Autor przewodnika: Katarzyna Bednarczyk

Konsultant przewodnika: Lidia Olszewska, Adam Walaszkowski

Spis treści

• Podstawowe informacje o e‑materiale1Podstawowe informacje o e‑materiale

• Wskazówki do wykorzystania materiałów multimedialnych w procesie dydaktycznym2Wskazówki do wykorzystania materiałów multimedialnych w procesie dydaktycznym

• Opis interaktywnych materiałów sprawdzających dla e‑materiału3Opis interaktywnych materiałów sprawdzających dla e‑materiału

• Wykorzystanie e‑materiału do pracy z uczącymi się o specjalnych potrzebach edukacyjnych4Wykorzystanie e‑materiału do pracy z uczącymi się o specjalnych potrzebach edukacyjnych

• Minimalne wymagania techniczne umożliwiające korzystanie z e‑materiału5Minimalne wymagania techniczne umożliwiające korzystanie z e‑materiału

Tytuł e‑materiału

Urządzenia do sterylizacji

Nazwa i symbol cyfrowy zawodu

Technik sterylizacji medycznej, 321104

Kod i nazwa kwalifikacji

MED.12. Wykonywanie dekontaminacji sprzętu i wyrobów medycznych

Oznaczenie i nazwa jednostki efektów kształcenia

MED.12.5. Wykonywanie sterylizacji sprzętu i wyrobów medycznych

Efekty kształcenia i odpowiadające im kryteria weryfikacji właściwe dla e‑materiału

Osoba ucząca się:
MED.12.5.1) przeprowadza sterylizację sprzętu i wyrobów medycznych przy zastosowaniu różnych metod i urządzeń:
MED.12.5.1)1) opisuje rodzaje, parametry i fazy procesu sterylizacji nisko- i wysokotemperaturowej,
MED.12.5.1)2) dobiera metody sterylizacji,
MED.12.5.1)3) wybiera urządzenie do sterylizacji sprzętu i wyrobu medycznego,
MED.12.5.1)4) wybiera program do sterylizacji zgodnie z instrukcją producenta sprzętu i wyrobu medycznego,
MED.12.5.1)5) przygotowuje wsad i załadunek do procesu sterylizacji,
MED.12.5.1)6) rozpoznaje rodzaje wsadu i załadunku do procesu sterylizacji,
MED.12.5.1)7) wyjaśnia sposób przygotowania wsadu i załadunku do procesu sterylizacji,
MED.12.5.2) przeprowadza kontrolę sprawności urządzeń wykorzystywanych do sterylizacji:
MED.12.5.2)1) opisuje rodzaje kontroli urządzeń wykorzystywanych do sterylizacji,
MED.12.5.2)2) opisuje zasadę działania testów do kontroli urządzeń wykorzystywanych do sterylizacji,
MED.12.5.2)3) stosuje przepisy i normy dotyczące urządzeń wykorzystywanych do sterylizacji,
MED.12.5.2)4) opisuje czynniki mające wpływ na dopuszczenie urządzeń do pracy,
MED.12.5.2)5) sprawdza i interpretuje wyniki testów kontroli sprawności urządzeń wykorzystywanych do sterylizacji,
MED.12.5.2)6) decyduje o dopuszczeniu urządzeń wykorzystywanych do sterylizacji do pracy,
MED.12.5.5) rozróżnia wskaźniki do kontroli procesów sterylizacji:
MED.12.5.5)1) opisuje wskaźniki kontroli procesów sterylizacji (fizyczne, chemiczne, biologiczne),
MED.12.5.5)2) rozpoznaje wskaźniki kontroli chemicznej i biologicznej,
MED.12.5.5)3) objaśnia sposób działania wskaźników chemicznych i biologicznych,
MED.12.5.5)4) opisuje budowę wskaźników chemicznych i biologicznych,
MED.12.5.5)5) dobiera wskaźniki chemiczne i biologiczne do metod procesu sterylizacji niskotemperaturowej i wysokotemperaturowej,
MED.12.5.5)6) stosuje wskaźniki kontroli fizycznej, chemicznej i biologicznej w procesie sterylizacji,
MED.12.5.5)7) opisuje kontrolę procesu sterylizacji z zastosowaniem PCD (Proccess Challenge Devices).

Cele ogólne e‑materiału

Wspiera osiąganie celu kształcenia określonego dla kwalifikacji MED.12. Wykonywanie dekontaminacji sprzętu i wyrobów medycznych:

• przeprowadzania kontrolę procesu dekontaminacji na wszystkich poszczególnych jego etapach (oczyszczania, mycia, dezynfekcji oraz sterylizacji).

Struktura e‑materiału, tytuły materiałów multimedialnych wraz z ich typem

• Przygotowania sterylizatora do pracy - film instruktażowyD1EhLLYIgPrzygotowania sterylizatora do pracy - film instruktażowy

• Sterylizator niskotemperaturowy - symulatorD1CJzj6mESterylizator niskotemperaturowy - symulator

• Sterylizator parowy - symulatorD8NefqsmySterylizator parowy - symulator

• Wirtualna Centralna Sterylizatornia, strefa brudna, czysta i sterylna - wirtualna wycieczkaDG6KoTFfbWirtualna Centralna Sterylizatornia, strefa brudna, czysta i sterylna - wirtualna wycieczka

• Interaktywne materiały sprawdzająceDSyysJsUjInteraktywne materiały sprawdzające

• Słownik pojęć dla e‑materiałuD3dgIEDoKSłownik pojęć dla e‑materiału

• Przewodnik dla nauczycielaDDoLYba7uPrzewodnik dla nauczyciela

• Przewodnik dla uczącego sięDoVTFilYAPrzewodnik dla uczącego się

• Netografia i bibliografiaD5HudJjKdNetografia i bibliografia

• Instrukcja użytkowaniaDPzIfR9SFInstrukcja użytkowania

Film instruktażowy pokazuje kolejne czynności, jakie wykonuje technik sterylizacji w strefie czystej w ramach przygotowania sterylizatora wysokotemperaturowego - parowego i sterylizatora niskotemperaturowego - gazowego, do pracy. Symulatory to dwa niezależne od siebie materiały, w których uczący się wciela się w rolę technika sterylizacji i obsługuje sterylizatory, począwszy od włączenia i przygotowania urządzeń, po przeprowadzenie procesu i sprawdzenie testów i wskaźników po procesie. Film instruktażowy sugerowany jest więc jako pierwszy materiał, przypominający o najważniejszych czynnościach pracownika w zakresie uruchomienia i sprawdzenia urządzeń.
Wirtualna wycieczka przeprowadzi uczącego się przez kolejne strefy centralnej sterylizatorni, to znaczy strefę brudną, czystą i sterylną. Jest dopełnieniem całości materiału, powtórzeniem i usystematyzowaniem wiadomości na temat wykonywanych czynności i miejsc w centralnej sterylizatorni, w których się je realizuje. Jest to materiał powiązany z symulatorami i filmem instruktażowym, jest jednak od nich niezależny w kwestii kolejności odtwarzania i zapoznawania się z nim.

Powrót do spisu treści6Powrót do spisu treści

Tytuł materiału multimedialnego

Przygotowanie sterylizatora do pracy

Typ materiału multimedialnego

Film instruktażowy

Opis zawartości merytorycznej materiału multimedialnego i powiązania pomiędzy elementami materiału multimedialnego

Film instruktażowy przedstawia czynności przygotowawcze, które technik sterylizacji wykonuje w celu przygotowania sterylizatora do pracy. W filmie przedstawione są dwa sterylizatory: wysokotemperaturowy - parowy oraz niskotemperaturowy gazowy (z użyciem tlenku etylenu). Uczący się zapoznaje się z procedurą uruchamiania i sprawdzenia sterylizatora parowego, która obejmuje m.in.:

• uruchomienie programu rozgrzewającego,

• wykonanie testu sprawności urządzenia i sprawdzenie prawidłowego usuwania pary wodnej z komory urządzenia (testu Bowie‑Dicka i testu alternatywnego),

• prowadzenie dokumentacji.

Czynności przygotowawcze dla sterylizatora gazowego obejmują m.in.:

• umieszczanie naboju z tlenkiem etylenu w komorze urządzenia,

• przeprowadzenie kontroli poprawności działania urządzenia poprzez sprawdzenie testów biologicznych i wskaźników chemicznych,

• kontrolowanie na manometrach mediów procesowych i głowic detekcyjnych,

• prowadzenie dokumentacji.

Materiał jest powiązany z kryteriami weryfikacji, zgodnie z którymi uczący się:
MED.12.5.1)1) opisuje rodzaje, parametry i fazy procesu sterylizacji nisko- i wysokotemperaturowej,
MED.12.5.1)2) dobiera metody sterylizacji,
MED.12.5.1)3) wybiera urządzenie do sterylizacji sprzętu i wyrobu medycznego,
MED.12.5.1)4) wybiera program do sterylizacji zgodnie z instrukcją producenta sprzętu i wyrobu medycznego,
MED.12.5.2)1) opisuje rodzaje kontroli urządzeń wykorzystywanych do sterylizacji,
MED.12.5.2)2) opisuje zasadę działania testów do kontroli urządzeń wykorzystywanych do sterylizacji,
MED.12.5.2)3) stosuje przepisy i normy dotyczące urządzeń wykorzystywanych do sterylizacji,
MED.12.5.2)4) opisuje czynniki mające wpływ na dopuszczenie urządzeń do pracy,
MED.12.5.2)5) sprawdza i interpretuje wyniki testów kontroli sprawności urządzeń wykorzystywanych do sterylizacji,
MED.12.5.2)6) decyduje o dopuszczeniu urządzeń wykorzystywanych do sterylizacji do pracy,
MED.12.5.5)1) opisuje wskaźniki kontroli procesów sterylizacji (fizyczne, chemiczne, biologiczne),
MED.12.5.5)2) rozpoznaje wskaźniki kontroli chemicznej i biologicznej,
MED.12.5.5)3) objaśnia sposób działania wskaźników chemicznych i biologicznych,
MED.12.5.5)4) opisuje budowę wskaźników chemicznych i biologicznych,
MED.12.5.5)5) dobiera wskaźniki chemiczne i biologiczne do metod procesu sterylizacji niskotemperaturowej i wysokotemperaturowej,
MED.12.5.5)6) stosuje wskaźniki kontroli fizycznej, chemicznej i biologicznej w procesie sterylizacji.

Film instruktażowy jest powiązany z:

• symulatorem „Sterylizator niskotemperaturowy”,

• symulatorem „Sterylizator parowy”.

Film instruktażowy powinien być pierwszym materiałem, z jakim zapoznaje się uczący się, natomiast symulatory stanowią praktyczne dopełnienie i sprawdzenie się uczącego się w zakresie obsługi sterylizatorów i stanowią niezależne od siebie nawzajem materiały.

Materiały sprawdzające powiązane z filmem instruktażowym:

• zadanie z lukami „Test sprawności sterylizatora parowego”,

• zadanie typu prawda czy fałsz „Przebieg procesu sterylizacji w centralnej sterylizatorni”.

Cele szczegółowe materiału multimedialnego

Materiał wspiera osiągnięcie następujących celów:

• opisywanie rodzajów sterylizacji wysoko- i niskotemperaturowej,

• opisywanie zasad działania i dobieranie odpowiednich wskaźników kontroli do procesu sterylizacji,

• kontrolowanie sprawności urządzeń do procesu sterylizacji,

• wykonywanie testów sprawności technicznej i gotowości do pracy urządzeń do sterylizacji,

• interpretowanie wyników wskaźników kontroli do procesu sterylizacji,

• prowadzenie dokumentacji procesu.

Wykorzystanie materiału multimedialnego w trakcie zajęć

Praca indywidualna

• Uczący się na podstawie filmu instruktażowego przedstawiającego etapy związane z uruchomieniem sterylizatora wysokotemperaturowego oraz sterylizatora niskotemperaturowego z wykorzystaniem tlenku etylenu poznaje podstawowe zasady pracy z danym typem urządzenia. W formie notatek z filmu zapisuje najistotniejsze informacje i różnice pomiędzy typami sterylizacji i przygotowania sterylizatora do pracy, np. w formie tabeli porównawczej, zwracając uwagę na podobieństwa i różnice pomiędzy urządzeniami.

• Uczący się wymienia testy biologiczne i wskaźniki chemiczne, stosowane w różnych typach sterylizacji. Wykonuje w tym celu notatki, kolorowe zapisy charakteryzujące zmiany barw wskaźników oraz przypisuje im parametr, który dany test sprawdza.

