralne
2) sztuki muzyczne
3) sztuki plastyczne i konserwacja dzieł sztuki
CART13 Źródło: Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 20 września 2018 r. w sprawie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych oraz dyscyplin artystycznych, dostępny w internecie: prawo.sejm.gov.pl [dostęp 20.04.2020].
Wszystkie kierunki studiów podlegają akredytacji, czyli sprawdzeniu, czy dany kierunek odpowiada przewidzianym dla niego standardom kształcenia. Instytucją za to odpowiedzialną jest Polska Komisja Akredytacyjna.
W Polsce mamy podział na:
studia I stopnia – zawodowy tytuł licencjata lub inżyniera;
studia II stopnia – tytuł magistra lub magistra inżyniera;
jednolite magisterskie – tytuł magistra, lekarza, lekarza stomatologa lub lekarza weterynarii.
RB9GCVefZ3g2x1
Wykres kołowy. Uczelnie wyższe w Polsce (392 ogółem). Lista elementów: Uniwersytety; Wartość: 19; Udział procentowy: 4,8% Uczelnie techniczne; Wartość: 24; Udział procentowy: 6,1% Uczelnie rolnicze; Wartość: 7; Udział procentowy: 1,8% Uczelnie ekonomiczne; Wartość: 56; Udział procentowy: 14,3% Uczelnie pedagogiczne; Wartość: 13; Udział procentowy: 3,3% Uczelnie morskie; Wartość: 2; Udział procentowy: 0,5% Uniwersytety medyczne; Wartość: 9; Udział procentowy: 2,3% Akademie wychowania fizycznego; Wartość: 6; Udział procentowy: 1,5% Uczelnie artystyczne; Wartość: 22; Udział procentowy: 5,6% Uczelnie teologiczne; Wartość: 15; Udział procentowy: 3,8% Pozostałe uczelnie (w tym państwowe wyższe szkoły zawodowe); Wartość: 212; Udział procentowy: 54,1% Uczelnie resortu obrony narodowej oraz spraw wewnętrznych i administracji; Wartość: 7; Udział procentowy: 1,8%
Wykres kołowy. Uczelnie wyższe w Polsce (392 ogółem). Lista elementów: Uniwersytety; Wartość: 19; Udział procentowy: 4,8% Uczelnie techniczne; Wartość: 24; Udział procentowy: 6,1% Uczelnie rolnicze; Wartość: 7; Udział procentowy: 1,8% Uczelnie ekonomiczne; Wartość: 56; Udział procentowy: 14,3% Uczelnie pedagogiczne; Wartość: 13; Udział procentowy: 3,3% Uczelnie morskie; Wartość: 2; Udział procentowy: 0,5% Uniwersytety medyczne; Wartość: 9; Udział procentowy: 2,3% Akademie wychowania fizycznego; Wartość: 6; Udział procentowy: 1,5% Uczelnie artystyczne; Wartość: 22; Udział procentowy: 5,6% Uczelnie teologiczne; Wartość: 15; Udział procentowy: 3,8% Pozostałe uczelnie (w tym państwowe wyższe szkoły zawodowe); Wartość: 212; Udział procentowy: 54,1% Uczelnie resortu obrony narodowej oraz spraw wewnętrznych i administracji; Wartość: 7; Udział procentowy: 1,8%
Uczelnie wyższe w Polsce (392 ogółem)
Label : Uniwersytety
Value : 4,8%
Label : Uczelnie techniczne
Value : 6,1%
Label : Uczelnie rolnicze
Value : 1,8%
Label : Uczelnie ekonomiczne
Value : 14,3%
Label : Uczelnie pedagogiczne
Value : 3,3%
Label : Uczelnie morskie
Value : 0,5%
Label : Uniwersytety medyczne
Value : 2,3%
Label : Akademie wychowania fizycznego
Value : 1,5%
Label : Uczelnie artystyczne
Value : 5,6%
Label : Uczelnie teologiczne
Value : 3,8%
Label : Pozostałe uczelnie (w tym państwowe wyższe szkoły zawodowe)
Value : 54,1%
Label : Uczelnie resortu obrony narodowej oraz spraw wewnętrznych i administracji
Value : 1,8%
Oprac. na podst.: GUS, Typy uczelni w Polsce według województw, bdl.stat.gov.pl.pl.
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Ćwiczenie 9
Zapoznaj się z mapą i wykonaj polecenie.
RKOjhyApvamhB
Mapa Polski. Liczba studentów w szkołach wyższych w 2015 r. w podziale na województwa: dolnośląskie 132 236 kujawsko-pomorskie 61 801 lubelskie 77 562 lubuskie 15 134 łódzkie 89 063 małopolskie 175 596 Mazowieckie 280 732 opolskie 22 946 podkarpackie 54 086 podlaskie 36 249 pomorskie 93 391 śląskie 118 936 świętokrzyskie 30 109 warmińsko-mazurskie 31 952 wielkopolskie 140 135 zachodniopomorskie 45 205
Mapa Polski. Liczba studentów w szkołach wyższych w 2015 r. w podziale na województwa: dolnośląskie 132 236 kujawsko-pomorskie 61 801 lubelskie 77 562 lubuskie 15 134 łódzkie 89 063 małopolskie 175 596 Mazowieckie 280 732 opolskie 22 946 podkarpackie 54 086 podlaskie 36 249 pomorskie 93 391 śląskie 118 936 świętokrzyskie 30 109 warmińsko-mazurskie 31 952 wielkopolskie 140 135 zachodniopomorskie 45 205
Oprac. na podst.: Szkolnictwo wyższe. Studenci w szkołach wyższych. Rok 2015, swaid.stat.gov.pl [online, dostęp 11.03.2020 r.].
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., dostępny w internecie: http://swaid.stat.gov.pl [dostęp 11.03.2020], licencja: CC BY-SA 3.0.
RzJYaj9nR1wxx
Na podstawie danych z mapy wymień cztery województwa, w których w roku 2015 znajdowały się największe ośrodki akademickie w Polsce. (Uzupełnij).
Zapoznaj się z prezentacją i wykonaj polecenie. Czy któryś kraj wydaje ci się szczególnie atrakcyjny dla studentów?
Re7JT1rNj7F3R
Na podstawie danych z mapy wymień cztery województwa, w których w roku 2015 znajdowały się największe ośrodki akademickie w Polsce. (Uzupełnij).
R1df7II3T2GcI1
Prezentacja multimedialna pod tytułem Gdzie studiować?
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Podsumowanie
Okres dojrzewania jest jednym z najważniejszych i najtrudniejszych w życiu człowieka. To czas burzliwych przemian w naszym myśleniu i zachowaniu. Dokonywane wówczas wybory mają często wpływ na całe nasze dorosłe życie.
Współczesny świat zmienia się bardzo szybko. Wynalazki, postęp technologiczny, rozwój wiedzy - wszystko to sprawia, że należy uczyć się i kształcić przez całe życie, aby nadążyć za tymi zmianami. Obecnie chcąc się kształcić, możemy wybrać zarówno szkołę w Polsce, jak i za granicą. W obu wypadkach zyskamy bogactwo nowej wiedzy i umiejętności, które będzie można wykorzystać w przyszłości, w życiu zawodowym.
Nie bój się prosić o pomoc! Nie odrzucaj wsparcia rodziców i nauczycieli!
Na podstawie wykresu słupkowego dokonaj analizy poziomu wykształcenia w latach 2014‑2018, uwzględniając tendencję wzrostową lub spadkową.
Ri9YC1wKYTh9Z
Wykres słupkowy, który przedstawia poziom wykształcenia Polaków w latach 2014 - 2018.
Kapitał ludzki w Polsce w latach 2014‑2018.
Źródło: Learnetic S.A., licencja: CC BY 4.0.
Wykres słupkowy, który przedstawia poziom wykształcenia w latach 2014‑2018.
Od 2014 do 2018 widoczna jest tendencja wzrostowa przy wykształceniu wyższym.
Od 2014 do 2018 widoczna jest tendencja wzrostowa przy wykształceniu policealnym średnim.
Od 2014 do 2018 widoczna jest tendencja wzrostowa przy wykształceniu zawodowym.
Od 2014 do 2018 widoczna jest tendencja spadkowa przy wykształceniu gimnazjalnym, podstawowym i niepełnym podstawowym.
Wykres słupkowy: Ludność w wieku 15‑64 lata według wykształcenia w 2018.
W legendzie uwzględniono podział na wykształcenie:
- wyższe
- policealne średnie
- zasadnicze zawodowe
- gimnazjalne, podstawowe, i niepełne podstawowe.
Wykres uwzględnia:
- lata 2014‑2018
- dane procentowe.
Analiza wykresu słupkowego pod kątem uzyskiwanego wykształcenia w latach 2014‑2018:
- wyższe - tendencja wzrostowa
- policealne średnie - tendencja wzrostowa
- zasadnicze zawodowe - tendencja wzrostowa
- gimnazjalne, podstawowe i niepełne podstawowe - tendencja spadkowa.
Rz6xezTldplHZ
(Uzupełnij).
Zwróć uwagę na tendencje przedstawione na wykresie słupkowym. Które przedziały procentowe są dominujące, a które są w mniejszości?
Tendencja wzrostowa nastąpiła przy wykształceniu: wyższym, policealnym średnim, zasadniczym zawodowym.
Natomiast tendencja spadkowa przy wykształceniu: gimnazjalnym, podstawowym i niepełnym podstawowym.
Ćwiczenie 11
Na podstawie zamieszczonego wykresu szkoły ponadgimnazjalne i ponadpodstawowe w roku szkolnym 2018/2019 wskaż typ szkoły, który cieszył się największą i najmniejszą popularnością wśród uczniów?
RbzWA2oDKtLig
Wykres słupkowy, który przedstawia szkoły ponadgimnazjalne i ponadpodstawowe według typów szkół w roku szkolnym 2018/19. Zaznaczone na wykresie typy szkół to: szkoły branżowe I stopnia (20,7%), licea ogólnokształcące (46,3%), szkoły specjalne przysposabiające do pracy (6,8%), technika (24,6%) oraz ogólnokształcące szkoły artystyczne dające uprawnienia zawodowe (1,6%).
Oświata i wychowanie w roku szkolnym 2018/2019.
Źródło: Learnetic S.A., licencja: CC BY 4.0.
Wykres, który przedstawia szkoły ponadgimnazjalne i ponadpodstawowe według typów szkół w roku szkolnym 2018/2019.
Wykres przedstawia szkoły:
szkoły branżowe I stopnia,
licea ogólnokształcące,
szkoły specjalne przysposabiające do pracy,
technika,
ogólnokształcące szkoły artystyczne dające uprawnienia zawodowe.
Dane procentowe do poszczególnych typów szkół:
szkoły branżowe I stopnia - 20,7%,
licea ogólnokształcące - 46,3%,
szkoły specjalne przysposabiające do pracy - 6,8%,
technika - 24,6%,
ogólnokształcące szkoły artystyczne dające uprawnienia zawodowe - 1,6%.
RanzltI0rhMq1
(Uzupełnij).
Z powyższego wykresu odczytaj dane o największych i najniższych parametrach.
Największą popularnością wyboru wśród uczniów w roku szkolnym 2018/2019 cieszyły się licea ogólnokształcące. Najmniej wybierane były ogólnokształcące szkoły artystyczne dające uprawnienia zawodowe.
Ćwiczenie 12
Na podstawie wykresu szkoły ponadgimnazjalne i ponadpodstawowe w roku szkolnym 2018/2019 podaj dane procentowe dla trzech szkół, które cieszyły się mniejszą popularnością niż licea i technika.
R1LZGyHgbDQbj
(Uzupełnij).
Na podstawie powyższego wykresu zwróć uwagę na dane o najniższych wartościach.
Szkoły, które cieszyły się najmniejszą popularnością:
- szkoły branżowe I stopnia - 20,7%.
- szkoły specjalne przysposabiające do pracy - 6,8%
- ogólnokształcące szkoły artystyczne dające uprawnienia zawodowe - 1,6%.
R14Q33VXlETEF
Ćwiczenie 13
Zdecyduj, które stwierdzenia są prawdziwe, a które fałszywe. Podstawowym dokumentem, który upoważnia do ubiegania się o przyjęcie na studia, jest świadectwo maturalne. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Do uczelni wyższych w Polsce zalicza się tylko uniwersytety i politechniki. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Kierunki na poszczególnych uczelniach oceniane są przez Polską Komisję Uwierzytelniającą. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Wyższe szkoły zawodowe mają za zadanie kształcić praktycznie, uwzględniając potrzeby środowiska lokalnego. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
Zdecyduj, które stwierdzenia są prawdziwe, a które fałszywe. Podstawowym dokumentem, który upoważnia do ubiegania się o przyjęcie na studia, jest świadectwo maturalne. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Do uczelni wyższych w Polsce zalicza się tylko uniwersytety i politechniki. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Kierunki na poszczególnych uczelniach oceniane są przez Polską Komisję Uwierzytelniającą. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Wyższe szkoły zawodowe mają za zadanie kształcić praktycznie, uwzględniając potrzeby środowiska lokalnego. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
Słownik
kształcenie zawodowe
kształcenie zawodowe
proces, w ramach którego przekazywany jest uczniom określony zasób wiedzy i umiejętności z zakresu przemysłu, rolnictwa i hodowli oraz usług; proces ten obejmuje przekazanie wiedzy ogólnej oraz specjalistycznych umiejętności teoretycznych i praktycznych, których opanowanie uprawnia do wykonywania danego zawodu; rezultatem kształcenia zawodowego jest uzyskanie wykształcenia zawodowego w określonej specjalności
matura
matura
egzamin z materiału objętego podstawą programową z obowiązkowych i wybranych przedmiotów na poziomie podstawowym i rozszerzonym, kończący edukację w szkole ponadpodstawowej; absolwenci tych szkół nie mają obowiązku przystąpienia do egzaminu, jednak świadectwo jego zdania wymagane jest do kontynuowania nauki na uczelniach wyższych
podstawa programowa
podstawa programowa
zestaw niezbędnych treści nauczania i umiejętności, które uczeń ma poznać i zrozumieć w całym cyklu kształcenia z danego przedmiotu; ma ona formę rozporządzenia wydanego przez Ministra Edukacji Narodowej, co oznacza, że stanowi prawo obowiązujące w placówkach oświatowych; podstawa programowa dzieli się na cztery części: cel ogólny, zadania wychowawcze, treści rozumiane jako zbiór efektów kształcenia oraz opis warunków i sposobów realizacji zadań zawartych w podstawie
