R1aIbb9vTlw4Y

Zdjęcie czworo nastolatków, dwóch chłopaków i dwie dziewczyny, siedzą na schodach w szkole. Wszyscy patrzą w telefony. Jedna z dziewczyn ma założone słuchawki nauszne. Obok nich leżą plecaki i deskorolka.

Aby przypomnieć sobie zagadnienia związane z użyciem czasu przeszłego passato prossimo, wróć do e‑materiałów: Cosa hai fatto a scuola?DxDPEXvvKCosa hai fatto a scuola? oraz In estate sono andata a RomaD1HuoBI6mIn estate sono andata a Roma.

Czas przeszły PASSATO PROSSIMO

Passato prossimo jest czasem przeszłym dokonanym, opisującym czynności uważane za zakończone. Jest czasem złożonym, który składa się z czasownika essere lub avere odmienionego w czasie teraźniejszym oraz formy participio passato (imiesłowu czasu przeszłego) danego czasownika.

Każdy czasownik ma swoje participio passato, przy czym niektóre czasowniki tworzą go w sposób regularny, a inne w sposób nieregularny.

Tworzenie regularnych form polega na zamianie końcówki bezokolicznika danego czasownika na odpowiednią końcówkę participio passato:

• Czasowniki zakończone na – are otrzymują końcówkę – ato.
  parlare → parlato; comprare → comprato; amare → amato

• Czasowniki zakończone na – ere otrzymują końcówkę – uto.
  vendere → venduto; credere → creduto; ricevere → ricevuto

• Czasowniki zakończone na – ire otrzymują końcówkę – ito.
  finire → finito; capire → capito; pulire → pulito

Istnieje grupa czasowników, która w czasie passato prossimo łączy się zarówno z czasownikiem posiłkowym avere, jak i essere, w zależności od kontekstu. Wśród nich są takie, które pojawiły się w tym e‑materiale:

Cambiare:

• w połączeniu z avere oznacza: zmieniać, np.:
  Questa invenzione ha cambiato il mondo. – Ten wynalazek zmienił świat.

• w połączeniu z essere oznacza: zmieniać się, np.:
  Martina non è cambiata molto dai tempi del liceo. – Martina nie zmieniła się bardzo od czasów liceum.

Cominciare:

• w połączeniu z avere oznacza: rozpoczynać, np.:
  L’insegnante ha cominciato a parlare. – Nauczyciel zaczął mówić.

• w połączeniu z essere oznacza: rozpoczynać się, np.:
  La lezione è cominciata alle 8.00. – Lekcja rozpoczęła się o 8.00.

Suonare:

• w połączeniu z avere oznacza: grać na czymś, dzwonić np.:Maria ha suonato il pianoforte al compleanno di sua nonna. – Maria zagrała na pianinie podczas urodzin babci.
  All'improvviso ha suonato il telefonino. – Nagle zadzwonił telefon komórkowy.

• w połączeniu z essere oznacza: włączyć się, np.:L'allarme è suonato alle tre del mattino.– Alarm włączył się o 3.00 rano.

Niestety, wiele czasowników tworzy formę participio passato w sposób nieregularny. Są między nimi czasowniki, które pojawiły się w tym materiale. Zapoznaj się z nimi oraz z formami participio passato, które im odpowiadają:

R1HiJfqi1Hg6a

Ilustracja

infinito – bezokolicznik	participio passato
essere – być	stato
fare – robić	fatto
prendere – brać	preso
promettere – obiecywać	promesso
risolvere – rozwiązywać	risolto
scoprire – odkrywać	scoperto
scrivere – pisać	scritto
vincere – wygrywać	vinto

• Jeżeli chcesz przypomnieć sobie inne participi passati, których forma jest nieregularna, wróć do materiału: Cosa hai fatto a scuola?DxDPEXvvKCosa hai fatto a scuola?.

Dizionario

f = femminile - rodzaj żeński, m = maschile - rodzaj męski, pl = plurale - liczba mnoga