Spis treści

• Cele i efekty kształcenia1Cele i efekty kształcenia

• Struktura e‑materiału2Struktura e‑materiału

• Wskazówki do wykorzystania e‑materiału w pracy dydaktycznej dla zawodu magazynier logistyk, technik logistyk3Wskazówki do wykorzystania e‑materiału w pracy dydaktycznej dla zawodu magazynier logistyk, technik logistyk

• Wymagania techniczne4Wymagania techniczne

Cele i efekty kształcenia

Celem e‑materiału jest przygotowanie ucznia do wykonywania zadań zawodowych związanych z przyjmowaniem, przechowywaniem i wydawaniem towarów z magazynu, monitorowaniem poziomu i stanu zapasów, obsługą programów magazynowych oraz prowadzeniem dokumentacji magazynowej.

E‑materiał przeznaczony dla kwalifikacji

$\text{SPL.01.}$ Obsługa magazynów w zawodach Magazynier‑logistyk $4 3 2 1 0 6$, Technik logistyk $3 3 3 1 0 7$

Cele kształcenia

Wspiera osiąganie celów kształcenia określonych dla kwalifikacji:

$\text{SPL.01.}$ Obsługa magazynów, $\text{SPL.04.}$ Organizacja transportu:

• przyjmowanie, przechowywanie i wydawanie towarów z magazynu,

• monitorowanie poziomu i stanu zapasów,

• obsługiwanie programów magazynowych,

• prowadzenie dokumentacji magazynowej.

Efekty kształcenia

$\text{SPL.01.2.}$ Podstawy logistyki

Uczeń:

3) zabezpiecza dokumenty przeznaczone do przechowywania,

6) charakteryzuje przepływ materiałów i procesy logistyczne w produkcji.

$\text{SPL.01.4.}$ Przechowywanie zapasów

Uczeń:

6) przestrzega zasad gospodarowania opakowaniami, materiałami pomocniczymi i odpadami w magazynie.

$\text{SPL.01.5.}$ Przyjmowanie i wydawanie zapasów

Uczeń:

2) oblicza wielkość i terminy dostawy zapasów do magazynu,

5) sporządza dokumentację dotyczącą przyjęcia i wydawania zapasów.

$\text{SPL.04.2.}$ Podstawy logistyki

Uczeń:

3) zabezpiecza dokumenty przeznaczone do przechowywania,

6) charakteryzuje przepływy materiałów i procesy logistyczne w produkcji.

$\text{SPL.04.5.}$ Dokumentowanie realizacji procesów transportowych

Uczeń:

1) stosuje przepisy prawa dotyczące dokumentacji transportowej,

2) sporządza dokumenty transportowe w języku polskim i angielskim,

3) stosuje przepisy prawa dotyczące odpowiedzialności nadawcy, przewoźnika i odbiorcy,

4) przestrzega zasad obiegu dokumentów transportowych w procesie transportowym.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

Struktura e‑materiału

1. WprowadzenieDQ4p55LajWprowadzenie

   Przedstawia podstawowe informacje o e‑materiale, które ułatwią użytkownikowi wstępne zapoznanie się z zawartością materiału: odniesienia do podstawy programowej, zakres tematyczny oraz opis budowy e‑materiału.

2. Materiały multimedialne

   E‑materiał zawiera zestaw multimediów, które ułatwiają uczącemu się przyswojenie wiedzy. Poszczególne multimedia opisane są poniżej.

   Film edukacyjny Wypełnianie dokumentacji magazynowejDRvH3RKazFilm edukacyjny Wypełnianie dokumentacji magazynowej to tutorial pokazujący zasady wypełniania i przekazywania dokumentacji papierowej i elektronicznej w czasie transportu i magazynowania.

   Infografika Dokumentacja w obrocie magazynowymDB2N6quKhInfografika Dokumentacja w obrocie magazynowym przedstawia ustrukturyzowane informacje na temat dokumentów wykorzystywanych w obiegu magazynowym, a także zasady ich wypełniania.

   Gra „wcielanie się w rolę” Wcielanie się w rolę magazyniera‑logistyka podczas pracy w firmie spedycyjnej — jeden dzień z życia spedytoraD9Cdl1xAEGra „wcielanie się w rolę” Wcielanie się w rolę magazyniera‑logistyka podczas pracy w firmie spedycyjnej — jeden dzień z życia spedytora pozwala rozwijać umiejętności z zakresu wypełniania dokumentacji magazynowej, a także umiejętność posługiwania się oprogramowaniem komputerowym wspomagającym pracę magazyniera — logistyka.

   E‑book Obrót dokumentacją magazynowąDj5ZiYS1mE‑book Obrót dokumentacją magazynową to materiał zawierający treści dotyczące przyjmowania, przechowywania i wydawania towarów z magazynu.

   Dzięki temu materiałowi uczeń będzie mógł zapoznać się oraz nauczyć etapów i zasad postępowania w trakcie wykonywania czynności zawodowych związanych z obrotem dokumentacją magazynową. Zapozna się dokumentacją dotyczącą:

   • zamówienia,

   • przyjmowania i wydawania jednostek ładunkowych,

   • wprowadzania na stan,

   • wstrzymywania produktu,

   • wycofywania produktu z obrotu,

   • wznawiania obrotu produktem,

   • reklamacji towaru i zwrotu towaru,

   • zgłaszania działań niepożądanych,

   • rozkładania towaru we właściwe miejsca, metkowania, sprawdzania dat ważności terminów

   oraz zagadnieniami związanymi z:

   • etapami i zasadami posługiwania się oprogramowaniem typu WMS, TMS i CMS,

   • zasadami zabezpieczenia dokumentacji przeznaczonej do przechowywania,

   • sposobami przepływu materiałów i procesów logistycznych w produkcji,

   • zasadami gospodarowania opakowaniami, materiałami pomocniczymi i odpadami w magazynie.

   Dokumentacja interaktywna Wypełnianie, zapis, wydruk i obieg dokumentów magazynowychDtWEcpR6CDokumentacja interaktywna Wypełnianie, zapis, wydruk i obieg dokumentów magazynowych pozwala na wypełnienie dokumentów, zapis oraz ich wydruk. Uczeń przykładowo uzupełnia dowód dostawy, wybierając w odpowiednich polach możliwe lub błędne zapisy związane z dokumentem. Całość podlega możliwości natychmiastowego sprawdzenia.

3. Obudowa dydaktyczna

   • Interaktywne materiały sprawdzająceDNdnWBKUAInteraktywne materiały sprawdzające pozwalają zweryfikować poziom opanowania wiedzy i umiejętności zawartych w e‑materiale.

   • Słownik pojęć dla e‑materiałuDTNzfs5VzSłownik pojęć dla e‑materiału zawiera objaśnienia specjalistycznego słownictwa występującego w całym materiale.

   • Przwodnik dla nauczycielaDjkY7AplwPrzwodnik dla nauczyciela zawiera sugestie do wykorzystania e‑materiału w ramach pracy dydaktycznej.

   • Przewodnik dla uczącego sięDfbbbvMTaPrzewodnik dla uczącego się zawiera wskazówki i instrukcje dotyczące wykorzystania e‑materiału w ramach samodzielnej nauki.

   • Netografia i bibliografiaD18lGbDB1Netografia i bibliografia stanowi listę materiałów, na bazie których został opracowany e‑materiał.

   • Instrukcja użytkowaniaD18iB3PcPInstrukcja użytkowania objaśnia działanie zasobu oraz poszczególnych jego elementów.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

Wskazówki do wykorzystania e‑materiału w pracy dydaktycznej dla zawodów magazynier logistyk, technik logistyk

E‑materiał stanowi wsparcie i uatrakcyjnienie procesu kształcenia zawodowego. Ułatwi on uczniom zapoznanie się z dokumentacją magazynową oraz sposobami właściwego jej wypełniania. Dzięki zastosowaniu e‑materiałów uczniowie w sposób świadomy i nieświadomy, uczestnicząc w działaniach z elementami grywalizacji, będą zdobywali niezbędną do wykonywania zawodu wiedzę.

Poniżej zamieszczone zostały propozycje wykorzystania poszczególnych elementów e‑materiałów do pracy w grupach i w zespole klasowym oraz do samodzielnej pracy ucznia w klasie i poza zajęciami.

Praca uczniów podczas zajęć

Praca w grupach i zespole podczas zajęć

Film „Wypełnianie dokumentacji magazynowej”

• Nauczyciel wprowadza zagadnienie dokumentacji magazynowej.

• Prezentuje fragment filmu dotyczący tej dokumentacji (od $1:43$ do $7:30$).

• Uczniowie uważnie oglądają fragment filmu i notują najważniejsze według nich informacje.

• Po obejrzeniu materiału uczniowie sporządzają krótką notatkę na temat dokumentacji magazynowej, która zawiera informacje o rodzaju dokumentu, jego zawartości oraz zastosowaniu.

• Nauczyciel dzieli klasę na dwie części i prosi o dobranie się w pary.

• Uczniowie zasiadają w dwóch kręgach twarzą do partnera z pary.

• Na sygnał nauczyciela uczeń w kręgu wewnętrznym referuje swojemu koledze, w ciągu $2-3$ minut, czego się dowiedział przeglądając e‑materiał. Nie może w tym czasie używać własnych notatek.

• Drugi uczeń (krąg zewnętrzny) uzupełnia swoje notatki słuchając wypowiedzi kolegi. W przypadku zauważenia nieścisłości, dopytuje lub wskazuje błąd.

• Po ustalonym czasie nauczyciel prosi uczniów z zewnętrznego kręgu o przesunięcie się o dwa krzesła w prawo.

• Teraz uczniowie z zewnętrznego kręgu referują czego dowiedzieli się przeglądając e‑materiał „Wypełnianie dokumentacji magazynowej”, a uczniowie z kręgu wewnętrznego uzupełniają własne notatki.

• Nauczyciel przeprowadza kilka rund ($3-5$). Jeśli zauważa, że uczniowie już nie notują podczas wypowiedzi kolegów — kończy proces.

• Podsumowując działanie nauczyciel dopytuje o dokładność notatek. Prosi o odczytanie $2-3$ z nich.

• Finalnie nauczyciel prosi o refleksję nad ćwiczeniem, w której uwydatnia proces uczenia się poprzez uzupełnianie wiedzy pozyskanej od innych osób.

Infografika „Dokumentacja w obrocie magazynowym”

• Nauczyciel prezentuje uczniom infografiki na tablicy interaktywnej.

• Dzieli klasę na dwie grupy.

• Rozdaje wszystkim grupom infografikę nr $1$, w której uwidocznione są wyraźnie postaci dostawcy i odbiorcy.

• Nauczyciel przydziela zadania. Grupa pierwsza skupia się na dokumentach przychodowych, grupa druga na dokumentach rozchodowych.

• W każdej grupie uczniowie mają za zadanie wspólnie wypisać po lewej stronie infografiki dane, które zawarte są w dokumentach magazynowych (rozchodowych lub przychodowych — w zależności od grupy), które się powtarzają w więcej niż jednym dokumencie. Mogą to być np.: kolejny numer dokumentu, data wystawienia, data przyjęcia towaru/materiału, oznaczenie towaru/materiału, cena jednostkowa, ilość przyjętego towaru/materiału, dane wystawiającego i dane dostawcy, podpis osoby upoważnionej do wystawiania, podpis dostawcy i odbierającego oraz inne.

• Każda grupa na swoich kartkach łączy strzałkami dane zapisane po lewej stronie i informacje na infografice.

• Teraz uczniowie po prawej stronie zamieszczają dane, które występują tylko w jednym dokumencie, tytułując te dane nazwą dokumentu magazynowego.

• Uczniowie prezentują swoje zmodyfikowane infografiki.

• Nauczyciel podsumowując stara się finalnie stworzyć infografikę lub podsumować zajęcia informacją, która zawiera połączenie infografik czyli dane, które zawsze występują w dokumentach magazynowych.

Gra „Wcielanie się w rolę magazyniera‑logistyka podczas pracy w firmie spedycyjnej — jeden dzień z życia spedytora”

• Nauczyciel dzieli uczniów na trzyosobowe grupy.

• Uczniowie kolejno przechodzą przez grę wybierając losowo rolę magazyniera Karola, dostawcy Janka, odbiorcy Łukasza lub operatora wózka widłowego Piotra.

• Podczas rozgrywki notują własny zakres obowiązków i czynności, które należy wykonać. Takie same notatki wykonują inne osoby w zespole nie pokazując ich osobie, która w tym momencie przechodzi grę.

• Ze względu na mniejszą ilość zadań w przypadku dostawcy i odbiorcy osoba, która wybierze dostawcę realizuje też rolę odbiorcy (lub na odwrót).

• Następnie grupa wspólnie opracowuje instrukcję „Jak poprawnie przejść przez kolejne zadania gry?”. W instrukcji krok po kroku wskazuje co należy zrobić, dlaczego tak i jakie to będzie miało skutki. Instrukcje będą wykonane w postaci kart, które grupa będzie pokazywała podczas prezentacji.

• Na kartach może znajdować się nakaz wykonania, skutek i ewentualnie obrazki. Mogą to być karty narysowane lub wykonane zdjęcia kart.

• Grupy prezentują swoje instrukcje poprawnego rozegrania gry.

• Nauczyciel ocenia ich pracę.

E‑book „Obrót dokumentacją magazynową”

• Nauczyciel prezentuje na tablicy interaktywnej elementy składowe e‑booka, z którym uczniowie mają się zapoznać. Nauczyciel dzieli klasę na $5$ grup. Ich zadaniem jest opracowanie grupowo notatki z e‑materiału.

• Nauczyciel przydziela zadania: zespół pierwszy będzie opracowywał fragment dotyczący etapów i zasad postępowania w trakcie wykonywania czynności zawodowych dotyczących obrotu dokumentacją magazynową, zespół drugi zajmie się rozdziałami dotyczącymi zamawiania towaru, przyjmowania i wydawania jednostek ładunkowych oraz wprowadzenia ich na stan, a także rozkładania towaru we właściwym miejscu. Zespół trzeci opracuje zagadnienia związane ze sprawdzaniem dat ważności terminów, wstrzymaniem produktu, wycofaniem produktu z obrotu oraz reklamacją, zwrotem i metkowaniem towaru. Grupa czwarta opracuje oprogramowanie WMS, CMR i TMS oraz system TMS, a grupa piąta sporządzi notatkę z treści dotyczących przepływu materiału i procesów logistycznych w produkcji oraz zasad zabezpieczania dokumentacji przeznaczonej do przechowywania oraz gospodarowania opakowaniami, materiałami pomocniczymi i odpadami w magazynie.

• Uczniowie przystępują do działania, które wykonują w pięciu krokach (realizują tylko dane działanie i nic więcej).

• Na znak nauczyciela w pierwszym kroku uczniowie w grupach pracują tylko przeglądając zawartość dedykowanego fragmentu e‑booka. Najpierw przeglądają spis treści i zapoznają się ze strukturą materiału. Zapisują w notatniku główne hasła dotyczące przydzielonych zagadnień. Np.: grupa druga zapisuje: „zamawianie towaru”, „przyjmowanie i wydawanie …” itd., pozostawiając poniżej tych haseł $3-5$ linijek wolnej przestrzeni. Mają na to około $5$ minut.

• Nauczyciel prosi o zakończenie tej części i wprowadza kolejny krok.

• W kolejnym, drugim kroku uczniowie w swoich grupach pobieżne przeglądają tekst wybranych fragmentów e‑materiału (wg przydzielonych zagadnień) i zapisują na kartce wszystkie nagłówki, wyróżnienia w treści i wskazania (podkreślenia). Np.: grupa piąta analizująca zagadnienia „Przepływ materiałów i procesów logistycznych w produkcji” wskazuje na hasła: „Przepływ materiałów i procesów logistycznych w produkcji”, „przepływ materiałów w zakładzie produkcyjnym”, „zadania logistyki produkcji”. Zapisują to w pustych obszarach, które pozostawili w poprzednim kroku. Mają na to około $5$ minut.

• Nauczyciel prosi o zakończenie tej części i wprowadza kolejny krok.

• W trzecim kroku pracy z e‑bookiem „Obrót dokumentacją magazynową”, uczniowie w swoich grupach zastanawiają się, czego mogą dowiedzieć się z przydzielonego ich grupom e‑materiału.

• Uczniowie w swojej grupie dzielą się fragmentem materiału (dzieląc go na mniejsze części) i dokładnie czytają swoją część. Ich zdaniem jest zapisanie pytań dotyczących przydzielonego im fragmentu, na które znajdą w nim odpowiedzi. Mają oni zapisać co najmniej $3$ pytania do swojej części.

• W kroku czwartym uczniowie w grupie streszczają swoją część. Po każdym zapisanym streszczeniu czytają swoje streszczenie jeszcze raz, zastanawiając się czy odpowiada ono na pytanie, które wcześniej sobie zadali.

• Nauczyciel za każdym razem zamyka kolejny krok i wprowadza następny.

• W kroku piątym prezentują swoje części grupie i wspólnie układają grupową notatkę (streszczenie) wraz z pytaniami dotyczącymi jej treści.

• Nauczyciel prosi grupy o zaprezentowanie treści pytań i notatki, która na nie odpowiada, wskazując na najważniejsze informacje zawarte w tekście.

• Nauczyciel ocenia notatki grup i uzupełnia podczas prezentacji opisy.

Dokumentacja interaktywna „Wypełnianie, zapis, wydruk i obieg dokumentów magazynowych”

• Nauczyciel dzieli klasę na cztery zespoły. Każdy z zespołów będzie wykonywał podobne zadania na innych danych.

• Nauczyciel prosi zespoły o to, aby każdy z nich zapoznał się z dokumentacją interaktywną. Każdy zespół ma wypisać w kolejności dane, jakie powinien zawrzeć w „dowodzie dostawy”. Pomocnym będą pola ze znaczkiem „lupy”.

• Zespoły uczniowskie wypisują kolejno niezbędne dane do wypełnienia druku.

• Teraz nauczyciel prosi o to, aby każda z grup narysowała na kartce dowód dostawy i wpisała w niego inne niż w dokumencie interaktywnym dane/informacje. Uczniowie kolejno wymyślają dla swojej grupy nazwę firmy, nr dowodu dostawy, miejscowość, datę i inne dane zawarte w dokumentacji interaktywnej i wpisują w rysunek.

• Nauczyciel prosi o to, aby każda z grup narysowała na kartce dowód dostawy i wpisała w niego kilka błędnych informacji, ale tak, aby inna grupa dała się na to nabrać.

• Grupy na podstawie dokumentacji wymyślają swoją historię dowodu dostawy, która może zaczynać się od słów: „Właściciel firmy Wszystkie zdrowe owoce, Jan Kowalski, dostarcza jabłka z Grójca do firmy księgowej Nigdy nie robimy błędów. Jest to $30$ kilogramów jabłek, $7$ komputerów …” Historia ma zawierać wpisy poprawne i mylące inną grupę (np.: firma zajmuje się jabłkami — informacja do poprawnego wpisu, a w informacji o dostarczeniu produktu są też komputery — przydatne do niewłaściwego wpisu).

• Grupy kolejno prezentują swoją historię i dwie wersje dowodów dostawy.

• Pozostałe grupy w tym samym czasie mają zapisać na kartce, który dowód dostawy jest właściwy, a który nie jest właściwym (uzasadniając, dlaczego tak nie jest).

• Po prezentacjach wszystkich grup nauczyciel prosi grupy o informacje zwrotne na temat poprawności dokumentacji. Przydziela punkty grupom, które poprawnie zidentyfikowały błędnie wypełnione dokumenty. Grupie, która „sprytnie” wprowadziła w błąd swoim dokumentem daje punkt za każdą „oszukaną” przez siebie grupę.

• Finalnie nauczyciel jeszcze raz omawia dokument interaktywny wskazując jak poprawnie wypełnić dokumentację.

Interaktywne materiały sprawdzające

Materiałów tych należy używać w zależności od omawianego fragmentu tematu jako jego uzupełnienie lub przerywnik.

Wyjątek stanowi materiał sprawdzający „Dokumentacja magazynowa”, która zawiera $12$ pytań z limitem czasu $5$ minut oraz ćwiczenia $2$ „Obieg dokumentów — pojęcia” i ćwiczenie $3$ „Obieg dokumentów — definicje”, które może być użyte jako zadanie podsumowujące lub wprowadzające do tematu.

Przykładowe działania w ramach lekcji:

• Nauczyciel omawia zagadnienie związane z dokumentem przyjęcia Pz.

• Omawia ten dokument, a jako podsumowanie proponuje ćwiczenie $9$ „Wyszukiwanie błędów w dokumencie Pz”.

• Korzysta z materiałów infografiki „Dokumentacja z obrocie magazynowym”, gdzie znajdują się gotowe druki Pz i razem z uczniami uzupełnia taki druk.

• Prosi uczniów o samodzielne wygenerowanie „pomysłu na uzupełnienie druku”.

• Wyświetla interaktywne materiały, a w nich ćwiczenie $9$ „Wyszukiwanie błędów w dokumencie Pz”.

• Podsumowuje zajęcia lub ich fragment dotyczący druku „Przyjęcie zewnętrzne”.

Praca samodzielna ucznia podczas zajęć

Film „Wypełnianie dokumentacji magazynowej”

• Nauczyciel wprowadza zagadnienie dokumentacji magazynowej. Prezentuje wzory dokumentacji magazynowej. Informuje, że film edukacyjny zawiera przykłady takich wzorów podając informacje, w którym momencie filmu znajdują się dane (od $1:43$ do $7:30$).

• Nauczyciel prosi uczniów o obejrzenie fragmentu filmu o obiegu dokumentacji magazynowej w zakładzie przetwórstwa mlecznego (od $7:30$ do $8:30$).

• Uczniowie uważnie oglądają fragment filmu i samodzielnie notują informacje dotyczące dokumentów w takim zakładzie.

• Nauczyciel prosi uczniów o sporządzenie przykładowych dokumentów: PZ, RW, PW i WZ oraz ZW w swojej notatce. Dokumenty te powinny zawierać informacje, które uczniowie sami wymyślą (nazwa zakładu, rodzaj i ilość materiału przyjętego, przechowywanego lub przekazanego oraz innych danych niezbędnych w tych dokumentach). Ważne jest, aby dokumenty te były spójne i np.: pokazywały obieg przyjętego do magazynu produktu lub półproduktu w tej samej przestrzeni magazynowo‑produkcyjnej. Uczniowie mogą wykorzystać do tego załączniki z e‑materiału „Dokumentacja w obrocie magazynowym”.

• Nauczyciel prosi o prezentację wybranych notatek i wzorów dokumentów.

• Nauczyciel w razie potrzeby, jeśli opisy są niewłaściwe, udziela komentarza do błędnych wpisów.

• Finalnie nagradza samodzielną pracę uczniów odpowiednimi ocenami lub pozytywnymi komentarzami.

Infografika „Dokumentacja w obrocie magazynowym”

• Nauczyciel prosi uczniów o zapoznanie się e‑materiałem.

• Zadaniem każdego ucznia będzie wypełnić wszystkie dokumenty, które są niezbędne do tego, aby produkt przeszedł cały cykl od dostawcy do odbiorcy wg historii przygotowanej przez nauczyciela.

• Przykładowa historia może wyglądać w następujący sposób: „Od firmy zajmującej się produkcją śrub dostawca przesłał $3$ tysiące nakrętek o gwincie M10. Odbiorca musi otrzymać z magazynu kompletne śruby w liczbie $4000$ sztuk. Produkcja zajmuje się wytwarzaniem śrub i ich kompletowaniem. W skład kompletu wchodzi śruba, dwie sztuki podkładki oraz nakrętka. W magazynie drugim jest już $6500$ podkładek. Twoim zadaniem jest wypełnienie dokumentacji przy użyciu powyższych danych. Brakujące dane uzupełnij tak, aby wszystko było zgodne z projektem”.

• Uczeń przygotowuje dokumentację i dopisuje historię (dane, które nie były ujęte w poleceniu, a były przydatne i niezbędne w jego zadaniu).

• Nauczyciel prosi wybranych uczniów o prezentację własnych opracowań na forum klasy.

• Pozostali uczniowie podczas prezentacji, korzystając z pomysłów prelegentów, uzupełniają swój projekt.

• Nauczyciel może ocenić prezentowane projekty odpowiednio nagradzając.

Gra „Wcielanie się w rolę magazyniera‑logistyka podczas pracy w firmie spedycyjnej — jeden dzień z życia spedytora”

• Nauczyciel informuje, że teraz każdy indywidualnie ma przejść grę, ale każdą decyzję trzeba będzie opisać w notatniku.

• Uczniowie przechodzą grę wspak, czyli zaznaczają najpierw wszystkie błędne odpowiedzi testując program. Przed zatwierdzeniem robią zdjęcie ekranu i „printscreen”. Zdjęcie zamieszczają w swojej cyfrowej notatce.

• Żeby można byłoby przejść dalej w kolejnym kroku wykonują działania poprawnie. I tym razem przed zatwierdzeniem robią zdjęcie ekranu i „printscreen”. Zdjęcie zamieszczają w swojej cyfrowej notatce.

• Po przejściu w ten sposób wszystkich ekranów i wszystkich czterech postaci wykonują prezentację, w której na każdym slajdzie zawierają dwa obrazki: po lewej stronie poprawne uzupełnienie zadania, a po prawej błędne. Pod obrazkami wypisują w punktach opisy dotyczące tego, co trzeba wiedzieć, żeby przejść ten etap gry poprawnie.

• Tak uczniowie samodzielnie przechodzą kolejne etapy gry dla czterech postaci (rozkodowują grę).

• Nauczyciel po zakończonej przez wszystkich uczniów grze prosi o prezentację efektów ich pracy.

• Prosi też o informację zwrotną z przebiegu czynności w zadaniach.

E‑book „Obrót dokumentacją magazynową”

• Nauczyciel prezentuje na tablicy interaktywnej e‑materiał w postaci e‑booka. Wskazuje najważniejsze obszary tematyczne.

• Uczniowie mają za zadanie samodzielnie określić procedurę obiegu dokumentów magazynowych od momentu zamówienia towaru, poprzez jego przyjęcie, wprowadzenie na stan, rozłożenie towaru we właściwym miejscu oraz zarządzenie stanem magazynowym: sprawdzanie dat ważności terminów, wstrzymanie produktu, wycofanie produktu z obrotu oraz reklamacja, zwrot i metkowanie towaru. Uczeń bierze pod uwagę to, że w firmie występuje oprogramowanie magazynowe.

• Procedura ma mieć postać blokową z zadanymi pytaniami i prostymi odpowiedziami „tak” lub „nie” przekierowującymi do właściwych czynności w magazynie. Finalnie produkt musi przejść od dostawcy do odbiorcy.

• Uczniowie przygotowują procedurę w postaci diagramu stworzonego na podstawie e‑booka „Obrót dokumentacją magazynową”.

• Nauczyciel prosi wybranych uczniów o zaprezentowanie swojego diagramu.

• Inni uczniowie w klasie uzupełniają procedurę. Ostatecznie poprawność procedury zatwierdza nauczyciel.

• Uczniowie wykonują notatkę fotograficzną z kolejnych procedur utworzonych przez kolegów.

Dokumentacja interaktywna „Wypełnianie, zapis, wydruk i obieg dokumentów magazynowych”

• Nauczyciel prosi uczniów o skorzystanie z e‑materiału i zapoznanie się z opisami pól, które występują w dokumencie interaktywnym.

• W notatce, w postaci procedury, mają opisać w punktach, krok po kroku, co będą uzupełniali i w którym miejscu zamieszczą tę informację.

• Kolejnym zadaniem ucznia będzie przeanalizowanie dokumentacji, poprawne wypełnienie jej interaktywnej wersji i stworzenie „historii z życia”, która doprowadziła do powstania takiego dokumentu.

• Historia ta ma zawierać wszystkie informacje, które zostały zamieszczone w dowodzie dostawy. Może też zawierać inne, dodatkowe, ale z punktu widzenia dowodu dostawy nieistotne informacje („właściciel zamierzał dostarczyć towar samochodem dostawczym marki Jelcz w kolorze czerwonym”).

• Nauczyciel prosi uczniów o jak najwięcej szczegółów (przede wszystkim tych nieistotnych, w których ukryte będą właściwe informacje niezbędne do wypisania dokumentu magazynowego).

• Prace indywidualne uczniów są prezentowane na forum, a inni uczniowie mają za zadanie na podstawie historii właściwie uzupełnić dokument.

• Nauczyciel komentuje historie i sposób wypełnienia dokumentacji udzielając informacji zwrotnych i uzupełniając informacje.

Interaktywne materiały sprawdzające

Przykładowe użycie w pracy samodzielnej w klasie:

• Nauczyciel wskazuje uczniom ćwiczenie $8$ do samodzielnego rozwiązania.

• Uczniowie rozwiązują ćwiczenie $8$ „schemat przepływu towarów”, w którym we właściwy sposób należy przypisać miejsce dokumentów magazynowych w obrocie.

• Po wykonanym zadaniu uczniowie mają znaleźć druki Zw, Pz, Rw, Pw i Wz w infografice „Dokumentacja w obrocie magazynowym”.

• Teraz ich zadaniem będzie poprawne wskazanie danych i miejsc ich umieszczenia w danym druku.

• W przypadku problemów z uzupełnieniem druków nauczyciel udziela pomocy.

• Prawidłowo rozwiązane zadania mogą być wyświetlane przez nauczyciela na tablicy interaktywnej.

Praca uczniów poza zajęciami

E‑materiał ułatwia nauczycielowi prowadzenie zajęć dydaktycznych poprzez wprowadzenie metody tekstu przewodniego lub lekcji odwróconej. Może to stanowić podstawę do nowej lekcji lub zestaw powtórzeniowy. Daje też możliwość nadrobienia zaległości uczniom, którzy z jakichkolwiek powodów nie mogli uczestniczyć w zajęciach, na których ten materiał był omawiany przez nauczyciela.

Praca indywidualna

Przed lekcją

• Nauczyciel przed rozpoczęciem zajęć przekazuje uczniom e‑book.

• Równocześnie z e‑bookiem przekazuje zestaw pytań, które przygotował dla uczniów. Pytania te zawarte są w „tekście przewodnim”, który przeprowadza ucznia przez wiedzę niezbędną do przygotowania dokumentacji magazynowej.

• Pytania te obejmują zagadnienia, które w postaci zadań są zawarte w interaktywnych materiałach sprawdzających. Nauczyciel musi tylko przeformułować zadanie na pytanie, na które uczeń musi znaleźć odpowiedź.

• Kolejny etap to drugi zestaw pytań, na które odpowiadając uczeń określa dane, jakie są niezbędne do uzupełnienia dokumentów magazynowych. Po odpowiedzi na te dwa zestawy pytań w oparciu o e‑booka, uczeń przesyła opracowany materiał do nauczyciela np.: e‑mail'em i przychodzi na lekcję gotowy, aby zrealizować dalszą część działania (metody tekstu przewodniego).

Podczas lekcji

• Nauczyciel zatwierdza materiały (odpowiedzi na pytania) przesłane przez ucznia.

• Teraz uczeń zabiera się za realizację. Nauczyciel daje mu zadanie „Przygotowania dokumentacji magazynowej dla produktu, który został zamówiony, a na produkcji doposażony w dodatkowy element i przesłany do klienta, przechodząc przez magazyn, do którego dostarczono produkt i z produkcji składowano przed odesłaniem do klienta”. Resztę danych uczeń wymyśla dowolnie.

• Uczeń planuje swoje działania opisując kolejne jego etapy.

• Po zakończeniu planowania uzupełnia dokumentacje: Pw, Wz, Pz, Zw i Rw.

• Ostatnim etapem jest analiza w postaci pytań, np.: Co sprawiło Ci trudności?, Co wykonałeś bez problemu? Na co zwróciłbyś uwagę, przygotowując się i wypełniając dokumentację następnym razem? Czy jesteś zadowolony z efektów swojej pracy?

• Nauczyciel odbiera wszystkie etapy metody tekstu przewodniego w postaci zwartej notatki i ocenia wykonanie zadań z lekcji.

Praca w grupie

Przed lekcją

• Nauczyciel i uczniowie wykonują podobne czynności jak w przypadku pracy samodzielnej, jednak tym razem uczniowie w domu dzielą się zadaniem wykonując jego elementy lub współpracując zdalnie.

• W pierwszym etapie nie dostają jednak pytań w tekście przewodnim tylko zagadnienia. To właśnie uczniowie, na podstawie e‑booka i przydzielonych zagadnień, mają sami utworzyć pytania i znaleźć odpowiedzi na nie.

• Uczniowie używają do tego dowolnej przestrzeni do pracy zdalnej, gdzie można edytować dokument i go współdzielić (może pracować na nim jednocześnie kilka osób).

• Efektem pracy uczniów są dwa dokumenty, przesłane przed lekcją do nauczyciela, z odpowiedziami na własne pytania z przydzielonych zagadnień. Utrudnieniem może być wykonanie na ten temat prezentacji w Sway, PowerPoint lub innym programie wizualizacyjnym.

• Nauczyciel przed lekcją sprawdza przesłany materiał i zwraca go z komentarzami lub zezwala na wykonanie dalszych działań na lekcji.

Podczas lekcji

• Grupy uczniów otrzymują ostatnie uwagi dotyczące działań z tekstem przewodnim i zabierają się za realizację.

• Nauczyciel formułuje zadanie „Grupa ma przygotować dokumentację magazynową dla produktu, który został zamówiony, a na produkcji doposażony w dodatkowy element i przesłany do klienta, przechodząc przez magazyn, do którego dostarczono produkt i z produkcji składowano przez odesłaniem do klienta”. Resztę danych każda grupa wymyśla dowolnie.

• Przed przygotowaniem dokumentacji grupa planuje swoje działanie opisując kolejne etapy i przekazuje plan nauczycielowi.

• Nauczyciel akceptuje plan lub go koryguje.

• Po zakończeniu planowania uzupełnia dokumentację: Pw, Wz, Pz, Zw i Rw w wersji cyfrowej, prezentującej krok po kroku na slajdach, jakie działania zostały wykonane na dokumencie.

• Ostatnim etapem jest analiza w postaci pytań, np.: Co sprawiło Ci trudności?, Co wykonałeś bez problemu? Na co zwróciłbyś uwagę, przygotowując się i wypełniając dokumentację następnym razem? Czy jesteś zadowolony z efektów swojej pracy?

• Nauczyciel odbiera wszystkie etapy metody tekstu przewodniego w postaci prezentacji lub zwartej notatki i ocenia wykonanie zadań z lekcji.

Praca z uczniami z SPE

E‑materiał ułatwia samodzielną pracę ucznia oraz indywidualizację procesu dydaktycznego. Każde z pięciu multimediów przedstawia informacje na temat dokumentacji magazynowej z innej strony. Różne formy multimedialne mogą zaspakajać różne sposoby odbioru informacji, kanały percepcji i sposoby przyswajania wiedzy.

Niesie to za sobą możliwość zastosowania najlepszego multimedium dedykowanego każdemu uczniowi i znosi bariery społeczne i komunikacyjne oraz zapewnia wyrównywanie szans, jeśli dany uczeń pracował będzie w grupie rówieśniczej.

Dodatkowo odtwarzanie każdego e‑materiału jest możliwe również w trybie dostępności, który zawiera alternatywne wersje materiałów dostępne dla użytkowników z dysfunkcjami wzroku i słuchu.

Indywidualizowanie pracy z uczniem

E‑materiał daje możliwość samodzielnej pracy ucznia, współpracy w grupie przy wspólnym uczestniczeniu w procesie edukacyjnym i indywidualizację procesu dydaktycznego podczas zajęć i poza nimi.

Przy pracy samodzielnej nauczyciel indywidualizuje proces poprzez dostosowanie zastosowanego e‑materiału. Uczniowie mogą biernie oglądać film „Wypełnianie dokumentacji magazynowej”, czynnie uczestniczyć w zadaniach zbliżonych do zawodowych podczas wcielania się w rolę magazyniera, odbiorcy, dostawcy i operatora wózka widłowego lub też pracować wizualnie skupiając się na infografice „Dokumentacja w obrocie magazynowym” czy na wykonywaniu zadań poprzez wypełnianie dokumentów „Wypełnianie, zapis, wydruk i obieg dokumentów magazynowych”. Uczeń zawsze może też zajrzeć do e‑booka po dawkę brakującej wiedzy. Sposób przekazywania wiedzy i budowania umiejętności w dużej mierze będzie zależał od nauczyciela i sposobu prowadzenia przez niego procesu dydaktycznego. Dodatkowo oprawa dydaktyczna zastosowana przy omawianiu zagadnień daje szerokie pole do popisu uczącemu się. Zastosowanie materiałów pozwala realizować zasadę „nigdy tak samo”, w której praktycznie ten sam zakres materiału może być ujęty na wiele sposobów. Zapobiega to monotonii w procesie nauczania i uczenia się przez uczniów.

Przy pracy w grupie nauczyciel prowadzi proces grupowy rozwijając nie tylko wiedzę, ale też umiejętność uczenia się przez uczniów (w grupie i samodzielnie) oraz przyjmowania różnych ról grupowych (czasem takich, w których uczniowie czują lekki dyskomfort). Pozwala to budować umiejętności społeczne. Przyjmowanie ról w grupie w połączeniu z różnorodnością zadań dopasowaną do ucznia stanowi wyzwanie dla nauczyciela i uczniów. Daje też wiele możliwości. Ważnym elementem, który uatrakcyjnia i indywidualizuje jest pozostawienie przez nauczyciela przestrzeni do błędów. Dzięki temu uruchamiają się procesy wzajemnego wsparcia uczniów i uczenia się od siebie. Wspiera to naturalną potrzebę zdobywania informacji.

Interaktywne materiały sprawdzające dają uczniowi możliwość sprawdzenia poziomu własnej wiedzy i uzyskania szybkiej i precyzyjnej informacji zwrotnej. Ich zróżnicowanie pozwala dotrzeć z informacją zwrotną i wskazać na różne sposoby zakres materiału konieczny do powtórzenia. Jednocześnie nakłaniają do podejmowania kolejnych prób poprawnego ich uzupełnienia.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

Wymagania techniczne

Wymagania sprzętowe niezbędne do korzystania z poradnika oraz innych zasobów platformy www.zpe.gov.pl.

System operacyjny:

• Windows $7$ lub nowszy

• OS X $10.11.6$ lub nowszy

• GNU/Linux z jądrem w wersji $4.0$ lub nowszej $3 \mathrm{GB}$ RAM

Przeglądarka internetowa we wskazanej wersji lub nowszej:

• Chrome w wersji $69.0.3497.100$

• Firefox w wersji $62.0.2$

• Safari w wersji $11.1$

• Opera w wersji $55.0.2994.44$

• Microsoft Edge w wersji $42.17134.1.0$

• Internet Explorer w wersji $11.0.9600.18124$

Urządzenia mobilne:

• $2 \mathrm{GB}$ RAM iPhone/iPad z systemem iOS $11$ lub nowszym

• Tablet/Smartphone z systemem Android $4.1$ (lub nowszym) z przeglądarką kompatybilną z Chromium $69$ (lub nowszym) np. Chrome $69$, Samsung Browser $10.1$, szerokość co najmniej $420 \mathrm{px}$