• Uczący się poznaje materiał multimedialny. Do trudniejszych kwestii może powracać lub zatrzymywać obraz. Wynotowuje pytania dotyczące przedstawianych w filmie zagadnień, które następnie zadaje nauczycielowi w ramach dyskusji, która odbywa się na forum (pytania mogą dotyczyć np.: rodzajów sterylizacji wysoko- i niskotemperaturowej, zasad działania i dobierania odpowiednich wskaźników kontroli do procesu sterylizacji, testów sprawności technicznej i gotowości do pracy urządzeń do sterylizacji, itp.).

• Po zapoznaniu się z filmem instruktażowym zadaniem osoby uczącej się może być wypełnienie karty pracy przygotowanej przez prowadzącego zajęcia. W karcie pracy mogą pojawić się różnego rodzaju zadania np.:

  • Na podstawie obejrzanego filmu wymień czynności przygotowawcze, które technik sterylizacji wykonuje w celu przygotowania sterylizatora do pracy.

  • Opisz schemat przeprowadzenia przez technika sterylizacji kontroli poprawności działania urządzenia poprzez sprawdzenie testów biologicznych i wskaźników chemicznych.

  • O czym powinien pamiętać technik sterylizacji przy uzupełnianiu dokumentacji po każdym cyklu sterylizacji?

  Po uzupełnieniu kart pracy nauczyciel może zaproponować dyskusję w parach. Uczący się sprawdzają swoje odpowiedzi, argumentując swoje wybory i wskazując ewentualne błędy. Nauczyciel zaprasza wszystkie grupy do wspólnej pracy na forum - grupy dzielą się swoimi odpowiedziami na pytania zadane w karcie pracy, nauczyciel daje informację zwrotną na temat poprawności rozumowania.

Praca w grupach

• Uczący się w 4‑5-osobowych grupach po obejrzeniu filmu instruktażowego wymieniają po kolei etapy związane z procedurą użytkowania sterylizatora w zależności od czynnika sterylizującego, w tym wykonanie testów sprawdzających przygotowanie urządzenia do pracy w danym dniu. Uczący się mogą to robić w grupach na zmianę, tj. każdy uczący się wymienia kolejno po jednym etapie pracy technika sterylizacji w ramach przygotowania sterylizatora do pracy.

• W grupach trzyosobowych uczący się sprawdzają swoją wiedzę na temat różnic i podobieństw w typach sterylizacji. Na podstawie notatek z filmu jeden uczący się zadaje krótkie pytania, np. „czynnik sterylizujący w sterylizatorze parowym”, a dwoje pozostałych uczących się zgłasza się przez podniesienie ręki. Ten, który zgłosi się jako pierwszy, odpowiada np. „para wodna”. Uczący się zadający pytania sprawdza, czy jest to poprawna odpowiedź. Jeśli nie, daje szansę drugiemu uczącemu się na odpowiedź „para wodna pod ciśnieniem”. Drugi uczący się otrzymuje punkt. W ten sposób, w formie rywalizacji i zabawy, uczący się sprawdzają swoją wiedzę. Wygrywa ten z nich, który po serii np. 10 pytań zgromadzi więcej punktów.

• Uczący się zapoznają się w parach z kartą charakterystyki danego środka chemicznego, np. tlenku etylenu. Omawiają między sobą zasady bezpieczeństwa związane z pracą z tym środkiem, jak również zasady zachowania się w przypadku awarii urządzenia i niebezpieczeństwa wynikającego z ewentualnego kontaktu z tym środkiem. Wyniki dyskusji prowadzonych w małych grupach przedstawiane są na forum. Nauczyciel ocenia poprawność wnioskowania i podsumowuje dyskusję.

• Uczący zostają podzieleni na dwie równoliczne grupy. Każdy z członków jednej grupy przygotowuje kartę informacyjną dedykowaną sterylizatorowi wysokotemperaturowemu - parowemu, natomiast każdy z członków drugiej grupy przygotowuje kartę informacyjną dedykowaną sterylizatorowi niskotemperaturowemu - gazowemu (z użyciem tlenku etylenu). Po przygotowaniu kart nauczyciel dobiera w pary po jednej osobie z każdej grupy. Zadaniem uczących się jest przedstawić sobie nawzajem informacje zawarte na kartach. W następnym kroku nauczyciel może zaproponować uczącym się konkurs. Uczestnicy powracają do dwóch pierwotnych grup. Nauczyciel zadaje krótkie pytania na temat sterylizatora wysokotemperaturowego grupie, która przygotowała kartę informacyjną o sterylizatorze niskotemperaturowym gazowym. A grupie, która przygotowała kartę informacyjną o sterylizatorze wysokotemperaturowym, zadaje pytania o sterylizator niskotemperaturowy. Sprawdzana jest w ten sposób wiedza uczących się zdobyta podczas wzajemnej edukacji przeprowadzanej w parach. Wygrywa ta grupa, która zdobędzie najwięcej punktów za poprawne odpowiedzi.

• Osoby uczące się mogą przygotować w grupach 4‑5 osobowych prezentacje multimedialne odnośnie urządzeń do sterylizacji wysokotemperaturowej oraz sterylizacji niskotemperaturowej. Nauczyciel po sprawdzeniu projektu każdej z grup wybiera jedną, która zostanie pokazana na forum i będzie podstawą do dyskusji.

Praca z całym zespołem

• Podczas pracy z całym zespołem nauczyciel wykonuje pokazowe uruchomienie sterylizatora obecnego w pracowni dydaktycznej. Następnie osoby chętne powtarzają działania pokazane przez nauczyciela, zespół ocenia i omawia krok po kroku wykorzystanie urządzenia do pracy.

• Uczący się zapoznają się oraz uzupełniają wydruki i dokumentację procesu, przygotowane przez nauczyciela na podstawie prawdziwych wydruków. W następnej kolejności nauczyciel wyświetla na ekranie formatki dokumentów i opierając się na wskazówkach uzyskanych od uczących się uzupełnia puste rubryki, w razie potrzeby koryguje i wyjaśnia błędne wskazania zespołu.

• Nauczyciel stawia przed uczącymi się wyzwania w postaci teoretycznych błędów i usterek, które mogą pojawić się w trakcie pracy ze sterylizatorem. Uczący się odpowiadają, jak zareagowaliby w takiej sytuacji, np. „powtórzenie testu, który za pierwszym razem dał wynik nieprawidłowy”, „dopuszczenie sterylizatora do pracy” czy „wezwanie serwisu” i argumentują swój wybór. Nauczyciel komentuje ich odpowiedzi i omawia zasady zachowania się w konkretnych sytuacjach.

• Zespół może przygotować mapę myśli (np. „Technik sterylizacji przygotowuje sterylizator parowy do pracy” lub „Technik sterylizacji przygotowuje sterylizator gazowy do pracy”). Nauczyciel powinien dopilnować, aby każdy członek zespołu miał swój udział w wykonaniu mapy.

Wykorzystanie materiału multimedialnego poza zajęciami

Praca indywidualna

• Uczący się może pracować na zasadzie lekcji odwróconej - przygotowuje się przed zajęciami do lekcji. Przykładowe tematy: „Czynności przygotowawcze dla sterylizatora gazowego”, „Procedura uruchamiania i sprawdzenia sterylizatora parowego”, „Dokumentacja przygotowywana przez technika sterylizacji po cyklu sterylizacji” itp. Uczący się najpierw przyswaja materiał samodzielnie, może realizować to zadanie kompleksowo lub etapami, korzystając z możliwości, jakie daje materiał filmowy. Na podstawie obejrzanego materiału osoba ucząca się sporządza notatki, mapę myśli, odnotowuje pytania, które będą kierowane do nauczyciela lub innych uczących się. Informacje te będą prezentowane w ramach dyskusji lub ćwiczeń, które zaproponuje nauczyciel podczas zajęć.

• Uczący się może za pomocą stop‑klatki zatrzymywać obraz i dodatkowo robić notatki na temat różnic w działaniu pomiędzy sterylizatorami, czynników sterylizujących, testów sprawdzających sprawność urządzenia, doboru testów i wskaźników, właściwości parametrów fizycznych i chemicznych procesu sterylizacji.

• Uczący się może przygotować projekt pod hasłem „Rodzaje, parametry i fazy procesu sterylizacji nisko- i wysokotemperaturowej,”, w którym zawrze istotne informacje dotyczące przeprowadzania procesu sterylizacji.

• Uczący się może stworzyć własny zbiór fiszek odnośnie pojęć, które zostały przedstawione w materiałach filmowych, a odnoszących się do np.: sterylizacji wysoko- i niskotemperaturowej, zasad działania i dobierania odpowiednich wskaźników kontroli do procesu sterylizacji, testów sprawności technicznej i gotowości do pracy urządzeń do sterylizacji, itp.

Praca w grupach

• Film instruktażowy jest oglądany wspólnie w grupach 2‑3-osobowych. Po obejrzeniu filmu uczący się wypytują się wzajemnie o kolejność czynności technika sterylizacji, dyskutują na temat ubioru i środków ochrony indywidualnej stosowanych przez pracownika w trakcie obsługi sterylizatorów.

• W małych grupach (dwu- lub trzyosobowych) uczący się wybierają swój temat przewodni. Grupa tworzy wspólnie opracowanie graficzne (np. prezentacja, schemat, infografika itp.) na wybrany temat. Temat ten może on mieć charakter ogólny i dotyczyć danego procesu lub być rozwinięciem określonej kwestii, np.: procedura uruchamiania i sprawdzenia sterylizatora parowego, czynności przygotowawcze dla sterylizatora gazowego, prowadzenie dokumentacji po każdym etapie sterylizacji.

• W małych grupach (dwu- lub trzyosobowych) uczący się tworzą mapę myśli na temat np.: czynności przygotowawczych pracownika do przeprowadzenia sterylizacji, przeprowadzenia kontroli poprawności działania urządzeń do sterylizacji.

Wykorzystanie materiału multimedialnego do indywidualizacji pracy z uczącymi się

Indywidualizacja pracy z uczącymi się, którzy nie mają problemów z opanowaniem materiału

• Uczący się, którzy opanowali wiedzę z filmu instruktażowego na temat przygotowania sterylizatorów do pracy, mogą poszerzyć swoją wiedzę poprzez analizę instrukcji obsługi urządzenia, np. pod kątem potencjalnych usterek, błędów, niepowodzenia w uzyskaniu prawidłowego wyniku testu czy zmiany wskaźnika. Uczący się robią notatki, omawiają przykładowe sytuacje w grupach z innymi uczącymi się, którzy również przyswoili materiał z powodzeniem.

• Uczący się mogą wzajemnie stawiać sobie wyzwania w postaci wymieniania nazw testów biologicznych i wskaźników chemicznych, stosowanych również w innych typach sterylizacji lub w całym procesie dekontaminacji, łącznie z dezynfekcją i myciem. Uczący się sprawdzają w ten sposób swoją wiedzę na temat różnorodnych wskaźników i testów, ich kolorów i zmian barwnych pod wpływem procesu, które mogą być podobne i mylące.

• Po obejrzeniu filmu instruktażowego uczący się mogą przygotować dla innych krzyżówkę z hasłami pojawiającymi się w materiale multimedialnym. Krzyżówka może być rozwiązywana w grupach kilkuosobowych lub na forum (jeśli wszystkie osoby ukończyły założone dla nich przez prowadzącego aktywności).

• Uczący się, którzy opanowali materiał multimedialny, mogą poszerzyć zakres pozyskanej wiedzy np. poprzez uzupełnienie dostarczonej przez nauczyciela przykładowej dokumentacji związanej z procesem sterylizacji.

• Osoby uczące się, które zdążyły opanować materiał multimedialny, mogą wcielić się w rolę technika sterylizacji wykonującego czynności przygotowawcze do przeprowadzenia sterylizacji sterylizacji wysoko- lub niskotemperaturowej. Odegranie danej roli, jeśli to możliwe, powinno odbyć się w warunkach symulujących pracownię sterylizacji wraz z potrzebnym wyposażeniem.

• Można uczącemu się pozwolić na samodzielny wybór tematu, który leży w sferze jego zainteresowań i dotyczy sterylizacji wysoko lub niskotemperaturowej. Zadaniem uczącego się może być przygotowanie jak największej liczby ciekawostek dotyczących wybranego rodzaju sterylizacji. Po opracowaniu tego zadania, nauczyciel weryfikuje zebrane informacje, a po akceptacji, następuje prezentacja ciekawostek na forum oraz dyskusja.

Indywidualizacja pracy z uczącymi się, którzy mają problemy z opanowaniem materiału

• Uczący się mogą notować to, co było dla nich niezrozumiałe w filmie instruktażowym i następnie omawiać te kwestie z nauczycielem.

• Uczący się może zatrzymywać obraz, wykonywać szczegółowe notatki na temat poszczególnych elementów, robić schematyczne rysunki np. testów i wskaźników, zaznaczać ich kolory, tworzyć uproszczoną mapę myśli z najważniejszymi aspektami przygotowania sterylizatorów do pracy.

• Dodatkowym ułatwieniem w uczeniu się może być przedstawienie przez prowadzącego na zajęciach materiałów, które zostały zaprezentowane w filmie. Nauczyciel opowiada uczącym się o tym, co dzieje się w danym momencie, używając stop‑klatki może dodatkowo opowiedzieć więcej o danym etapie, czynności, zaznaczając jej istotność np. dla kolejnego etapu lub podkreślając konieczność ubioru technika sterylizacji w konkretne środki ochrony indywidualnej w danej scenie. Nauczyciel może też zatrzymywać obraz w wybranym przez siebie momencie i inicjować rozmowę poprzez zadawanie pytania „Co widzicie na ekranie?”. Jeśli uczący się nadal mają kłopot z opowiedzeniem o pracy technika sterylizacji, nauczyciel może zadać dodatkowe pytania naprowadzające, np.:

• „Dlaczego czynność wykonywana przez technika sterylizacji w danym momencie jest istotna dla przygotowania urządzenia do pracy?”, „Co mogłoby się stać, gdyby ta czynność nie została wykonana zgodnie z instrukcją?”. Po udzieleniu przez uczącego się odpowiedzi nauczyciel rozwija ją, dopełnia, uzasadnia.

• Powtarzanie trudnego do opanowania materiału można oprzeć na stworzonych przez nauczyciela kartach pracy, w których uczący się będą np. uzupełniać zdania, podpisywać rysunki albo zdjęcia, łączyć w zbiory np. rodzaje sterylizacji, zasady działania i dobierania odpowiednich wskaźników kontroli do procesu sterylizacji, urządzenia do procesu sterylizacji.

Tytuł materiału multimedialnego

Sterylizator niskotemperaturowy

Typ materiału multimedialnego

Symulator

Opis zawartości merytorycznej materiału multimedialnego i powiązania pomiędzy elementami materiału multimedialnego

Symulator sterylizatora niskotemperaturowego umożliwia wirtualną obsługę dwóch urządzeń: sterylizatora gazowego (na tlenek etylenu) oraz sterylizatora plazmowego (na nadtlenek wodoru). Uczący się zapoznaje się na początku z ogólnym opisem budowy i zasadami działania sterylizatora niskotemperaturowego, następnie wybiera jego typ. W kolejnych krokach uczący się zapoznaje się ze szczegółową budową urządzenia do sterylizacji i przystępuje do jego obsługi. Szczegółowe informacje i wskazówki przeprowadzają uczącego się przez kolejne kroki obsługi urządzenia:

• uruchomienie, sprawdzenie i przygotowanie sterylizatora do pracy (w tym umieszczenie naboju ze środkiem sterylizującym),

• wybór i zapakowanie narzędzi i wyrobów medycznych w odpowiednie bariery sterylne,

• wybór i przygotowanie testów i wskaźników kontroli procesu,

• wybór programu i ułożenie zapakowanych narzędzi i testów w komorze urządzenia,

• przeprowadzenie procesu sterylizacji,

• sprawdzenie testów i wskaźników kontroli procesu po jego zakończeniu,

• reagowanie na przykładowe, najczęstsze błędy/usterki w trakcie działania urządzenia,

• sprawdzenie parametrów i analizę wydruku z urządzenia po zakończonym procesie.

Materiał jest powiązany z kryterium weryfikacji, zgodnie z którym uczący się:
MED.12.5.1)1) opisuje rodzaje, parametry i fazy procesu sterylizacji nisko- i wysokotemperaturowej,
MED.12.5.1)2) dobiera metody sterylizacji,
MED.12.5.1)3) wybiera urządzenie do sterylizacji sprzętu i wyrobu medycznego,
MED.12.5.1)4) wybiera program do sterylizacji zgodnie z instrukcją producenta sprzętu i wyrobu medycznego,
MED.12.5.1)5) przygotowuje wsad i załadunek do procesu sterylizacji,
MED.12.5.1)6) rozpoznaje rodzaje wsadu i załadunku do procesu sterylizacji,
MED.12.5.1)7) wyjaśnia sposób przygotowania wsadu i załadunku do procesu sterylizacji,
MED.12.5.2)1) opisuje rodzaje kontroli urządzeń wykorzystywanych do sterylizacji,
MED.12.5.2)2) opisuje zasadę działania testów do kontroli urządzeń wykorzystywanych do sterylizacji,
MED.12.5.2)3) stosuje przepisy i normy dotyczące urządzeń wykorzystywanych do sterylizacji,
MED.12.5.2)4) opisuje czynniki mające wpływ na dopuszczenie urządzeń do pracy,
MED.12.5.2)5) sprawdza i interpretuje wyniki testów kontroli sprawności urządzeń wykorzystywanych do sterylizacji,
MED.12.5.2)6) decyduje o dopuszczeniu urządzeń wykorzystywanych do sterylizacji do pracy,
MED.12.5.5)1) opisuje wskaźniki kontroli procesów sterylizacji (fizyczne, chemiczne, biologiczne),
MED.12.5.5)2) rozpoznaje wskaźniki kontroli chemicznej i biologicznej,
MED.12.5.5)3) objaśnia sposób działania wskaźników chemicznych i biologicznych,
MED.12.5.5)4) opisuje budowę wskaźników chemicznych i biologicznych,
MED.12.5.5)5) dobiera wskaźniki chemiczne i biologiczne do metod procesu sterylizacji niskotemperaturowej i wysokotemperaturowej,
MED.12.5.5)6) stosuje wskaźniki kontroli fizycznej, chemicznej i biologicznej w procesie sterylizacji.

Symulator jest powiązany z filmem instruktażowym „Przygotowanie sterylizatora do pracy”.

Film instruktażowy powinien być pierwszym materiałem, z jakim zapoznaje się uczący się, natomiast symulator stanowi praktyczne dopełnienie i sprawdzenie się uczącego się w zakresie obsługi sterylizatorów niskotemperaturowych.

Materiały sprawdzające powiązane z symulatorem:

• uzupełnianie podpisów obrazka „Budowa sterylizatora niskotemperaturowego”,

• dobieranie w pary „Testy i wskaźniki do procesów sterylizacji”,

• zadanie ukierunkowane na porządkowanie „Czynności technika sterylizacji w strefie czystej i sterylnej”,

• zadanie typu prawda czy fałsz „Przebieg procesu sterylizacji w centralnej sterylizatorni”,

• dopasowanie elementów do grafu/schematu „Analiza wydruku po zakończonym procesie sterylizacji”.

Cele szczegółowe materiału multimedialnego

Materiał wspiera osiągnięcie następujących celów:

• opisywanie zasady działania sterylizatora niskotemperaturowego,

• wskazywanie i nazywanie poszczególnych elementów budowy urządzenia,

• wybieranie odpowiedniego programu sterylizującego do wyrobów medycznych,

• wybieranie, opisywanie zasad działania testów biologicznych i wskaźników chemicznych i ich przygotowywanie do procesu sterylizacji niskotemperaturowej,

• przeprowadzanie procesu sterylizacji niskotemperaturowej,

• sprawdzanie testów biologicznych i wskaźników chemicznych po procesie sterylizacji i interpretowanie wyników,

• reagowanie na drobne usterki i błędy w trakcie procesu,

• analizowanie wydruku z drukarki urządzenia po zakończonym procesie,

• podejmowanie decyzji o zwolnieniu wsadu sterylizatora.

Wykorzystanie materiału multimedialnego w trakcie zajęć

Praca indywidualna

• Uczący się, przechodząc przez kolejne etapy symulacji pracy ze sterylizatorem, sprawdza i utrwala całą swoją wiedzę z zakresu zdobytych do tej pory informacji, w tym m.in. zasad doboru bariery sterylnej do narzędzi, zasad wyboru testów i wskaźników do danego typu procesu, zasad dopuszczenia urządzenia do pracy w danym dniu czy cyklu sterylizacyjnym, sposobów i zasad weryfikacji testów i wskaźników, zasad i warunków zwalniania wsadu sterylizatora. Uczący się może sporządzać notatki, zwracając uwagę zwłaszcza na elementy i kroki, które sprawiają mu trudność, których nie pamięta lub które są podobne i mylące z analogicznymi krokami w innych typach sterylizacji. Podczas sporządzania notatek zapisuje pytania, które w odpowiednim czasie (podczas zainicjowanej przez nauczyciela dyskusji) może zadać nauczycielowi lub innym osobom uczącym się.

• Uczący się przygotowuje prezentację multimedialną zawierającą: rysunki elementów budowy sterylizatorów, opis testów i wskaźników stosowanych w danym typie sterylizacji niskotemperaturowej, spis elementów środków ochrony indywidualnej, których używa postać technika sterylizacji w symulatorze,

• Zadaniem uczącego się może być przygotowanie infografiki, przedstawiającej przechodzenie przez kolejne etapy procesu sterylizacji, w tym: włączenie i przygotowanie sterylizatora do pracy w danym dniu, przygotowanie zestawów narzędziowych tj. opakowanie ich w odpowiednie dla danego typu sterylizacji bariery sterylne, wybór i przygotowanie testów biologicznych i wskaźników chemicznych, weryfikacja poprawności uzyskanych wyników testów, reagowanie na potencjalne usterki w trakcie procesu.

• Uczący się może przygotować mapę myśli na temat „Przygotowanie przez technika elementów do sterylizacji - o czym należy pamiętać?” (np. opakowanie narzędzi w barierę sterylną, ewentualne naklejenie taśm ze wskaźnikiem, opakowanie testów i wskaźników w barierę sterylną lub opakowanie PCD czy rozmieszczenie poszczególnych elementów wsadu narzędziowego na odpowiednich półkach wózka wsadowego sterylizatora). Mapy ogląda i ocenia nauczyciel, następnie proponuje prezentację kilku prac na forum w celu przedyskutowania i znalezienia najlepszych odpowiedzi na zadane w zadaniu pytanie.

Praca w grupach

• Uczący się w grupach 3‑4-osobowych wymieniają kolejno etapy pracy ze sterylizatorem danego typu, opisując szczegółowo dany krok, np.: „Umieszczam nabój z tlenkiem etylenu, w tym celu skanuję kod kreskowy nowego naboju w miejscu, gdzie w urządzeniu znajduje się czytnik, umieszczam nabój w przeznaczonym dla niego miejscu w komorze sterylizatora, tj. wkładam go do wnęki i zabezpieczam dźwignią. Na panelu urządzenia powinienem(-nam) widzieć odpowiednią informację, tzn. komunikat tekstowy lub/i rysunkowy, mówiący o prawidłowo umieszczonym wkładzie.” Następnie inny uczący się opowiada o kolejnym kroku. W ten sposób grupa „przechodzi” przez cały proces sterylizacji. Uczący się mogą się nawzajem wspomagać lub poprawiać w przypadku popełnienia błędu przez któregoś z nich.

• Uczący się w grupach 3‑4-osobowych przygotowują wspólnie charakterystykę danego typu sterylizacji (środek sterylizujący, przeznaczenie) oraz wymieniają materiały kompatybilne z daną metodą sterylizacji niskotemperaturowej (np. polimery, polimery kondycjonowane). Każdej z grup zostaje przydzielony inny typ sterylizacji (np. tlenek etylenu, nadtlenek wodoru). Następnie uczący się z każdej grupy kolejno prezentuje zebrane informacje. W przypadku błędnej informacji czy niedostatecznej charakterystyki, uczący się z innej grupy, omawiającej ten sam typ sterylizacji, może sprostować czy uzupełnić wypowiedź pierwszego uczącego się.

