Przewodnik dla nauczyciela
Spis treści
Cele i efekty kształceniaCele i efekty kształcenia
Struktura e‑materiałuStruktura e‑materiału
Wskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału dla zawodu technik rachunkowości i technik ekonomistaWskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału dla zawodu technik rachunkowości i technik ekonomista
Wymagania techniczneWymagania techniczne
1. Cele i efekty kształcenia
E‑materiał uwzględnia treści, które pozwolą na osiągnięcie, zgodnie z podstawą programową, celów kształcenia w zawodzie Technik rachunkowości 431103. Tematyka e‑materiału służy przygotowaniu absolwenta do profesjonalnego wykonywania zadań zawodowych.
E‑zasób przeznaczony jest dla kwalifikacji:
EKA.05 Prowadzenie spraw kadrowo‑płacowych i gospodarki finansowej jednostek organizacyjnych:
sporządzania dokumentacji kadrowej,
prowadzenia ewidencji podatkowych i rozliczeń podatkowych,
prowadzenia rozliczeń finansowych z kontrahentami i podmiotami rynku finansowego.
Wspiera osiąganie wybranego efektu kształcenia z jednostki efektów kształcenia:
EKA.05. 4. Prowadzenie gospodarki finansowej jednostek organizacyjnych. Uczeń:
3) prowadzi rozliczenia podatkowe osób fizycznych i jednostek organizacyjnych, które nie są podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
2. Struktura e‑materiału
Niniejszy e‑materiał składa się z trzech części: wprowadzenia, materiałów multimedialnych oraz obudowy dydaktycznej. Każda z nich zawiera powiązane tematycznie elementy składowe.
1. Wprowadzenie
Przedstawia podstawowe informacje o e‑materiale, które ułatwią użytkownikowi wstępne zapoznanie się z zawartością materiału: odniesienia do podstawy programowej, zakres tematyczny oraz opis budowy e‑materiału.
2. Materiały multimedialne
Zawierają różnego rodzaje multimedia, które ułatwiają uczącemu się przyswojenie wiedzy. E‑materiał składa się z czterech materiałów multimedialnych.
InfografikaInfografika – przedstawia kategorie ekonomiczne z zakresu finansów np. podatek, opłata publiczna.
Mapa myśliMapa myśli - przedstawia klasyfikacje podatków oraz ich elementy.
Schemat interaktywnySchemat interaktywny - obrazuje obliczanie zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą.
Dokumentacja interaktywnaDokumentacja interaktywna – umożliwia sporządzenie rocznego zeznania podatkowego dla osób prowadzących i nieprowadzących działalności gospodarczej.
3. Obudowa dydaktyczna
Interaktywne materiały sprawdzająceInteraktywne materiały sprawdzające pozwalają zweryfikować poziom opanowania wiedzy i umiejętności z zakresu podatków.
Słownik pojęćSłownik pojęć zawiera objaśnienia specjalistycznego słownictwa występującego w całym materiale.
Przewodnik dla nauczycielaPrzewodnik dla nauczyciela zawiera sugestie do wykorzystania e‑materiału w ramach pracy dydaktycznej.
Przewodnik dla uczącego sięPrzewodnik dla uczącego się zawiera wskazówki i instrukcje dotyczące wykorzystania e‑materiału w ramach samodzielnej nauki.
Netografia i bibliografiaNetografia i bibliografia stanowi listę materiałów, na bazie których został opracowany e‑materiał.
Instrukcja użytkowaniaInstrukcja użytkowania objaśnia działanie e‑materiału oraz poszczególnych jego elementów.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
3. Wskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału dla zawodów technik rachunkowości oraz technik ekonomista
Praca uczniów podczas zajęć
E‑materiał stanowi nowoczesną pomoc dydaktyczną wspomagającą proces uczenia się. Ułatwi uczniom zapamiętanie pojęć związanych z podatkami, funkcjonowaniem podatków oraz rozróżnianie rodzajów podatków i formularzy do rozliczania PIT. E‑materiał stanowi nowoczesną pomoc dydaktyczną wspomagającą proces uczenia się.
Nowe technologie umożliwiają również wykorzystanie w pracy dydaktycznej różnych źródeł informacji, pozwalają na pracę w grupach oraz, w ramach dzielenia się wiedzą, stwarzają warunki do konsultacji między uczniami oraz zastosowania tutoringu rówieśniczego. Służy to kształtowaniu i podniesieniu kompetencji interpersonalnych i społecznych. Interaktywne testy dają możliwość uczniowi lub słuchaczowi sprawdzenia poziomu własnej wiedzy w ciekawej formie, uatrakcyjniają proces dydaktyczny oraz podnoszą motywację wewnętrzną. Ćwiczenia przygotowują do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, kształtując umiejętności niezbędne do rozwiązywania zadań testowych i praktycznych. Uczniowie pracują w grupach, podczas oglądania filmu wypełniają ćwiczenia, na bieżąco konsultują odpowiedzi. Mogą pracować wspólnie nad odpowiedziami do testu sprawdzającego lub wykonać go w domu, w pracy indywidualnej, jako zadanie domowe.
Uczniowie pracują w pięciu grupach. Każda z grup ma za zadanie zapoznać się z treścią jednego z pięciu multimediów. W kolejnym etapie uczniowie prezentują najważniejsze problemy, pojęcia, terminy dotyczące omawianego tematu na podstawie analizowanego materiału multimedialnego. Na plakacie zapisywane są po trzy najważniejsze pojęcia/problemy przez każdą z pięciu grup. Na podstawie prezentacji wszyscy uczniowie tworzą samodzielnie notatkę z lekcji. Można zaproponować stworzenie krzyżówki z piętnastoma hasłami poziomo, do których trzeba będzie wymyślić polecenia. Litery z haseł mogą tworzyć jakieś hasło, slogan związany z płaceniem podatków. (zadanie dla wszystkich uczniów lub chętnych).
Wybrani uczniowie prezentują notatki przygotowane w ramach pracy ze schematem interaktywnym “Obliczanie zaliczki na podatek dochodowy od osób prowadzących działalność gospodarczą”. Uczniowie zapoznają się w grupach z treściami mapy myśli „Podatki oraz ich elementy”. Następnie każda grupa wypełnia jeden z dokumentów z dokumentacji interaktywnej “PIT”. Uczniowie wypełniają ćwiczenia interaktywne (praca całego zespołu klasowego). Część z nich, w ramach utrwalenia informacji, może być zadana jako praca domowa. Na końcu zajęć następuje podsumowanie informacji przez nauczyciela.
Praca indywidualna
Uczniowie samodzielnie zapoznają się z treściami infografiki “Kategorie ekonomiczne z zakresu finansów”. E‑materiał ułatwia samodzielną pracę ucznia oraz indywidualizację procesu dydaktycznego. Materiały sprawdzające można wykorzystać w ramach podsumowania lekcji w trakcie zajęć. Ćwiczenia o różnym stopniu trudności dają możliwość zdiagnozowania poziomu klasy i zaplanowania metod pracy z uczniami zdolnymi i mającymi problemy z opanowaniem treści programowych. Po dokonanej diagnozie, jeśli nauczyciel nie ma wcześniej rozeznania w zróżnicowaniu poziomu uczniów, można zaplanować pracę uczniów w ramach lekcji w ten sposób, że, tworząc grupy, przydziela się zadania o różnym stopniu trudności. W czasie prezentacji uczniowie z grup o większym potencjale mają za zadanie tłumaczyć dokładnie, w miarę możliwości, przedstawiane treści.
Zadaniem każdego ucznia jest przygotowanie notatki na temat podatków, charakterystyki cech podatków (przymusowość, bezzwrotność itp.) Można wskazać do opracowania uczniom zdolniejszym treści trudniejsze do opanowania. Uczniowie o mniejszym potencjale opracowują i prezentują zagadnienia łatwiejsze. Nauczyciel wybiera odpowiednie multimedia i przekazuje polecenia konkretnym uczniom podzielonym na grupy. Po opracowaniu notatek uczniowie mogą je między sobą porównać i omówić.
Praca w grupach
Uczniowie zapoznają się w grupach z treściami mapy myśli „Podatki oraz ich elementy”. Porównują swoje mapy myśli, sprawdzają wzajemnie (w parach, grupach) ich poprawność, czytelność.
Każda z grup ma przydzielony jeden z rodzajów podatków. Zadaniem grupy jest przygotowanie krótkiej charakterystyki podziału podatków oraz przedstawienia ich przykładów oraz charakterystyki.
