E‑BOOK

Spis treści

• Projekt modelu odlewniczego

• Charakterystyka i przygotowanie mas formierskichD11Mg20BACharakterystyka i przygotowanie mas formierskich

• Przygotowanie formy odlewniczejDcQUd3ZCiPrzygotowanie formy odlewniczej

• Przygotowanie ciekłego metaluDsdrC2bQGPrzygotowanie ciekłego metalu

• Wybijanie odlewówDDqkmnF3hWybijanie odlewów

• Oczyszczanie odlewówDnzrY35wQOczyszczanie odlewów

• Usunięcie elementów układu wlewowegoDLTfNqlTyUsunięcie elementów układu wlewowego

• Obróbka wykańczająca odlewyD5shTY62RObróbka wykańczająca odlewy

• Netografia i bibliografiaDiPXI4e8jNetografia i bibliografia

• Słownik pojęćP155JOXibSłownik pojęć

Projekt modelu odlewniczego

Cały proces odlewniczy rozpoczyna się w momencie, gdy trzeba wykonać odpowiedni przedmiot. Rysunek techniczny przedmiotu, jaki ma powstać, trafia na biurko technologa. Ten musi wybrać odpowiednią technologię, by skonstruować przedmiot. W pierwszej kolejności wyznacza powierzchnię podziału. Ważnym krokiem jest uwzględnienie skurczu odlewniczego stopu, z którego ma być wykonany odlew.

Kolejnym etapem jest odpowiednie umieszczenie naddatków technologicznych. Zaliczamy do nich: naddatki na obróbkę skrawaniem i pochylenia odlewnicze (czerwone). Pierwsze z nich stosowane są, gdy wymagana jest odpowiednia dokładność powierzchni. Pochylenia (zielony kolor) mają zastosowanie podczas formowania. To dzięki nim można bez problemu usunąć model z formy. W wielu wyrobach wymagane jest zastosowanie rdzenia (niebieski). Wymusza to umieszczanie znaków rdzeniowych w projekcie modelu. Technolog musi także wskazać miejsce doprowadzenia ciekłego metalu. Zazwyczaj jest to najgrubsza ścianka odlewu. Po utworzeniu odpowiedniej dokumentacji materiały są dostarczane do modelarni. Ostatnim krokiem jest obliczenie i dobranie układu wlewowego dla całej technologii.

R12E5J7kbrSLK

Na rysunku przedstawiono przykładowy rysunek technologiczny. Widoczny rysunek składa się z trzech rzutów. Z lewej strony widoczny jest przekrój z boku. Przekrój pokazuje symetryczny element o kształcie przypominjącym grzybek. Na przekroju oznaczono wymiary. Przykładowa szerokość obudowy wynosi czterdzieści pięć milimetrów. Obudowa jest zaznaczona przerywanymi liniami równoległymi. Przykładowe zaokrąglenie w obudowie ma promień osiemnastu milimetrów. Środek elementu jest oznaczony niebieskimi liniami tworzącymi siatkę o drobnych kwadratowych oczkach. Poniżej przekroju znajduje się napis: przekrój A kreska A.
Środkowy rysunek stanowi przekrój z przodu urządzenia, Widoczne urządzenie jest pionowo symetryczne i poziomo symetryczne. Centralnym elementem urządzenia jest okrąg który jest osadzony w podłużnym prostokącie o orientacji pionowej. Cześć boków okręgu wychodzi poza szerokość prostokąta. W środku okręgu widocznych jest osiem mniejszych okręgów o średnicy dwudziestu sześciu milimetrów każdy. Okręgi znajdują się na planie koła. W górnej i dolnej części prostokąta, w połowie jego szerokości znajduje się duży okrąg. Odległość pomiędzy środkami dolnego i górnego okręgu wynosi czterysta sześćdziesiąt milimetrów. Wierzchołki prostokąta są zaokrąglone.
Po prawej stronie widać przekrój boczny, Element ma kształt przypominający odbitą lustrzanie literę Z. Przez środek elementu łączącego podstawy litery, przechodzi otwór o średnicy dwudziesty sześciu milimetrów. Poniżej elementu widać opis: przekrój B kreska B.
W prawym dolnym rogu rysunku znajduje się tabela. Na górze w wierszu widoczny jest napis: obudowa. Poniżej znajdują się dwie kolumny. W lewej umieszczony jest napis: numer czterdzieści cztery. W prawej skala jeden do pięciu milimetrów.

Modelarze zgodnie z dokumentacją wykonują modele odlewnicze (przy produkcji małoseryjnej bądź jednostkowej) lub płyty modelowe (stosowane przy formowaniu maszynowym i przy produkcji wielkoseryjnej). Modele wykonywane są najczęściej z drewna, ale spotyka się także te wykonane z metalu (brąz) oraz żywic. Drewno jest używane do wykonywania modeli dlatego, że jest to materiał ekonomiczny, wykazuje małą gęstość właściwą, łatwość obróbki i łączenia, odporność na naprężenia zginające, rozciągające i ściskające. Jednak posiada też pewne wady, takie jak niejednorodna budowa i pochłanianie wilgoci z masy formierskiej. To sprawia, że model pod wpływem zbyt dużej wilgotności może zmienić swoje wymiary. Modele wykonane z drewna pokrywa się lakierem, co stanowi zabezpieczenie przed wilgocią i uszkodzeniami wywołanymi przez uderzenia podczas formowania. Dodatkowo uszkodzenia takie jak rysy, pęknięcia, nakłucia i rzadzizny uzupełnia się za pomocą kitu sporządzonego z mieszaniny kredy, pokostu i kleju stolarskiego.

W modelarni wykonywane są także modele używane w specjalnych technologiach formowania, np.: wykonywane z wosku dla technologii wytapianych modeli albo wykonywane ze styropianu dla technologii pełnej formy. W najnowocześniejszych odlewniach modele są drukowane w technologii 3D.

RJCSd7j9Oh2fS

Na zdjęciu widać schemat przedstawiający cykl projektowania modelu odlewniczego w druku 3d. Schemat składa się z ideowych rysunków pod którymi widoczne są nazwy procesu. Schemat jest w układzie cyklu zamkniętego. Od danego etapu odchodzi strzałka do kolejnego. Schemat składa się z ośmiu etapów. Pierwszy etap. Na rysunku widać kulę znajdującą się w  skanerze. Podpis: Skaner <math aria‑label=’trzy de’>3D.
Etap drugi. W centralnej części rysunku widać kulę. Kula jest obfotografowywana z każdej strony. Obok leży komputer. Pod kulą znajduje się podpis: fotogrametria. Pod laptopem widoczny jest podpis: oprogramowanie CAD. Na górze widać napis: Modelowanie <math aria‑label=’trzy de’>3D.
Etap trzeci. Na zdjęci widoczna jest kula na powierzchni której widać prostokątne sekcje. Pod kulą znajduje się napis: plik o rozszerzeniu stl. Nad strzałką łączącą etap drugi z trzecim znajduje się napis: konwersja pliku.
Etap czwarty. Na zdjęci widać szarą kulę. Pod kulą znajduje się napis: plik o rozszerzeniu gcode. Nad strzałką łączącą etap trzeci z czwartym znajduje się napis: dzielenie pliku na warstwy.
Etap piąty. Na zdjęci widać szarą kulę. Znajdującą się w drukarce <math aria‑label=’trzy de’>3D. Obok drukarski znajduje się napis: drukowanie warstwa po warstwie. Nad strzałką łączącą etap czwarty z piątym znajduje się napis: przesłanie pliku do drukarki <math aria‑label=’trzy de’>3D.
Etap szósty. Na zdjęci widać rękę malującą kulę na pomarańczowo. Pod kulą znajduje się napis: oczyszczanie wykańczanie utwardzanie. Nad strzałką łączącą etap piąty z szóstym znajduje się napis: obróbka wykańczająca.
Etap siódmy. Na zdjęci widać kulę która znajduje się w suwmiarce. Pod kulą znajduje się napis: testowanie. Od etapu siódmego odchodzą dwie strzałki. Nad górną zamykającą cykl i biegnącą do etapu pierwszego znajduje się napis: modyfikacja projektu. Nad drugą prowadzącą do etapu ósmego widocznego na zewnątrz cyklu znajduje się napis walidacja.
Etap ósmy. Na rysunku widać pomarańczową kulę. Pod kulą znajduje się napis: gotowy model.

Wspomniany wyżej druk 3D pozwala także na prototypowanie. Coraz większe zastosowanie znajdują programy symulacyjne. Pozwalają one na badanie przepływów w układach wlewowych, procesu krystalizacji oraz powstawania wad związanych ze skurczem i geometrią modelu.

Powrót do spisu treści1Powrót do spisu treści

Powiązane materiały multimedialne

• Film instruktażowy - tutorial: Organizacja i zarządzanie procesem odlewniczymDYpTRJkrUOrganizacja i zarządzanie procesem odlewniczym

• Atlas interaktywny: Stanowiska pracy w procesie odlewniczymDcTSHACAUStanowiska pracy w procesie odlewniczym