Spis treści

• Cele i efekty kształcenia1Cele i efekty kształcenia

• Struktura e‑materiału2Struktura e‑materiału

• Wskazówki do wykorzystania e‑materiału w pracy dydaktycznej dla zawodu technik transportu kolejowego3Wskazówki do wykorzystania e‑materiału w pracy dydaktycznej dla zawodu technik transportu kolejowego

• Wymagania techniczne4Wymagania techniczne

Cele i efekty kształcenia

E‑materiał uwzględnia treści, które pozwolą na osiągnięcie, zgodnie z podstawą programową, celów kształcenia w zawodzie technika transportu kolejowego. Tematyka e‑materiału służy przygotowaniu absolwenta do profesjonalnego wykonywania zadań zawodowych.

E‑zasób przeznaczony dla kwalifikacji:

$\text{TKO}.08.$ Planowanie i realizacja przewozów kolejowych w zawodzie technik transportu kolejowego $3 1 1 9 2 8$

Cele kształcenia

Wspiera osiąganie celów kształcenia określonych dla kwalifikacji $\text{TKO}.08.$ Planowanie i realizacja przewozów kolejowych:

• planowanie i organizowanie pasażerskich, a także towarowych przewozów kolejowych,

• przygotowanie do odprawy i przewozu przesyłek, ładunków oraz osób,

Pozwala nabywać kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie inżynierii,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się,

Efekty kształcenia

$\text{TKO.08.3.}$ Planowanie i realizacja przewozów pasażerskich i towarowych

Uczeń:

2) planuje zapotrzebowanie na wagony,
3) planuje pracę pojazdów trakcyjnych,
4) stosuje mierniki przewozów pasażerskich i towarowych,
5) dokonuje oględzin technicznych i handlowych składu pociągu.

$\text{TKO.08.4.}$ Obsługa osób i ładunków

Uczeń:

1) prowadzi działania marketingowe związane ze świadczeniem usług przewozowych,
2) organizuje przewóz ładunków, przesyłek i osób w tym osób z ograniczoną mobilnością ruchową.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

Struktura e‑materiału

1. WprowadzenieDvLGI0sSOWprowadzenie

   Przedstawia podstawowe informacje o e‑materiale, które ułatwią Użytkownikowi wstępne zapoznanie się z zawartością materiału: odniesienia do podstawy programowej, zakres tematyczny oraz opis budowy e‑materiału.

2. Materiał multimedialne

   W przypadku tego e‑materiału, który ułatwia uczącemu przyswojenie wiedzy, multimediami są:

   Film instruktażowy (tutorial) „Proces przewozowy w kontekście obsługi osób oraz ładunku””DiQymaMwMFilm instruktażowy (tutorial) „Proces przewozowy w kontekście obsługi osób oraz ładunku”” prezentuje chronologiczne przedstawienie wszystkich czynności od przyjęcia pasażera w pociągu po dowiezienie do stacji docelowej zgodnie z zakupionym biletem oraz czynności ulokowania pasażera przez personel pokładowy (posiadającego bilet, nie posiadającego biletu, osoby o ograniczonej sprawności ruchowej, kobiety w ciąży). Przedstawia również prezentację obsługi i zastosowania sprzętu i dokumentacji niezbędnej przy realizacji tych zadań.

3. Obudowa dydaktyczna

• Interaktywne materiały sprawdzająceDnvOl4MFlInteraktywne materiały sprawdzające pozwalają zweryfikować poziom opanowania wiedzy i umiejętności zawartych w e‑materiale.

• Słownik pojęć dla e‑materiałuDQ7AYpRZASłownik pojęć dla e‑materiału zawiera objaśnienia specjalistycznego słownictwa występującego w całym materiale.

• Przewodnik dla nauczycielaDGUBb7ihaPrzewodnik dla nauczyciela zawiera sugestie do wykorzystania e‑materiału w ramach pracy dydaktycznej.

• Przewodnik dla uczącego sięD139TkZxOPrzewodnik dla uczącego się zawiera wskazówki i instrukcje dotyczące wykorzystania e‑materiału w ramach samodzielnej nauki.

• Netografia i bibliografiaD1ElECSoxNetografia i bibliografia stanowi listę materiałów, na bazie których został opracowany e‑materiał.

• Instrukcja użytkowaniaDD2WJhfV4Instrukcja użytkowania objaśnia działanie zasobu oraz poszczególnych jego elementów.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

Wskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału dla zawodu technik transportu kolejowego

E‑materiał stanowi nowoczesną pomoc dydaktyczną wspomagającą proces kształcenia zawodowego. Ułatwi on uczniom zapamiętanie pojęć związanych z obsługą podróżnych i ładunku w procesie przewozowym.

Poniżej zamieszczone zostały propozycje wykorzystania poszczególnych elementów e‑materiałów do pracy w grupach i w zespole klasowym oraz do samodzielnej pracy ucznia w klasie i poza zajęciami.

Praca uczniów podczas zajęć

Praca w grupach i zespole podczas zajęć

Film instruktażowy (Tutorial) „ Proces przewozowy w kontekście obsługi osób oraz ładunku”

• Nauczyciel łączy klasę w parzystą liczbę grup ($2$, $4$ lub $6$ grup)

• Grupy parzyste mają za zadanie zapoznać się z tematem „Obsługa pasażerów”, a nieparzyste opracowują zagadnienie „Obsługa pociągów towarowych”.

• Każda z grup ma opisać osoby występujące w procesie „obsługi”. Opisy te mają zawierać nazwę zwyczajową zawodu, zakres czynności i ewentualne narzędzia/dokumentację związaną ze swoją praca.

• Grupy przygotowują opisy i prezentują je na forum klasy.

• Po wysłuchaniu prezentacji pozostałe grupy mają około 5 minut, aby wymyślić sytuację/historię, która mogłaby dotyczyć takiej obsługi, w której uczestniczyły by prezentowane osoby.

• Grupy przedstawiają historie, a nauczyciel ocenia ich realność i rzeczowość.

• Teraz każdy z uczniów zapisuje hasłowo notatkę z zajęć (biorąc pod uwagę rodzaje działań związanych z obsługą)

Praca samodzielna ucznia podczas zajęć

Film instruktażowy (Tutorial) „ Proces przewozowy w kontekście obsługi osób oraz ładunku”

• Nauczyciel przydziela dostęp do filmu instruktażowego i zapoznaje uczniów z jego zawartością dotyczącą obsługi pociągów towarowych.

• Samodzielnym zadaniem każdego z uczniów będzie wymyślenie historii i uzupełnienie według niej i związanych z nią wymyślonych danych krajowego listu przewozowego dla towaru, który będzie przewożony. Nauczyciel może zasugerować co to będzie, ale resztę danych wymyśla uczeń.

• Historia ma zawierać informacje zawarte w filmie: podstawę prawną przewozu, formularz Krajowego listu przewozowego, osoby dokumentujące proces przewozy (biorące udział w historii). Jej zawartość pozwoli uzupełnić wszystkie rubryki wzorca Krajowego listu przewozowego.

• Uczniowie po wykonanej pracy przekazują ją koledze, który sprawdza, czy list został poprawnie wypełniony na podstawie historii.

• Nauczyciel koryguje nieścisłości zgłaszane przez uczniów i podsumowuje zajęcia.

Interaktywne materiały sprawdzające

Interaktywne materiały sprawdzające pozwalają zbadać samodzielnie lub w procesie grupowym poziom opanowania wiedzy i umiejętności z zakresu omawianych zagadnień przez ucznia. Zajęcia przy życiu materiału multimedialnego można urozmaicać lub aktywizować uczniów poprzez wykorzystanie ćwiczenie $2$. — Obsługa pasażera w kasie biletowej, które opisuje proces obsługi podróżnych z koniecznością wstawienia w tekst właściwych słów, ćwiczenie $3$. — Skróty i pojęcia, który pozwala sprawdzić poziom opanowania skrótów używanych w obsłudze w procesie przewozowym, ćwiczenie $5$. — Obsługa biletowa pasażerów, w którym uczeń sprawdza swoją wiedzę z zakresu zawartości dokumentacji przewozowej (bilet, list przewozowy) oraz ćwiczenie $6$. — Transport podróżnych i ładunków dotyczący znaczących informacji związanych z obsługą.

Wiedzę weryfikują dwa testy: krótki w ćwiczeniu $4$. — Informacje na dokumentach przewozowych zawierający $5$ pytań oraz sprawdzający w ćwiczeniu $1$. — Obsługa podróżnych i ładunku, zawierający $21$ pytań z czasem rozwiązania $33$ minuty. Na podstawie interaktywnych materiałów sprawdzających można przygotować własny test weryfikujący wiedzę.

Przykładowe działania w ramach lekcji:

• Nauczyciel przegląda z młodzieżą planszę interaktywną dotyczącą obsługi podróżnych, przerywa w odpowiednich momentach i dyskutuje z młodzieżą o sytuacjach związanych z kupnem biletu.

• Prosi o przykłady różnych rodzajów takich sytuacji z życia uczniów lub zasłyszanych od znajomych.

• Po przejrzeniu „Obsługi podróżnych” nauczyciel prosi uczniów o rozwiązanie ćwiczenia $2$.

• Teraz przechodzi do grupy zagadnień związanych z listem przewozowym.

• Teraz razem z uczniami analizuje skróty pojawiające się dokumentacji przewozowej. Uczniowie wykonują ćwiczenie $3$.

