Na zdjęciu ujęte zostały schody pomalowane na intensywny różowy kolor, których środek przecina srebrna poręcz. Zarówno na schodach jak i ścianach po obu stronach schodów widnieje graffiti, część składa się ze słów, a część z postaci, twarzy i bliżej nieokreślonych kształtów.
Graffiti w tunelu Uniwersytetu w Sydney, Australia, fot. Mohd Hafiz Noor.
Źródło: commons.wikimedia.org, licencja: CC BY-SA 3.0.
Polecenie 1
RK7B3UDOGKQXA
Sprawdź swoją wiedzę. Zastanów się, które pojęcia, spośród podanych poniżej, znasz, a które są Ci nieznane. Dopasuj je do odpowiednich miejsc. Uwaga! Podczas pracy z materiałem zwróć szczególną uwagę na te pojęcia/terminy, które znalazły się w rubryce NIE WIEM.
Sprawdź swoją wiedzę. Zastanów się, które pojęcia, spośród podanych poniżej, znasz, a które są Ci nieznane. Dopasuj je do odpowiednich miejsc. Uwaga! Podczas pracy z materiałem zwróć szczególną uwagę na te pojęcia/terminy, które znalazły się w rubryce NIE WIEM.
Przestrzeń publiczna - to ulice, parki, ale też budynki, takie jak galerie handlowe, czy szkoły. To miejsca dostępne dla wszystkich, które sprzyjają kontaktom między ludźmi. Tu odbywają się wydarzenia również o charakterze artystycznym.
Od wieków w przestrzeni publicznej ustawiano pomniki i rzeźby, których zadaniem było informowanie o ważnych wydarzeniach lub osobach.
RsfCPvEhBZ6xG
Zdjęcie przedstawia pomnik konny Marka Aureliusza, pochodzący z ii wieku naszej ery. Postać cesarza siedzi na koniu, z wyciągniętą do przodu ręką w geście pozdrowienia. Wykonana jest z brązu, częściowo złoconego. Rzeźbę ustawiono na cokole, czyli podwyższeniu. Zdobi jeden z placów Rzymu.
Zdjęcie przedstawia pomnik konny Marka Aureliusza, pochodzący z ii wieku naszej ery. Postać cesarza siedzi na koniu, z wyciągniętą do przodu ręką w geście pozdrowienia. Wykonana jest z brązu, częściowo złoconego. Rzeźbę ustawiono na cokole, czyli podwyższeniu. Zdobi jeden z placów Rzymu.
Pomnik konny Marka Aureliusza, brąz częściowo złocony, II w.n.e., Rzym, Włochy.
Źródło: edycja: online-skills, Pomnik Marka Aureliusza w Rzymie, Włochy, domena publiczna.
Pomnik konny doczekał się wielu naśladowców, na przykład „Złoty Jeździec” z XVIII wieku, dynamiczny i ekspresyjny.
R8esOEr2KUzlB
Ilustracja interaktywna – odwracana karta. Pierwsza strona karty przedstawia fotografię, a na niej ozdobny, ciemny postument z licznymi rzeźbieniami oraz złotym podpisem. Na postumencie ustawiono złotą rzeźbę mężczyzny o średniej długości włosach, który siedzi na koniu. Zwierzę ma podniesione do góry przednie łapy. Dzieło znajduje się na wydzielonym placu, który oddzielają betonowe pachołki. W tle znajdują się jasnokolorowe, proste budynki, drzewa oraz samochody. Po kliknięciu na kartę, obraca się ona i wyświetla się jej druga strona. Druga strona karty przedstawia zbliżenie na mężczyznę oraz konia. Postać odziana jest w zbroję. Siedzi z dumą na koniu, trzymając lejce. Dodatkowo na szarym, półprzezroczystym tle wyświetla się biały tekst. “Złoty jeździec przedstawia elektora saskiego i elekcyjnego króla polskiego Augusta II Mocnego. Władca ma na sobie rzymski strój. Pomnik wykonał w miedzi, a następnie pozłocił Ludwig Wiedemann, w 1736 został ustawiony w Dreźnie. Pomnik skierowany jest w kierunku północno‑wschodnim, czyli w kierunki ówczesnego polskiego królestwa. Król ma na sobie rzymską zbroję, taka stylizacja wraz z podniesioną głową świadczą o idealizacji postaci. Rzeźba jest dynamiczna – dominuje diagonalny układ stającego dęba konia. Siedzący na nim król jest lekko odchylony.”
