Spis treści

• Cele ogólne e‑materiału i efekty kształcenia1Cele ogólne e‑materiału i efekty kształcenia

• Struktura e‑materiału2Struktura e‑materiału

• Wskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑zasobu dla zawodu blacharz4Wskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑zasobu dla zawodu blacharz

• Wymagania techniczne5Wymagania techniczne

Cele ogólne e‑materiału i efekty kształcenia

Cele ogólne e‑materiału

• Uwzględnienie treści, które pozwalają na osiągnięcie, zgodnie z podstawą programową, celów kształcenia w zawodzie blacharz 721301. Tematyka e‑materiału służy przygotowaniu absolwenta do profesjonalnego wykonywania zadań zawodowych.

• Przedstawienie – w sposób obrazowy i zrozumiały dla uczącego się – celów kształcenia: wykonywania prac z zakresu obróbki i kształtowania elementów z blachy i profili kształtowych.

• Pomoc w procesie nauczania i w procesie samodzielnego uczenia się wyżej wymienionego zawodu: wspieranie osiągania wybranych efektów kształcenia przez podnoszenie jakości procesu dydaktycznego i autodydaktycznego.

• Rozwijanie kompetencji komunikacyjno‑cyfrowych.

• Dostosowanie tempa i zakresu nauczania do indywidualnych potrzeb uczącego się.

Efekty kształcenia

MEC.01.2. Podstawy blacharstwa

Uczeń:

2. posługuje się dokumentacją techniczną maszyn i urządzeń;

3. rozpoznaje części maszyn i urządzeń;

4. stosuje materiały konstrukcyjne;

5. dobiera sposoby ochrony przed korozją.

MEC.01.3. Wykonywanie elementów oraz wyrobów z blachy i profili kształtowych

Uczeń:

6. przeprowadza obsługę codzienną oraz konserwację narzędzi, przyrządów maszyn oraz urządzeń wykorzystywanych do wykonywania elementów oraz wyrobów z blachy i profili kształtowych.

Powrót do spisu treści6Powrót do spisu treści

Struktura e‑materiału

E‑materiał składa się z trzech części: wprowadzenia, materiałów multimedialnych oraz obudowy dydaktycznej. Każda z tych części zawiera powiązane tematycznie elementy składowe.

WprowadzenieDAdeoqF1sWprowadzenie

Przedstawia podstawowe informacje o e‑materiale, które ułatwią użytkownikowi wstępne zapoznanie się z zawartością materiału: odniesienia do podstawy programowej, zakres tematyczny oraz opis budowy e‑materiału.

Materiały multimedialne

Film edukacyjny Zasady obsługi bieżącej maszyn i urządzeń stosowanych w procesach obróbki blach i profili kształtowychDIFzmwsmQFilm edukacyjny Zasady obsługi bieżącej maszyn i urządzeń stosowanych w procesach obróbki blach i profili kształtowych

Praca z filmem edukacyjnym wspomaga wykształcenie następujących umiejętności:

• użytkowanie urządzeń stosowanych w procesach obróbki blachy i profili kształtowych;

• wykonywanie czynności wchodzących w zakres obsługi bieżącej maszyn i urządzeń – czyszczenie, konserwacja, smarowanie, wymiana płynów eksploatacyjnych, regulacja mechanizmów, wymiana zużytych części i inne czynności wynikające z instrukcji obsługi bieżącej;

• prawidłowe zastosowanie narzędzi, przyrządów, sprzętu, materiałów wykorzystywanych podczas wykonywania obsługi bieżącej w/w maszyn i urządzeń;

• omówienie struktury w/w maszyn oraz poszczególnych elementów struktury (tzw. demontażu) oraz ich połączenia (tzw. montażu).