• Dodatkowo proponuje wykonanie krótkiego testu z ćwiczenia $4$.

• Nauczyciel podsumowuje z uczniami zajęcia prosząc o wykonanie ćwiczeń $5$ i $6$.

• Na zakończenie proponuje test z ćwiczenia $pierwszego$.

Przy pracy samodzielnej uczniowie samodzielnie rozwiązują ćwiczenia wskazane przez nauczyciela. Mają przy tym możliwość zapytania nauczyciela o pomoc w trakcie zajęć na zasadzie konsultacji indywidualnych, jeśli mieliby wątpliwości. Jednak rola nauczyciela polega na wyczekiwaniu, a nie nadzorowaniu. Prawidłowe rozwiązania mogą być zaprezentowane przez nauczyciela lub ucznia, na przykład na tablicy interaktywnej, po rozwiązaniu przez wszystkich uczniów zadań. W takim przypadku nauczyciel udziela komentarza do prezentowanego rozwiązania. W razie udzielenia niewłaściwej odpowiedzi nauczyciel wyjaśnia, dlaczego jest ona nieprawidłowa i udziela poprawnej.

Praca uczniów poza zajęciami

E‑materiał ułatwia nauczycielowi prowadzenie zajęć dydaktycznych, rozszerzając je o zagadnienia, które później stanowią pole do dyskusji, po uprzednim przygotowaniu, dla uczniów. Nauczyciel może zaproponować uczniom przygotowanie study case'ów dotyczących obsługi podróżnych i ładunku.

Przed lekcją

• Każdy uczeń ma za zadanie opisać historię związana z zakupem biletu i pewnymi sytuacjami, które mogą się pojawić przy jego zakupie lub podczas jego sprawdzania przez obsługę pociągu.

• Historia ma zawierać informację i opis przypadku i uwydatniony problem, który w drugiej części zadania zostaje przykładowo rozwiązany przez ucznia.

Podczas lekcji

• Uczniowie prezentują swoje historie.

• Po każdej prezentacji reszta klasy ma kartce zapisuje możliwe rozwiązania.

• Prezentujący uczeń przedstawia swój pomysł na rozwiązanie problemu, a reszta odnosi się do niego analizując swój sposób/pomysł.

• Nauczyciel może podsumowywać lub poprowadzić dyskusję po każdej historii.

Praca z uczniami z SPE

Bardzo ważny elementem w pracy z tymi uczniami jest zapewnienie odpowiedniego środowiska pracy z zależności od potrzeb ucznia. Samo materiał prezentuje zagadnienie dostarczając uczniom informacji tekstowej z zawartością obrazową. Pozwala skupiać się na szczegółach, ale można go również traktować jako całość (dwa duże zagadnienia) oraz daje możliwość uzupełnianie przez nauczyciel informacji w nim zawartych o przykłady. To właśnie możliwość „uzupełnienia o historie” jest znaczącą rolą nauczyciela.

Indywidualizowanie pracy z uczniem

W zależności od preferencji i sposobów uczenia się przez ucznia e‑materiał daje możliwość odpowiedniego dopasowania. I tak uczniowie, którzy szybko rozpraszają się mogą dostawać od nauczyciela dodatkowe zadania z puli interaktywnych materiałów sprawdzających lub generować własne zadania lub pytania testowe. Dla uczniów, którzy wolniej przyswajają informacje, połączenie małych dawek wiedzy w dwa duże bloki tematyczne pozwala realizować działanie z „mniejszym oporem” do uczenia się. Połączenie tekstu i obrazków jest idealnym dopasowaniem pozwalającym uczniom preferującym wizualne uczenie się do opanowania materiału.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

Wymagania techniczne

Minimalne Wymagania sprzętowe niezbędne do korzystania z poradnika oraz innych zasobów platformy www.zpe.gov.pl.

System operacyjny:

• Windows $7$ lub nowszy

• OS X $10.11.6$ lub nowszy

• GNU/Linux z jądrem w wersji $4.0$ lub nowszej $3 \mathrm{GB}$ RAM

Przeglądarka internetowa we wskazanej wersji lub nowszej:

• Chrome w wersji $69.0.3497.100$

• Firefox w wersji $62.0.2$

• Safari w wersji $11.1$

• Opera w wersji $55.0.2994.44$

• Microsoft Edge w wersji $42.17134.1.0$

• Internet Explorer w wersji $11.0.9600.18124$

Urządzenia mobilne:

• $2 \mathrm{GB}$ RAM iPhone/iPad z systemem iOS $11$ lub nowszym

• Tablet/Smartphone z systemem Android $4.1$ (lub nowszym) z przeglądarką kompatybilną z Chromium $69$ (lub nowszym) np. Chrome $69$, Samsung Browser $10.1$, szerokość co najmniej $420 \mathrm{px}$

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści