Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
E-materiały do kształcenia zawodowego

Planowanie i organizowanie prac wykonywanych w uprawach roślin warzywnych, przyprawowych i grzybów jadalnych

OGR.05. Planowanie i organizacja prac ogrodniczych – technik ogrodnik 314205

Słownik pojęć dla e‑materiału

Instrukcja korzystania ze słownika

Słownik zawiera pojęcia ułożone w kolejności alfabetycznej. Pojęcia zawierają odnośniki do elementów składowych e‑materiału, w których zostały zastosowane. Za pomocą wyszukiwarki „Filtruj pojęcie” można wyszukać odpowiednie pojęcie w słowniku.

1
allelopatia
allelopatia

wzajemne oddziaływanie biochemiczne roślin; może mieć charakter korzystny i stymulować roślinę do wzrostu, chronić ją przed szkodnikami, jak i niekorzystny, czyli uniemożliwiać jej prawidłowy rozwój. Zjawisko allelopatii pomaga zwiększyć plony przez właściwy dobór roślin uprawianych obok siebie lub po sobie. Połączenie zasad allelopatii z techniką uprawy oraz z zastosowaniem płodozmianu pozwala na ekologiczną uprawę bez użycia chemii.

Prace wykonywane w uprawachDCfgK0H70Prace wykonywane w uprawach

awionika
awionika

nauka zajmująca się zastosowaniem elektroniki w lotnictwie i astronautyce; także: używane w lotnictwie systemy sterowania, obrazowania i urządzenia nawigacyjne.

Prace wykonywane w uprawachDCfgK0H70Prace wykonywane w uprawach

biohumus
biohumus

(inaczej określany jako wermikompost) nawóz pochodzenia naturalnego uzyskiwany w wyniku przetworzenia substancji organicznych (np. torfu, odpadów spożywczych) przez dżdżownicę kompostową; wpływa na plonotwórcze właściwości gleby, m.in. zwiększa jej aktywność biologiczną oraz zdolność do samooczyszczania się od skażeń chemicznych; można go stosować w różnych rodzajach upraw.

Prace wykonywane w uprawachDCfgK0H70Prace wykonywane w uprawach

bronowanie
bronowanie

zabieg agrotechniczny wykonywany w celu płytkiego spulchnienia roli, polega na pokruszeniu broną brył ziemi oraz skorupy glebowej; zmniejsza spowodowane przez parowanie ubytki wody w glebie, usuwa wschodzące chwasty, pokrywa ziemią materiał siewny, nawozy mineralne oraz środki ochrony roślin, wyrównuje powierzchnię gleby oraz stymuluje rośliny do szybszego rozrastania się.

Prace wykonywane w uprawachDCfgK0H70Prace wykonywane w uprawach

formy przetrwalnikowe
formy przetrwalnikowe

formy spoczynkowe umożliwiające organizmom przetrwanie niekorzystnych dla nich warunków, takich jak mróz czy susza.

Prace wykonywane w uprawachDCfgK0H70Prace wykonywane w uprawach

grunt
grunt

wierzchnia warstwa ziemi nadająca się pod uprawy.

Prace wykonywane w uprawachDCfgK0H70Prace wykonywane w uprawach

gruzełkowa struktura gleby
gruzełkowa struktura gleby

połączenie mineralnych cząstek ziemi, takich jak piasek, muł, glina, z substancjami organicznymi – próchnicą, zapewnia sprawność warstwy ornej; umożliwia właściwy rozwój korzeni i stwarza niezbędną przestrzeń dla organizmów żyjących w glebie. Uprawiana w ten sposób gleba stwarza najlepsze warunki do kiełkowania, wzrostu i plonowania roślin uprawnych.

Prace wykonywane w uprawachDCfgK0H70Prace wykonywane w uprawach

grzybnia handlowa
grzybnia handlowa

dostępny w handlu materiał wyjściowy do towarowej uprawy grzybów; to zwykle drewno, słoma lub ziarno różnych gatunków zbóż przerośnięte strzępkami grzybni matecznej: pieczarek, boczniaków, shitake, opieniek czy nawet grzybów szlachetnych; z tego w uprawie towarowej rozwinie się organizm grzyba.

Prace wykonywane w uprawachDCfgK0H70Prace wykonywane w uprawach

hala inkubacyjna
hala inkubacyjna

w uprawie pieczarek jest to hala, w której wzrasta grzybnia. Najlepiej, aby była zbudowana z silikatów lub betonu komórkowego, ponieważ musi spełniać wysokie kryteria szczelności i izolacji. Wzniesione w hali przegrody zapewniają hermetyczność, odporność na zmiany temperatury i działanie pary wodnej.

Prace wykonywane w uprawachDCfgK0H70Prace wykonywane w uprawach

herbicydy
herbicydy

rodzaj pestycydów (substancji do zwalczania szkodników, chorób lub chwastów) do selektywnego (obejmującego konkretne choroby/gatunki) lub nieselektywnego (obejmującego wszystkie choroby/gatunki) zwalczania chwastów w uprawach.

Prace wykonywane w uprawachDCfgK0H70Prace wykonywane w uprawach

klasa bonitacyjna
klasa bonitacyjna

klasa gruntu określana w ramach gleboznawczej klasyfikacji gruntów na podstawie urzędowej tabeli klas gruntów; służy do oznaczenia jakości gleby ze względu na jej wartość użytkową dla uprawy, wypasu itp.

Prace wykonywane w uprawachDCfgK0H70Prace wykonywane w uprawach

kwasomierz
kwasomierz

urządzenie do wielorazowego oznaczania odczynu pH podłoża; wynik pozwala określić potrzebę ewentualnego odkwaszania gleby i dobrać zalecane dawki wapna.

RpEKouOWOjqfM
Kwasomierz glebowy
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Prace wykonywane w uprawachDCfgK0H70Prace wykonywane w uprawach

mączka bazaltowa
mączka bazaltowa

produkt pochodzenia naturalnego powstający przez zmielenie skały bazaltowej; zawiera niezbędne makro- oraz mikroelementy; stosowany jako nawóz oraz środek przeciw szkodnikom, zatrzymuje azot w oborniku.

Prace wykonywane w uprawachDCfgK0H70Prace wykonywane w uprawach

nasienie
nasienie

organ rozmnażania się roślin nasiennych.

Prace wykonywane w uprawachDCfgK0H70Prace wykonywane w uprawach

owocnik
owocnik

zbita część grzybni, w której powstają zarodniki płciowe; owocniki występują u grzybów wyższych. Czas życia niektórych owocników nie przekracza jednej doby, inne mogą wytwarzać zarodniki przez wiele lat.

Prace wykonywane w uprawachDCfgK0H70Prace wykonywane w uprawach

płodozmian
płodozmian

coroczna, zaplanowana na kilka kolejnych lat zmiana miejsca uprawy poszczególnych warzyw w warzywniku. Taki rodzaj uprawy pozwala optymalnie wykorzystać przestrzeń, ogranicza występowanie chorób i szkodników oraz utrzymuje glebę w dobrym stanie.

Prace wykonywane w uprawachDCfgK0H70Prace wykonywane w uprawach

rolnictwo ekologiczne
rolnictwo ekologiczne

ogólny system zarządzania gospodarstwem i produkcji żywności, łączący najkorzystniejsze dla środowiska praktyki, wysoki stopień różnorodności biologicznej, ochronę zasobów naturalnych, stosowanie wysokich standardów dotyczących dobrostanu zwierząt i metodę produkcji preferującą wykorzystanie substancji naturalnych i naturalnych procesów.

RckGrJtYEhVn8
Warzywa i zioła z produkcji ekologicznej we Francji
Źródło: Elina Mark, licencja: CC BY-SA 3.0.

Praca ogrodnikaD6TNdS1gZPraca ogrodnika

rozsada
rozsada

młode rośliny, które wzeszły po wysianiu nasion w szklarniach, inspektach, na rozsadnikach, przeznaczone do przesadzania na miejsca stałe.

Prace wykonywane w uprawachDCfgK0H70Prace wykonywane w uprawach

siew
siew

rzucanie nasion w przygotowaną glebę i przykrywanie ich ziemią.

Prace wykonywane w uprawachDCfgK0H70Prace wykonywane w uprawach

siewka
siewka

młoda roślina wyrosła z nasienia.

R10Zr3dN33bcU
Siewki.
Źródło: jag2020, domena publiczna.

Prace wykonywane w uprawachDCfgK0H70Prace wykonywane w uprawach

ściółkowanie
ściółkowanie

przykrywanie gleby wokół uprawianych roślin materiałem, który zatrzymuje światło słoneczne, a w efekcie spowalnia parowanie wody i kiełkowanie chwastów. Do ściółkowania zwykle używa się skoszonej trawy, kory, igliwia, liści, słomy, trocin, zrębek, agrowłókniny i drobnych kamyków.

Prace wykonywane w uprawachDCfgK0H70Prace wykonywane w uprawach

test bioindykacyjny
test bioindykacyjny

metoda testowania, w której jako wskaźnik wykorzystuje się żywe organizmy, tzw. bioindykatory, których reakcja jest podstawą oceny ogólnej aktywności biologicznej badanego układu. W teście bioindykacyjnym ocenia się ogólną toksyczność badanego układu, bez wskazania, który związek jest toksyczny. Bioindykator sygnalizuje zagrożenie wynikające nie tyle z obecności jednej toksyny, ile z przekroczenia poziomu tzw. stresu chemicznego.

Prace wykonywane w uprawachDCfgK0H70Prace wykonywane w uprawach

tunel pasteryzacyjny
tunel pasteryzacyjny

linia technologiczna do termicznego utrwalenia żywności w opakowaniach w formie tunelu z wejściem opakowań z jednej strony i wyjściem spasteryzowanych opakowań z drugiej strony. Istnieją trzy typy tuneli pasteryzacyjnych: zanurzeniowo‑natryskowe, natryskowe i systemy kombinacyjne.

Prace wykonywane w uprawachDCfgK0H70Prace wykonywane w uprawach

uprawa
uprawa

cykl zabiegów od zasiewu lub zasadzenia rośliny do zbiorów.

Prace wykonywane w uprawachDCfgK0H70Prace wykonywane w uprawach

uprawa biodynamiczna
uprawa biodynamiczna

rodzaj rolnictwa ekologicznego opierający się na biodynamice – dziedzinie wiedzy z pogranicza nauki, pseudonauki, kosmologii i filozofii.

Praca ogrodnikaD6TNdS1gZPraca ogrodnika

uprawa współrzędna
uprawa współrzędna

metoda polegająca na wspólnej uprawie różnych, odpowiednio dobranych gatunków warzyw na jednej grządce; jest jednym z naturalnych sposobów ochrony roślin przed chorobami i szkodnikami.

Praca ogrodnikaD6TNdS1gZPraca ogrodnika

uszlachetnianie nasion
uszlachetnianie nasion

doskonalenie materiału siewnego metodami technologii; obejmuje: czyszczenie, sortowanie według wielkości i gęstości, zaprawianie nasion (zabezpieczenie nasion, kiełków i siewek przed zniszczeniem lub uszkodzeniem przez choroby i szkodniki podczas wschodów), płukanie, inkrustowanie, otoczkowanie nasion, kapsułkowanie, taśmowanie nasion, umieszczanie podkiełkowanych nasion w hydrofilnym żelu (ang. fluid drilling), donasienne stosowanie regulatorów wzrostu oraz pobudzanie (kondycjonowanie) nasion.

Praca ogrodnikaD6TNdS1gZPraca ogrodnika

wapnowanie gleby
wapnowanie gleby

zabieg agrotechniczny przeprowadzany jesienią, zimą lub wczesną wiosną; raz na 2 lub 3 lata dodaje się do gleby wapna w różnej postaci, aby podnieść nadmiernie kwaśny odczyn gleby. Wapnowanie przyczynia się do przyswajania przez rośliny magnezu, niezbędnego im do prawidłowego rozwoju.

Prace wykonywane w uprawachDCfgK0H70Prace wykonywane w uprawach

warunki fitosanitarne gospodarstwa
warunki fitosanitarne gospodarstwa

wymogi, jakie musi spełnić gospodarstwo, aby móc eksportować poza Polskę warzywa i owoce; zwykle są to wymagania dotyczące sposobu produkcji, pakowania, testowania i przechowywania warzyw i owoców, które mają zabezpieczyć terytorium importera przed przeniknięciem wraz z towarem konkretnych patogenicznych organizmów.

Planowanie i organizacja prac ogrodniczychDj3cbarSVPlanowanie i organizacja prac ogrodniczych