Scenariusz dla nauczyciela

Autorzy: Adriana Grzelak‑Krzymianowska, Tamara Roszak, Marta Sterna

Przedmiot: Język włoski

Temat zajęć: Promosso o bocciato? Un giorno a scuola - Zdałeś czy oblałeś? Dzień z życia szkoły

Grupa docelowa: II etap edukacyjny, szkoła podstawowa, klasa VIII; poziom A1

Podstawa programowa:

Podstawa programowa – wersja II.2. Język obcy nowożytny nauczany jako drugi (II etap edukacyjny, klasy VII i VIII)
Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Znajomość środków językowych. Uczeń posługuje się bardzo podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie tematów wskazanych w wymaganiach szczegółowych.
II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie bardzo proste wypowiedzi ustne artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka, a także bardzo proste wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
III. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń samodzielnie formułuje bardzo krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne i pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
IV. Reagowanie na wypowiedzi. Uczeń uczestniczy w rozmowie i w typowych sytuacjach reaguje w sposób zrozumiały, adekwatnie do sytuacji komunikacyjnej, ustnie lub pisemnie w formie bardzo prostego tekstu, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
V. Przetwarzanie wypowiedzi. Uczeń zmienia formę przekazu ustnego lub pisemnego w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się bardzo podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
3) edukacja (np. szkoła i jej pomieszczenia, przedmioty nauczania, uczenie się, przybory szkolne, życie szkoły);
II. Uczeń rozumie bardzo proste wypowiedzi ustne (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia) artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka:
2) określa główną myśl wypowiedzi;
3) określa intencje nadawcy/autora wypowiedzi;
4) określa kontekst wypowiedzi (np. czas, miejsce, uczestników);
5) znajduje w wypowiedzi określone informacje;
III. Uczeń rozumie bardzo proste wypowiedzi pisemne (np. listy, e‑maile, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, rozkłady jazdy, historyjki obrazkowe z tekstem, teksty narracyjne, wpisy na forach i blogach):
1) określa główną myśl tekstu;
2) określa intencje nadawcy/autora tekstu;
3) określa kontekst wypowiedzi (np. nadawcę, odbiorcę);
4) znajduje w tekście określone informacje;
IV. Uczeń tworzy bardzo krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne:
1) opisuje ludzi, przedmioty, miejsca i zjawiska;
2) opowiada o czynnościach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
4) przedstawia upodobania;
6) wyraża uczucia i emocje;
V. Uczeń tworzy bardzo krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. notatkę, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, wiadomość, SMS, pocztówkę, e‑mail, historyjkę, wpis na blogu):
1) opisuje ludzi, przedmioty, miejsca i zjawiska;
2) opowiada o czynnościach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
4) przedstawia upodobania;
6) wyraża uczucia i emocje;
VI. Uczeń reaguje ustnie w typowych sytuacjach:
2) nawiązuje kontakty towarzyskie; rozpoczyna, prowadzi i kończy rozmowę; podtrzymuje rozmowę w przypadku trudności w jej przebiegu (np. prosi o wyjaśnienie, powtórzenie, sprecyzowanie; upewnia się, że rozmówca zrozumiał jego wypowiedź);
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia;
5) wyraża swoje upodobania, intencje i pragnienia; pyta o upodobania, intencje i pragnienia innych osób;
VII. Uczeń reaguje w formie bardzo prostego tekstu pisanego (np. wiadomość, SMS, e‑mail, wpis na czacie/forum) w typowych sytuacjach:
2) nawiązuje kontakty towarzyskie; rozpoczyna, prowadzi i kończy rozmowę (np. podczas rozmowy na czacie);
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia (np. wypełnia formularz/ankietę);
5) wyraża swoje upodobania, intencje i pragnienia, pyta o upodobania, intencje i pragnienia innych osób;
VIII. Uczeń przetwarza bardzo prosty tekst ustnie lub pisemnie:
1) przekazuje w języku obcym nowożytnym podstawowe informacje zawarte w materiałach wizualnych (np. mapach, symbolach, piktogramach) lub audiowizualnych (np. filmach, reklamach);
IX. Uczeń posiada:
1) podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym, oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;
X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).
XI. Uczeń współdziała w grupie (np. w lekcyjnych i pozalekcyjnych językowych pracach projektowych).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • zapamiętuje słownictwo związane z systemem oceniania w szkole włoskiej;

  • zapamiętuje sposób tworzenia regularnych form participio passato;

  • stosuje formy participio passato regularne i niektóre nieregularne;

  • tworzy zdania, wykorzystując poznane elementy.

Cele motywacyjne:

  • Zaproponowane zadania ilustrują przydatność języka włoskiego do realizacji własnych celów komunikacyjnych ucznia.

  • Zaproponowane zadania służą rozwijaniu u uczniów świadomości znaczenia języków obcych nowożytnych w różnych dziedzinach życia społecznego.

  • Zaproponowane zadania rozwijają wrażliwość międzykulturową oraz kształtują postawę ciekawości, szacunku i otwartości wobec innych kultur.

Strategie uczenia się:

  • Strategie kognitywne:

    • strategie zapamiętywania

    • strategie przetwarzanie materiału językowego.

  • Strategie socjalne:

    • stawianie pytań

    • wszystkie formy współpracy z innymi osobami na lekcji.

Metody i techniki nauczania:

  • konstruktywizm

  • kognitywizm

  • konektywizm

  • podejście holistyczne

  • podejście komunikacyjne (luka informacyjna, podejście zadaniowe)

  • metoda kognitywna

  • nauczanie polisensoryczne/wielozmysłowe

  • teoria Inteligencji Wielorakich

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

Środki dydaktyczne:

  • komputer/laptop z dostępem do Internetu, głośniki słownik włosko‑polski, materiały piśmienne

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

  1. Nauczyciel rozpoczyna lekcję, pytając, czy uczniowie wiedzą, jakie oceny otrzymują uczniowie we Włoszech. W tytule tekstu Promosso o bocciato? I voti nella scuola italiana pojawiają się formy odczasownikowe promosso i bocciato (w rodzaju żeńskim będzie to: promossa i bocciata) odnoszące się do ucznia. Czy można się domyślić, co oznaczają?

  2. Uczniowie odsłuchają nagrania tekstu Promosso o bocciato? I voti nella scuola italiana dwukrotnie, obserwując jednocześnie tekst pisany i zwracają uwagę na wyrazy pogrubione. W tekście zawarte są podstawowe informacje o sposobie oceniania uczniów w szkole włoskiej. Polecenie do tekstu Promosso o bocciato? I voti nella scuola italiana sprawdza zrozumienie jego treści.

  3. Nauczyciel wyjaśnia, jakimi formami są wyrazy pogrubione w tekście i podaje różne przykłady. Po zapoznaniu się z tematem uczniowie tworzą regularne formy participio passato od znanych sobie czasowników. W tym materiale zostały zaprezentowane tylko formy od czasowników przechodnich, które odpowiadają polskiemu imiesłowowi przymiotnikowemu biernemu. Jeżeli uczniowie utworzą formę participio passato od czasownika nieprzechodniego, nauczyciel może zwrócić uwagę, że takie formy są poprawne w języku włoskim, ale w języku polskim będą miały inne odpowiedniki. Można jednak pominąć to zagadnienie, aby nie było za dużo materiału gramatycznego w jednej jednostce lekcyjnej.

  4. Następnie uczniowie mogą ćwiczyć łączenie participio passato z różnymi rzeczownikami w liczbie pojedynczej i mnogiej (np. il panino mangiato, la colazione fatta, le scarpe comprate, gli zaini preparati) i zastanowić się nad ich znaczeniem w języku polskim. Uczniowie poznają również kilka form participio passato, które tworzą się nieregularnie. W tym wypadku również warto zaproponować różne przykłady, aby łatwiej było zapamiętać te formy.

Faza realizacyjna:

  1. Uczniowie pod nadzorem nauczyciela przyglądają się ilustracjom w katalogu, słuchają nagrań i odczytują teksty w chmurkach. Notują to, co uczniowie robią danego dnia w szkole włoskiej. Zwracają uwagę na wyrażenia odnoszące się do typowych sytuacji szkolnych oraz czytają różne ciekawostki o szkole włoskiej ukryte na stronach katalogu. W katalogu pojawiają się pytania skierowane do uczniów i zadania. Nauczyciel prosi uczniów o odpowiedź na pytania.

  2. Nauczyciel prosi uczniów, aby zasugerowali jeszcze jakieś inne pojawiające się w szkole sytuacje, o jakich można by krótko opowiedzieć. W takiej sytuacji można jeszcze rozszerzyć leksykę.

  3. Następnie uczniowie wykonują ćwiczenia pod medium. Pierwsze i trzecie polecenie do medium sprawdzają niektóre zwroty w nim występujące. Natomiast drugie polecenie do medium sprawdza umiejętność łączenia rzeczowników z formami participio passato.

Faza podsumowująca:

  1. Pod koniec lekcji uczniowie mają szansę sprawdzić nabytą wiedzę i umiejętności, wykonując zestaw ośmiu ćwiczeń z sekcji „Sprawdź się”. Ćwiczenie 1 można rozszerzyć o tworzenie zdań ze wskazanymi wyrażeniami. Przy ćwiczeniu 3 można zaproponować ułożenie zdań z formami participio passato, które pojawiają się przy niepoprawnych odpowiedziach. W ćwiczeniu 6, w którym należy utworzyć formy participio passato od wskazanych czasowników, można poprosić o dodanie do nich pasujących rzeczowników z uwzględnieniem dwóch rodzajów i dwóch liczb. Ćwiczenie 7 powinno być wykonane w formie ustnej i sprawdzone na lekcji. Trudniejszą wersją będzie zaproponowanie każdemu uczniowi opowiedzenie o sobie na forum klasy, a pozostałych uczniów o reagowanie na wypowiedź koleżanki/kolegi. Ćwiczenie 8 można zaproponować w formie wymiany maili między uczniami na temat typowego dnia w szkole.

  2. Jeśli pojawiają się trudności z wykonaniem ćwiczeń, należy powtórzyć z uczniami materiał. Uczniowie mogą to też zrobić samodzielnie w domu. Jeżeli wszystkie ćwiczenia zostaną wykonane poprawnie, będzie to oznaczało, że cele zaproponowane w e‑materiale zostały osiągnięte.

Praca domowa:

Proponuje się wykonanie w domu ćwiczeń nr 2 i 5.

Materiały pomocnicze:

Pomocniczo można wykorzystać fragmenty innych materiałów znajdujących się na platformie:

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:

Dobrze jest zastosować multimedium bazowe w trakcie lekcji. Dodatkowo multimedium może być wykorzystane przez uczniów w domu w celu utrwalenia poznanych zwrotów, leksyki i gramatyki.

Multimedium i zawarte w nim ciekawostki mogą też być punktem wyjścia do dyskusji na temat różnic i podobieństw między szkołą włoską i polską, jak i zachowaniem uczniów w Polsce i we Włoszech.

Multimedium może też zostać użyte jako wzór do stworzenia podobnych stron z katalogu dla innych przedmiotów i pracowni.

Słownik i bibliografia