Praca z całym zespołem

• Nauczyciel tworzy na tablicy podsumowanie każdej z metod sterylizacji. Uczący się wymieniają kolejno kroki, jakie podejmuje technik sterylizacji w celu uruchomienia i przygotowania do pracy sterylizatora, wyboru testów i wskaźników przeprowadzenia procesu sterylizacji wraz z weryfikacją wyników testów i decyzją o zwolnieniu wsadu. Podsumowanie może być wykonane w formie tabeli, w której w kolejnych kolumnach znajdą się główne etapy pracy ze sterylizatorem oraz szczegółowe czynności wykonywane w ramach każdego z etapów. Nauczyciel może też zaznaczyć, które z etapów są szczególnie ważne czy krytyczne.

• Na podstawie własnych, indywidualnych notatek lub na podstawie ww. podsumowania wypracowanego wspólnymi siłami, uczący się robią schematyczny poster obrazujący kolejne etapy pracy z urządzeniem lub mapę myśli, zawierającą najważniejsze etapy, momenty krytyczne, testy i wskaźniki, zasady BHP, wymagane środki ochrony indywidualnej itp.

• Nauczyciel omawia szczegółowo zasady działania sterylizatorów niskotemperaturowych, ze wskazaniem na czynnik sterylizujący, zasady bezpieczeństwa związane z jego stosowaniem, zasady działania sterylizującego danego czynnika. Przy omówieniu sterylizacji niskotemperaturowej z wykorzystaniem tlenku etylenu szczegółowo należy omówić zwłaszcza działanie abatora - urządzenia, które odpowiada za katalityczne spalanie tlenku etylenu do dwutlenku węgla i pary wodnej. Uczący się wspólnie omawiają i notują następujące kwestie:

  • jakie narzędzia mogą zostać poddane sterylizacji niskotemperaturowej i dlaczego nie można sterylizować ich w wysokich temperaturach,

  • jakie są zalety i wady stosowania sterylizacji niskotemperaturowej (korzyści i zagrożenia dla środowiska, ewentualne produkty rozpadu czynnika sterylizującego, kwestia bezpieczeństwa stosowanego czynnika sterylizującego dla wyrobów medycznych oraz dla operatora urządzenia)

Wykorzystanie materiału multimedialnego poza zajęciami

Praca indywidualna

• Uczący się przygotowuje się samodzielnie do lekcji odwróconej na temat przeprowadzenia procesu sterylizacji niskotemperaturowej. Podczas wykonywania symulacji procesu z użyciem symulatora sporządza notatki i wypunktowuje najistotniejsze informacje, np.:

  • główne etapy pracy z urządzeniem,

  • zasady przygotowania i sprawdzenia urządzenia przed przystąpieniem do procesu sterylizacji,

  • wybór narzędzi oraz barier sterylnych dla danego typu sterylizacji,

  • wybór testów i wskaźników dla danego typu sterylizacji,

  • parametry procesu i rodzaj czynnika sterylizującego,

  • weryfikacja testów i wskaźników po procesie,

  • analiza wydruku i zasady zwalniania wsadu narzędziowego.

• Uczący się podczas wykonywania symulacji z użyciem symulatora notuje ewentualne niejasności i pytania, które przedstawi nauczycielowi na kolejnych zajęciach.

• Uczący się może przygotować projekt pod hasłem „Przeprowadzanie procesu sterylizacji niskotemperaturowej przez technika sterylizacji”, w którym zawrze istotne informacje dotyczące prawidłowego postępowania i wskazówki dotyczące unikania błędów w przeprowadzaniu procesu.

• Uczący się może stworzyć mapę myśli na temat np.: budowy i zasad działania sterylizatora niskotemperaturowego, obsługi urządzenia, itp.

• Uczący się może przedstawić w formie infografiki lub plakatu poszczególne etapy obsługi sterylizatora niskotemperaturowego tj.: uruchomienie, sprawdzenie i przygotowanie sterylizatora do pracy, wybór i zapakowanie narzędzi i wyrobów medycznych w odpowiednie bariery sterylne, wybór i przygotowanie testów i wskaźników kontroli procesu, wybór programu i ułożenie zapakowanych narzędzi i testów w komorze urządzenia, przeprowadzenie procesu sterylizacji, sprawdzenie testów i wskaźników kontroli procesu po jego zakończeniu, reagowanie na przykładowe, najczęstsze błędy/usterki w trakcie działania urządzenia, sprawdzenie parametrów i analizę wydruku z urządzenia po zakończonym procesie.

Praca w grupach

• Uczący się w grupach 2‑3-osobowych przechodzą przez kolejne etapy symulacji wspólnie, zatrzymując się na wybranych krokach i omawiając szczegółowo te z nich, które sprawiają trudność lub są elementem dyskusyjnym wśród tej grupy.

• Uczący się w grupach 2‑3-osobowych przechodzą przez kolejne etapy symulacji osobno, a następnie sprawdzają swoją wiedzę i praktyczne umiejętności obsługi sterylizatora niskotemperaturowego, zadając sobie pytania odnośnie poszczególnych etapów, np.: „Co zrobisz, gdy temperatura w komorze urządzenia jest zbyt wysoka, aby otworzyć drzwi urządzenia i umieścić w niej wsad narzędziowy?”, lub testów i wskaźników do kontroli procesu, np.: „Czy do kontroli procesu sterylizacji niskotemperaturowej użyjesz testu biologicznego? Jeśli tak, jakiego? Jak go zapakujesz/przygotujesz do procesu?” czy „Po czym poznasz, że sterylizacja przebiegła pomyślnie? Jakie parametry musisz skontrolować? Jak powinny wyglądać testy po prawidłowym procesie sterylizacji?”. Uczący się zadają sobie wzajemnie pytania, wzmacniając w ten sposób swoją postawę osoby decyzyjnej w kwestii podejmowania kolejnych kroków jako technik sterylizacji w trakcie przeprowadzania procesu i sprawdzają wyrywkowo swoją wiedzę z całego zakresu zasad sterylizacji. W przypadku kwestii spornych lub dodatkowych pytań uczący się mogą je zanotować i omówić potem na forum z nauczycielem i innymi uczącymi się.

Wykorzystanie materiału multimedialnego do indywidualizacji pracy z uczącymi się

Indywidualizacja pracy z uczącymi się, którzy nie mają problemów z opanowaniem materiału

• Uczący się mogą zapoznać się z instrukcją obsługi urządzenia i potencjalnymi usterkami - poza tymi prezentowanymi w symulatorze, a dostarczonymi przez nauczyciela - które mogą się zdarzyć podczas obsługi danego typu sterylizatora. Po wykonaniu zadania, nauczyciel zadaje pytania uczącemu się dotyczące działań technika sterylizacji związanych z obsługą sterylizatora w sytuacjach typowych oraz sytuacjach problemowych (kiedy pojawiają się usterki).

• Uczący się mogą poszerzyć swoją wiedzę poprzez odszukanie w materiałach książkowych czy w Internecie informacji na temat innych niż prezentowane w symulatorze typów sterylizacji niskotemperaturowej (tj. poza tlenkiem etylenu i nadtlenkiem wodoru) - sterylizacji z użyciem formaldehydu, kwasu nadoctowego czy sterylizacji radiacyjnej. Następnie mogą między sobą wymieniać się pozyskanymi informacjami, dyskutować, omówić zalety i wady każdej z tych metod, wymienić narzędzia i wyroby medyczne, którym dedykowany jest dany czynnik sterylizujący. W przypadku wątpliwości uczący się proszą o wyjaśnienie nauczyciela.

• Uczący się mogą wzajemnie stawiać sobie wyzwania w postaci wymieniania nazw testów biologicznych i wskaźników chemicznych, stosowanych również w innych typach sterylizacji lub w całym procesie dekontaminacji, łącznie z dezynfekcją i myciem. Uczący się sprawdzają w ten sposób swoją wiedzę na temat różnorodnych wskaźników i testów, ich kolorów i zmian barwnych pod wpływem procesu, które mogą być (zarówno testy, jak i zmiany barwne) podobne do siebie.

• Po przejściu symulatora uczący się mogą przygotować dla innych schemat, opisujący kolejne kroki technika sterylizacji w trakcie obsługi urządzenia, z wybranymi polami pozostawionymi do uzupełnienia, tj. „Jaki powinien być kolejny krok?”. Mogą umieścić w tych polach np. dwie lub trzy możliwe odpowiedzi do wyboru, lub - dla dodatkowego utrudnienia - pozostawić je puste, a następnie wymienić się schematami między sobą i wypełnić puste luki, dopełniając proces obsługi sterylizatora.

• Nauczyciel prezentuje osobom uczącym się dowolne narzędzie lub wyrób medyczny podlegający sterylizacji, składający się z różnych części i wymagający demontażu do procesu dekontaminacji, np. zawierający elementy metalowe, gumowe, silikonowe, z tworzyw porowatych, nieporowatych, elementy kanałowe, plastikowe itd. Następnie uczący się „demontują” narzędzie i kwalifikują poszczególne elementy do różnych typów sterylizacji, nie tylko niskotemperaturowej. W przypadku wątpliwości mogą odszukać, np. w Internecie, kartę specyfikacji danego wyrobu i zalecenia producenta odnośnie kwalifikacji sterylizacyjnej danego wyrobu. W przypadku wątpliwości, omawiają je z nauczycielem.

Indywidualizacja pracy z uczącymi się, którzy mają problemy z opanowaniem materiału

• Symulator sterylizatora niskotemperaturowego jest materiałem, w którym uczący się nie jest poddany presji czasu oraz w którym umieszczone są opisy każdego kroku i podpowiedzi, w postaci migającego kursora, gdy uczący się zwleka z kliknięciem w odpowiednie miejsce. Narzędzie to daje więc możliwość nie tylko przejścia całego procesu sterylizacji nawet uczącym się mającym problemy z opanowaniem materiału, ale też sporządzania notatek na każdym etapie i notowania pytań i niejasności. Następnie uczący się może po kolei omówić je z nauczycielem lub pozostałymi uczącymi się (pod kontrolą nauczyciela), którzy mogą podpowiedzieć sposób zapamiętania pewnych podobnych w typach sterylizacji kwestii czy wyjaśnić, jak dany element został przez nich zrozumiany.

• Dodatkowym wzmocnieniem w uczeniu się może być przedstawienie przez prowadzącego na zajęciach materiału symulatora, zwłaszcza tych etapów, które sprawiły uczącym się szczególna trudność, lub których nie rozumieją w tym procesie. Każdy z uczących się może sporządzić własne notatki i zapisać pytania, które następnie zaprezentuje na forum lub nauczyciel może uruchomić symulator na swoim urządzeniu i wspólnie z uczącymi się „przejść” materiał krok po kroku, zatrzymując się i wyjaśniając szczegółowo problematyczne i niezrozumiałe etapy.

Tytuł materiału multimedialnego

Sterylizator parowy

Typ materiału multimedialnego

Symulator

Opis zawartości merytorycznej materiału multimedialnego i powiązania pomiędzy elementami materiału multimedialnego

Symulator sterylizatora parowego umożliwia wirtualną obsługę dwóch urządzeń: dużego sterylizatora parowego z wytwornicą pary oraz małego sterylizatora bez wytwornicy pary, tzw. autoklawu. Uczący się zapoznaje się na początku z ogólnym opisem budowy i zasadami działania sterylizatora wysokotemperaturowego, następnie wybiera jego typ. W kolejnych krokach uczący się zapoznaje się ze szczegółową budową urządzenia do sterylizacji i przystępuje do jego obsługi. Szczegółowe informacje i wskazówki przeprowadzają uczącego się przez kolejne kroki obsługi urządzenia, w tym m.in.:

• uruchomienie, sprawdzenie i przygotowanie sterylizatora do pracy,

• wybór i zapakowanie narzędzi i wyrobów medycznych w odpowiednie bariery sterylne,

• wybór i przygotowanie testów i wskaźników kontroli procesu,

• wybór programu i ułożenie zapakowanych narzędzi i testów w komorze urządzenia,

• przeprowadzenie procesu sterylizacji,

• sprawdzenie testów i wskaźników kontroli procesu po jego zakończeniu,

• reagowanie na przykładowe, najczęstsze błędy/usterki w trakcie działania urządzenia,

• sprawdzenie parametrów i analizę wydruku z urządzenia po zakończonym procesie.

Materiał jest powiązany z kryteriami weryfikacji, zgodnie z którymi uczący się:
MED.12.5.1)1) opisuje rodzaje, parametry i fazy procesu sterylizacji nisko- i wysokotemperaturowej,
MED.12.5.1)2) dobiera metody sterylizacji,
MED.12.5.1)3) wybiera urządzenie do sterylizacji sprzętu i wyrobu medycznego,
MED.12.5.1)4) wybiera program do sterylizacji zgodnie z instrukcją producenta sprzętu i wyrobu medycznego,
MED.12.5.1)5) przygotowuje wsad i załadunek do procesu sterylizacji,
MED.12.5.1)6) rozpoznaje rodzaje wsadu i załadunku do procesu sterylizacji,
MED.12.5.1)7) wyjaśnia sposób przygotowania wsadu i załadunku do procesu sterylizacji,
MED.12.5.2)1) opisuje rodzaje kontroli urządzeń wykorzystywanych do sterylizacji,
MED.12.5.2)2) opisuje zasadę działania testów do kontroli urządzeń wykorzystywanych do sterylizacji,
MED.12.5.2)3) stosuje przepisy i normy dotyczące urządzeń wykorzystywanych do sterylizacji,
MED.12.5.2)4) opisuje czynniki mające wpływ na dopuszczenie urządzeń do pracy,
MED.12.5.2)5) sprawdza i interpretuje wyniki testów kontroli sprawności urządzeń wykorzystywanych do sterylizacji,
MED.12.5.2)6) decyduje o dopuszczeniu urządzeń wykorzystywanych do sterylizacji do pracy,
MED.12.5.5)1) opisuje wskaźniki kontroli procesów sterylizacji (fizyczne, chemiczne, biologiczne),
MED.12.5.5)2) rozpoznaje wskaźniki kontroli chemicznej i biologicznej,
MED.12.5.5)3) objaśnia sposób działania wskaźników chemicznych i biologicznych,
MED.12.5.5)4) opisuje budowę wskaźników chemicznych i biologicznych,
MED.12.5.5)5) dobiera wskaźniki chemiczne i biologiczne do metod procesu sterylizacji niskotemperaturowej i wysokotemperaturowej,
MED.12.5.5)6) stosuje wskaźniki kontroli fizycznej, chemicznej i biologicznej w procesie sterylizacji,
MED.12.5.5)7) opisuje kontrolę procesu sterylizacji z zastosowaniem PCD (Proccess Challenge Devices).

Symulator jest powiązany z filmem instruktażowym „Przygotowanie sterylizatora do pracy”.

Film instruktażowy powinien być pierwszym materiałem, z jakim zapoznaje się uczący się, natomiast symulator stanowi praktyczne dopełnienie i sprawdzenie się uczącego się w zakresie obsługi sterylizatorów wysokotemperaturowych.

Materiały sprawdzające powiązane z symulatorem:

• test wielokrotnego wyboru z jedną odpowiedzią prawidłową „Obsługa sterylizatora wysokotemperaturowego - parowego”,

• dobieranie w pary „Testy i wskaźniki do procesów sterylizacji”,

• zadanie ukierunkowane na porządkowanie „Czynności technika sterylizacji w strefie czystej i sterylnej”,

• zadanie typu prawda czy fałsz „Przebieg procesu sterylizacji w centralnej sterylizatorni”,

• dopasowanie elementów do grafu/schematu „Analiza wydruku po zakończonym procesie sterylizacji”.

Cele szczegółowe materiału multimedialnego

Materiał wspiera osiągnięcie następujących celów:

• opisywanie zasady działania sterylizatora wysokotemperaturowego,

• wskazywanie i nazywanie poszczególnych elementów budowy urządzenia,

• wybieranie odpowiedniego programu sterylizującego do wyrobów medycznych,

• wybieranie, opisywanie zasad działania testów biologicznych i wskaźników chemicznych i ich przygotowywanie do procesu sterylizacji wysokotemperaturowej,

• przeprowadzanie procesu sterylizacji wysokotemperaturowej,

• sprawdzanie testów biologicznych i wskaźników chemicznych po procesie sterylizacji i interpretowanie wyników,

• reagowanie na drobne usterki i błędy w trakcie procesu,

• analizowanie wydruku z drukarki urządzenia po zakończonym procesie,

• podejmowanie decyzji o zwolnieniu wsadu sterylizatora.

Wykorzystanie materiału multimedialnego w trakcie zajęć

Praca indywidualna

• Osoba ucząca się tworzy infografikę obrazującą kolejne etapy procesu sterylizacji wysokotemperaturowej, w tym: włączenie i przygotowanie sterylizatora do pracy w danym dniu, przygotowanie zestawów narzędziowych tj. opakowanie ich w odpowiednie dla danego typu sterylizacji bariery sterylne, wybór i przygotowanie testów biologicznych i wskaźników chemicznych, weryfikowanie poprawności uzyskanych wyników testów, reagowanie na potencjalne usterki w trakcie procesu.

• Uczący się tworzy zestaw fiszek dotyczących pojęć, które pojawiały się w materiale multimedialnym, w tym w szczególności: elementów budowy sterylizatorów, testów i wskaźników stosowanych w danym typie sterylizacji wysokotemperaturowej, elementów środków ochrony indywidualnej, których używa postać technika sterylizacji w symulatorze.

• Uczący się, przechodząc przez kolejne etapy symulacji pracy ze sterylizatorem, sprawdza i utrwala całą swoją wiedzę z zakresu zdobytych do tej pory informacji, w tym m.in. zasad doboru bariery sterylnej do narzędzi, zasad wyboru testów i wskaźników do danego typu procesu, zasad dopuszczenia urządzenia do pracy w danym dniu czy cyklu sterylizacyjnym, sposobów i zasad weryfikacji testów i wskaźników, zasad i warunków zwalniania wsadu sterylizatora. Uczący się może sporządzać notatki, zwracając uwagę zwłaszcza na elementy i kroki, które sprawiają mu trudność, których nie pamięta lub które są podobne i mylące z analogicznymi krokami w innych typach sterylizacji.

Praca w grupach

• Uczący się w grupach 3‑4-osobowych wymieniają kolejno etapy pracy ze sterylizatorem danego typu, opisując szczegółowo dany krok, np.: „Po uruchomieniu sterylizatora parowego, testuję jego sprawność, tj. zdolność do usuwania powietrza i penetrację pary wodnej. W tym celu stosuję test Bowie‑Dicka, na opakowaniu którego umieszczony jest dodatkowy wskaźnik chemiczny w postaci żółtego kwadratu. Opakowanie z testem umieszczam w wygrzanej uprzednio komorze sterylizatora i uruchamiam program testowy. Po tym czasie wyjmuję test z komory, używając do tego ochronnych silikonowych rękawic. Zarówno pole na opakowaniu, jak i pola wewnątrz testu, powinny wybarwić się na jednolity czarny kolor. Świadczy to o prawidłowym działaniu urządzenia. Mogę dopuścić je do pracy.” Następnie inny uczący się opowiada o kolejnym kroku. W ten sposób grupa „przechodzi” przez cały proces sterylizacji. Uczący się mogą się nawzajem wspomagać lub poprawiać w przypadku popełnienia błędu przez któregoś z nich. Mogą też zadawać sobie dodatkowe pytania, np. „W którym dokładnie miejscu komory umieszczasz test?”, „Co robisz, jeśli w którymś miejscu test nie jest jednoznacznie przebarwiony?”. Uczący się sprawdzają w ten sposób swoją wiedzę i uczulają się wzajemnie na pewne punkty krytyczne procesu. Po wykonaniu tego zadania, nauczyciel zaprasza wszystkie grupy do dyskusji na forum, zadaje pytanie co sprawiało największe trudności, stara się wyjaśnić wątpliwości.

• Uczący się w grupach 3‑4-osobowych przygotowują wspólnie charakterystykę danego typu sterylizacji (środek sterylizujący, przeznaczenie) oraz wymieniają materiały kompatybilne z daną metodą sterylizacji wysokotemperaturowej (narzędzia odporne na działanie wysokich temperatur). Każdej z grup zostaje przydzielony inny typ sterylizacji (np. z użyciem dużego przelotowego sterylizatora, z użyciem małego autoklawu). Następnie uczący się z każdej grupy kolejno prezentuje zebrane informacje. W przypadku błędnej informacji czy niedostatecznej charakterystyki, uczący się z innej grupy, omawiającej ten sam typ sterylizacji, może sprostować czy uzupełnić wypowiedź pierwszego uczącego się.

Praca z całym zespołem

• Nauczyciel tworzy na tablicy podsumowanie każdej z metod sterylizacji. Uczniowie wymieniają kolejno kroki, jakie podejmuje technik sterylizacji w celu uruchomienia i przygotowania do pracy sterylizatora, wykonania testów sprawności urządzenia, wyboru testów i wskaźników, przeprowadzenia procesu sterylizacji wraz z weryfikacją wyników testów i decyzją o zwolnieniu wsadu. Podsumowanie może być wykonane w formie tabeli, w której w kolejnych kolumnach znajdą się główne etapy pracy ze sterylizatorem oraz szczegółowe czynności wykonywane w ramach każdego z etapów. Nauczyciel może też zaznaczyć, które z etapów są szczególnie ważne czy krytyczne.

• Na podstawie własnych, indywidualnych notatek lub na podstawie podsumowania wypracowanego wspólnymi siłami, uczący się robią schematyczny poster obrazujący kolejne etapy pracy z urządzeniem lub mapę myśli, zawierającą najważniejsze etapy, momenty krytyczne, testy i wskaźniki, zasady BHP, wymagane środki ochrony indywidualnej itp.

• Nauczyciel omawia szczegółowo zasady działania sterylizatorów wysokotemperaturowych, ze wskazaniem na czynnik sterylizujący, zasady bezpieczeństwa, zasady działania sterylizującego danego czynnika. Przy omówieniu sterylizacji wysokotemperaturowej należy omówić sterylizację przy użyciu nasyconej pary wodnej oraz z użyciem suchego gorącego powietrza. Dodatkowo, nauczyciel omawia wraz z uczącymi się różne rodzaje pary wodnej, tj. parę wodną mokrą, nasyconą, suchą, przegrzaną, przechłodzoną (przesyconą).
  Uczący się notują następujące kwestie:

  • jakie narzędzia mogą zostać poddane sterylizacji wysokotemperaturowej,

  • jakie są zalety i wady stosowania sterylizacji wysokotemperaturowej (korzyści i zagrożenia dla środowiska, ewentualne produkty rozpadu czynnika sterylizującego, kwestia bezpieczeństwa stosowanego czynnika sterylizującego dla wyrobów medycznych oraz dla operatora urządzenia),

  • różnice w budowie sterylizatorów parowych, tj. różnice pomiędzy dużym przelotowym sterylizatorem z własną wytwornica pary i małym autoklawem bez wytwornicy.

Wykorzystanie materiału multimedialnego poza zajęciami

Praca indywidualna

• Uczący się przygotowuje się samodzielnie do lekcji odwróconej na temat przeprowadzenia procesu sterylizacji wysokotemperaturowej. Podczas wykonywania symulacji procesu z użyciem symulatora sporządza notatki i wypunktowuje najistotniejsze informacje, np.:

  • główne etapy pracy z urządzeniem,

  • zasady przygotowania i sprawdzenia urządzenia przed przystąpieniem do procesu sterylizacji,

  • wybór narzędzi oraz barier sterylnych dla danego typu sterylizacji,

  • wybór testów i wskaźników dla danego typu sterylizacji,

  • parametry procesu i rodzaj czynnika sterylizującego,

  • weryfikacja testów i wskaźników po procesie,

  • analiza wydruku i zasady zwalniania wsadu narzędziowego.

• Uczący się podczas wykonywania symulacji z użyciem symulatora notuje ewentualne niejasności i pytania, które przedstawi nauczycielowi na kolejnych zajęciach.

Praca w grupach

• Uczący się w grupach 2‑3-osobowych przechodzą przez kolejne etapy symulacji wspólnie, zatrzymując się na wybranych krokach i omawiając szczegółowo te z nich, które sprawiają trudność lub są elementem dyskusyjnym wśród tej grupy.

• Uczący się w grupach 2‑3-osobowych przechodzą przez kolejne etapy symulacji osobno, a następnie sprawdzają swoją wiedzę i praktyczne umiejętności obsługi sterylizatora wysokotemperaturowego, zadając sobie pytania odnośnie poszczególnych etapów, np.: „Co zrobisz, gdy jedno z pól w teście Bowie‑Dicka nie przebarwi się do końca?”, lub testów i wskaźników do kontroli procesu, np.: „Jakich wskaźników chemicznych użyjesz do kontroli procesu w autoklawie? Jak powinien wyglądać ten test po prawidłowym przebiegu procesu?” czy „Jakie parametry fizyczne musisz skontrolować i czy w ogóle, jeśli wyniki wskaźnika chemicznego i testu biologicznego są prawidłowe?”. Uczący się zadają sobie wzajemnie pytania, wzmacniając w ten sposób swoją postawę osoby decyzyjnej w kwestii podejmowania kroków jako technik sterylizacji w trakcie przeprowadzania procesu i sprawdzają wyrywkowo swoją wiedzę z całego zakresu zasad sterylizacji. W przypadku kwestii spornych lub dodatkowych pytań uczący się mogą je zanotować i omówić potem na forum z nauczycielem i innymi uczącymi się.

Wykorzystanie materiału multimedialnego do indywidualizacji pracy z uczącymi się

Indywidualizacja pracy z uczącymi się, którzy nie mają problemów z opanowaniem materiału

• Uczący się mogą zapoznać się z instrukcją obsługi urządzenia i potencjalnymi usterkami - poza tymi prezentowanymi w symulatorze, a dostarczonymi przez nauczyciela - które mogą się zdarzyć podczas obsługi danego typu sterylizatora. Po wykonaniu zadania, nauczyciel zadaje pytania uczącemu się dotyczące działań technika sterylizacji związanych z obsługą sterylizatora w sytuacjach typowych oraz sytuacjach problemowych (kiedy pojawiają się usterki).

• Uczący się mogą poszerzyć swoją wiedzę poprzez odszukanie w materiałach książkowych czy w Internecie informacji na temat innych niż prezentowane w symulatorze typów sterylizacji wysokotemperaturowej, o ile nie zostały one wcześniej omówione przez nauczyciela na forum całego zespołu. Uczący się mogą wymieniać się między sobą pozyskanymi informacjami, dyskutować, omówić zalety i wady każdej z tych metod, W przypadku wątpliwości uczący się proszą o wyjaśnienie nauczyciela.

• Uczący się mogą wzajemnie stawiać sobie wyzwania w postaci wymieniania nazw testów biologicznych i wskaźników chemicznych, stosowanych również w innych typach sterylizacji lub w całym procesie dekontaminacji, łącznie z dezynfekcją i myciem. Uczący się sprawdzają w ten sposób swoją wiedzę na temat różnorodnych wskaźników i testów, ich kolorów i zmian barwnych pod wpływem procesu, które mogą być (zarówno testy, jak i zmiany barwne) podobne do siebie.

• Po przejściu symulatora uczący się mogą przygotować dla innych schemat, opisujący kolejne kroki technika sterylizacji w trakcie obsługi urządzenia, z wybranymi polami pozostawionymi do uzupełnienia, tj. „Jaki powinien być kolejny krok?”. Mogą umieścić w tych polach np. dwie lub trzy możliwe odpowiedzi do wyboru, lub - dla dodatkowego utrudnienia - pozostawić je puste, a następnie wymienić się schematami między sobą i wypełnić puste luki, dopełniając proces obsługi sterylizatora.

• Nauczyciel prezentuje osobom uczącym się dowolne narzędzie lub wyrób medyczny podlegający sterylizacji, składający się z różnych części i wymagający demontażu do procesu dekontaminacji, np. zawierający elementy metalowe, gumowe, silikonowe, z tworzyw porowatych, nieporowatych, elementy kanałowe, plastikowe itd. Następnie uczący się „demontują” narzędzie i kwalifikują poszczególne elementy do różnych typów sterylizacji, nie tylko wysokotemperaturowej. W przypadku wątpliwości mogą odszukać, np. w Internecie, kartę specyfikacji danego wyrobu i zalecenia producenta odnośnie kwalifikacji sterylizacyjnej danego wyrobu. W przypadku wątpliwości omawiają je z nauczycielem.

Indywidualizacja pracy z uczącymi się, którzy mają problemy z opanowaniem materiału

• Symulator sterylizatora wysokotemperaturowego jest materiałem, w którym uczący się nie jest poddany presji czasu oraz w którym umieszczone są opisy każdego kroku i podpowiedzi, w postaci migającego kursora, gdy uczący się zwleka z kliknięciem w odpowiednie miejsce. Narzędzie to daje więc możliwość nie tylko przejścia całego procesu sterylizacji nawet uczącym się mającym problemy z opanowaniem materiału, ale też sporządzania notatek na każdym etapie i notowania pytań i niejasności. Następnie uczący się może po kolei omówić je z nauczycielem lub pozostałymi uczącymi się (pod kontrolą nauczyciela), którzy mogą podpowiedzieć sposób zapamiętania pewnych podobnych w typach sterylizacji kwestii czy wyjaśnić, jak dany element został przez nich zrozumiany.

• Dodatkowym wzmocnieniem w uczeniu się może być przedstawienie przez prowadzącego na zajęciach materiału symulatora, zwłaszcza tych etapów, które sprawiły uczącym się szczególną trudność, lub których nie rozumieją w tym procesie. Każdy z uczących się może sporządzić własne notatki i zapisać pytania, które następnie zaprezentuje na forum lub nauczyciel może uruchomić symulator na swoim urządzeniu i wspólnie z uczącymi się „przejść” materiał krok po kroku, zatrzymując się i wyjaśniając szczegółowo problematyczne i niezrozumiałe etapy.

Tytuł materiału multimedialnego

Wirtualna Centralna Sterylizatornia, strefa brudna, czysta i sterylna

Typ materiału multimedialnego

Wirtualna wycieczka

Opis zawartości merytorycznej materiału multimedialnego i powiązania pomiędzy elementami materiału multimedialnego

Wirtualna wycieczka przeprowadza uczącego się przez strefy centralnej sterylizatorni, to jest przez strefę brudną, czystą i sterylną w postaci wycieczki w panoramie 360°. W pomieszczeniach każdej strefy uczący się ma możliwość zapoznać się z rozmieszczeniem sprzętów, urządzeń, blatów roboczych, a także specjalnych miejsc dedykowanych odbieraniu/nadawaniu odpowiednio brudnych i czystych narzędzi oraz rozmieszczeniem śluz umywalkowo‑fartuchowych, umożliwiających kontrolowane i bezpieczne przejście pomiędzy strefami - brudną i czystą, czystą i sterylną. Ten wirtualny spacer umożliwia poruszanie się pomiędzy strefami, a klikając na poszczególne elementy wyposażenia stref centralnej sterylizatorni uczącemu się wyświetlane są nazwy sprzętów i obiektów.

Materiał jest powiązany z kryteriami weryfikacji, zgodnie z którymi uczący się:
MED.12.5.1)3) wybiera urządzenie do sterylizacji sprzętu i wyrobu medycznego.

Wirtualna wycieczka jest powiązana z:

• filmem instruktażowym „Przygotowanie sterylizatora do pracy”,

• symulatorem „Sterylizator niskotemperaturowy”,

• symulatorem „Sterylizator parowy”.

Wirtualna wycieczka jest dopełnieniem całości materiału, powtórzeniem i usystematyzowaniem wiadomości uczącego się na temat wykonywanych czynności i miejsc w centralnej sterylizatorni, w których się je realizuje. Jest to materiał powiązany z symulatorami i filmem instruktażowym, jest jednak od nich niezależny w kwestii kolejności odtwarzania i zapoznawania się z nim.

Materiały sprawdzające powiązane z wirtualną wycieczką:

• krzyżówka „Wyposażenie centralnej sterylizatorni”,

• zadanie ukierunkowane na porządkowanie „Czynności technika sterylizacji w strefie czystej i sterylnej”,

• zadanie typu prawda czy fałsz „Przebieg procesu sterylizacji w centralnej sterylizatorni”.

Cele szczegółowe materiału multimedialnego

Materiał wspiera osiągnięcie następującego celów:

• nazywanie kolejnych pomieszczeń centralnej sterylizatorni,

• objaśnianie zasad i kolejności przejścia pomiędzy strefami,

• rozpoznawanie i nazywanie obiektów w poszczególnych strefach.

Wykorzystanie materiału multimedialnego w trakcie zajęć

Praca indywidualna

• Uczący się rysuje schematycznie poszczególne strefy centralnej sterylizatorni, wraz z przyporządkowaniem do nich określonych sprzętów i urządzeń.

• Uczący się notuje wszelkie niejasności (np. dotyczące zastosowania danego sprzętu, wzajemne usytuowanie urządzeń względem siebie) i omawia je z nauczycielem.

Praca w grupach

• Uczący się w grupach 2‑3-osobowych sporządzają na podstawie wirtualnego spaceru plakat obrazujący schematyczny plan centralnej sterylizatorni. Mogą użyć w tym celu symbolicznych kolorów, np. czerwonego dla strefy brudnej, żółtego dla strefy czystej i zielonego dla strefy sterylnej. Dodatkowo, uczący się mogą zaznaczyć na planie miejsca, w których może dojść do zagrożenia lub wypadku czy dopisać podstawowe zasady BHP obowiązujące w poszczególnych strefach. Również w tym przypadku można użyć symboliki, np. znaków drogowych (odpowiednio: znaki zakazu, znaki ostrzegawcze, znaki nakazu).

• Uczący się w grupach 2‑3-osobowych wymieniają i omawiają zasady BHP obowiązujące w centralnej sterylizatorni oraz przedstawiają wytyczne producentów w zależności od rodzaju urządzenia. Następnie komentują poprawność rozmieszczenia sprzętów w obrębie centralnej sterylizatorni przedstawionej w wirtualnej wycieczce, a ewentualne wątpliwości omawiają wspólnie z nauczycielem.

Praca z całym zespołem

• Podczas pracy z całym zespołem warto zorganizować dyskusję na temat znajomości międzynarodowych norm sterylizacji, obowiązujących oznakowań w zależności od klasy ryzyka urządzenia i wyrobów medycznych.

• Nauczyciel może przeprowadzić burzę mózgów na temat wprowadzenia zmian, udogodnień czy alternatywnych rozwiązań w zaprezentowanej w wirtualnej wycieczce centralnej sterylizatorni.

• Nauczyciel zwraca uwagę na poszczególne pomieszczenia i elementy wyposażenia, np. obecność śluz umywalkowo‑fartuchowych pomiędzy strefami, umieszczenie wind transportowych czy rozmieszczenie dozowników z płynem do dezynfekcji rąk.

Wykorzystanie materiału multimedialnego poza zajęciami

Praca indywidualna

• Uczący się przygotowuje się samodzielnie do lekcji odwróconej na temat pomieszczeń i organizacji centralnej sterylizatorni, notuje nazwy poszczególnych pomieszczeń, wraz z przyporządkowaniem do nich określonych sprzętów i urządzeń. Może dzięki temu zwrócić uwagę np. na:

  • rozmieszczenie śluz umywalkowo‑fartuchowych pomiędzy strefami,

  • rozmieszczenie przestrzenne urządzeń i sprzętów w obrębie danej strefy,

  • umieszczenie środków ochrony indywidualnej w poszczególnych pomieszczeniach.

Praca w grupach

• Uczący się w grupach 2‑3-osobowych przygotowują plan centralnej sterylizatorni w postaci pustych pól na kartce/kartkach. Następnie na zmianę wpisują do poszczególnych stref sprzęty, urządzenia i elementy wyposażenia zapamiętane z wirtualnego spaceru. Mogą to robić w obrębie całego planu lub np. podzielić się strefami i „wypełnić” je sprzętem, po czym wymienić się kartkami i omówić ewentualne wątpliwości, niezgodności między sobą. W przypadku dodatkowych pytań uczący się notują je i omawiają potem z nauczycielem w trakcie zajęć.

Wykorzystanie materiału multimedialnego do indywidualizacji pracy z uczącymi się

Indywidualizacja pracy z uczącymi się, którzy nie mają problemów z opanowaniem materiału

• Uczący się mogą zaprojektować plan centralnej sterylizatorni wg własnego projektu pt.: „idealna centralna sterylizatornia”, umieszczając w jej obrębie sprzęty i urządzenia według kryteriów takich jak:

  • bezpieczeństwo instalacji urządzenia według kwalifikacji instalacyjnej, operacyjnej i procesowej,

  • wygoda poruszania się w obrębie strefy,

  • zachowanie zasad BHP.

• Następnie uczący się przedstawiają plan pozostałym uczącym się, którzy wykonywali analogiczny projekt lub nauczycielowi i wspólnie omawiają, wskazując na mocne i atrakcyjne strony, jak również na słabe punkty czy elementy potencjalnie stanowiące zagrożenie (jeśli takie są).

• Uczący się wybierają dowolne narzędzie lub wyrób medyczny i opisują jego drogę przez pomieszczenia centralnej sterylizatorni, począwszy od odebrania „brudnego” wyrobu z sali operacyjnej, aż do przekazania go ponownie na salę jako wyrobu czystego. Dzięki temu uczący się mogą łatwiej zapamiętać rozmieszczenie pomieszczeń i urządzeń w centralnej sterylizatorni, ale też sprawdzają i utrwalają swoją wiedzę na temat sposobu dekontaminacji różnych wyrobów medycznych (w tym wymagających dezynfekcji niskiego, średniego i wysokiego stopnia). Jest to zadanie łączące w sobie nie tylko elementy z wirtualnego spaceru, ale także z zakresu całej wiedzy uczących się na temat procesu dekontaminacji, stanowi więc z jednej strony ciekawą zabawę, a z drugiej - wyzwanie.

Indywidualizacja pracy z uczącymi się, którzy mają problemy z opanowaniem materiału

• Wirtualna wycieczka jest materiałem, w obrębie którego uczący się może przez dowolną ilość czasu spacerować po pomieszczeniach centralnej sterylizatorni i zapoznawać się kolejno z urządzeniami poprzez klikanie na nie i wyświetlanie ich nazw, jednocześnie robiąc notatki. Następnie może narysować schematyczny plan centralnej sterylizatorni, używając kolorów z łatwą do zapamiętania symboliką:

  • strefa brudna - kolor czerwony - brudne narzędzia prosto z bloku operacyjnego, obecna kontaminacja, ewentualne resztki materiału biologicznego widoczne gołym okiem,

  • strefa czysta - kolor żółty - narzędzia umyte i zdezynfekowane, ale nadal niejałowe,

  • strefa sterylna - kolor zielony - narzędzia wysterylizowane, czyste pod względem mikrobiologicznym, bezpieczne, gotowe do przekazania na blok operacyjny.

• Używając planu z ww. punktu, przy zachowaniu symboliki kolorów, uczący się może umieścić na planie poszczególne sprzęty. Kolory pomogą lepiej zapamiętać i skojarzyć wizualnie przynależność poszczególnych urządzeń do danej strefy. Uczący się może też wykonać to zadanie razem z nauczycielem i - w przypadku wahania lub problemów na którymś z kroków - nauczyciel może dodatkowo omówić tę kwestię, uszczegółowić.

• Dodatkowym ułatwieniem w uczeniu się może być przedstawienie przez prowadzącego na zajęciach materiału w postaci wspólnej wirtualnej wycieczki. W punktach szczególnie dla uczących się problematycznych nauczyciel może zatrzymać się i omówić szerzej dane zagadnienie, np. uzasadnienie umieszczenia danego urządzenia w tej, a nie innej strefie czy konieczność rozmieszczenia środków ochrony indywidualnej w określony sposób.

Powrót do spisu treści6Powrót do spisu treści

Typ i tytuł materiału sprawdzającego

Test wielokrotnego wyboru z jedną odpowiedzią prawidłową „Obsługa sterylizatora wysokotemperaturowego – parowego”

Opis materiału sprawdzającego

Test składa się z dziesięciu pytań o różnym stopniu trudności: pięciu łatwych, trzech średnio trudnych i dwóch trudnych. Czas rozwiązania testu to 15 minut (1,5 minuty na każde pytanie). Próg zaliczenia testu wynosi 60%. System losuje kolejność pytań i kolejność dystraktorów.

Test dotyczy sprawdzenia oraz przygotowania sterylizatora parowego do pracy i związanych z tym czynności wykonywanych przez technika sterylizacji.

Test daje nauczycielowi możliwość sprawdzenia wiedzy uczących się. Wyniki testów wskażą nauczycielowi, które zagadnienia wymagają uzupełnienia poprzez powrót do konkretnych fragmentów materiałów multimedialnych.

Istnieje możliwość sprawdzenia poprawności wykonania zadania, a także:

• wielokrotnego powtórzenia wykonania ćwiczenia i jego sprawdzenia – aż do momentu, gdy rozwiązanie będzie w pełni poprawne.

• wyświetlania wskazówek naprowadzających w przypadku błędnej odpowiedzi.

Do dyspozycji nauczyciela pozostają informacje zwrotne, które – mimo iż są kierowane do uczących się – mogą wspomóc nauczyciela w indywidualnej ocenie postępów uczącego się, a także wskazać jego mocne strony. W przypadku błędnej odpowiedzi, nauczyciel może wykorzystać wskazówki naprowadzające.

Uczący się mogą dzięki testowi sami sprawdzić poziom swojej wiedzy.

Materiał sprawdzający jest powiązany z symulatorem „Sterylizator parowy”.

Kryteria weryfikacji, powiązane z materiałem sprawdzającym

Materiał sprawdza spełnienie kryteriów weryfikacji, zgodnie z którymi uczący się:
MED.12.5.1)1) opisuje rodzaje, parametry i fazy procesu sterylizacji nisko- i wysokotemperaturowej,
MED.12.5.2)1) opisuje rodzaje kontroli urządzeń wykorzystywanych do sterylizacji,
MED.12.5.2)2) opisuje zasadę działania testów do kontroli urządzeń wykorzystywanych do sterylizacji,
MED.12.5.2)3) stosuje przepisy i normy dotyczące urządzeń wykorzystywanych do sterylizacji,
MED.12.5.2)4) opisuje czynniki mające wpływ na dopuszczenie urządzeń do pracy,
MED.12.5.2)5) sprawdza i interpretuje wyniki testów kontroli sprawności urządzeń wykorzystywanych do sterylizacji,
MED.12.5.2)6) decyduje o dopuszczeniu urządzeń wykorzystywanych do sterylizacji do pracy,
MED.12.5.5)1) opisuje wskaźniki kontroli procesów sterylizacji (fizyczne, chemiczne, biologiczne),
MED.12.5.5)2) rozpoznaje wskaźniki kontroli chemicznej i biologicznej,
MED.12.5.5)3) objaśnia sposób działania wskaźników chemicznych i biologicznych,
MED.12.5.5)4) opisuje budowę wskaźników chemicznych i biologicznych,
MED.12.5.5)5) dobiera wskaźniki chemiczne i biologiczne do metod procesu sterylizacji niskotemperaturowej i wysokotemperaturowej,
MED.12.5.5)6) stosuje wskaźniki kontroli fizycznej, chemicznej i biologicznej w procesie sterylizacji.

Typ i tytuł materiału sprawdzającego

Dobieranie w pary „Testy i wskaźniki do procesów sterylizacji”

Opis materiału sprawdzającego

Jest to zadanie trudne. Zawiera pięć grafik testów biologicznych i wskaźników chemicznych do różnych typów sterylizacji: wysokotemperaturowej – parowej, niskotemperaturowej – gazowej i niskotemperaturowej – plazmowej. Do każdego z nich należy dopasować jeden z pięciu opisów tych testów i wskaźników.

Zadanie sprawdza opanowanie przez uczącego się znajomości różnych testów i ich form (paskowe, fiolkowe) w zależności od typu procesu sterylizacji.

Zadanie daje nauczycielowi możliwość sprawdzenia praktycznej wiedzy uczących się. Nauczyciel może otrzymać od uczących się uzyskany wynik celem weryfikacji. Wynik zadania wskaże nauczycielowi, czy zagadnienie wymaga uzupełnienia lub wyjaśnienia. Nauczyciel ma możliwość sprawdzenia poprawności wykonania zadania. Może wielokrotnie powtórzyć wykonywanie ćwiczenia i jego sprawdzanie.

Do dyspozycji nauczyciela pozostają informacje zwrotne, które – mimo iż są kierowane do uczących się – mogą wspomóc nauczyciela w indywidualnej ocenie postępów uczącego się oraz wskazać jego mocne strony i drogi osiągnięcia sukcesu.

Uczący się mogą dzięki zadaniu sami sprawdzić poziom swojej wiedzy.

Materiał sprawdzający jest powiązany z:

• symulatorem „Sterylizator parowy”,

• symulatorem „Sterylizator niskotemperaturowy”.

Kryteria weryfikacji, powiązane z materiałem sprawdzającym

Materiał sprawdza spełnienie kryteriów weryfikacji, zgodnie z którymi uczący się:
MED.12.5.2)2) opisuje zasadę działania testów do kontroli urządzeń wykorzystywanych do sterylizacji,
MED.12.5.5)1) opisuje wskaźniki kontroli procesów sterylizacji (fizyczne, chemiczne, biologiczne),
MED.12.5.5)2) rozpoznaje wskaźniki kontroli chemicznej i biologicznej,
MED.12.5.5)3) objaśnia sposób działania wskaźników chemicznych i biologicznych,
MED.12.5.5)4) opisuje budowę wskaźników chemicznych i biologicznych,
MED.12.5.5)5) dobiera wskaźniki chemiczne i biologiczne do metod procesu sterylizacji niskotemperaturowej i wysokotemperaturowej,
MED.12.5.5)6) stosuje wskaźniki kontroli fizycznej, chemicznej i biologicznej w procesie sterylizacji.

Typ i tytuł materiału sprawdzającego

Zadanie z lukami „Test sprawności sterylizatora parowego”

Opis materiału sprawdzającego

Jest to zadanie średnio trudne, w którym trzeba uzupełnić brakujące wyrażenia w tekście dotyczącym wykonania testu sprawności urządzenia sterylizującego parowego przed przystąpieniem do pracy. Uczący się ma do dyspozycji piętnaście wyrażeń, z których należy wybrać sześć poprawnych i umieścić je we wskazanych miejscach w tekście. Wśród wyrażeń znajduje się zatem dziewięć dystraktorów.

Zadanie daje nauczycielowi możliwość sprawdzenia wiedzy uczących się. Nauczyciel może otrzymać od uczących się uzyskane wyniki celem weryfikacji. Nauczyciel ma możliwość sprawdzenia poprawności wykonania zadania. Może wielokrotnie polecić wykonywanie ćwiczenia i jego sprawdzanie.

Uczący się mogą dzięki zadaniu sami sprawdzić poziom swojej wiedzy.

Materiał sprawdzający jest powiązany z filmem instruktażowym „Przygotowanie sterylizatora do pracy”.

Kryteria weryfikacji, powiązane z materiałem sprawdzającym

Materiał sprawdza spełnienie kryterium weryfikacji, zgodnie z którym uczący się:
MED.12.5.2)1) opisuje rodzaje kontroli urządzeń wykorzystywanych do sterylizacji,
MED.12.5.2)2) opisuje zasadę działania testów do kontroli urządzeń wykorzystywanych do sterylizacji,
MED.12.5.2)3) stosuje przepisy i normy dotyczące urządzeń wykorzystywanych do sterylizacji,
MED.12.5.2)4) opisuje czynniki mające wpływ na dopuszczenie urządzeń do pracy,
MED.12.5.2)5) sprawdza i interpretuje wyniki testów kontroli sprawności urządzeń wykorzystywanych do sterylizacji,
MED.12.5.2)6) decyduje o dopuszczeniu urządzeń wykorzystywanych do sterylizacji do pracy,
MED.12.5.5)1) opisuje wskaźniki kontroli procesów sterylizacji (fizyczne, chemiczne, biologiczne),
MED.12.5.5)2) rozpoznaje wskaźniki kontroli chemicznej i biologicznej,
MED.12.5.5)3) objaśnia sposób działania wskaźników chemicznych i biologicznych,
MED.12.5.5)4) opisuje budowę wskaźników chemicznych i biologicznych,
MED.12.5.5)5) dobiera wskaźniki chemiczne i biologiczne do metod procesu sterylizacji niskotemperaturowej i wysokotemperaturowej,
MED.12.5.5)6) stosuje wskaźniki kontroli fizycznej, chemicznej i biologicznej w procesie sterylizacji.

Typ i tytuł materiału sprawdzającego

Zadanie ukierunkowane na porządkowanie „Czynności technika sterylizacji w strefie czystej i sterylnej”

Opis materiału sprawdzającego

Zadanie łatwe, polega na uszeregowaniu we właściwej kolejności dziewięciu kroków, opisujących czynności związane z przygotowaniem wsadu narzędziowego oraz testów biologicznych i wskaźników chemicznych do procesu sterylizacji, a także przeprowadzenie go i zwolnienie wsadu.

Zadanie sprawdza umiejętność poruszania się uczącego się w obrębie strefy czystej, strefy sterylnej oraz wykonywanych w nich kolejnych czynności.

Zadanie daje nauczycielowi możliwość sprawdzenia praktycznej wiedzy uczących się. Nauczyciel może otrzymać od uczących się uzyskany wynik celem weryfikacji. Wynik zadania wskaże nauczycielowi, czy zagadnienie wymaga uzupełnienia lub wyjaśnienia. Nauczyciel ma możliwość sprawdzenia poprawności wykonania zadania. Może wielokrotnie powtórzyć wykonywanie ćwiczenia i jego sprawdzanie.

Do dyspozycji nauczyciela pozostają informacje zwrotne, które – mimo iż są kierowane do uczących się – mogą wspomóc nauczyciela w indywidualnej ocenie postępów uczącego się.

Uczący się mogą dzięki zadaniu sami sprawdzić poziom swojej wiedzy.

Materiał sprawdzający jest powiązany z:

• symulatorem „Sterylizator parowy”,

• symulatorem „Sterylizator niskotemperaturowy”,

• wirtualną wycieczką „Wirtualna Centralna Sterylizatornia, strefa brudna, czysta i sterylna”.

Kryteria weryfikacji, powiązane z materiałem sprawdzającym

Materiał sprawdza spełnienie kryteriów weryfikacji, zgodnie z którymi uczący się:
MED.12.5.1)1) opisuje rodzaje, parametry i fazy procesu sterylizacji nisko- i wysokotemperaturowej,
MED.12.5.1)3) wybiera urządzenie do sterylizacji sprzętu i wyrobu medycznego,
MED.12.5.1)4) wybiera program do sterylizacji zgodnie z instrukcją producenta sprzętu i wyrobu medycznego,
MED.12.5.1)5) przygotowuje wsad i załadunek do procesu sterylizacji,
MED.12.5.2)5) sprawdza i interpretuje wyniki testów kontroli sprawności urządzeń wykorzystywanych do sterylizacji,
MED.12.5.2)6) decyduje o dopuszczeniu urządzeń wykorzystywanych do sterylizacji do pracy,
MED.12.5.5)1) opisuje wskaźniki kontroli procesów sterylizacji (fizyczne, chemiczne, biologiczne),
MED.12.5.5)5) dobiera wskaźniki chemiczne i biologiczne do metod procesu sterylizacji niskotemperaturowej i wysokotemperaturowej,
MED.12.5.5)6) stosuje wskaźniki kontroli fizycznej, chemicznej i biologicznej w procesie sterylizacji.

Typ i tytuł materiału sprawdzającego

Krzyżówka „Wyposażenie centralnej sterylizatorni”

Opis materiału sprawdzającego

Krzyżówka składa się z pięciu haseł, które uczący się musi odgadnąć, aby pojawiło się hasło główne „śluza”. Po poprawnym rozwiązaniu krzyżówki uczący się odpowiada na dodatkowe pytanie otwarte dotyczące pomieszczenia, którym jest śluza umywalkowo‑fartuchowa. Jest to zadanie średnio trudne.

Wszystkie hasła dotyczą pomieszczeń i wyposażenia pomieszczeń w centralnej sterylizatorni.

Zadanie daje nauczycielowi możliwość sprawdzenia wiedzy uczących się.
Nauczyciel może otrzymać od uczących się uzyskany wynik celem weryfikacji. Wynik zadania wskaże nauczycielowi, czy zagadnienie wymaga uzupełnienia lub wyjaśnienia. Nauczyciel ma możliwość sprawdzenia poprawności wykonania zadania. Może wielokrotnie powtórzyć wykonywanie ćwiczenia i jego sprawdzanie.

Do dyspozycji nauczyciela pozostają informacje zwrotne, które – mimo iż są kierowane do uczących się – mogą wspomóc nauczyciela w indywidualnej ocenie postępów uczącego się.

Materiał sprawdzający jest powiązany z wirtualną wycieczką „Wirtualna Centralna Sterylizatornia, strefa brudna, czysta i sterylna”.

Kryteria weryfikacji, powiązane z materiałem sprawdzającym

Materiał sprawdza spełnienie kryteriów weryfikacji, zgodnie z którymi uczący się:
MED.12.5.1)3) wybiera urządzenie do sterylizacji sprzętu i wyrobu medycznego.

Typ i tytuł materiału sprawdzającego

Zadanie typu prawda czy fałsz „Przebieg procesu sterylizacji w centralnej sterylizatorni”

Opis materiału sprawdzającego

Jest to zadanie średnio trudne, zawierające siedem zdań dotyczących czynności wykonywanych przez technika sterylizacji podczas przebiegu procesu sterylizacji.<br Uczący się ma zdecydować, które ze zdań są prawdziwe, a które fałszywe. Zadanie zawiera trzy zdania prawdziwe i cztery zdania fałszywe.

Zadanie daje nauczycielowi możliwość sprawdzenia praktycznej wiedzy uczących się. Nauczyciel może otrzymać od uczących się uzyskany wynik celem weryfikacji. Wynik zadania wskaże nauczycielowi, czy zagadnienie wymaga uzupełnienia lub wyjaśnienia. Nauczyciel ma możliwość sprawdzenia poprawności wykonania zadania. Może wielokrotnie powtórzyć wykonywanie ćwiczenia i jego sprawdzanie.

Uczący się mogą dzięki zadaniu sami sprawdzić poziom swojej wiedzy.

Materiał sprawdzający jest powiązany z:

• filmem instruktażowym „Przygotowanie sterylizatora do pracy”,

• symulatorem „Sterylizator parowy”,

• symulatorem „Sterylizator niskotemperaturowy”,

• wirtualną wycieczką „Wirtualna Centralna Sterylizatornia, strefa brudna, czysta i sterylna”.

Kryteria weryfikacji, powiązane z materiałem sprawdzającym

Materiał sprawdza spełnienie kryteriów weryfikacji, zgodnie z którymi uczący się:
MED.12.5.1)7) wyjaśnia sposób przygotowania wsadu i załadunku do procesu sterylizacji,
MED.12.5.2)1) opisuje rodzaje kontroli urządzeń wykorzystywanych do sterylizacji,
MED.12.5.2)2) opisuje zasadę działania testów do kontroli urządzeń wykorzystywanych do sterylizacji,
MED.12.5.2)3) stosuje przepisy i normy dotyczące urządzeń wykorzystywanych do sterylizacji,
MED.12.5.2)4) opisuje czynniki mające wpływ na dopuszczenie urządzeń do pracy,
MED.12.5.2)6) decyduje o dopuszczeniu urządzeń wykorzystywanych do sterylizacji do pracy,
MED.12.5.5)2) rozpoznaje wskaźniki kontroli chemicznej i biologicznej,
MED.12.5.5)3) objaśnia sposób działania wskaźników chemicznych i biologicznych,
MED.12.5.5)5) dobiera wskaźniki chemiczne i biologiczne do metod procesu sterylizacji niskotemperaturowej i wysokotemperaturowej,
MED.12.5.5)6) stosuje wskaźniki kontroli fizycznej, chemicznej i biologicznej w procesie sterylizacji.

Typ i tytuł materiału sprawdzającego

Dopasowanie elementów do grafu/schematu „Analiza wydruku po zakończonym procesie sterylizacji”

Opis materiału sprawdzającego

Jest to zadanie średnio trudne. Polega na dopasowaniu wyrażeń/informacji do czterech pustych miejsc na wydruku ze sterylizatora po zakończonym procesie sterylizacji. Uczący się ma do wypełnienia dwa różne wydruki:

• po zakończonym procesie sterylizacji niskotemperaturowej – plazmowej,

• po zakończonym procesie sterylizacji wysokotemperaturowej – parowej.

Oprócz czterech poprawnych wyrażeń zadanie zawiera też siedem dystraktorów.

Zadanie daje nauczycielowi możliwość sprawdzenia praktycznej wiedzy uczących się.
Nauczyciel może otrzymać od uczących się uzyskany wynik celem weryfikacji. Wynik zadania wskaże nauczycielowi, czy zagadnienie wymaga uzupełnienia lub wyjaśnienia. Nauczyciel ma możliwość sprawdzenia poprawności wykonania zadania. Może wielokrotnie powtórzyć wykonywanie ćwiczenia i jego sprawdzanie.

Do dyspozycji nauczyciela pozostają informacje zwrotne, które – mimo iż są kierowane do uczących się – mogą wspomóc nauczyciela w indywidualnej ocenie postępów uczącego się oraz wskazać jego mocne strony i drogi osiągnięcia sukcesu.

Materiał sprawdzający jest powiązany z:

• symulatorem „Sterylizator parowy”,

• symulatorem „Sterylizator niskotemperaturowy”.

Kryteria weryfikacji, powiązane z materiałem sprawdzającym

Materiał sprawdza spełnienie kryteriów weryfikacji, zgodnie z którymi uczący się:
MED.12.5.1)1) opisuje rodzaje, parametry i fazy procesu sterylizacji nisko- i wysokotemperaturowej,
MED.12.5.2)1) opisuje rodzaje kontroli urządzeń wykorzystywanych do sterylizacji,
MED.12.5.2)3) stosuje przepisy i normy dotyczące urządzeń wykorzystywanych do sterylizacji,
MED.12.5.2)5) sprawdza i interpretuje wyniki testów kontroli sprawności urządzeń wykorzystywanych do sterylizacji,
MED.12.5.5)1) opisuje wskaźniki kontroli procesów sterylizacji (fizyczne, chemiczne, biologiczne),
MED.12.5.5)6) stosuje wskaźniki kontroli fizycznej, chemicznej i biologicznej w procesie sterylizacji.

Typ i tytuł materiału sprawdzającego

Uzupełnianie podpisów obrazka „Budowa sterylizatora niskotemperaturowego”

Opis materiału sprawdzającego

Jest to zadanie łatwe. Polega na przeciągnięciu podpisów elementów konstrukcyjnych urządzenia sterylizującego do odpowiednich miejsc na grafice przedstawiającej to urządzenie. Uczący się ma podpisać elementy dwóch urządzeń:

• sterylizatora niskotemperaturowego – gazowego (zadanie posiada jedenaście wyrażeń, w tym sześć poprawnych odpowiedzi i pięć dystraktorów),

• sterylizatora niskotemperaturowego – plazmowego (zadanie posiada dziesięć wyrażeń, w tym sześć poprawnych odpowiedzi i cztery dystraktory).

Zadanie sprawdza wiedzę uczących się z zakresu ogólnej konstrukcji sterylizatorów niskotemperaturowych, co jest niezbędne do ich prawidłowej i bezpiecznej obsługi.

Zadanie daje nauczycielowi możliwość sprawdzenia praktycznej wiedzy uczących się.

Nauczyciel może otrzymać od uczących się uzyskany wynik celem weryfikacji. Wynik zadania wskaże nauczycielowi, czy zagadnienie wymaga uzupełnienia lub wyjaśnienia. Nauczyciel ma możliwość sprawdzenia poprawności wykonania zadania. Może wielokrotnie powtórzyć wykonywanie ćwiczenia i jego sprawdzanie.

Do dyspozycji nauczyciela pozostają informacje zwrotne, które – mimo iż są kierowane do uczących się – mogą wspomóc nauczyciela w indywidualnej ocenie postępów uczącego się.

Uczący się mogą dzięki zadaniu sami sprawdzić poziom swojej wiedzy.

Materiał sprawdzający jest powiązany z symulatorem „Sterylizator niskotemperaturowy”.

Kryteria weryfikacji, powiązane z materiałem sprawdzającym

Materiał sprawdza spełnienie kryteriów weryfikacji, zgodnie z którymi uczący się:
MED.12.5.1)3) wybiera urządzenie do sterylizacji sprzętu i wyrobu medycznego.

Powrót do spisu treści6Powrót do spisu treści

E‑materiały ułatwiają zindywidualizowanie procesu dydaktycznego, co jest szczególnie istotne dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Odtwarzanie każdego e‑materiału jest możliwe również w trybie dostępności, który zawiera alternatywne wersje materiałów dostępne dla użytkowników z dysfunkcjami wzroku, słuchu. Ułatwia to dostęp do informacji, likwiduje niektóre bariery społeczne i komunikacyjne oraz zapewnia wyrównywanie szans.

Powrót do spisu treści6Powrót do spisu treści

Minimalne wymagania sprzętowe zgodne z wymaganiami zpe.gov.pl

Powrót do spisu treści6Powrót do spisu treści