Animacja modelu w grafice 3D Obsługa bieżąca gilotyny z napędem elektrycznym do cięcia blach w 3DD14KyZ7YyAnimacja modelu w grafice 3D Obsługa bieżąca gilotyny z napędem elektrycznym do cięcia blach w 3D

Praca z animacją wspomaga wykształcenie następujących umiejętności:

• rozpoznanie oraz opisywanie elementów struktury wewnętrznej i zewnętrznej gilotyny hydraulicznej do cięcia blach;

• standardowe czynności obsługi gilotyny hydraulicznej do cięcia blach;

• odpowiednie zastosowanie gilotyny hydraulicznej do cięcia blach.

Grafika interaktywna Ocena stanu technicznego maszyn i urządzeń stosowanych w procesach obróbki blach i profili kształtowychDYkb82MdpGrafika interaktywna Ocena stanu technicznego maszyn i urządzeń stosowanych w procesach obróbki blach i profili kształtowych

Praca z grafiką interaktywną wspomaga wykształcenie następujących umiejętności:

• stosowanie zasad oceny stanu technicznego elementów maszyn i urządzeń stosowanych w procesach obróbki blach i profili kształtowych;

• zaprezentowanie wymagań technicznych ww. maszyn i urządzeń;

• zaprezentowanie czynników oddziałujących na ww. maszyny i urządzenia;

• opisywanie typowych niesprawności ww. maszyn i urządzeń;

• stosowanie zasad diagnozowania maszyn i urządzeń stosowanych w procesach obróbki blach i profili kształtowych metodą obserwacji prostej.

Symulator Wykonywanie obsługi bieżącej rowkarko‑żłobiarkiDk9vuZl8sSymulator Wykonywanie obsługi bieżącej rowkarko‑żłobiarki

Praca z symulatorem wspomaga wykształcenie następujących umiejętności:

• stosowanie obsługi bieżącej rowkarko‑żłobiarki zgodnie z wytycznymi, zawartymi w instrukcji obsługi urządzenia;

• określenie prawidłowości lub nieprawidłowości działania np. $\text{rolek}$ kształtujących blachę, mechanizmu docisku $\text{rolek}$, itp.;

• dobór odpowiednicz narzędzi, przyrządów i materiałów do wykonania obsługi bieżącej rowkarko‑żłobiarki zgodnie z instrukcją obsługi urządzenia;

• wykonanie niezbędnych pomiarów podczas obsługi bieżącej rowkarko‑żłobiarki;

• lokalizowanie i usuwanie usterek ramach obsługi bieżącej rowkarko‑żłobiarki.

E‑book Wiadomości z zakresu eksploatacji maszyn i urządzeń stosowanych w procesach obróbki blachy i profili kształtowychDUk8h2R0GE‑book Wiadomości z zakresu eksploatacji maszyn i urządzeń stosowanych w procesach obróbki blachy i profili kształtowych

Praca z e‑bookiem wspomaga wykształcenie następujących umiejętności:

• omawianie budowy i działania maszyn i urządzeń stosowanych w procesach obróbki blachy i profili kształtowych,

• przedstawianie procesów realizowanych za pomocą ww. maszyn i urządzeń,

• stosowanie zasad oceny stanu technicznego elementów maszyn i urządzeń stosowanych w procesach obróbki blach i profili kształtowych,

• stosowanie obsługi bieżącej ww. maszyn i urządzeń;

• przestrzeganie bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska związanej z wykonywaniem obsługi bieżącej maszyn i urządzeń stosowanych w procesach obróbki blachy i profili kształtowych.

Obudowa dydaktyczna

Interaktywne materiały sprawdzająceD1Du8C2EAInteraktywne materiały sprawdzające – pozwalają zweryfikować poziom opanowania wiedzy i umiejętności z zakresu eksploatacji maszyn i urządzeń stosowanych w procesach obróbki blachy i profili kształtowych.

Słownik pojęć dla e‑materiałuDJkCn5U8eSłownik pojęć dla e‑materiału – zawiera objaśnienia fachowego bądź specjalistycznego słownictwa, które występuje w całym e‑materiale wraz z wyjaśnieniami/definicjami.

Przwodnik dla nauczycielaDAwmkJHycPrzwodnik dla nauczyciela – zawiera wskazówki dotyczące wykorzystania e‑materiału w ramach pracy dydaktycznej.

Przewodnik dla uczącego sięDJrv2Wh7SPrzewodnik dla uczącego się – zawiera wskazówki i instrukcje dotyczące wykorzystania e‑materiału w ramach samodzielnej nauki uczącego się.

Netografia i bibliografiaDzeqCbdk8Netografia i bibliografia – stanowi listę materiałów, na podstawie których został opracowany e‑materaił oraz listę materiałów polecanych do przeczytania w celu pogłębienia wiedzy dotyczącej eksploatacji maszyn i urządzeń stosowanych w procesach obróbki blachy i profili kształtowych.

Instrukcja użytkowaniaD61wnBWDpInstrukcja użytkowania – przedstawia sposób działania materiałów oraz poszczególnych jego elementów.

Powrót do spisu treści6Powrót do spisu treści

Wskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑zasobu dla zawodu blacharz

E‑materiał stanowi nowoczesną pomoc dydaktyczną, wspomagającą proces kształcenia zawodowego. Ułatwi on uczniom zapamiętanie podstawowych informacji związanych z blacharstwem.

Poniżej znajdują się propozycje wykorzystania poszczególnych elementów materiału w ramach lekcji, w samodzielnej pracy ucznia, pracy w grupach i pracy całego zespołu klasowego.

Praca uczniów podczas zajęć

Film edukacyjny Zasady obsługi bieżącej maszyn i urządzeń stosowanych w procesach obróbki blach i profili kształtowych

Praca indywidualna

Uczniowie zapoznają się z filmem. Następnie rozwiązują na czas test zamieszczony pod multimedium. Osoba, która jako pierwsza wykona zadania, zgłasza się poprzez podniesienie ręki. Po zakończeniu pracy przez wszystkich uczniów odczytuje gotowe rozwiązania, a pozostali uczniowie sprawdzają i poprawiają swoje odpowiedzi.

Animacja 3D Obsługa bieżąca gilotyny z napędem elektrycznym do cięcia blach w 3D

Praca zespołu klasowego

Uczniowie oglądają animację. Następnie wspólnie odpowiadają na pytania nauczyciela:

• W jaki sposób działa gilotyna?;

• Na co należy zwrócić szczególną uwagę podczas jej pracy?;

• Jakie zasady bezpieczeństwa powinny być zachowane w trakcie cięcia blach gilotyną?.

Grafika interaktywna Ocena stanu technicznego maszyn i urządzeń stosowanych w procesach obróbki blach i profili kształtowych

Praca w parach

Uczniowie zapoznają się z grafiką interaktywną. Mogą to też zrobić w domu przed zajęciami, żeby nie tracić czasu na lekcji. Następnie na jej podstawie oraz wcześniej obejrzanego filmu przygotowują konspekt gry edukacyjnej, dotyczącej rozpoznania i opisywania elementów struktury wewnętrznej i zewnętrznej omawianych maszyn oraz ich poszczególnych elementów (tzw. demontażu) i połączenia (tzw. montażu), a także zasad oceny stanu technicznego elementów maszyn i urządzeń stosowanych w procesach obróbki blach i profili kształtowych. Gra powinna mieć stopniowalny poziom trudności i być podzielona na etapy. Poszczególne pary powinny przygotować gry dla jednej z wybranych grup odbiorców:

1. indywidualnych graczy;

2. drużyn;

3. całego zespołu klasowego.

Każdy konspekt powinien zawierać zasady gry i przykłady zadań. Pełną wersję gry, z opracowanymi zadaniami, uczniowie przygotują po zajęciach w ramach pracy domowej. Pary prezentują swoje konspekty na forum klasy. Nauczyciel weryfikuje wszystkie pomysły, biorąc pod uwagę ich jakość merytoryczną oraz realność wykonania.

Symulator Wykonywanie obsługi bieżącej rowkarko‑żłobiarki

Praca w grupach

Plakat. Nauczyciel dzieli zespół klasowy na czteroosobowe grupy. Drużyny zapoznają się z symulatorem. Ich zadaniem jest przygotowanie plakatu z tabelą z danymi na temat prawidłowości lub nieprawidłowości działania $\text{rolek}$ kształtujących blachę, mechanizmu docisku $\text{rolek}$, itp. Zespoły same decydują o tym, jakie informacje zapisać w tabeli.

Gotowe plakaty drużyny prezentują koleżankom i kolegom. Na koniec uczniowie wspólnie wybierają tabelę, która w najtrafniejszy sposób omawia zadane zagadnienie.

E‑book Wiadomości z zakresu eksploatacji maszyn i urządzeń stosowanych w procesach obróbki blachy i profili kształtowych

Praca indywidualna

Mapa myśli. Uczniowie wybierają jeden z podanych działów e‑booka.

• Budowa i działanie maszyn i urządzeń stosowanych w procesach obróbki blachy i profili kształtowych;

• Procesy realizowane za pomocą maszyn i urządzeń stosowanych w procesach obróbki blachy i profili kształtowych;

• Zasady oceny stanu technicznego maszyn i urządzeń stosowanych w procesach obróbki blachy i profili kształtowych (zasady diagnostyki technicznej);

• Zasady wykonywania obsługi bieżącej maszyn i urządzeń stosowanych w procesach obróbki blachy i profili kształtowych;

• Zasady BHP, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska związane z wykonywaniem obsługi bieżącej maszyn i urządzeń stosowanych w procesach obróbki blachy i profili kształtowych.

Następnie zapoznają się z nim tak, aby na jego podstawie wykonać mapę myśli z najważniejszymi informacjami dotyczącymi zagadnień omawianych w danym dziale. Gotowe mapy wieszają w widocznym miejscu w klasie – mogą one posłużyć jako materiał powtórkowy do sprawdzianu.

Interaktywne materiały sprawdzające

Są to ćwiczenia przewidziane do samodzielnego rozwiązania przez uczniów. Nauczyciel może jednak wprowadzić pracę w parach lub elementy oceny koleżeńskiej, która polega na tym, że po rozwiązaniu zadań uczniowie konsultują odpowiedzi z osobą z ławki. Można też zastosować indywidualne rozwiązywanie zadań i wspólne omówienie odpowiedzi przez cały zespół klasowy, kiedy rozwiązania są wyświetlane na tablicy multimedialnej. W każdym z tych wariantów uczeń powinien móc skorzystać z pomocy nauczyciela i uzyskać od niego informację zwrotną.

Praca uczniów poza zajęciami

Materiały umożliwią też pracę uczniów poza zajęciami, w trakcie przygotowań się do zajęć lekcyjnych – zarówno teoretycznych, jak i praktycznych. Mogą oni samodzielnie zapoznać się z multimediami i sporządzić notatki porządkujące wiedzę. Notatki mogą być w różnej formie.

Film edukacyjny Zasady obsługi bieżącej maszyn i urządzeń stosowanych w procesach obróbki blach i profili kształtowych

Praca w grupach

Uczniowie zapoznają się z filmem Zasady obsługi bieżącej maszyn i urządzeń stosowanych w procesach obróbki blach i profili kształtowych. Ich zadaniem jest przygotowanie prezentacji na temat elementów struktury wewnętrznej i zewnętrznej gilotyny hydraulicznej do cięcia blach. Nauczyciel dzieli klasę na grupy i przydziela im różne tematycznie części prezentacji, tak aby treść nie powtarzała się, lub zadaje im przygotowanie prezentacji na ten sam temat w celu porównania efektów pracy poszczególnych zespołów. Prezentacje są przedstawiane na początku lekcji. Nauczyciel zwraca uwagę na ich merytorykę, zaangażowanie wszystkich członków zespołów, sposób przedstawienia treści, wyczerpanie tematu i, jeśli jest to prezentacja multimedialna, estetykę wykonania. Po prezentacjach nauczyciel udziela uczniom informacji zwrotnej, zwracając uwagę na mocne i słabe strony ich pracy.

Animacja 3D Obsługa bieżąca gilotyny z napędem elektrycznym do cięcia blach w 3D

Praca indywidualna

Uczniowie oglądają animację. Następnie odpowiadają na pytania:

• W jaki sposób działa gilotyna?

• Na co należy zwrócić szczególną uwagę podczas jej pracy?

• Jakie zasady bezpieczeństwa powinny być zachowane w trakcie cięcia blach gilotyną? Gotowe odpowiedzi zamieszczają w pliku DOC na platformie ZPE lub innej utworzonej przez nauczyciela, wspólnej dla całej klasy.

Grafika interaktywna Ocena stanu technicznego maszyn i urządzeń stosowanych w procesach obróbki blach i profili kształtowych

Praca w parach i grupach

Lekcja odwrócona. Przed zajęciami uczniowie dobierają się w pary. Zadaniem każdej z nich jest zapoznanie się z wszystkimi informacjami zawartymi w grafice interaktywnej oraz przygotowanie trzech pytań wraz z odpowiedziami.

Na początku zajęć pary przekazują listę pytań i odpowiedzi nauczycielowi, a odrębne kartki z pytaniami wrzucają do urny. Pytania są weryfikowane pod kątem powtórzeń. Uczniowie wspólnie ustalają reguły gry, np.:

• obowiązuje zasada kto pierwszy, ten lepszy;

• zespoły nie odpowiadają na przygotowane przez siebie pytania;

• grupa, która prawidłowo odpowie na pytanie otrzymuje 2 punkty;

• przejęcie pytania i udzielenie prawidłowej odpowiedzi przez inny zespół – 1 punkty;

• limit czasu na udzielenie odpowiedzi 1 min.

Uczniowie zostają podzieleni na grupy z zastrzeżeniem, że w jednej grupie nie mogą być osoby z tej samej pary. Rozpoczyna się gra i trwa aż do wyczerpania puli pytań lub ustalonego czasu. Wygrywa drużyna, która zdobędzie najwięcej punktów.

Symulator Wykonywanie obsługi bieżącej rowkarko‑żłobiarki

Praca indywidualna

Uczniowie wykonują zadania zamieszczone w symulatorze, dzięki czemu dokonują autoewaluacji.

E‑book Wiadomości z zakresu eksploatacji maszyn i urządzeń stosowanych w procesach obróbki blachy i profili kształtowych

Praca indywidualna

Mapa myśli. Uczniowie wybierają jeden z podanych działów e‑booka.

• Budowa i działanie maszyn i urządzeń stosowanych w procesach obróbki blachy i profili kształtowych.

• Procesy realizowane za pomocą maszyn i urządzeń stosowanych w procesach obróbki blachy i profili kształtowych.

• Zasady oceny stanu technicznego maszyn i urządzeń stosowanych w procesach obróbki blachy i profili kształtowych (zasady diagnostyki technicznej).

• Zasady wykonywania obsługi bieżącej maszyn i urządzeń stosowanych w procesach obróbki blachy i profili kształtowych.

• Zasady BHP, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska związane z wykonywaniem obsługi bieżącej maszyn i urządzeń stosowanych w procesach obróbki blachy i profili kształtowych.

Następnie zapoznają się z nim, tak aby na jego podstawie wykonać mapę myśli z najważniejszymi informacjami dotyczącymi zagadnień omawianych w danym dziale. Gotowe mapy zapisują w formacie pdf lub jpg i udostępniają pozostałym uczniom na platformie ZPE lub na innym wspólnym dokumencie, utworzonym całej klasie przez nauczyciela.

Indywidualizacja pracy z uczniami, w tym z uczniami ze SPE

Dzięki e‑materiałom możliwe jest zindywidualizowanie procesu dydaktycznego i dostosowanie go do różnorodnych potrzeb edukacyjnych uczniów. Jest to istotnie nie tylko ze względu na uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi (SPE), ale również uczniów zdolnych. Odtwarzanie każdego e‑materiału jest możliwe również w trybie dostępności, który zawiera alternatywne wersje materiałów dostępne dla użytkowników z $\text{dysfunkcjami}$ wzroku i słuchu. Ułatwia to dostęp do wiedzy i pozwala na zlikwidowanie niektórych barier społecznych i komunikacyjnych, a także umożliwia wyrównywanie szans w procesie nauczania‑uczenia się.

Ponadto nauczyciel może też dostosować pracę z każdym zasobem do indywidualnych potrzeb uczniów.

Filmy edukacyjne, animacja:

• uczniowie słabosłyszący mogą skorzystać z napisów do filmu i animacji;

• uczniowie słabowidzący mogą skorzystać z opisów alternatywnych;

• uczniom z zaburzeniami przetwarzania słuchowego i/lub dysleksją należy dać więcej czasu na wykonanie zadań, zwłaszcza pisemnych; nauczyciel powinien formułować jasne, krótkie polecenia i często je powtarzać; może je również sformułować w formie pisemnej i dać uczniom jako check-listę do oznaczenia.

Grafika interaktywna:

• uczniowie z zaburzeniami ze spektrum autyzmu powinni mieć jasno określone zadania i przydzielone obowiązki, tak aby czuli się potrzebni i odpowiedzialni.

Symulator:

• przy podziale klasy na grupy należy wziąć pod uwagę, aby zespoły były zróżnicowane pod względem możliwości uczniów i sposobów uczenia się; w takiej sytuacji uczniowie zdolni mogą służyć pomocą osobom z trudnościami w nauce (tutoring rówieśniczy);

• przy pracy z symulatorem należy zadbać o to, aby uczniowie z dysleksją, zaburzeniami zachowania oraz uczniowie z zaburzeniami ze spektrum autyzmu mieli więcej czasu na wykonanie zadań.

E‑book:

• uczniowie słabowidzący mogą skorzystać z tekstu czytanego przez lektora lub poprosić kolegę/koleżankę o prezczytanie wybranego rozdziału e‑booka;

• uczniom z zaburzeniami przetwarzania słuchowego i/lub dysleksją należy dać więcej czasu na wykonanie zadań;

• uczniowie zdolni mogą poszerzyć wiadomości, wyszukując w dostępnych źródłach dodatkowe informacje i w ten sposób rozwijać swoje zainteresowania.

Powrót do spisu treści6Powrót do spisu treści

Wymagania techniczne

Wymagania sprzętowe niezbędne do korzystania z poradnika oraz innych zasobów platformy www.zpe.gov.pl.

System operacyjny:

• Windows $7$ lub nowszy

• OS X $10.11.6$ lub nowszy

• GNU/Linux z jądrem w wersji $4.0$ lub nowszej $3 \mathrm{GB}$ RAM

Przeglądarka internetowa we wskazanej wersji lub nowszej:

• Chrome w wersji $69.0.3497.100$

• Firefox w wersji $62.0.2$

• Safari w wersji $11.1$

• Opera w wersji $55.0.2994.44$

• Microsoft Edge w wersji $42.17134.1.0$

• Internet Explorer w wersji $11.0.9600.18124$

Urządzenia mobilne:

• $2 \mathrm{GB}$ RAM iPhone/iPad z systemem iOS $11$ lub nowszym

• Tablet/Smartphone z systemem Android $4.1$ (lub nowszym) z przeglądarką kompatybilną z Chromium $69$ (lub nowszym) np. Chrome $69$, Samsung Browser $10.1$, szerokość co najmniej $420 \mathrm{px}$

Powrót do spisu treści6Powrót do spisu treści