Przewodnik dla nauczyciela
Spis treści
Cele i efekty kształceniaCele i efekty kształcenia
Struktura e‑materiałuStruktura e‑materiału
Wskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału dla zawodu technik organizacji turystykiWskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału dla zawodu technik organizacji turystyki
Wymagania techniczneWymagania techniczne
1. Cele i efekty kształcenia:
E‑materiał przeznaczony jest dla uczniów kształcących się w zawodzie technik organizacji turystyki 422104 dla kwalifikacji: HGT.07. Przygotowanie imprez i usług turystycznych.
E‑materiał wspiera osiąganie celów kształcenia określonych dla kwalifikacji: HGT.07. Przygotowanie imprez i usług turystycznych:
projektowania imprez i usług turystycznych.
Wspiera osiąganie wybranego kształcenia z jednostki efektów kształcenia:
HGT.07.3. Projektowanie imprez i dobór usług turystycznych
1) projektuje imprezy i usługi turystyczne, wykorzystując wiedzę z zakresu geografii turystycznej Polski, krajów Europy i świata;
3) dobiera usługi turystyczne w zależności od potrzeb klientów i rodzaju turystyki;
4) przygotowuje programy imprez turystycznych;
HGT.07.4. Kalkulowanie kosztów imprez i usług turystycznych
1) oblicza koszty imprez i usług turystycznych; 2) oblicza marżę i podatek VAT imprez i usług turystycznych; 3) oblicza ceny imprez turystycznych; 4) tworzy dokumentację kalkulacji imprez i usług turystycznych.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
2. Struktura e‑materiału
Niniejszy e materiał składa się z trzech części: wprowadzenia, materiałów multimedialnych oraz obudowy dydaktycznej. Każda z nich zawiera powiązane tematycznie elementy składowe.
Wprowadzenie
Przedstawia podstawowe informacje o e‑materiale, które ułatwią użytkownikowi wstępne zapoznanie się z zawartością materiału: odniesienia do podstawy programowej, zakres tematyczny oraz opis budowy e‑materiału.
Materiały multimedialne
Zawierają różnego rodzaju multimedia, które ułatwiają uczącemu się przyswojenie wiedzy.
Symulator – Biuro podróżySymulator – Biuro podróży
Plansza interaktywna – Zasady tworzenia imprezy turystycznejPlansza interaktywna – Zasady tworzenia imprezy turystycznej
Program ćwiczeniowy do projektowania przez dobieranie –Projektowanie imprezy turystycznejProgram ćwiczeniowy do projektowania przez dobieranie –Projektowanie imprezy turystycznej
Galeria zdjęć – Teczka imprezyGaleria zdjęć – Teczka imprezy
Gra wcielanie się w rolę – Praca w biurze podróżyGra wcielanie się w rolę – Praca w biurze podróży
Obudowa dydaktyczna
Interaktywne materiały sprawdzająceInteraktywne materiały sprawdzające pozwalają zweryfikować poziom opanowania wiedzy i umiejętności z zakresu pracy w biurze podróży i organizacji imprez turystycznych.
Słownik pojęć dla e‑materiałuSłownik pojęć dla e‑materiału zawiera objaśnienia specjalistycznego słownictwa występującego w całym materiale.
Przewodnik dla nauczycielaPrzewodnik dla nauczyciela zawiera sugestie do wykorzystania e‑materiału w ramach pracy dydaktycznej.
Przewodnik dla uczącego sięPrzewodnik dla uczącego się zawiera wskazówki i instrukcje dotyczące wykorzystania e‑materiału w ramach samodzielnej nauki.
Bibliografia i netografiaBibliografia i netografia stanowi listę pomocy (publikacji oraz stron internetowych), na bazie których został opracowany e‑materiał.
Instrukcja użytkowaniaInstrukcja użytkowania objaśniają działanie e‑materiału oraz poszczególnych jego elementów.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
3. Wskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału dla zawodu technik organizacji turystyki
E‑materiał stanowi nowoczesną pomoc dydaktyczną wspomagającą proces nauki. Ułatwi uczniom zapamiętywanie pojęć i poszerzy wiedzę z zakresu przygotowania imprez i usług turystycznych. Celem e‑materiału jest podnoszenie jakości procesu dydaktycznego, rozwój kompetencji komunikacyjno‑cyfrowych, lepsze dostosowanie tempa i zakresu nauczania do indywidualnych potrzeb ucznia.
Oto propozycje wykorzystania poszczególnych elementów e‑materiału w ramach lekcji w samodzielnej pracy ucznia, pracy w grupach i całego zespołu klasowego:
1. Praca uczniów podczas zajęć
Biuro podróży – Symulator
Nauczyciel prosi uczniów, żeby, korzystając z materiału multimedialnego, dokonali wirtualnej wędrówki po biurze podróży. Poznając rzeczywistość biura podróży, podają czynności i zadania zawodowe składające się na pracę osoby obsługującej biuro. Nauczyciel prosi uczniów, w ramach poznawania procesu obsługi klienta w biurze podróży, o wymienienie czynności zawodowych składających się na proces obsługi. Ustalenie listy czynności zawodowych wymaga od uczniów poruszania się po wirtualnym biurze, by rozwinąć listę z konkretnymi czynnościami. Jako że rozwijaniu listy towarzyszy prezentacja tych czynności, uczniowie powinni opisać je, wskazać na zachowania wymagane od pracownika. Można również podać uczniom czynności zawodowe pracownika obsługi biura i poprosić ich o dopisanie kompetencji zawodowych i cech charakteru wymaganych na danym etapie, np. rozmowa z klientem i przyjęcie zamówienia - wymagane cechy charakteru, kompetencje - kultura osobista, elastyczność, grzeczność. Podobnie z pozostałymi czynnościami zawodowymi; dobieranie świadczeń do oferty dla klienta, prezentacja oferty, rozmowa nr 2 z klientem, przygotowanie oferty na zamówienie (rozmowa nr 3 z klientem), przygotowanie umowy.
Nauczyciel może zaproponować uczniom, na podstawie prezentowanych scenek, stworzenie listy pożądanych i oczekiwanych od pracownika biura cech charakteru i kompetencji. Uczniowie oceniają samodzielnie lub na forum klasy, czy spełniają te kryteria. Mogą dopisać własne propozycje lub podzielić się refleksjami na temat najważniejszych cech, które muszą wypracować u siebie lub które już posiadają.
Zasady tworzenia imprezy turystycznej – plansza interaktywna
Materiał przedstawia zasady tworzenia imprezy turystycznej. Opisane są cztery etapy. Zadaniem uczniów, pracujących w czterech grupach, może być przeanalizowanie w szczegółach jednego z etapów, z podaniem konkretnych czynności. Grupa I - przygotowanie imprezy turystycznej, grupa II - sprzedaż imprezy turystycznej, grupa III - realizacja imprezy turystycznej, grupa IV - rozliczenie i księgowanie imprezy turystycznej. Każda z grup w dowolnej formie lub wskazanej przez nauczyciela, prezentuje swoje przemyślenia i efekty pracy na tablicy. Można zaproponować opracowanie mapy mentalnej dla każdego etapu.
Uczniowie mogą też pracować metodą grup eksperckich. Można to rozważyć w przypadku mało licznej klasy, w której jest możliwe wyodrębnienie czterech czteroosobowych grup. W pierwszym etapie członkowie każdej grupy pracują nad jednym zagadnieniem (jednym z czterech). Po opracowaniu w dowolnej formie informacji na temat jednej z czterech zasad tworzenia imprezy turystycznej uczniowie tworzą nowe grupy, w których jest przedstawiciel jednej z czterech grup początkowych. Każdy z uczniów w nowych grupach jest ekspertem od jednego tematu. Zadaniem uczniów w grupach jest przekazanie wiedzy zdobytej na pierwszym etapie pozostałym członkom grupy. Uczniowie nie mogą korzystać z innych źródeł niż ich notatki stworzone na pierwszym etapie pracy w grupach. Podsumowaniem pracy uczniów może być test przygotowany przez nauczyciela, który wykonują uczniowie, pracując grupowo.
Można zaproponować uczniom opracowanie łatwych i trudnych haseł do krzyżówki na podstawie kolejnych zasad tworzenia imprezy turystycznej.
Kolejne zadanie dla uczniów może mieć następujący przebieg. Uczniowie otrzymują od nauczyciela kartki z nazwami poszczególnych etapów oraz czynności, które składają się na te etapy. Każda grupa otrzymuje cztery zestawy. Zadaniem uczniów jest ułożenie tych kartek w taki sposób, by połączyć konkretne etapy z czynnościami. Można zastosować elementy grywalizacji. Grupa, która popełni najmniej błędów lub wykona zadanie bezbłędnie otrzymuje od nauczyciela ocenę lub punkty za aktywność. Nauczyciel może prezentować i oceniać efekty pracy grup uczniów oraz prosić ich o rozstrzygnięcie, czy zadanie zostało wykonane prawidłowo.
Można zaproponować inne zadanie. Wydrukować kolejne zasady tworzenia imprezy turystycznej oraz przypisane do nich czynności z pominięciem jakiegoś działania. Zadaniem uczniów byłoby uzupełnienie układanki o brakujący element i uzasadnienie, jaki wpływ mógłby mieć ten brakujący element na przebieg procesu.
Projektowanie imprezy turystycznej – program ćwiczeniowy przez dobieranie
Na podstawie wykonanych ćwiczeń uczniowie mogą stworzyć listę pożądanych zachowań i reakcji w odpowiedzi na konkretne sytuacje, które mają miejsce w biurze podróży. Uczniowie analizują poszczególne sytuacje pod kierunkiem nauczyciela, zastanawiają się nad udzieleniem właściwej odpowiedzi. Mogą zaproponować własne, które wzbogacają proponowane odpowiedzi. Nauczyciel może spytać, jakie konsekwencje dla biura lub pracownika mogłoby mieć udzielenie innej odpowiedzi niż sugerowana.
Praca w biurze podróży – gra wcielanie się w rolę
Uczeń powinien się wcielić w rolę pracownika biura. Nauczyciel dzieli klasę na trzy grupy, które zapoznają się z materiałem multimedialnym. Uczniowie w poszczególnych grupach wcielają się w rolę pracownika biura podróży, który ma za zadanie zrealizowanie wycieczki, przyjęcia reklamacji i organizację wyjazdu. Uczniowie, odpowiadając na pytania, zbierają informacje na temat właściwych zachowań i reakcji w stosunku do klientów. Każda grupa na podstawie odpowiedzi udzielonych na pytania w programie ćwiczeniowym przez dobieranie tworzy katalog właściwych zachowań pracownika w związku z realizowanym zadaniem. Na podstawie pytań i odpowiedzi każdy uczeń powinien przygotować notatkę, która będzie uwzględniała opis najważniejszych zachowań, podejmowanych działań i czynności, w ramach realizacji tych ról. Uczniowie pracujący w szybkim tempie mogą opracować pytania o większym stopniu trudności dla uczniów z innej klasy, uczniowie pracujący wolniej przygotowują pytania o mniejszym stopniu trudności. Uczniowie pracujący w wolniejszym tempie mogą mieć za zadanie przygotowanie na piśmie reklamacji dotyczącej konkretnego etapu imprezy, uczniowie pracujący w szybszym tempie udzielają odpowiedzi na pytania. Można zaproponować zadanie, które będzie polegało na zgłoszeniu reklamacji do każdego etapu imprezy. Uczniowie pracujący w szybszym tempie odnoszą się do reklamacji z zachowaniem wszelkich reguł związanych z obsługą klienta.
Teczka imprezy
Metodę pracy w grupach można zastosować również w odniesieniu do materiału multimedialnego – galerii zdjęć. Uczniowie zapoznają się z galerią zdjęć, a następnie wykonują zadanie związane związane z wypisaniem: grupa I –rodzajów dokumentów finansowych; grupa II – rodzajów umów; grupa III – rodzajów zamówień; grupa IV – rodzajów biletów. Następnie wybierają jeden z wymienionych rodzajów dokumentów oraz dokonują jego szczegółowej charakterystyki (nazwa, do czego służy, jaką pełni rolę). Każda z grup pracuje zgodnie z zasadami pracy grupowej, a na koniec przedstawia na forum klasy efekty wykonanego ćwiczenia oraz zostaje oceniona.
Interaktywne materiały sprawdzające (np. na klasowej tablicy interaktywnej) połączone z bieżącą konsultacją mogą posłużyć jako narzędzie do podsumowania pracy zespołu klasowego. Uczniowie wspólnie wypełniają ćwiczenie oraz prowadzą dyskusję nad udzielanymi odpowiedziami.
2. Praca uczniów poza zajęciami
Materiałami do pracy własnej uczniów poza zajęciami są interaktywne materiały sprawdzające - które dają uczniowi możliwość sprawdzenia poziomu własnej wiedzy oraz uzyskania szybkiej i precyzyjnej informacji zwrotnej, stanowiącej równocześnie doskonałą formę nauki. Umożliwiają również ugruntowanie umiejętności niezbędnych do rozwiązywania zadań testowych i praktycznych na egzaminie zawodowym. Interaktywne materiały sprawdzające mogą być również używane przez uczniów jako forma pracy domowej, mogą pomóc im w samodzielnym powtórzeniu materiału.
Program ćwiczeniowy do projektowania przez dobieranie pozwoli uczniom na samodzielnie zapoznanie się z wiedzą dotyczącą projektowania imprezy turystycznej. Dzięki zastosowanej interaktywności mogą wykonać poszczególne ćwiczenia programu związane z doborem miejsca noclegowego, środka transportu, bazy gastronomicznej czy atrakcji turystycznych. Poszczególne elementy programu dają uczniom możliwość zapisania pracy oraz sprawdzenia poziomu nabytej wiedzy i umiejętności, a także dokonanie samooceny.
3. Indywidualizacja pracy z uczniami, w tym z uczniami ze SPE
Dzięki e‑materiałom możliwe jest zindywidualizowanie procesu dydaktycznego i dostosowanie go do różnorodnych potrzeb edukacyjnych uczniów. Jest to istotnie nie tylko ze względu na uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi (SPE), ale również uczniów zdolnych. Odtwarzanie każdego e‑materiału jest możliwe również w trybie dostępności, który zawiera alternatywne wersje materiałów dostępne dla użytkowników z dysfunkcjami wzroku i słuchu. Ułatwia to dostęp do wiedzy i pozwala na zlikwidowanie niektórych barier społecznych i komunikacyjnych, a także umożliwia wyrównywanie szans w procesie nauczania‑uczenia się.
Ponadto nauczyciel może też dostosować pracę z każdym zasobem do indywidualnych potrzeb uczniów:
Symulator – Biuro podróży
jeśli uczniowie wykonują zadanie w grupach, należy zwrócić uwagę na osoby, które mają trudności z nawiązywaniem kontaktu z rówieśnikami i komunikacją; można wówczas przedstawić im inną formę zadania, np. indywidualne wykonanie zadania;
uczniowie słabowidzący mogą skorzystać z opisów alternatywnych do wycieczki lub poprosić kolegów/koleżanki o opisanie elementów ukazywanych podczas wycieczki;
uczniowie z zaburzeniami ze spektrum autyzmu powinni mieć jasno określone obowiązki i należy im zapewnić warunki do pracy z ograniczeniem niepotrzebnych dodatkowych bodźców słuchowych lub wzrokowych.
Plansza interaktywna – Zasady tworzenia imprezy turystycznej
podczas prezentowania rezultatów prac należy pamiętać, aby nie zmuszać do wypowiedzi na forum klasy osób z trudnościami w komunikacji; mogą się one wykazać w pracy w grupach;
uczniowie z zaburzeniami zachowania mogą zapisywać na tablicy pomysły pozostałych uczniów i porządkować mapę myśli, co pozwoli im rozładować napięcie, a także skupić się na zadaniu;
uczniowie zdolni mogą pełnić funkcję liderów grup i pomagać uczniom z trudnościami w nauce.
Program ćwiczeniowy do projektowania przez dobieranie –Projektowanie imprezy turystycznej
przy podziale klasy na grupy należy wziąć pod uwagę, aby zespoły były zróżnicowane pod względem możliwości uczniów i sposobów uczenia się; w takiej sytuacji uczniowie zdolni mogą służyć pomocą osobom z trudnościami w nauce (tutoring rówieśniczy);
przy pracy z programem ćwiczeniowym należy zadbać o to, aby uczniowie z dysleksją, zaburzeniami zachowania oraz uczniowie z zaburzeniami ze spektrum autyzmu mieli więcej czasu na wykonanie zadań.
Galeria zdjęć – Teczka imprezy
polecenia i teksty dla uczniów z SPE powinny być formułowane przystępnym i zrozumiałym językiem;
instrukcje dla ucznia powinny być krótkie, jednoznaczne i zrozumiałe;
zasób słów wykorzystany w poleceniach należy ograniczyć do zestawu niezbędnego dla zrozumienia prezentowanego tekstu - uczniowie z niepełnosprawnością intelektualną nie rozumieją tekstów o charakterze abstrakcyjnym, wymagających logicznego myślenia, wyciągania wniosków, abstrahowania;
zadania zaproponowane w materiale powinny być dostosowane do możliwości uczniów;
nie należy stosować abstrakcyjnych pojęć;
informacje zwrotne dla ucznia muszą być jasne i precyzyjne;
podczas pracy metodą jigsaw i przy podziale klasy na grupy należy wziąć pod uwagę, aby zespoły były zróżnicowane pod względem możliwości uczniów i sposobów uczenia się; w takiej sytuacji uczniowie zdolni mogą służyć pomocą osobom z trudnościami w nauce (tutoring rówieśniczy).
Gra wcielanie się w rolę – Praca w biurze podróży
podczas pracy z uczeniem z niepełnosprawnością intelektualną nauczyciel powinien zwrócić szczególną uwagę na wyjaśnianie skomplikowanych procesów, doświadczeń, zjawisk z uwzględnieniem ograniczeń dotyczących myślenia, z odwołaniem do konkretów (dominuje myślenie konkretne, zwolnione tempo, mała szybkość i giętkość, słaby krytycyzm, trudności w definiowaniu pojęć abstrakcyjnych);
podczas pracy w grupach uczniowie zdolni mogą pełnić funkcję liderów zespołów i pomagać uczniom słabszym.
Przydatne linki do stron internetowych:
www.ore.edu.pl
www.laski.edu.pl
www.pfron.org.pl
www.pzn.org.pl
Przydatna bibliografia:
Borski M., Bariery w otoczeniu osób z niepełnosprawnościami. Zagadnienia wybrane, Wyższa Szkoła Humanitas, 2017.
Jurkiewicz P., Rola B., Model pracy z uczniem upośledzonym w stopniu lekkim, w: Podniesienie efektywności kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Materiały szkoleniowe, Warszawa 2010.
Wolska D., Osoby niepełnosprawne w drodze ku dorosłości, Kraków 2014.
Smith D.D., Pedagogika specjalna: podręcznik akademicki, t. 1, red. Firkowska‑Mankiewicz A., Szumski G, Warszawa 2009.
Zabłocki K.J., Upośledzenie umysłowe. Wybrane zagadnienia edukacji i terapii, Płock 2003.
Żuraw H., Udział osób niepełnosprawnych w życiu społecznym, Warszawa 2008.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
4. Wymagania techniczne
Wymagania sprzętowe niezbędne do korzystania z poradnika oraz innych e‑materiałów platformy zpe.gov.pl.
System operacyjny:
Windows 7 lub nowszy;
OS X 10.11.6 lub nowszy;
GNU/Linux z jądrem w wersji 4.0 lub nowszej 3GB RAM.
Przeglądarka internetowa we wskazanej wersji lub nowszej:
Chrome w wersji 69.0.3497.100;
Firefox w wersji 62.0.2;
Safari w wersji 11.1;
Opera w wersji 55.0.2994.44;
Microsoft Edge w wersji 42.17134.1.0;
Internet Explorer w wersji 11.0.9600.18124.
Urządzenia mobilne:
2GB RAM iPhone/iPad z systemem iOS 11 lub nowszym;
Tablet/Smartphone z systemem Android 4.1 (lub nowszym) z przeglądarką kompatybilną z Chromium 69 (lub nowszym) np. Chrome 69, Samsung Browser 10.1, szerokość co najmniej 420 px.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści