Planowanie i organizowanie prac wykonywanych w uprawach roślin warzywnych, przyprawowych i grzybów jadalnych
OGR.05. Planowanie i organizacja prac ogrodniczych – technik ogrodnik 314205
Przewodnik dla nauczyciela
Spis treści
Cele ogólne e‑materiału i efekty kształceniaCele ogólne e‑materiału i efekty kształcenia
Struktura e‑materiałuStruktura e‑materiału
Powiązania między elementami e‑materiałuPowiązania między elementami e‑materiału
Wskazówki do wykorzystania e‑materiałów multimedialnych w pracy dydaktycznejWskazówki do wykorzystania e‑materiałów multimedialnych w pracy dydaktycznej
Wymagania techniczneWymagania techniczne
Cele ogólne e‑materiału i efekty kształcenia
Cele ogólne e‑materiału
Uwzględnienie treści, które pozwalają na osiągnięcie, zgodnie z podstawą programową, celu kształcenia w zawodzie technik ogrodnik (kod cyfrowy zawodu 314205): planowanie i organizowanie prac związanych z uprawą roślin warzywnych, przyprawowych i grzybów jadalnych.
Przedstawienie – w sposób obrazowy i zrozumiały dla uczącego się – najważniejszych informacji dotyczących głównych zasad planowania oraz organizowania upraw warzyw, roślin przyprawowych oraz grzybów jadalnych zarówno w gruncie, jak i pod osłonami. W czasie planowania, a następnie organizacji upraw uczeń bierze pod uwagę istotne uwarunkowania glebowe, klimatyczne, jak również finansowe oraz ekonomiczne, które określą, czy dana produkcja pozwoli osiągnąć zysk i kontynuować w przyszłości uzasadnioną komercyjnie działalność gospodarstwa ogrodniczego.
Pomoc w procesie nauczania i w procesie samodzielnego uczenia się wyżej wymienionego zawodu: wspieranie osiągania wybranych efektów kształcenia przez podnoszenie jakości procesu dydaktycznego i autodydaktycznego.
Rozwijanie kompetencji komunikacyjno‑cyfrowych.
Dostosowanie tempa i zakresu nauczania do indywidualnych potrzeb uczącego się.
Efekty kształcenia dla kwalifikacji OGR.05. Planowanie i organizacja prac ogrodniczych:
E‑materiał wspiera osiąganie następujących efektów kształcenia:
OGR.05.4. Planowanie i organizowanie prac związanych z uprawą roślin warzywnych
Osoba ucząca się:
OGR.05.4.1) planuje metody rozmnażania roślin warzywnych:
OGR.05.4.1) 1) planuje zabiegi przygotowujące nasiona do siewu: moczenie nasion, otoczkowanie nasion;
OGR.05.4.2) 2) dobiera sposoby wysiewu nasion do gatunku rośliny warzywnej;
OGR.05.4.2) 3) planuje zabiegi pielęgnacyjne przy uprawie siewek;
OGR.05.4.2) 4) planuje prace przy wegetatywnym rozmnażaniu roślin warzywnych;
OGR.05.4.2) 5) uzasadnia dobór sposobu rozmnażania do gatunku rośliny warzywnej;
OGR.05.4.2) 6) organizuje prace związane z rozmnażaniem generatywnym i wegetatywnym roślin warzywnych.
OGR.05.4.2) planuje uprawę roślin warzywnych i przyprawowych uprawianych w gruncie:
OGR.05.4.2) 2) analizuje wymagania roślin warzywnych i przyprawowych uprawianych w gruncie;
OGR.05.4.2) 1) określa technologię produkcji roślin warzywnych i przyprawowych uprawianych w gruncie;
OGR.05.4.2) 3) dobiera gatunki roślin warzywnych do warunków regionu: klimatycznych, glebowych, ekonomicznych;
OGR.05.4.2) 4) sporządza harmonogram prac związanych z uprawą gleby do siewu lub sadzenia w produkcji określonego gatunku rośliny warzywnej i przyprawowej uprawianej w gruncie;
OGR.05.4.2) 6) sporządza harmonogram prac w produkcji roślin warzywnych i przyprawowych.
OGR.05.4.3) planuje uprawę roślin warzywnych i przyprawowych pod osłonami:
OGR.05.4.3) 1) określa technologię produkcji roślin warzywnych i przyprawowych w uprawach pod osłonami;
OGR.05.4.3) 2) planuje zastosowanie osłon w uprawie roślin warzywnych i przyprawowych;
OGR.05.4.3) 4) analizuje wymagania roślin warzywnych i przyprawowych w uprawach pod osłonami;
OGR.05.4.3) 5) dobiera podłoże do gatunku uprawianej rośliny warzywnej i przyprawowej;
OGR.05.4.3) 8) sporządza harmonogram prac wykonywanych w produkcji roślin warzywnych i przyprawowych uprawianych pod osłonami.
OGR.05.4.4) planuje prace pielęgnacyjne przy uprawie roślin warzywnych i przyprawowych uprawianych w gruncie i pod osłonami:
OGR.05.4.4) 1) planuje metody ochrony roślin warzywnych i przyprawowych;
OGR.05.4.4) 2) dobiera środki ochrony roślin warzywnych do produkcji zgodnie z programem ochrony roślin warzywnych;
OGR.05.4.4) 3) planuje sposoby zwalczania chwastów w uprawach roślin warzywnych i przyprawowych;
OGR.05.4.4) 7) organizuje prace pielęgnacyjne upraw roślin warzywnych i przyprawowych uprawianych w gruncie i pod osłonami.
OGR.05.4.5) planuje prace związane ze zbiorem warzyw i roślin przyprawowych:
OGR.05.4.5) 1) planuje termin zbioru warzyw i roślin przyprawowych;
OGR.05.4.5) 2) dobiera technikę zbioru do gatunku warzyw i roślin przyprawowych;
OGR.05.4.5) 3) organizuje zbiór warzyw i roślin przyprawowych.
OGR.05.4.6) planuje uprawę grzybów jadalnych:
OGR.05.4.6) 1) planuje uprawę grzybów jadalnych z uwzględnieniem warunków ekonomicznych gospodarstwa;
OGR.05.4.6) 2) planuje przygotowanie pomieszczeń do uprawy grzybów jadalnych;
OGR.05.4.6) 4) sporządza harmonogram uprawy grzyba jadalnego;
OGR.05.4.6) 7) organizuje zbiór i transport grzybów jadalnych.
OGR.05.4.7) planuje przechowywanie i przygotowanie do sprzedaży warzyw, roślin przyprawowych oraz grzybów jadalnych:
OGR.05.4.7) 1) dobiera rodzaje pomieszczeń przechowalniczych do rodzaju przechowywanych warzyw, roślin przyprawowych i grzybów jadalnych;
OGR.05.4.7) 3) dobiera opakowania do rodzajów warzyw, roślin przyprawowych i grzybów jadalnych.
OGR.05.4.8) analizuje koszty produkcji warzywnej, roślin przyprawowych i grzybów jadalnych:
OGR.05.4.8) 1) oblicza przychody gospodarstwa warzywnego;
OGR.05.4.8) 3) oblicza opłacalność produkcji warzyw, roślin przyprawowych oraz grzybów jadalnych;
OGR.05.4.8) 4) optymalizuje rozwiązania opłacalności produkcji warzywnej i grzybów jadalnych.
OGR.05.4.9) posługuje się programami komputerowymi w zarządzaniu gospodarstwem warzywnym:
OGR.05.4.9) 1) wprowadza dane o produkcji warzywnej do programu komputerowego;
OGR.05.4.9) 2) analizuje uzyskane z programu komputerowego dane o gospodarstwie warzywnym;
OGR.05.4.9) 3) stosuje programy komputerowe, np. do kosztorysowania.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
Struktura e‑materiału
E‑materiał składa się z trzech części: wprowadzenia, materiałów multimedialnych oraz obudowy dydaktycznej. Każda z tych części zawiera powiązane tematycznie elementy składowe.
Wprowadzenie
Przedstawia podstawowe informacje, które ułatwiają użytkownikowi wstępne zapoznanie się z zawartością e‑materiału.
Materiały multimedialne
Sekwencje filmowe Prace wykonywane w uprawachSekwencje filmowe Prace wykonywane w uprawach
Praca z sekwencjami filmowymi wspomaga zdobycie następujących umiejętności:
znajomość podstawowych zasad zakładania opłacalnych ekonomicznie upraw ogrodniczych gatunków jadalnych w gospodarstwie towarowym,
wskazanie gatunków najbardziej opłacalnych ze względu na warunki gospodarstwa,
planowanie nakładów finansowych i nakładów pracy niezbędnych do prowadzenia gospodarstwa ogrodniczego.
Wycieczka wirtualna Praca ogrodnikaWycieczka wirtualna Praca ogrodnika
Praca z wycieczką wirtualną wspomaga zdobycie następujących umiejętności:
znajomość sposobu organizowania nowoczesnej uprawy towarowej pomidorów,
utrwalenie wiadomości na temat szczegółów konstrukcji obiektów i detali ich wyposażenia służących uprawie pod osłonami,
rozumienie procesu technologicznego towarowej uprawy pod osłonami,
uzmysłowienie sobie skali towarowych upraw prowadzonych w Polsce pod osłonami,
znajomość kolejnych elementów procesu uprawy, które decydują o wysokości plonowania i osiąganych zyskach.
Dokumentacja interaktywna Planowanie i organizacja prac ogrodniczychDokumentacja interaktywna Planowanie i organizacja prac ogrodniczych
Praca z dokumentacją interaktywną wspomaga zdobycie następujących umiejętności:
zapoznanie się z dokumentami, w tym tabelami i zestawieniami, które są bardzo przydatne w codziennym i okresowym planowaniu prac w gospodarstwie ogrodniczym.
Obudowa dydaktyczna
Interaktywne materiały sprawdzająceInteraktywne materiały sprawdzające – pozwalają zweryfikować poziom opanowania wiedzy i umiejętności z zakresu planowania i organizowania prac wykonywanych w uprawach roślin warzywnych, przyprawowych i grzybów jadalnych.
Słownik pojęć dla e‑materiałuSłownik pojęć dla e‑materiału – zawiera objaśnienia specjalistycznego słownictwa występującego w całym e‑materiale.
Przewodnik dla nauczycielaPrzewodnik dla nauczyciela – zawiera wskazówki dotyczące wykorzystania e‑materiału w ramach pracy dydaktycznej.
Przewodnik dla uczącego sięPrzewodnik dla uczącego się – zawiera wskazówki i instrukcje dotyczące wykorzystania e‑materiału w ramach samodzielnej nauki uczącego się.
Netografia i bibliografiaNetografia i bibliografia – stanowi listę materiałów, na podstawie których został opracowany e‑materiał, oraz listę materiałów polecanych do przeczytania w celu pogłębienia wiedzy dotyczącej planowania i organizowania prac wykonywanych w uprawach roślin warzywnych, przyprawowych i grzybów jadalnych.
Instrukcja użytkowaniaInstrukcja użytkowania – objaśnia działanie e‑materiału oraz poszczególnych jego elementów.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
Powiązania między elementami e‑materiału
Materiały multimedialne są powiązane ze sobą i z poszczególnymi elementami obudowy dydaktycznej.
Każdy materiał multimedialny jest także powiązany z konkretnymi interaktywnymi materiałami sprawdzającymi:
sekwencje filmowe Prace wykonywane w uprawach z 19 ćwiczeniami,
wycieczka wirtualna Praca ogrodnika z 4 ćwiczeniami,
dokumentacja interaktywna Planowanie i organizacja prac ogrodniczych z 2 ćwiczeniami.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
Wskazówki do wykorzystania e‑materiału w pracy dydaktycznej
Praca uczniów podczas zajęć
1. Sekwencje filmowe
Praca całego zespołu klasowego
Przed emisją pierwszego filmu Zakładanie zagonów, rozmnażanie roślin warzywnych, przyprawowych i grzybów jadalnych nauczyciel prosi, by uczniowie zwrócili szczególną uwagę na to, w jaki sposób mogą oddziaływać na siebie rośliny uprawne. Uczniowie wynotowują przykłady z materiału filmowego, a następnie wspólnie tworzą notatkę w formie graficznej (np. metodą sketchnotingu) dotyczącą zagadnienia wzajemnej ochrony roślin przed szkodnikami.
Praca w grupach
Przed emisją filmu Dobór gatunków i odmian warzyw do warunków gospodarstwa. Typowe zabiegi pielęgnacyjne w uprawach roślin warzywnych następuje podział klasy na grupy. Każdy zespół wynotowuje z filmu najistotniejsze informacje dotyczące przydzielonego zagadnienia:
grupa I – Co jest ważne przy zakładaniu ogrodu warzywnego,
grupa II – Przygotowanie gleby,
grupa III – Zabiegi pielęgnacyjne.
Po obejrzeniu materiału grupy przygotowują po 5, 6 pytań do klasowego quizu. Pytania zostają zebrane do urny, a przedstawiciele zespołów je losują. Grupa, która poprawnie odpowie na wszystkie wylosowane pytania, może zostać nagrodzona oceną za aktywność.
Praca w parach, w grupach i całego zespołu klasowego
Nauczyciel informuje uczniów, że będą pracować metodą kuli śniegowej. Ich zadaniem będzie ustalenie odpowiedzi na pytanie, jakie znaczenie ma pora dnia przy zbiorze roślin przyprawowych. Uczniowie pracują w parach, potem łączą się w czwórki, porównują swoje odpowiedzi, wzajemnie je weryfikują i ustalają wspólną wersję. Następnie powtarzają te kroki w coraz liczniejszych grupach, aż powstanie ogólnoklasowa odpowiedź. Jej weryfikacja następuje podczas emisji I części filmu Planowanie, organizowanie i prowadzenie upraw roślin przyprawowych i grzybów jadalnych. Podobnie można pracować z II częścią filmu dotyczącą uprawy grzybów jadalnych.
2. Wycieczka wirtualna
Praca w grupach
Uczniowie dzielą się na 5‑osobowe zespoły. Zadaniem każdego z nich jest stworzenie ulotki reklamowej promującej przedstawione w wirtualnej wycieczce gospodarstwo ogrodnicze. Po zakończonej pracy grupy prezentują ulotki na forum klasy, wspólnie je omawiają i wskazują ich mocne i słabe strony.
3. Dokumentacja interaktywna
Praca w grupach
Uczniowie w 5‑osobowych zespołach wymyślają, w jakim gospodarstwie pracują, określają typ produkcji i jej specyfikę. Następnie wspólnie wypełniają dokumentację. W kolejnym kroku przekazują zestaw dokumentów drugiemu zespołowi, zgodnie z ruchem wskazówek zegara, w celu ich weryfikacji. Zespół kontrolny sprawdza, czy dokumentacja została poprawnie wypełniona, i wraz z zaznaczonymi błędami zwraca ją do pierwotnej grupy.
4. Interaktywne materiały sprawdzające
Są to ćwiczenia przewidziane do samodzielnego rozwiązania przez uczniów. Nauczyciel może jednak wprowadzić pracę w parach lub elementy oceny koleżeńskiej, która polega na tym, że po rozwiązaniu zadań uczniowie konsultują odpowiedzi z osobą z ławki. Można też zastosować indywidualne rozwiązywanie zadań i wspólne omówienie odpowiedzi przez cały zespół klasowy, kiedy rozwiązania są wyświetlane na tablicy multimedialnej. W każdym z tych wariantów uczeń powinien móc skorzystać z pomocy nauczyciela i uzyskać od niego informację zwrotną.
Praca uczniów poza zajęciami
E‑materiały umożliwiają pracę uczniów poza zajęciami lekcyjnymi. Mogą oni samodzielnie zapoznać się z multimediami i sporządzić notatki porządkujące wiedzę. Notatki mogą być w różnej formie.
1. Sekwencje filmowe
Praca w grupie
Film Zakładanie zagonów, rozmnażanie roślin warzywnych, przyprawowych i grzybów jadalnych: grupa chętnych/wybranych osób w ramach lekcji odwróconej przygotowuje 3, 4 projekty ogrodu warzywnego ze szczególnym uwzględnieniem najlepszego sąsiedztwa roślin. Ważne! Tylko jeden projekt jest poprawny, pozostałe zawierają błędy (np. niekorzystne sąsiedztwo roślin, za mało miejsca dla poszczególnych gatunków, za małe odstępy między zagonami itp.). Przygotowana przez uczniów prezentacja posłuży na zajęciach do weryfikacji, czy uczniowie podczas emisji filmu przyswoili zasady planowania ogrodu warzywnego.
Praca w parach
Uczniowie w parach, korzystając z generatora krzyżówek na Zintegrowanej Platformie Edukacyjnej, przygotowują zadania zawierające hasła dotyczące najważniejszych informacji zawartych w filmie Dobór gatunków i odmian warzyw do warunków gospodarstwa. Typowe zabiegi pielęgnacyjne w uprawach roślin warzywnych. Następnie udostępniają krzyżówki na platformie ZPE innym parom i je rozwiązują.
Praca indywidualna
Na podstawie filmu Planowanie, organizowanie i prowadzenie upraw roślin przyprawowych i grzybów jadalnych uczniowie opracowują mapy myśli na temat uprawy roślin przyprawowych lub grzybów jadalnych.
2. Wycieczka wirtualna
Praca indywidualna
Na podstawie informacji umieszczonych w wirtualnej wycieczce uczeń może w formie analizy SWOT przedstawić słabe i mocne strony zaprezentowanego gospodarstwa ogrodniczego oraz jego szanse i zagrożenia.
3. Dokumentacja interaktywna
Praca w parach
Elementy lekcji odwróconej. Zadanie par polega na przygotowaniu opisu gospodarstwa, jego wielkości, specyfiki produkcji itp. Na jego podstawie uczniowie na zajęciach wypełniają dokumentację. Po wyznaczonym przez nauczyciela czasie poszczególne pary powinny wzajemnie zweryfikować poprawność wykonania tego zadania.
Uczniowie mogą wykonać ćwiczenia interaktywne w ramach pracy domowej.
Indywidualizacja pracy z uczniami, w tym z uczniami ze SPE
Dzięki e‑materiałom możliwe jest zindywidualizowanie procesu dydaktycznego i dostosowanie go do różnorodnych potrzeb edukacyjnych uczniów. Jest to istotne nie tylko ze względu na uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi (SPE), ale również uczniów zdolnych. Odtwarzanie każdego e‑materiału jest też możliwe w trybie dostępności, który zawiera alternatywne wersje materiałów dostępne dla użytkowników z dysfunkcjami wzroku i słuchu. Ułatwia to dostęp do wiedzy i pozwala na zlikwidowanie niektórych barier społecznych i komunikacyjnych, a także umożliwia wyrównywanie szans w procesie nauczania–uczenia się.
Ponadto nauczyciel może dostosować pracę z każdym zasobem do indywidualnych potrzeb uczniów. Przykładowo podczas pracy z uczniami o specyficznych trudnościach edukacyjnych należy zwrócić uwagę na czas koncentracji uczniów na pracy z treściami multimedialnymi. Sekwencyjna budowa multimediów (sekwencje filmowe, wycieczka wirtualna, dokumentacja interaktywna) pozwala na wygodne dzielenie materiału do opanowania na mniejsze części, tak aby maksymalnie wykorzystać czas skupienia uczniów na przyswajanie nowych treści. Uczniowie ci mogą pracować w grupach lub w parach z uczniami, którzy szybciej opanowują materiał, korzystając z tutoringu rówieśniczego. Powinni oni otrzymywać zadania dostosowane do ich możliwości, np. uczniowie z dysleksją mogą wykonywać notatki graficzne lub być odpowiedzialni za uporządkowanie od najłatwiejszego do najtrudniejszego przygotowanych w grupie pytań quizowych.
Uczniowie, którzy szybko opanowują materiał, powinni otrzymać od nauczyciela dodatkowe wskazówki, w jaki sposób utrwalić zdobytą wiedzę, np. wykonując przydatne dla wszystkich podsumowania w formie notatki lub przygotowując pytania podsumowujące do wykorzystania na zakończenie lekcji. Podczas pracy w grupach mogą oni pełnić rolę lidera, nadzorować pracę innych lub udzielać im wskazówek. Mogą również pomóc nauczycielowi weryfikować poprawność wykonywanych zadań.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
Wymagania techniczne
Wymagania sprzętowe niezbędne do korzystania z przewodnika oraz innych zasobów platformy www.zpe.gov.pl.
System operacyjny:
Windows 7 lub nowszy
OS X 10.11.6 lub nowszy
GNU/Linux z jądrem w wersji 4.0 lub nowszej 3 GB RAM
Przeglądarka internetowa we wskazanej wersji lub nowszej:
Chrome w wersji 69.0.3497.100
Firefox w wersji 62.0.2
Safari w wersji 11.1
Opera w wersji 55.0.2994.44
Microsoft Edge w wersji 42.17134.1.0
Internet Explorer w wersji 11.0.9600.18124
Urządzenia mobilne:
2 GB RAM iPhone/iPad z systemem iOS 11 lub nowszym
tablet/smartfon z systemem Android 4.1 (lub nowszym) z przeglądarką kompatybilną z Chromium 69 (lub nowszym), np. Chrome 69, Samsung Browser 10.1, szerokość co najmniej 420 px
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści