Sprawdź się
Rozstrzygnij, które zdania są prawdziwe, a które fałszywe.
| Zdanie | Prawda | Fałsz |
| Tadeusz Mazowiecki w trakcie konfliktu z grupą Lecha Wałęsy cały czas cieszył się dużym zaufaniem społecznym. | □ | □ |
| Rozpad obozu solidarnościowego był dla całego społeczeństwa, tak samo jak dla działaczy związanych z tym ugrupowaniem, dużym zaskoczeniem. | □ | □ |
| U podstaw narastającego podziału w obozie solidarnościowym leżały przede wszystkim kwestie personalne i wzajemna niechęć między premierem Tadeuszem Mazowieckim a przewodniczącym Solidarności Lechem Wałęsą. | □ | □ |
| W wyniku tzw. wojny na górze Wałęsa został pozostawiony sam między zwalczającymi się obozami dawnych współpracowników. | □ | □ |
Ułóż poniższe wydarzenia we właściwej kolejności.
2. (tu wybierz) 1. pierwsze częściowo wolne wybory w Polsce powojennej (tzw. wybory kontraktowe), 2. powołanie Ruchu Obywatelskiego – Akcji Demokratycznej, 3. wybór Lecha Wałęsy w drugiej turze wyborów na prezydenta Rzeczypospolitej, 4. uchwalenie przez Sejm ustaw wprowadzających gospodarkę wolnorynkową (plan Balcerowicza), 5. powołanie Tadeusza Mazowieckiego na urząd prezesa Rady Ministrów, 6. wybór Wojciecha Jaruzelskiego na prezydenta przez Zgromadzenie Narodowe, 7. początek rozmów Okrągłego Stołu, 8. powstanie Porozumienia Centrum
3. ukazanie się w „Gazecie Wyborczej” artykułu Adama Michnika Wasz prezydent, nasz premier
4. (tu wybierz) 1. pierwsze częściowo wolne wybory w Polsce powojennej (tzw. wybory kontraktowe), 2. powołanie Ruchu Obywatelskiego – Akcji Demokratycznej, 3. wybór Lecha Wałęsy w drugiej turze wyborów na prezydenta Rzeczypospolitej, 4. uchwalenie przez Sejm ustaw wprowadzających gospodarkę wolnorynkową (plan Balcerowicza), 5. powołanie Tadeusza Mazowieckiego na urząd prezesa Rady Ministrów, 6. wybór Wojciecha Jaruzelskiego na prezydenta przez Zgromadzenie Narodowe, 7. początek rozmów Okrągłego Stołu, 8. powstanie Porozumienia Centrum
5. (tu wybierz) 1. pierwsze częściowo wolne wybory w Polsce powojennej (tzw. wybory kontraktowe), 2. powołanie Ruchu Obywatelskiego – Akcji Demokratycznej, 3. wybór Lecha Wałęsy w drugiej turze wyborów na prezydenta Rzeczypospolitej, 4. uchwalenie przez Sejm ustaw wprowadzających gospodarkę wolnorynkową (plan Balcerowicza), 5. powołanie Tadeusza Mazowieckiego na urząd prezesa Rady Ministrów, 6. wybór Wojciecha Jaruzelskiego na prezydenta przez Zgromadzenie Narodowe, 7. początek rozmów Okrągłego Stołu, 8. powstanie Porozumienia Centrum
6. na XI Zjeździe PZPR zostaje podjęta decyzja o zakończeniu działalności partii komunistycznej w Polsce
7. (tu wybierz) 1. pierwsze częściowo wolne wybory w Polsce powojennej (tzw. wybory kontraktowe), 2. powołanie Ruchu Obywatelskiego – Akcji Demokratycznej, 3. wybór Lecha Wałęsy w drugiej turze wyborów na prezydenta Rzeczypospolitej, 4. uchwalenie przez Sejm ustaw wprowadzających gospodarkę wolnorynkową (plan Balcerowicza), 5. powołanie Tadeusza Mazowieckiego na urząd prezesa Rady Ministrów, 6. wybór Wojciecha Jaruzelskiego na prezydenta przez Zgromadzenie Narodowe, 7. początek rozmów Okrągłego Stołu, 8. powstanie Porozumienia Centrum
8. (tu wybierz) 1. pierwsze częściowo wolne wybory w Polsce powojennej (tzw. wybory kontraktowe), 2. powołanie Ruchu Obywatelskiego – Akcji Demokratycznej, 3. wybór Lecha Wałęsy w drugiej turze wyborów na prezydenta Rzeczypospolitej, 4. uchwalenie przez Sejm ustaw wprowadzających gospodarkę wolnorynkową (plan Balcerowicza), 5. powołanie Tadeusza Mazowieckiego na urząd prezesa Rady Ministrów, 6. wybór Wojciecha Jaruzelskiego na prezydenta przez Zgromadzenie Narodowe, 7. początek rozmów Okrągłego Stołu, 8. powstanie Porozumienia Centrum
9. (tu wybierz) 1. pierwsze częściowo wolne wybory w Polsce powojennej (tzw. wybory kontraktowe), 2. powołanie Ruchu Obywatelskiego – Akcji Demokratycznej, 3. wybór Lecha Wałęsy w drugiej turze wyborów na prezydenta Rzeczypospolitej, 4. uchwalenie przez Sejm ustaw wprowadzających gospodarkę wolnorynkową (plan Balcerowicza), 5. powołanie Tadeusza Mazowieckiego na urząd prezesa Rady Ministrów, 6. wybór Wojciecha Jaruzelskiego na prezydenta przez Zgromadzenie Narodowe, 7. początek rozmów Okrągłego Stołu, 8. powstanie Porozumienia Centrum
10. (tu wybierz) 1. pierwsze częściowo wolne wybory w Polsce powojennej (tzw. wybory kontraktowe), 2. powołanie Ruchu Obywatelskiego – Akcji Demokratycznej, 3. wybór Lecha Wałęsy w drugiej turze wyborów na prezydenta Rzeczypospolitej, 4. uchwalenie przez Sejm ustaw wprowadzających gospodarkę wolnorynkową (plan Balcerowicza), 5. powołanie Tadeusza Mazowieckiego na urząd prezesa Rady Ministrów, 6. wybór Wojciecha Jaruzelskiego na prezydenta przez Zgromadzenie Narodowe, 7. początek rozmów Okrągłego Stołu, 8. powstanie Porozumienia Centrum
11. dymisja premiera Tadeusza Mazowieckiego
powstanie Porozumienia Centrum, wybór Wojciecha Jaruzelskiego na prezydenta przez Zgromadzenie Narodowe, wybór Lecha Wałęsy w drugiej turze wyborów na prezydenta Rzeczypospolitej, powołanie Tadeusza Mazowieckiego na urząd prezesa Rady Ministrów, powołanie Ruchu Obywatelskiego – Akcji Demokratycznej, uchwalenie przez Sejm ustaw wprowadzających gospodarkę wolnorynkową (plan Balcerowicza), początek rozmów Okrągłego Stołu, pierwsze częściowo wolne wybory w Polsce powojennej (tzw. wybory kontraktowe)
1. ....................................................................................................................................................................................
2. ....................................................................................................................................................................................
3. ukazanie się w „Gazecie Wyborczej” artykułu Adama Michnika Wasz prezydent, nasz premier
4. ....................................................................................................................................................................................
5. ....................................................................................................................................................................................
6. na XI Zjeździe PZPR zostaje podjęta decyzja o zakończeniu działalności partii komunistycznej w Polsce
7. ....................................................................................................................................................................................
8. ....................................................................................................................................................................................
9. ....................................................................................................................................................................................
10. ....................................................................................................................................................................................
11. dymisja premiera Tadeusza Mazowieckiego
Zapoznaj się z krótkimi notkami biograficznymi najważniejszych polityków lat 1989 i 1990, a następnie dopasuj nazwisko odpowiedniego polityka.
Przewodniczący NSZZ „Solidarność” od 1980 do 1991 r., pierwszy prezydent wybrany w wyborach bezpośrednich, sprawował urząd od 1990 do 1995 r., Jeden z głównych działaczy opozycji demokratycznej w okresie PRL, początkowo współpracownik Lecha Wałęsy, zwolennik tzw. polityki grubej kreski, w sporze między Mazowieckim a Wałęsą poparł tego pierwszego; redaktor naczelny „Gazety Wyborczej”., Jeden z głównych działaczy opozycji w okresie PRL, działacz Solidarności, współtwórca i pierwszy prezes Porozumienia Centrum, późniejszy prezydent RP., Premier powołany przez sejm, wyłoniony w wyniku wyborów czerwcowych, zwolennik polityki ostrożnych i powolnych reform społeczno-ekonomicznych, późniejszy główny antagonista Lecha Wałęsy., Działacz komunistyczny, ostatni I sekretarz PZPR i prezydent wybrany po wyborach czerwcowych z 1989 r., sprawował urząd do 1990 r.
| Polityk | Notka biograficzna |
|---|---|
| Przewodniczący NSZZ „Solidarność” od 1980 do 1991 r., pierwszy prezydent wybrany w wyborach bezpośrednich, sprawował urząd od 1990 do 1995 r. | |
| Jeden z głównych działaczy opozycji demokratycznej w okresie PRL, początkowo współpracownik Lecha Wałęsy, zwolennik tzw. polityki grubej kreski, w sporze między Mazowieckim a Wałęsą poparł tego pierwszego; redaktor naczelny „Gazety Wyborczej”. | |
| Jeden z głównych działaczy opozycji w okresie PRL, działacz Solidarności, współtwórca i pierwszy prezes Porozumienia Centrum, późniejszy prezydent RP. | |
| Premier powołany przez sejm, wyłoniony w wyniku wyborów czerwcowych, zwolennik polityki ostrożnych i powolnych reform społeczno-ekonomicznych, późniejszy główny antagonista Lecha Wałęsy. | |
| Działacz komunistyczny, ostatni I sekretarz PZPR i prezydent wybrany po wyborach czerwcowych z 1989 r., sprawował urząd do 1990 r. |
2. Jeden z głównych działaczy opozycji demokratycznej w okresie PRL, początkowo współpracownik Lecha Wałęsy, zwolennik tzw. polityki grubej kreski, w sporze między Mazowieckim a Wałęsą poparł tego pierwszego; redaktor naczelny „Gazety Wyborczej”. Polityk: 1. Wojciech Jaruzelski, 2. Lech Wałęsa, 3. Adam Michnik, 4. Tadeusz Mazowiecki, 5. Lech Kaczyński.
3. Jeden z głównych działaczy opozycji w okresie PRL, działacz Solidarności, współtwórca i pierwszy prezes Porozumienia Centrum, późniejszy prezydent RP. Polityk: 1. Wojciech Jaruzelski, 2. Lech Wałęsa, 3. Adam Michnik, 4. Tadeusz Mazowiecki, 5. Lech Kaczyński.
4. Premier powołany przez sejm, wyłoniony w wyniku wyborów czerwcowych, zwolennik polityki ostrożnych i powolnych reform społeczno-ekonomicznych, późniejszy główny antagonista Lecha Wałęsy. Polityk: 1. Wojciech Jaruzelski, 2. Lech Wałęsa, 3. Adam Michnik, 4. Tadeusz Mazowiecki, 5. Lech Kaczyński.
5. Działacz komunistyczny, ostatni I sekretarz PZPR i prezydent wybrany po wyborach czerwcowych z 1989 r., sprawował urząd do 1990 r. Polityk: 1. Wojciech Jaruzelski, 2. Lech Wałęsa, 3. Adam Michnik, 4. Tadeusz Mazowiecki, 5. Lech Kaczyński.
Zapoznaj się z krótkimi notkami biograficznymi najważniejszych polityków lat 1989 i 1990, a następnie dopasuj nazwisko odpowiedniego polityka.
Adam Michnik, Lech Kaczyński, Wojciech Jaruzelski, Tadeusz Mazowiecki, Lech Wałęsa
1. Przewodniczący NSZZ „Solidarność” od 1980 do 1991 r., pierwszy prezydent wybrany w wyborach bezpośrednich, sprawował urząd od 1990 do 1995 r. Polityk: .......................................
2. Jeden z głównych działaczy opozycji demokratycznej w okresie PRL, początkowo współpracownik Lecha Wałęsy, zwolennik tzw. polityki grubej kreski, w sporze między Mazowieckim a Wałęsą poparł tego pierwszego; redaktor naczelny „Gazety Wyborczej”. Polityk: .......................................
3. Jeden z głównych działaczy opozycji w okresie PRL, działacz Solidarności, współtwórca i pierwszy prezes Porozumienia Centrum, późniejszy prezydent RP. Polityk: .......................................
4. Premier powołany przez sejm, wyłoniony w wyniku wyborów czerwcowych, zwolennik polityki ostrożnych i powolnych reform społeczno-ekonomicznych, późniejszy główny antagonista Lecha Wałęsy. Polityk: .......................................
5. Działacz komunistyczny, ostatni I sekretarz PZPR i prezydent wybrany po wyborach czerwcowych z 1989 r., sprawował urząd do 1990 r. Polityk: .......................................
W dniu, w którym Tadeusz Mazowiecki otrzymał nominację na premiera, powiedział do Krzysztofa Puszy, sekretarza Lecha Wałęsy:
Panie Krzysiu, jak być premierem, mając z jednej strony Wałęsę, a z drugiej Jaruzelskiego.
Źródło: Antoni Dudek, Historia polityczna Polski 1989–2009, Społeczny Instytut Wydawniczy Znak, Kraków 2016, s. 93.
Zapoznaj się z poniższymi stwierdzeniami. Uporządkuj je w zależności od tego, której partii hasła programowe i założenia stanowiły: Porozumienia Centrum czy Ruchu Obywatelskiego – Akcji Demokratycznej.
rozwiązanie PZPR końcem walki z komunizmem, komuniści traktowani równoprawnie</strong></strong>, dążenie do stworzenia państwa niezwiązanego z żadną religią, wybory parlamentarne najpóźniej wiosną 1991 r., jak najszybsze usunięcie Wojciecha Jaruzelskiego z urzędu prezydenta, prowadzenie polityki stopniowych przemian, wybory prezydenckie przeprowadzone przez Zgromadzenie Narodowe, wysunięcie kandydatury Lecha Wałęsy na prezydenta, przeprowadzenie w pełni demokratycznych wyborów, oparcie się na dziedzictwie religijnym i związanym z nim systemie wartości, rozwiązanie PZPR rozumiane jako koniec jednego z etapów walki z komunizmem, a nie jej kres, przyspieszenie procesu dekomunizacji, czyli usunięcie z życia politycznego, społecznego i kulturalnego pozostałości dawnego systemu, szybka przebudowa gospodarki na zasadach prywatyzacji i demonopolizacji, popieranie kandydatury Tadeusza Mazowieckiego na prezydenta, postrzeganie głównego zagrożenia w nacjonalizmie, klerykalizmie i ksenofobii, celem jest stworzenie państwa liberalnego przy zachowaniu demokracji i wolności
| Porozumienie Centrum | |
|---|---|
| Ruch Obywatelski – Akcja Demokratyczna |
Na zebraniu Komitetu Obywatelskiego 13 maja 1990 r. Lech Wałęsa powiedział:
Jeżeli jest spokój u góry, to na dole jest wojna. Dlatego zachęcam państwa do wojowania. […] Stan wojenny wprowadził marazm i obecna koncepcja robi to samo. Wziąłem sobie urlop, kiedy Tadeusz Mazowiecki został premierem. Dzisiaj schodzę z tego urlopu.
Cytat za: Andrzej Leon Sowa, Historia polityczna Polski 1944–1991, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2001.
Wskaż zdania zgodne z treścią przytoczonego wyżej tekstu.
- Dalsze podtrzymywanie fałszywej jedności obozu solidarnościowego jest szkodliwe zarówno dla niego samego, jak i dla Polski.
- Tym przemówieniem Wałęsa zaznacza, że jego celem jest zapewnienie pokoju w społeczeństwie.
- Wałęsa wyznaje, że w porozumieniu z Mazowieckim uda im się odbudować jedność obozu solidarnościowego.
- Słowa te zostały wypowiedziane kilka dni po powołaniu Tadeusza Mazowieckiego na urząd premiera.
- Wałęsa zachęca do podejścia do kwestii przeobrażeń społeczno-ekonomicznych i politycznych z większą rozwagą.
Konflikt personalny czy dwie różne wizje Polski? Określ, co twoim zdaniem odegrało ważniejszą rolę w doprowadzeniu do rozpadu obozu solidarnościowego.
Wyobraź sobie, że jesteś dziennikarzem i przygotowujesz tekst do sierpniowego wydania o rozpadzie obozu solidarnościowego. Zatytułuj go w taki sposób, by przyciągnął uwagę czytelnika. Wybierz jedną z poniższych opcji.
Jesteś dziennikarzem pracującym w „Gazecie Wyborczej”.
Jesteś dziennikarzem pracującym w tygodniku prawicowym.