Po przygotowaniu swojego przykładu podatku, każda z grup przedstawia na forum klasy efekty swoich ustaleń. Nauczyciel zapisuje je z daną grupą w formie mapy myśli (najlepiej wykorzystać aplikacje, np. Jamboard z 2‑3 słowami kluczowymi). Uczniowie zapisują do swoich notatek mapy. Będą one im potrzebne podczas rozwiązywania zadań interaktywnych.
Infografika „Kategorie ekonomiczne z zakresu finansów”
Uczniowie samodzielnie zapoznają się z pojęciami z infografiki (praca indywidualna).
Nauczyciel podaje przykłady podatków. Uczniowie na forum klasy wspólnie próbują wskazać na przykładach nauczyciela, czym jest podatek, określić jego cechy oraz wskazać przykłady podatków bezpośrednich i pośrednich (praca całego zespołu klasowego).
Mapa myśli „Podatki oraz ich elementy”
Uczniowie zostają podzieleni na dwie grupy. Zadaniem każdej grupy jest zapoznanie się ze wskazaną przez nauczyciela częścią mapy myśli dotyczącą polskiego systemu podatkowego – charakterystyką wskazanego kryterium podziału podatków oraz przykładami konkretnych podatków bezpośrednich i pośrednich przypisanych do poszczególnych kategorii. Zebrane informacje i przykłady mogą przedstawić w formie graficznej.
Każda grupa krótko prezentuje swój schemat/mapę myśli, opisując krótko specyfikę podziału danego typu i podając odpowiednie przykłady podatków. Nauczyciel w razie potrzeby komentuje i podkreśla istotne informacje.
Schemat interaktywny „Obliczanie zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą”
Uczniowie samodzielnie zapoznają się z rodzajami podatków oraz sposobami obliczania podatków (praca indywidualna).
Nauczyciel podaje przykłady obliczania podatków (PIT). Uczniowie podzieleni na grupy 2‑osobowe wypełniają formularze PIT, obliczają podatki, następnie prezentują obliczenia i kwotę podatku na forum klasy.
Interaktywne materiały sprawdzające
Uczniowie wspólnie wypełniają ćwiczenia (np. na klasowej tablicy interaktywnej), na bieżąco konsultując odpowiedzi (praca zespołu klasowego).
Interaktywne ćwiczenia utrwalą wiedzę uczniów w zakresie najważniejszych zagadnień dla tego tematu oraz przygotowują do rozwiązywania zadań na pisemnym egzaminie zawodowym.
Praca uczniów poza zajęciami
E‑materiał ułatwia nauczycielowi prowadzenie zajęć dydaktycznych metodą lekcji odwróconej (flipped classroom). Ze względu na konieczność przyswojenia teoretycznych zagadnień w tym materiale, m.in. pojęć dotyczących kategorii ekonomicznych oraz rodzajów podatków, warto aby uczniowie przyswoili sobie informacje z infografiki, mapy myśli oraz schematu interaktywnego przed zajęciami. Dzięki temu w czasie zajęć będą posługiwać się słownictwem specjalistycznym, np. przy analizowaniu konkretnych przykładów podatków, metod ich obliczania oraz sporządzaniu dokumentacji interaktywnej, a także podczas rozwiązywania ćwiczeń w interaktywnych materiałach sprawdzających. Nauczyciel może zaproponować elementy gamifikacji podczas pracy w grupie. Uczniom rozdać można przykładowe zeznanie podatkowe, na jego podstawie każda grupa pa zaznaczyć elementy niezbędne do sporządzenia takiego dokumentu. Każda grupa otrzyma zeznanie osoby prowadzącej i nieprowadzącej działalność gospodarczą. Grupa, która dokona najlepszego opisu może być nagrodzona np. oceną czy zwolnieniem z kartkówki. Poza tym na lekcji warto zaproponować uczniom uzupełnienie notatki szkieletowej, w której nauczyciel wpisze informacje o kategoriach ekonomicznych z zakresu finansów, będzie należało uzupełnić ich nazwy oraz dopisać stosowne pojęcia. Uczniowie w parach mogą stworzyć osie, każda z nich będzie oznaczać jeden rodzaj podatku, a na niej zaznaczone zostaną elementy składające się na dany podatek. Osie można narysować na dużej kartce, każda para przedstawi swoje informacje, a kartki można powiesić w sali - będą stanowiły rodzaj gazetki.
Nowe technologie pozwalają na wykorzystanie różnych źródeł informacji oraz na możliwość pracy w grupach, która kształtuje kompetencje interpersonalne i społeczne oraz praktyki dzielenia się wiedzą, na przykład poprzez konsultacje między uczniami i tutoring rówieśniczy.
Zapewnianie dostępności repozytorium interaktywnych testów daje uczniowi lub słuchaczowi możliwość sprawdzenia poziomu własnej wiedzy oraz uzyskania szybkiej i precyzyjnej informacji zwrotnej, stanowiącej równocześnie doskonałą formę nauki. Umożliwia również ugruntowanie umiejętności niezbędnych do rozwiązywania zadań testowych i praktycznych na egzaminie zawodowym.
Indywidualna praca z uczniem
E‑materiał ułatwia samodzielną pracę ucznia oraz indywidualizację procesu dydaktycznego. Infografika, mapa myśli oraz schemat interaktywny gromadzą najistotniejsze informacje z zakresu podatków. Dokumentacja interaktywna oraz ćwiczenia interaktywne dają uczniowi możliwość sprawdzenia poziomu nabytej wiedzy i umiejętności oraz samooceny. Niezwykle ważną metodą pracy, która powinna być obecna podczas realizacji tego tematu jest dyskusja. Rozmowa może dotyczyć podatków – można zaproponować dyskusję na temat wysokości podatków w Polsce (mogą pojawić się nawet elementy debaty). Uczniowie zdolni powinni zostać liderami grup – w przypadku debaty. Uczniowie pracujący wolniej powinni brać udział w dyskusji korzystając z własnych notatek.
Mimo swojej pracochłonności, metoda projektu pomoże wprowadzić na zajęcia większe realizacje związane z podatkami. Można zaproponować uczniom wykonanie w małych grupach projektu nt. podatków i ich elementów, kategorii ekonomicznych z zakresu finansów oraz kwestii zaliczek na podatek dochodowy. Każda grupa może przedstawić swój projekt w innej formie – plakat, prezentacja multimedialna, mapa myśli (cyfrowa lub w wersji papierowej – w zależności od uczniowskich możliwości). Uczniom zdolnym warto zaproponować stworzenie samodzielnie mapy myśli, od hasła głównego, którym będą roczne zeznania podatkowe wykonuje się odnośniki ze słowami problemowymi (kluczami) związanymi z metodami obliczania zaliczki. Uczniowie pracujący wolniej powinni korzystać z metod analizy, dobrym pomysłem w ich przypadku jest stosowanie schematu widzialnego myślenia i używanie poleceń jak np.: „zobacz”, „pomyśl”, „zastanów się”. Warto dać uczniom do przeanalizowania oryginalne zeznanie podatkowe i zaproponować jego opis oraz analizę – na podstawie materiałów, z którymi się wcześniej zapoznali.
E‑materiał ułatwia zindywidualizowanie procesu dydaktycznego, co szczególnie jest istotne dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Ułatwia dostęp do informacji oraz likwiduje niektóre bariery społeczne lub komunikacyjne.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
4. Wymagania techniczne
Wymagania sprzętowe niezbędne do korzystania z poradnika oraz innych e‑materiałów platformy www.zpe.gov.pl.
System operacyjny:
Windows 7 lub nowszy
OS X 10.11.6 lub nowszy
GNU/Linux z jądrem w wersji 4.0 lub nowszej 3GB RAM
Przeglądarka internetowa we wskazanej wersji lub nowszej:
Chrome w wersji 69.0.3497.100
Firefox w wersji 62.0.2
Safari w wersji 11.1
Opera w wersji 55.0.2994.44
Microsoft Edge w wersji 42.17134.1.0
Internet Explorer w wersji 11.0.9600.18124
Urządzenia mobilne:
2GB RAM iPhone/iPad z systemem iOS 11 lub nowszym
Tablet/Smartphone z systemem Android 4.1 (lub nowszym) z przeglądarką kompatybilną z Chromium 69 (lub nowszym) np. Chrome 69, Samsung Browser 10.1, szerokość co najmniej 420 px
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści