E-materiały do kształcenia zawodowego

Dokumentacja techniczno‑obsługowa statku powietrznego

Wykonywanie obsługi technicznej płatowca i jego instalacji oraz zespołu napędowego statków powietrznych — Technik mechanik lotniczy

bg‑azure

Słownik pojęć dla e‑materiału

Słownik pojęć zawiera objaśnienia pojęć związanych z tematami omawianymi w niniejszym e‑zasobie. Pojęcia uporządkowano alfabetycznie.

1
AMM (ang. Aircraft Maintenance Manual)
AMM (ang. Aircraft Maintenance Manual)

podręcznik obsługi technicznej statku powietrznego zawierający informacje wymagane do obsługi, naprawy, wymiany, regulacji, przeglądu oraz sprawdzenia wyposażenia i systemów statku powietrznego, zwykle wykonywanych na rampie lub w hangarze obsługowym

ASM (ang. Aircraft Schematic Manual)
ASM (ang. Aircraft Schematic Manual)

podręcznik schematów statku powietrznego zawierający schematy instalacji elektrycznych z danymi wystarczającymi do identyfikacji uszkodzeń

ATA 100
ATA 100

specyfikacja wydana przez A4A w celu ujednolicenia formatu, w jakim informacje dotyczące obsługi technicznej statków powietrznych są prezentowane w instrukcjach obsługi

Stowarzyszenie Transportu Lotniczego Ameryki, obecnie A4A

ATA (ang. Air transportation Association)
ATA (ang. Air transportation Association)

Stowarzyszenie Transportu Lotniczego Ameryki, obecnie A4A

AWL (ang. Aircraft Wiring Lists)
AWL (ang. Aircraft Wiring Lists)

lista okablowania statku powietrznego podająca stan elementów wyposażenia, półsprzętu i związanego z nim okablowania

AWM (ang. Aircraft Wiring Manual)
AWM (ang. Aircraft Wiring Manual)

podręcznik okablowania statku powietrznego zawierający schematy okablowania instalacji elektrycznych

CAUTION
CAUTION

oznaczenie w dokumentacji technicznej samolotu zwracające uwagę na metody i procedury, których należy przestrzegać, aby uniknąć uszkodzenia sprzętu

CML (ang. Consumable Material List)
CML (ang. Consumable Material List)

Lista Materiałów Eksploatacyjnych wyszczególniająca cechy i źródła zaopatrzenia w zużywalne materiały eksploatacyjne

CMM (ang. Component Maintenance Manual)
CMM (ang. Component Maintenance Manual)

Instrukcja Obsługi Podzespołu zawierająca dane dotyczące konserwacji podzespołu w warsztacie

CRS (ang. Certificate of Release to Service)
CRS (ang. Certificate of Release to Service)

świadectwo dopuszczenia do eksploatacji

demontaż
demontaż

rozkładanie maszyn, urządzeń na części lub zdejmowanie z miejsc, w których były zamontowane

dokumentacja techniczna
dokumentacja techniczna

dokumentacja techniczna samolotu to zbiór dokumentów, takich jak podręcznik obsługi i podręcznik konserwacji, które zawierają informacje dotyczące funkcji, procedur obsługi, naprawy i konserwacji samolotu. Służy jako podstawa do zapewnienia bezpiecznej i skutecznej eksploatacji samolotu przez personel techniczny i załogę.

EASA 1 (ang. European Aviation Safety Agency 1)
EASA 1 (ang. European Aviation Safety Agency 1)

dokument, którego celem jest poświadczenie zdatności do lotu nowych wyrobów, części i akcesoriów oraz poświadczanie zdatności do lotu elementów, które zostały poddane obsłudze technicznej

EASA (ang. European Aviation Safety Agency)
EASA (ang. European Aviation Safety Agency)

Agencja Unii Europejskiej ds. Bezpieczeństwa Lotniczego powołana w 2002 roku, obecnie zrzeszająca 31 państw. Członkami Agencji Bezpieczeństwa jest 27 krajów należących do UE oraz Islandia, Liechtenstein, Norwegia i Szwajcaria

element konstrukcyjny
element konstrukcyjny

część składowa złożonych układów konstrukcyjnych poddana działaniu pewnych obciążeń

FIM (ang. Fault Isolation Manual)
FIM (ang. Fault Isolation Manual)

podręcznik rozwiązywania problemów zawierający informacje wymagane do rozwiązywania problemów z układami i systemami SP

goleń
goleń

pionowy lub ukośny elementy, którego zadaniem jest przeniesienie obciążenia z płatowca na koła. Golenie podwozia w zależności od rozkładu przenoszonych sił możemy podzielić na główne, pomocnicze i dodatkowe. Goleń główna przenosi zasadniczą siłę powstającą podczas lądowania statku powietrznego, natomiast goleń pomocnicza i dodatkowa służy do odciążenia jej zasadniczej części i pełni rolę pomocniczą

IATA (ang. International Air Transport Association)
IATA (ang. International Air Transport Association)

Międzynarodowe Zrzeszenie Przewoźników Powietrznych założone w Hawanie na Kubie 19 kwietnia 1945

ICAO (ang. International Civil Aviation Organization)
ICAO (ang. International Civil Aviation Organization)

Organizacja Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego powstała 4 kwietnia 1947 roku na mocy podpisanej 7 grudnia 1944 roku Konwencji o międzynarodowym lotnictwie cywilnym, zwanej konwencją chicagowską

IPC (ang. Illustrated Parts Catalog)
IPC (ang. Illustrated Parts Catalog)

ilustrowany katalog części przeznaczony do użytku w celu identyfikacji, zaopatrzenia, rekwizycji, przechowywania i wydawania wymiennych części i zespołów samolotów

ITEM (ang. Illustrated Tool and Equipment Manual)
ITEM (ang. Illustrated Tool and Equipment Manual)

ilustrowany katalog narzędzi i wyposażenia zawierający informacje na temat określonego wyposażenia/narzędzi obsługi naziemnej wymaganych do wykonywania zadań obsługowych

kadłub
kadłub

podstawowy zespół łączący wszystkie części statku powietrznego

kod IATA
kod IATA

trzyliterowy kod alfanumeryczny, nadawany przez Międzynarodowe Zrzeszenie Przewoźników Powietrznych (IATA), służący do oznaczania portów lotniczych na całym świecie

konstrukcja integralna
konstrukcja integralna

część wykonana z jednego kawałka materiału, która w rozwiązaniu klasycznym składa się z pewnej liczby połączonych ze sobą części

konstrukcja przekładkowa
konstrukcja przekładkowa

wielowarstwowa konstrukcja składająca się z dwóch zewnętrznych płyt (okładzin), między którymi znajduje się wypełniacz. Jako wypełniacz stosuje się lekkie materiały o konstrukcji komórkowej, porowatej lub blachę falistą

lotka
lotka

powierzchnia sterowa samolotu odpowiedzialna za przechylenie. Znajdujące się na krawędzi spływu skrzydła w okolicy jego końcówki

lotnictwo cywilne
lotnictwo cywilne

obejmuje wszystkie rodzaje lotnictwa, z wyjątkiem lotnictwa państwowego

lotnicze przyrządy pokładowe
lotnicze przyrządy pokładowe

przyrządy wchodzące w skład wyposażenia statku powietrznego, przekazujące dane umożliwiające lub ułatwiające załodze pilotaż, nawigację, kontrolę pracy zespołu napędowego oraz kontrolę funkcjonowania zespołów statku (np. podwozia, klap) i instalacji (np. tlenowej, klimatyzacji)

mechanizacja skrzydła
mechanizacja skrzydła

wszystkie urządzenia, których zadaniem jest:
Zwiększyć nośność skrzydła przy zachowaniu stałej prędkości ruchu, zmniejszyć prędkość minimalną samolotu przy tym samym ciężarze startowym, polepszenie poprzecznej sterowności i stateczności na dużych kątach natarcia lub przy dużych prędkościach lotu lub zwiększenie oporu samolotu

MFP (ang. Maintenance and Facilities Planning)
MFP (ang. Maintenance and Facilities Planning)

planowanie obsługi statku powietrznego.
MFP gromadzi informacje na temat wymiarów i ciężarów obsługiwanych statków powietrznych oraz inne istotne dane do długoterminowego planowania obsługi naziemnej

montaż
montaż

składanie maszyn, aparatów, urządzeń itp. z gotowych części, zakładanie, instalowanie urządzeń technicznych

NDT
NDT

Instrukcja Badań Nieniszczących (Non‑Destructive Testing Manual NTM lub NDT) zawierająca informacje opisowe i szczegółowe instrukcje krok po kroku dotyczące wykonywania badań nieniszczących struktury statku powietrznego

NOTE
NOTE

oznaczenie/notatka w dokumentacji technicznej samolotu zwracające uwagę na metody, które ułatwiają pracę lub dostarczają informacji uzupełniających lub wyjaśniających

obsługa hangarowa
obsługa hangarowa

wykonywanie modyfikacji, remontów i poważnych napraw zarówno statków powietrznych, jak i ich komponentów

obsługa liniowa
obsługa liniowa

jakakolwiek obsługa techniczna przeprowadzana przed lotem w celu upewnienia się, że statek powietrzny jest zdatny do zamierzonego lotu

obsługa techniczna
obsługa techniczna

dbanie o dobry stan wszystkich instalacji, ich przeglądy i konserwacja, bieżące remonty i naprawy

operacja komercyjna
operacja komercyjna

statek powietrzny jest wykorzystywany za wynagrodzeniem, usługa jest dostępna publicznie lub na mocy umowy między operatorem a klientem, a klient nie ma kontroli nad operatorem

Part 145
Part 145

Załącznik II do rozporządzenia Komisji (WE) nr 1321/2014 opisujący wymagania stawiane dużym lotniczym organizacjom obsługowym i remontowym

Part 66
Part 66

Załącznik III do rozporządzenia Komisji (WE) nr 1321/2014 opisujący zasady i warunki ubiegania się o licencję mechanika lotniczego

Part M
Part M

Załącznik I do rozporządzenia Komisji (WE) nr 1321/2014 opisujący wymagania ciągłej zdatności do lotu SP

Part M/F
Part M/F

Załącznik I, podczęść F do rozporządzenia Komisji (WE) nr 1321/2014 opisujący wymagania stawiane organizacjom obsługi technicznej samolotów

płatowiec
płatowiec

kadłub samolotu lub szybowca wraz ze skrzydłami, usterzeniem, systemami sterującymi i podwoziem, bez zespołów napędowych i wyposażenia

podwozie samolotu
podwozie samolotu

zespół płatowca (samolotu, śmigłowca lub szybowca) umożliwiający postój na podłożu oraz przejście ze stanu spoczynku do lotu w powietrzu i odwrotnie. Podwozie umożliwia postój płatowca na ziemi, wodzie lub konstrukcji (np. pokładzie okrętu), jego przemieszczanie po podłożu (kołowanie), start i lądowanie (lub wodowanie)

samolot
samolot

napędzany, cięższy od powietrza, statek powietrzny, uzyskujący swoją siłę nośną w locie głównie w wyniku powstawania sił aerodynamicznych na powierzchniach będących nieruchomymi w danych warunkach lotu

SES (ang. Service Equipment and Tools Specification)
SES (ang. Service Equipment and Tools Specification)

dokumentacja dostarczająca operatorowi informacji o sprzęcie pomocniczym i narzędziach do serwisowania, konserwacji i napraw statków powietrznych

skrzydło, płat nośny
skrzydło, płat nośny

jeden z podzespołów płatowca służący do wytworzenia siły nośnej oraz zapewnienia stateczności i sterowności samolotu. Na krawędzi skrzydła umieszczone są lotki i urządzenia do zwiększenia siły nośnej. Skrzydło tworzy zespół konstrukcyjny w skład którego mogą wchodzić gondole silnikowe, podwozie oraz zbiorniki paliwa

SRM (ang. Structural Repair Manual)
SRM (ang. Structural Repair Manual)

Instrukcja Naprawy Struktury zawierająca informacje o dopuszczalnych limitach uszkodzeń, typowych naprawach, które mają ogólne zastosowanie do elementów konstrukcyjnych samolotu

start
start

ruch przyspieszony samolotu, od prędkości równej zero w chwili rozpoczęcia startu do minimalnej prędkości wznoszenia, którą uzyskuje on na wysokości 15 m nad poziomem drogi startowej. Uchodzi obok lądowania za jeden z najtrudniejszych elementów pilotażu

statek powietrzny
statek powietrzny

urządzenie zdolne do unoszenia się w atmosferze na skutek statycznego lub aerodynamicznego oddziaływania powietrza. Dwa podstawowe typy statków powietrznych to aerodyny i aerostaty

ster kierunku
ster kierunku

wychylny fragment statecznika pionowego. Wpływa na obrót samolotu względem osi pionowej i wraz z odpowiednio synchronizowanym wychyleniem lotek służy do poprawnego wykonania zakrętu

ster wysokości
ster wysokości

wychylne fragmenty statecznika poziomego, odpowiadające za obrót samolotu względem osi poprzecznej, czyli jego pochylanie

TSM (ang. Troubleshooting Manual)
TSM (ang. Troubleshooting Manual)

podręcznik rozwiązywania problemów zawierający informacje wymagane do rozwiązywania problemów związanych z instalacjami i częściami SP

ULC
ULC

Urząd Lotnictwa Cywilnego powołany ustawą Prawo lotnicze z dnia 3 lipca 2002 roku. Polska władza lotnicza . Siedziba główna Urzędu Lotnictwa Cywilnego mieści się w Warszawie.

WARNING
WARNING

oznaczenie w dokumentacji technicznej samolotu zwraca uwagę na używanie materiałów, procesów, metod, procedur lub ograniczeń, których należy dokładnie przestrzegać, aby uniknąć obrażeń lub śmierci osób

WDM (ang. Wiring Diagram Manual)
WDM (ang. Wiring Diagram Manual)

podręcznik schematów elektrycznych zawierający informacje o obwodach elektrycznych w celu obsługi serwisowej, rozwiązywania problemów i naprawy systemów elektrycznych samolotu

wręga
wręga

element konstrukcyjny kadłuba samolotu nadający mu kształt i usztywniające w przekroju poprzecznym

żeberko
żeberko

element poprzeczny w konstrukcji skrzydła i usterzenia, którego podstawowym zadaniem jest utrzymanie kształtu profilu oraz wzmocnienie konstrukcji