Ilustracja interaktywna – odwracana karta. Pierwsza strona karty przedstawia fotografię, a na niej ozdobny, ciemny postument z licznymi rzeźbieniami oraz złotym podpisem. Na postumencie ustawiono złotą rzeźbę mężczyzny o średniej długości włosach, który siedzi na koniu. Zwierzę ma podniesione do góry przednie łapy. Dzieło znajduje się na wydzielonym placu, który oddzielają betonowe pachołki. W tle znajdują się jasnokolorowe, proste budynki, drzewa oraz samochody. Po kliknięciu na kartę, obraca się ona i wyświetla się jej druga strona. Druga strona karty przedstawia zbliżenie na mężczyznę oraz konia. Postać odziana jest w zbroję. Siedzi z dumą na koniu, trzymając lejce. Dodatkowo na szarym, półprzezroczystym tle wyświetla się biały tekst. “Złoty jeździec przedstawia elektora saskiego i elekcyjnego króla polskiego Augusta II Mocnego. Władca ma na sobie rzymski strój. Pomnik wykonał w miedzi, a następnie pozłocił Ludwig Wiedemann, w 1736 został ustawiony w Dreźnie. Pomnik skierowany jest w kierunku północno‑wschodnim, czyli w kierunki ówczesnego polskiego królestwa. Król ma na sobie rzymską zbroję, taka stylizacja wraz z podniesioną głową świadczą o idealizacji postaci. Rzeźba jest dynamiczna – dominuje diagonalny układ stającego dęba konia. Siedzący na nim król jest lekko odchylony.”
Georg Friedrich Wiedemann, „Złoty jeździec”, 1736 r., Drezno, Niemcy, wikimedia.org, CC BY‑SA 3.0, fotografia: Uwe Aranas (pierwsza strona); CC BY 2.0, fotografia: Ralf Schulze
Źródło: Uwe Aranas, Ralf Schulze, Georg Friedrich Wiedemann, „Złoty jeździec”, rzeźba, brąz, dostępny w internecie: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Dresden_Germany_Golden-Rider-04.jpg [dostęp 20.11.2023], https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Dresden_Goldener_Reiter_(3281655941).jpg [dostęp 20.11.2023], licencja: CC BY-SA 3.0.
Prostotą i zarazem surowością wyróżnia się warszawski pomnik przedstawiający księcia Józefa Poniatowskiego, którego autorem jest Bertel Thorvaldsen.[ czytaj: bertel torwaldsen] - film poniżej.
R10uIuCQn2zrc
Materiał filmowy do lekcji zatytułowany „Pomnik Józefa Poniatowskiego”.
Materiał filmowy do lekcji zatytułowany „Pomnik Józefa Poniatowskiego”.
Pomnik Józefa Poniatowskiego – film, online‑skills, CC BY 3.0
Źródło: online-skills, Pomnik Józefa Poniatowskiego – film, licencja: CC BY 3.0.
Polecenie 2
RFtIOiH29iQ67
Zaznacz dwa rodzje kompozycji przedstawionej rzeźby. Możliwe odpowiedzi: 1. Statyczna, 2. Dynamiczna, 3. Abstrakcyjna, 4. Zrównoważona
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
Polecenie 3
RSajKcT3hpZIf
(Uzupełnij).
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
Polecenie 4
RfuOve3Ahj0Fn
(Uzupełnij).
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
To tylko kilka przykładów rzeźb istniejących w przestrzeni publicznej, powstałych w odległych czasach. Współczesne realizacje są zupełnie inne - poznasz je na przykładach poniżej.
Współcześni artyści pragną przedstawiać w rzeźbie swoje własne cele, działać według swoich pomysłów i zasad. Stąd taka różnorodność form, technik i materiałów. Co ciekawe - przestrzeń publiczna jest dla nich bardziej atrakcyjna, niż galerie sztuki i sale wystawowe.
Rzeźby wykonane z betonu, stali, tworzyw sztucznych oraz innych surowców - zmieniają nasze otoczenie, wzbogacają rzeczywistość.
Co możesz powiedzieć o postaciach, widocznych na zdjęciu?
R1ZSLQBNS1OKL
Ilustracja interaktywna 1. Georg Segal , będący ikoną pop‑artu, wprowadził na ulice realistyczne rzeźby postaci wykonane z białego gipsu. Postacie Segala zostały uchwycone podczas wykonywania zwyczajnych czynności dnia codziennego.
Ilustracja interaktywna 1. Georg Segal , będący ikoną pop‑artu, wprowadził na ulice realistyczne rzeźby postaci wykonane z białego gipsu. Postacie Segala zostały uchwycone podczas wykonywania zwyczajnych czynności dnia codziennego.
George Segal,
„Gay Liberation” , 1992 r., Nowy Jork, Stany Zjednoczone
Źródło: edycja: online-skills, dostępny w internecie: whosestreetsourstreets.org, licencja: CC BY 3.0.
Kształt na zdjęciu poniżej - to nie balonowy pies, ale wykonana z polerowanej stali rzeźba amerykańskiego artysty Jeffa Koonsa. [czytaj: dżefa kunsa]. Przekorna, artystyczna idea, dzięki zastosowaniu innego materiału (niż balony) i zmianie wielkości stała się rzeźbą - dziełem sztuki.
R1PRfgvHSc6nm
Ilustracja interaktywna – odwracana karta. Pierwsza strona karty przedstawia fotografię rzeźby. Dzieło przedstawia złotego pieska, który wygląda jak zrobiony z balona. Składa się on z siedmiu podłużnych, zaokrąglonych części. Dzieło ustawione jest na placu wyłożonym beżowymi płytami. Plac ogrodzony jest beżowym murkiem. W tle drzewa oraz jasne budynki. Po kliknięciu na kartę, obraca się ona i wyświetla się jej druga strona. Druga strona karty przedstawia pieska od frontu. Za nim stoją kolorowe rzeźby o nieregularnym kształcie oraz czerwone dzieło przypominające pakunek ze złotą wstążką. W tle również znajdują się wysokie, jasne budynki. Dodatkowo na szarym, półprzezroczystym tle wyświetla się biały tekst. “” Balonowy pies” to kultowa praca Jeffa Koonsa, monumentalna instalacja rzeźbiarska o charakterystycznej połyskującej powierzchni. Dzieło ociera się o granice kiczu i kultury popularnej, związanej z modą na uliczne sprzedaże balonów, którym nadaje się różne kształty zwierząt.
Ilustracja interaktywna – odwracana karta. Pierwsza strona karty przedstawia fotografię rzeźby. Dzieło przedstawia złotego pieska, który wygląda jak zrobiony z balona. Składa się on z siedmiu podłużnych, zaokrąglonych części. Dzieło ustawione jest na placu wyłożonym beżowymi płytami. Plac ogrodzony jest beżowym murkiem. W tle drzewa oraz jasne budynki. Po kliknięciu na kartę, obraca się ona i wyświetla się jej druga strona. Druga strona karty przedstawia pieska od frontu. Za nim stoją kolorowe rzeźby o nieregularnym kształcie oraz czerwone dzieło przypominające pakunek ze złotą wstążką. W tle również znajdują się wysokie, jasne budynki. Dodatkowo na szarym, półprzezroczystym tle wyświetla się biały tekst. “” Balonowy pies” to kultowa praca Jeffa Koonsa, monumentalna instalacja rzeźbiarska o charakterystycznej połyskującej powierzchni. Dzieło ociera się o granice kiczu i kultury popularnej, związanej z modą na uliczne sprzedaże balonów, którym nadaje się różne kształty zwierząt.
Jeff Koons, „Balonowy pies – żółty”, 1994 – 2000 r., Muzeum Sztuki Metropolitan, Nowy Jork, Stany Zjednoczone, rynekisztuka.pl (pierwsza strona), gallery.je (druga strona) Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu)
Źródło: Jeff Koons, „Balonowy pies – żółty”, rzeźba, polerowana stal nierdzewna z przezroczystą powłoką barwną, Muzeum Sztuki Metropolitan, Nowy Jork, dostępny w internecie: https://rynekisztuka.pl/2017/10/13/jeff-koons-wirtualny-wandalizm/ [dostęp 17.11.2023], https://www.gallery.je/culture/biggest-art-installations/ [dostęp 17.11.2023], Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu).
Polecenie 5
RZWfi583T9SnT
Zaznacz cechy faktury w dziele „Balonowy pies”
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
Rzeźby mogą budzić też wiele emocji. Co można pomyśleć, widząc na ulicy rzeźby przechodniów wychodzących z chodnika?
Instalacje rzeźbiarskie realizowane są przez artystów w konkretnej, wybranej przez nich przestrzeni, np. ruchliwa ulica dużego miasta, jak na zdjęciu poniżej. Instalacja pt. „Przejście” miała miejsce w 1977 r. w Warszawie, kiedy autor umieścił rzeźby na ulicy w czasie jednej nocy. Po 28 latach powtórzył swoją realizację we Wrocławiu .
R27ZiIOQl9y9Q
Zdjęcie przedstawia 14 odlanych w brązie figur naturalnej wielkości, przedstawiających zwykłych ludzi, w codziennych ubraniach, z codziennym rekwizytami, wychodzącymi z chodnika w centrum Wrocławia. Instalację wykonał polski artysta Jerzy Kalina.
Jerzy Kalina, "Pomnik anonimowego przechodnia", instalacja rzeźbiarska, brąz, 2005 r., Wrocław
Źródło: Flickr.com, licencja: CC BY 3.0.
Dla zainteresowanych
Obejrzyj film o instalacji w centrum Warszawy i Wrocławia, której autorem jest Jerzy Kalina. Interesujące, jak przechodnie odbierali ten artystyczny przekaz, posłuchaj ich opinii.
ROVSo6I1yzeoC
Film pod tytułem "Czym jest dla mnie dzieło sztuki?". Historyk sztuki Jadwiga Jasińska‑Sadura, stojąc obok rzeźby Jerzego Kaliny "Pomnik anonimowego przechodnia", opowiada o niej oraz o reakcjach na nią przechodniów w Warszawie i we Wrocławiu. W 3 minucie i 23 sekundzie filmu rozpoczyna się reportaż uliczny: przechodnie we Wrocławiu wyjaśniają jak rozumieją ten rodzaj sztuki.
Film pod tytułem "Czym jest dla mnie dzieło sztuki?". Historyk sztuki Jadwiga Jasińska‑Sadura, stojąc obok rzeźby Jerzego Kaliny "Pomnik anonimowego przechodnia", opowiada o niej oraz o reakcjach na nią przechodniów w Warszawie i we Wrocławiu. W 3 minucie i 23 sekundzie filmu rozpoczyna się reportaż uliczny: przechodnie we Wrocławiu wyjaśniają jak rozumieją ten rodzaj sztuki.
Film pod tytułem "Czym jest dla mnie dzieło sztuki?". Historyk sztuki Jadwiga Jasińska‑Sadura, stojąc obok rzeźby Jerzego Kaliny "Pomnik anonimowego przechodnia", opowiada o niej oraz o reakcjach na nią przechodniów w Warszawie i we Wrocławiu. W 3 minucie i 23 sekundzie filmu rozpoczyna się reportaż uliczny: przechodnie we Wrocławiu wyjaśniają jak rozumieją ten rodzaj sztuki.
Wśród współczesnych rzeźb w przestrzeni publicznej wskazać można także dzieła street artu. [czytaj: strit artu].
Street art [czytaj: strit art] oznacza „sztukę ulicy” – to działania artystyczne w przestrzeni publicznej, często umieszczane tam bez zgody właścicieli. Nie posiadają one ściśle określonych reguł działania, dlatego usuwane są często przez służby porządkowe.
Ilustracja przedstawia rzeźbę Willa Colesa „Art Fag". Ukazuje wykonany z betonu telefon komórkowy. Nad klawiaturą znajduje się ekran, na którym został umieszczony napis: ART FAG. Telefon leży na chodniku przy betonowej ścianie pomalowanej na zielono.
Will Coles, „Art Fag”
Źródło: Flickr.com, licencja: CC BY-NC 2.0.
RNHB6HRQQAJBU
Ilustracja przedstawia pracę Willa Colesa „Imitacja”. Ukazuje damską saszetkę wykonaną z brązu i powlekaną niklem. Przedmiot przeszywany jest w romby.
Will Coles , „Imitacja”
Źródło: Flickr.com, licencja: CC BY-SA 2.0.
R1TRNCZOU35BM
Ilustracja przedstawia prace Will Coles Epitaph. Ukazuje różowe, zgniecione pudełko, imitujące kartonowe opakowanie. Przedmiot leży na betonowym chodniku, w tle rośnie trawa. Na przedniej części kartonu znajduje się napis EPITAPH, co oznacza tablicę nagrobną "epitafium".
Will Coles, Epitaph
Źródło: Flickr.com, licencja: CC BY 2.0.
R3KQUFZZ4PR1F
Ilustracja przedstawia rzeźbę Willa Colesa„Man -made” . Ukazuje leżącą na chodniku białą rękawicę, wykonaną z żywicy. Rękawica jest podwinięta, a jej duży palec jest założony do środka. Na nim znajduje się napis MAN‑MADE, co oznacza- syntetyczny.
Will Coles, "Man‑made"
Źródło: Flickr.com, licencja: CC BY 2.0.
Ćwiczenie 1
RROP3UMGBQPHC
Zaznacz obiekt, którego cechy wskazują, że jest to rzeźba, a nie przedmiot użytkowy.
Zaznacz obiekt, którego cechy wskazują, że jest to rzeźba, a nie przedmiot użytkowy.
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
Zwróć uwagę na materiały, z jakich zostały wykonane te przedmioty.
Rzeźbami nie są: czarny telefon komórkowy i dwie skórzane walizki. Pozostałe zdjęcia przedstawiają rzeźby.
Ćwiczenie 1
RGZH3BQJQB29G
Zaznacz surowce, z których mogą być zbudowane rzeźby, usytuowane w przestrzeni ulicy, parku, na placu miejskim.
Zastanów się i wybierz materiały bardziej trwałe oraz wytrzymałe na warunki atmosferyczne.
Do trwałych materiałów, wykorzystywanych na rzeźby w przestrzeni publicznej zalicza się: stal, beton, tworzywa sztuczne.
Niektóre miasta posiadają swoje rzeźbiarskie wizytówki i nie są to dzieła street artu.] [czytaj: strit artu]. Najczęściej jest to cyklcykl cykl rzeźb, wzbogacających przestrzeń publiczną.
cykl
seria dzieł artystycznych powiązanych tematem, techniką lub koncepcją, tworzących spójną całość. Może być realizowany przez jednego twórcę lub grupę, w ramach projektów artystycznych.
Przykładami mogą być polskie miasta: Wrocław, który słynie z krasnali, Toruń z aniołami czy Łódź z postaciami z bajek, nakręconych w Studiu Małych Form Filmowych Se‑ma‑for.
R1Q64DF7OD4S9
Ilustracja przedstawia rzeźbę jednego z wrocławskich krasnali o imieniu Młynarz. Jest to krasnal w czapce i z brodą, który próbuje wejść na koło młynarskie. Lewa ręka i lewa noga są uniesione w górę i wygląda tak, jakby krasnal wchodził po drabinie. Rzeźba stoi na brukowanej powierzchni. W tle widać barierki i rzekę.
Krasnal Młynarz w letnim ogródku Karczmy Młyńskiej we Wrocławiu
Źródło: wikimedia.org, domena publiczna.
RfW0EZ77Q3juH
Ilustracja przedstawia rzeźby postaci bajkowych - Filemona i Bonifacego. Bonifacy jest czarnym kotem, stojącym na brukowanej powierzchni ze zwróconą w lewo głową. Spogląda na włóczkę leżącą tuż obok niego. Ogon ma postawiony do góry. Obok jest mur, na którym stoi Filemon. Jest białym małym kotkiem, który z góry spogląda na lezącą na ziemi włóczkę. Ma ogonek postawiony do góry.
Koty Filemon i Bonifacy, Bajkowa Łódź, Muzeum Kinematografii, Łódź
Źródło: Fot. Maciej Szostek, dostępny w internecie: wikimedia.org, domena publiczna.
R17KSRLLCGR6Z1
Ilustracja przedstawia pracę Niki de Saint Phalle „Nana”. Obecnie możemy je znaleźć w Karlsruhe
w Niemczech. Na fotografii widzimy kolorową figurę tańczącej baletnicy. Sylwetka ma uwydatnione i uproszczone kształty. Szczegóły są pominięte: głowa jest formą obłą bez twarzy, brak jest zakończenia kończyn: dłoni i nóg od kolan. W tle widoczna jest elewacja budynku. Autorką pracy jest francuska rzeźbiarka oraz malarka. W swoich pracach bardzo często wykorzystywała motyw kobiety.
Niki de Saint Phalle , „Nana”, Karlsruhe,
Niemcy
Źródło: wikimedia.org, licencja: CC BY 3.0.
Rzeźba może też być zabawna, wesoła i po prostu cieszyć oko. W ten sposób zmienia wspólną przestrzeń, wprowadzając atmosferę radosnej rozmowy z widzem. Przykładem takiej rzeźby jest twórczość Niki de Saint Phalle [czytaj: niki de są fal], która swoimi rzeźbami rzuciła wyzwanie ideałowi smukłej kobiety XX wieku.
Szczególną popularnością cieszyły się figury Nany, z których największa miała 5 metrów wysokości - jak ta, na ilustracji obok.
Artystka zaczęła używać popularnych w tamtym czasie tworzyw sztucznychtworzywa sztucznetworzyw sztucznych. Nowy materiał umożliwił ekspozycję prac w otwartej przestrzeni oraz realizacje dużych rozmiarów.
RB85OG2E1TQEB
Ilustracja przedstawia pracęNiki de Saint Phalle „Wybawca”. Dzieło powstało w latach 1991‑1993. Możemy je znaleźć w Duisburgu w Niemczech. Na fotografii została przedstawiona fontanna. Na jej szczycie znajduje się kolorowa figura ogromnego ptaka z długimi i ostrymi pazurami. W tle widoczne są wysokie, przeszklone budynki. Autorką pracy jest francuska rzeźbiarka oraz malarka.
Niki de Saint Phalle „Wybawca”, 1991‑1993,
Duisburg
, Niemcy
Źródło: wikimedia.org, domena publiczna.
RCGOZODBQ4RJC
Ilustracja interaktywna przedstawia rzeźbę Niki de Saint Phalle „Trzy Gracje”. Obecnie możemy je znaleźć w Nowym Jorku w Stanach Zjednoczonych. Na fotografii widzimy sylwetki trzech figur: białej, żółtej oraz czarnej. Figury mają zaokrąglone kształty. Każda z nich ma wyrzeźbiony kolorowy kostium. Postacie przedstawione w tanecznych pozach. W tle widoczny jest oszklony budynek. Autorką pracy jest francuska rzeźbiarka oraz malarka. W swoich pracach bardzo często wykorzystywała motyw kobiecego ciała. Na ilustracji znajdują się aktywne punkty zawierające dodatkowe informacje.
1. Motyw trzech Gracji zaczerpnięty został z mitologii. Gracje to rzymskie boginie wdzięku, piękna i radości, które spędzały czas na zabawie, muzyce i tańcu. Zazwyczaj przedstawiane były jako trzy, zgrabne, młode, długowłose dziewczęta, ubrane w powabne stroje. Uznawane są za patronki sztuk pięknych.
2) Zaprojektowane przez Niki de Saint Phalle postacie o charakterystycznych, okrągłych kształtach oraz dekoracyjnym i skąpym stroju odbiegają wyglądem od kanonu piękna. Oferowane doskonale oddają cechy rzymskich boginek. Artystka dla stworzenia zestawu wykorzystanego jest stworzona przez siebie postacią Nany. Rzeźby zostały wykonane w technice mozaiki, ze szkliwionych fragmentów płytek ceramicznych.
3) Artystka dla wyrażenia tańca stworzyła dynamiczną kompozycję grupy postaci, zbudowana z trzech, podążających za sobą po kole postaci kobiecych. Każda z nich ukazana jest w pozycji stojącej, na jednej nodze, z uniesionymi rękoma. Odchylenie postaci od pionu podkreśliło dynamikę i lekkość figur. Radość podkreślać ma jaskrawa, wielobarwna kolorystyka i refleksy świateł dzięki łączonym kawałkom lustra i szkliwionej ceramiki.
4. Tworzone przez artystkę dzieła przedstawiają najczęściej kobiety o okrągłych kształtach, w tanecznych pozach, pełne energii i radości. W przypadku Trzech Gracji potęga kobiety zostały zaakcentowana również duże rozmiary rzeźb.
Ilustracja interaktywna przedstawia rzeźbę Niki de Saint Phalle „Trzy Gracje”. Obecnie możemy je znaleźć w Nowym Jorku w Stanach Zjednoczonych. Na fotografii widzimy sylwetki trzech figur: białej, żółtej oraz czarnej. Figury mają zaokrąglone kształty. Każda z nich ma wyrzeźbiony kolorowy kostium. Postacie przedstawione w tanecznych pozach. W tle widoczny jest oszklony budynek. Autorką pracy jest francuska rzeźbiarka oraz malarka. W swoich pracach bardzo często wykorzystywała motyw kobiecego ciała. Na ilustracji znajdują się aktywne punkty zawierające dodatkowe informacje.
1. Motyw trzech Gracji zaczerpnięty został z mitologii. Gracje to rzymskie boginie wdzięku, piękna i radości, które spędzały czas na zabawie, muzyce i tańcu. Zazwyczaj przedstawiane były jako trzy, zgrabne, młode, długowłose dziewczęta, ubrane w powabne stroje. Uznawane są za patronki sztuk pięknych.
2) Zaprojektowane przez Niki de Saint Phalle postacie o charakterystycznych, okrągłych kształtach oraz dekoracyjnym i skąpym stroju odbiegają wyglądem od kanonu piękna. Oferowane doskonale oddają cechy rzymskich boginek. Artystka dla stworzenia zestawu wykorzystanego jest stworzona przez siebie postacią Nany. Rzeźby zostały wykonane w technice mozaiki, ze szkliwionych fragmentów płytek ceramicznych.
3) Artystka dla wyrażenia tańca stworzyła dynamiczną kompozycję grupy postaci, zbudowana z trzech, podążających za sobą po kole postaci kobiecych. Każda z nich ukazana jest w pozycji stojącej, na jednej nodze, z uniesionymi rękoma. Odchylenie postaci od pionu podkreśliło dynamikę i lekkość figur. Radość podkreślać ma jaskrawa, wielobarwna kolorystyka i refleksy świateł dzięki łączonym kawałkom lustra i szkliwionej ceramiki.
4. Tworzone przez artystkę dzieła przedstawiają najczęściej kobiety o okrągłych kształtach, w tanecznych pozach, pełne energii i radości. W przypadku Trzech Gracji potęga kobiety zostały zaakcentowana również duże rozmiary rzeźb.
Niki de Saint Phalle, „Trzy Gracje”, 1999 r., Nowy Jork, Stany Zjednoczone
Źródło: Flickr.com, licencja: CC BY 3.0.
Dla zainteresowanych
Jedna z rzeźb, o nazwie „Cesarzowa” stała się mieszkaniem autorki. Jak można zauważyć na fotografii poniżej, wnętrze rzeźby pokrywa mozaika. Technika mozaiki została wykorzystana również w innych rzeźbach artystki.
R1O5OMLGL4F4H
Ilustracja przedstawia pracę Niki de Saint Phalle. Jest to budynek‑rzeźba "Cesarzowa". Fotografia została wykonana w 2017 roku. Budowlę można oglądać w Capalbio w Toskanii we Włoszech. Na zdjęciu widzimy wnętrze budowli. Ściany pokryte są mnóstwem małych elementów mozaiki. W budowli możemy dostrzec stół oraz krzesła, a także wiszącą lampę. Z lewej strony znajdują się dwie kobiety oglądają wnętrze. Autorką pracy jest francuska rzeźbiarka oraz malarka.
Niki de Saint Phalle, wnętrze rzeźby "Cesarzowa" pokryte mozaiką, 2017 r., Capalbio , Włochy
Źródło: wikimedia.org, licencja: CC BY-SA 4.0.
Ćwiczenie 2
Rejenamqp64HY
Zadanie polega na zaznaczeniu odpowiedniego opisu do załączonej fotografii. Fotografia przedstawia rzeźbę na postumencie w formie kobiety o obszernych kształtach. Postać jest dynamiczna; stoi na jednej nodze, wymachując rękami. Odchylenie od pionu i rozczłonkowanie podkreśla ekspresję figury, która jest zdeformowana, o uproszczonych kształtach. Tułów pokryty jest kolorowymi wzorami, ręce, nogi i głowa są białe
Zadanie polega na zaznaczeniu odpowiedniego opisu do załączonej fotografii. Fotografia przedstawia rzeźbę na postumencie w formie kobiety o obszernych kształtach. Postać jest dynamiczna; stoi na jednej nodze, wymachując rękami. Odchylenie od pionu i rozczłonkowanie podkreśla ekspresję figury, która jest zdeformowana, o uproszczonych kształtach. Tułów pokryty jest kolorowymi wzorami, ręce, nogi i głowa są białe
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
Przyjrzyj się uważnie tej rzeźbie, zwłaszcza jej wielkości i powierzchni.
Poprawny opis to: „Postać kobieca o uproszczonej formie (...)”
Ćwiczenie 2
R1GPZXXM7ZOkT
Odpowiedz na pytanie: Czy sztuka w przestrzeni publicznej jest w ogóle potrzebna? Uzasadnij swoją odpowiedź.
Źródło: ORE, licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 3
RN29E2CKVPVFD
Wybierz zdania prawdziwe.
A - Sztuka w przestrzeni publicznej przekazuje treści przez swoją formę, którą jest kształt, kolor, gabaryty, materiały.
B - Sztuka w przestrzeni publicznej przekazuje treści poprzez twoją wartość materiału.
C - Sztuka w przestrzeni publicznej przekazuje treści poprzez twoją tematykę.
D - Najsławniejszy dziełem Antoniego Gaudiego jest budowany od 1882 r. kościół Sagrada Familia.
Wybierz zdania prawdziwe.
A - Sztuka w przestrzeni publicznej przekazuje treści przez swoją formę, którą jest kształt, kolor, gabaryty, materiały.
B - Sztuka w przestrzeni publicznej przekazuje treści poprzez twoją wartość materiału.
C - Sztuka w przestrzeni publicznej przekazuje treści poprzez twoją tematykę.
D - Najsławniejszy dziełem Antoniego Gaudiego jest budowany od 1882 r. kościół Sagrada Familia.
Źródło: online-skills.
Jeśli odpowiedzi sprawiają Ci trudność, przeczytaj jeszcze raz materiał o rzeźbach w przestrzeni publicznej.
Odpowiedzi: 1‑P, 2‑F, 3‑P, 4‑P, gdzie cyfra jest kolejnym opisem, P‑prawda, F‑fałsz
Ilustracja przedstawia instalację wykonaną z piachu w kształcie przerwanej spirali, pt. "Złamany okrąg". Znajduje się on na jeziorze i zalicza się do Land artu - sztuki ziemi. Został wykonany przez Roberta Smithsona .
Robert Smithson, „Przerwany krąg (Spiralne wzgórze)”, 1871 r., Emmen, Holandia, brokencircle.nl, Land art.
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
Spotkanie ze sztuką współczesną ułatwia dzisiejsza forma jej prezentacji, ponieważ artyści wychodzą ze swoimi działaniami do odbiorcy, prezentują je w plenerze. Dzięki sztuce niektóre miejsca zyskały popularność. Robert Smithson [czytaj: robert smitson], przedstawiciel sztuki ziemi (Land art) [ czytaj: lend art] wykorzystał w swojej instalacji przestrzeń linii brzegowej dawnej kopalni piasku w pobliżu Emmen w Holandii, formułując z nadbrzeża spiralny kształt o przerwanej konstrukcji.
Land art [ czytaj: lend art] - to kierunek w sztuce, odnoszący się do interwencji artysty w świat przyrody. Wykorzystuje mniej, lub bardziej trwałe naturalne materiały, jak; piasek, drewno, kamienie, trawa, itp. zwany inaczej sztuką ziemi.
RgPq2NH8tgvYR
Na zdjęciu wykonanym z nieba dostrzec można w głównej mierze bujny las, u dołu zdjęcia natomiast znajduje się woda, przy której w nieregularnych kształtach prowadzi szara droga. W centrum zlokalizowana jest na wzgórzu dróżka w kształcie spirali prowadząca do najwyższego punktu wzniesienia, a całość porośnięta jest roślinnością.
Robert Smithson, „Przerwany krąg (Spiralne wzgórze)”, 1871 r., Emmen, Holandia, brokencircle.nl, Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu), fotograf: Albert Raven
Źródło: Albert Raven, Robert Smithson, Przerwany krąg (Spiralne wzgórze), land art, Emmen, dostępny w internecie: https://www.designboom.com/art/robert-smithson-earthwork-broken-circle-spiral-hill-the-netherlands-07-03-2021/ [dostęp 7.10.2022], Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu).
Kierunek w sztuce odnoszący się do mniej lub bardziej trwałych interwencji artysty w świat przyrody to Tu uzupełnij. Możliwe odpowiedzi: 1. abstrakcja, 2. environment, 3. land art.
Odpowiedź znajdziesz w tym materiale.
land art
Ćwiczenie 5
R1XhhFm1gOwS5
Odpowiedz na pytanie, jak inaczej nazywany jest land art ?
Źródło: online skills, licencja: CC BY 3.0.
Odpowiedź znajdziesz w tym materiale.
sztuka ziemi
Ćwiczenie 6
RDn83cTBp9QpR
Które z wymienionych cech charakteryzują land art ? Zaznacz poprawne odpowiedzi.
Źródło: online skills, licencja: CC BY 3.0.
Wróć do tekstu powyżej.
Artyści Land artu realizują prace w plenerze, wykorzystując naturalne materiały.
definiujesz pojęcia takie jak: sztuka ulicy, street art, land art;
wymieniasz rodzaje rzeźb, które stawiano dawniej ku upamiętnieniu ważnych osób i wydarzeń;
rozpoznajesz twórczość artystów prezentujących swoje dzieła w przestrzeni publicznej, takich, jak: Georg Segal, Jeff Koons,, Jerzy Kalina, Niki de Saint Phalle.
wieloelementowa realizacja artystyczna skomponowana w zastanej, konkretnej przestrzeni (np. miejscu, obiekcie), będąca częścią, elementem tej przestrzeni
land art
land art
kierunek w sztuce XX w., zainicjowany w Stanach Zjednoczonych pod koniec lat 60.; odnosi się do bardziej lub mniej trwałych i widocznych śladów interwencji artysty w świecie przyrody; takim śladem celowej aktywności były np. olbrzymich rozmiarów rysunki na ziemi czy osadzone na pustyni bloki kamienne; artyści land artu nie używali krajobrazu jako dekoracyjnego tła dla np. pokazu rzeźbiarskiego, lecz nadawali samej przestrzeni charakter dzieła sztuki
przestrzeń
przestrzeń
ma wiele znaczeń. Podstawowe z nich - to otoczenie, obszar, który może być ograniczony, np. przestrzeń mojego pokoju lub przestrzeń otwarta, bez granic, jak nad morzem, na pustyni, na polu po horyzont. Przestrzeń jest bardzo ważna dla rzeźby -rzeźba istnieje w przestrzeni.
rzeźba abstrakcyjna
rzeźba abstrakcyjna
rzeźba nieprzedstawiająca świata rozpoznawalnych przedmiotów, oderwana od obrazowania rzeczywistości. Dzieło abstrakcyjne jest samodzielną kompozycją w przestrzeni, zbudowaną z układów form lub odrębną bryłą.
rzeźba pełnoplastyczna
rzeźba pełnoplastyczna
inaczej rzeźba pełna - wolnostojąca, przeznaczona do oglądania ze wszystkich stron.
tworzywa sztuczne
tworzywa sztuczne
tworzywa wytwarzane przez człowieka, głównie z ropy naftowej, gazu ziemnego, soli, węgla. Podczas ogrzewania miękną i stają się plastyczne, po wystudzeniu twardnieją. Mają wiele zastosowań; jako opakowania produktów spożywczych, napojów, w sztuce - niekiedy do tworzenia rzeźb i instalacji.
Źródła
sjp.pl
encyklopedia.pwn.pl
landart.asp.lodz.pl
Słownik terminologiczny sztuk pięknych, opr. zbiorowe pod red. Krystyny Kubalskiej‑Sulkiewicz, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2003
Bibliografia
Kierunki i tendencje sztuki nowoczesnej, Wydawnictwo Artystyczne i Filmowe, Warszawa 1980.
Kubalska – Sulkiewicz K., Słownik terminologiczny sztuk pięknych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006.
Lewicka J., 100 technik plastycznych, Warszawa 1969.
Little S., Sztuka. Kierunki, mistrzowie, arcydzieła, Elipsa, Poznań 2007.
