PRZEWODNIK DLA NAUCZYCIELA

Spis treści

• Cele i efekty kształcenia1Cele i efekty kształcenia

• Struktura e‑materiału2Struktura e‑materiału

• Wskazówki do wykorzystania e‑materiału w pracy dydaktycznej dla zawodu Technik przemysłu metalurgicznego3Wskazówki do wykorzystania e‑materiału w pracy dydaktycznej dla zawodu Technik przemysłu metalurgicznego

• Wymagania techniczne4Wymagania techniczne

Cele i efekty kształcenia

E‑materiał uwzględnia treści, które pozwolą na osiągnięcie, zgodnie z podstawą programową, celów kształcenia w zawodzie technika przemysłu metalurgicznego. Tematyka e‑materiału służy przygotowaniu absolwenta do profesjonalnego wykonywania zadań zawodowych.

E‑materiał przeznaczony dla kwalifikacji

MTL.05 Organizacja i prowadzenie procesów metalurgicznych wyodrębnionej w zawodzie technik przemysłu metalurgicznego 311708.

Cele kształcenia

Wspiera osiąganie celu kształcenia określonego dla kwalifikacji MTL.05 Organizacja i prowadzenie procesów metalurgicznych

• organizowania procesów metalurgicznych.

Efekty kształcenia

MTL.05.2. Podstawy przemysłu metalurgicznego

Uczeń:
1) stosuje zasady wykonywania szkiców oraz rysunków technicznych:

• odczytuje informacje ze szkiców i rysunków technicznych,

• przestrzega zasad tolerancji i pasowania.

MTL.05.3. Prowadzenie procesów technologicznych w przemyśle metalurgicznym

Uczeń:
2) określa przebieg procesów technologicznych w przemyśle metalurgicznym,
3) analizuje zużycie surowców, materiałów, czas pracy urządzeń stosowanych w procesach technologicznych w przemyśle metalurgicznym,
4) planuje zaopatrzenie w urządzenia, przyrządy i narzędzia stosowane w procesach technologicznych w przemyśle metalurgicznym,
5) planuje zaopatrzenie w materiały i surowce stosowane w procesach technologicznych w przemyśle metalurgicznym.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

Struktura e‑materiału

1. WprowadzenieDmuGCg1SGWprowadzenie
   Przedstawia podstawowe informacje o e materiale, które ułatwią użytkownikowi wstępne zapoznanie się z zawartością materiału: odniesienia do podstawy programowej, zakres tematyczny oraz opis budowy e‑materiału.

2. Materiały multimedialne

   Zawierają różnego rodzaju multimedia, które ułatwiają uczącemu się przyswojenie wiedzy. W materiale znajdują się następujące e‑materiały:

   • Grafika interaktywna Dobór surowców w procesach metalurgicznychDxU9QUzqWGrafika interaktywna Dobór surowców w procesach metalurgicznych,

   • Program ćwiczeniowy do projektowania Wykonywanie rysunków technicznych półwyrobów/wyrobów metalurgicznych w 2D i 3DDMA3vDKBSProgram ćwiczeniowy do projektowania Wykonywanie rysunków technicznych półwyrobów/wyrobów metalurgicznych w 2D i 3D,

   • Galeria zdjęć Procesy metalurgiczne i stosowane w nich urządzeniaDYXO9JKlrGaleria zdjęć Procesy metalurgiczne i stosowane w nich urządzenia,

   • E‑book Etapy procesów metalurgicznychD14z5QsyDE‑book Etapy procesów metalurgicznych,

   • Plansza interaktywna Harmonogram procesów metalurgicznychDkq2CQLzIPlansza interaktywna Harmonogram procesów metalurgicznych.

3. Obudowa dydaktyczna

   • Interaktywne materiały sprawdzająceDQDX1Z4A7Interaktywne materiały sprawdzające pozwalają zweryfikować poziom opanowania wiedzy i umiejętności zawartych w e‑materiale.

   • Słownik pojęć dla e‑materiałuD14wq9ALOSłownik pojęć dla e‑materiału zawiera objaśnienia specjalistycznego słownictwa występującego w całym materiale.

   • Przewodnik dla nauczycielaDPE4adGn0Przewodnik dla nauczyciela zawiera sugestie do wykorzystania e‑materiału w ramach pracy dydaktycznej.

   • Przewodnik dla uczącego sięDyqhAemWZPrzewodnik dla uczącego się zawiera wskazówki i instrukcje dotyczące wykorzystania e‑materiału w ramach samodzielnej nauki.

   • Netografia i bibliografiaDKWLarf5VNetografia i bibliografia stanowi listę materiałów, na bazie których został opracowany e‑materiał.

   • Instrukcja użytkowaniaDbkDFm4f2Instrukcja użytkowania objaśnia działanie zasobu oraz poszczególnych jego elementów.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

Wskazówki do wykorzystania e‑materiału w pracy dydaktycznej dla zawodu Technik przemysłu metalurgicznego

Praca uczniów w grupach i w zespole klasowym

Grafika interaktywna Dobór surowców w procesach metalurgicznych

• Uczniowie dzieleni są na dwie grupy. Każda grupa otrzymuje jeden z tematów – pierwszy lub drugi sposób przygotowania rud żelaza do procesu wielkopiecowego.

• Zadaniem uczniów jest scharakteryzowanie otrzymanego sposobu.

• Teraz nauczyciel, używając grafiki interaktywnej, sprawdza poprawność stworzonych charakterystyk.

• Nauczyciel w razie potrzeby udziela komentarza do nieprawidłowych informacji.

• Uczniowie tworzą notatki z zajęć.

Program ćwiczeniowy do projektowania Wykonywanie rysunków technicznych półwyrobów/wyrobów metalurgicznych w 2D i 3D

• Uczniowie dobierają się w pary i wykonują polecenia, które znajdują się w multimedium.

• Nauczyciel udziela pomocy tym, którzy o nią poproszą.

• Uczniowie sporządzają notatki na temat zagadnień, które sprawiły im trudność.

Galeria zdjęć Procesy metalurgiczne i stosowane w nich urządzenia

• Uczniowie dzieleni są na grupy. Każda grupa otrzymuje pulę grafik przedstawiających procesy metalurgiczne.

• Zadaniem uczniów jest podpisanie grafik odpowiednimi nazwami procesów.

• Teraz nauczyciel, używając galerii zdjęć, sprawdza poprawność przydzielonych grafik do ich opisów.

• Nauczyciel w razie potrzeby udziela komentarza do nieprawidłowych informacji.

• Uczniowie tworzą notatki z zajęć.

E‑book Etapy procesów metalurgicznych

• Wykorzystanie e‑booka jest doskonałym sposobem na przeprowadzenie lekcji odwróconej (flipped classroom).

• Nauczyciel prosi uczniów, aby na smartfonach otworzyli e‑book.

• Nauczyciel dzieli klasę na pięć grup, każda z nich otrzymuje od prowadzącego 3 pytania, na które w e‑booku szuka odpowiedzi (pytania w grupach mogą się powtarzać).

• W tym czasie nauczyciel chodzi po klasie i wyjaśnia wątpliwości uczniom, którzy takiej pomocy wymagają.

• Następnie uczniowie rozmawiają z nauczycielem o trudnościach podczas odpowiadania na pytania.

• Na zakończenie zajęć prowadzący chwali uczniów za zaangażowanie w zajęcia i nagradza najlepszą grupę w dowolny sposób (ocena opisowa lub wpis oceny do dziennika).

Plansza interaktywna Harmonogram procesów metalurgicznych

• Uczniowie dzieleni są na pięć grup. Każda z grup otrzymuje inny etap Diagramu Gantta .

• Zadaniem uczniów jest stworzenie krótkiej charakterystyki otrzymanego etapu.

• Teraz nauczyciel, używając planszy interaktywnej, sprawdza poprawność stworzonych opisów.

• Nauczyciel w razie potrzeby udziela komentarza do nieprawidłowych informacji.

• Uczniowie tworzą notatki z zajęć.

Interaktywne materiały sprawdzające

• Nauczyciel wyświetla interaktywne materiały sprawdzające podczas zajęć (najlepiej pod koniec lekcji, gdyż materiały te służą utrwaleniu wiedzy ucznia) i zachęca uczniów do wspólnego rozwiązywania zadań.

• Nauczyciel daje szanse na udzielenie prawidłowych odpowiedzi każdemu z uczniów, wyznacza odpowiednią ilość czasu na ich wykonanie.

• W przypadku problemów z rozwiązaniem zadań – nauczyciel udziela pomocy w zrozumieniu zagadnień i naprowadza na poprawną odpowiedź.

• Nauczyciel po uzyskaniu prawidłowych rozwiązań wyjaśnia każde z nich, aby pomóc w ich zrozumieniu uczniom, którzy nie znają na nie odpowiedzi.

Słownik pojęć dla e‑materiału

• Nauczyciel drukuje hasła wraz z ich omówieniem zawartych w słowniku pojęć dla e‑materiału, ale w taki sposób, aby oddzielić hasła od definicji.

• Uczniowie zostają podzieleni na lekcji na 8 grup, z których każda otrzymuje cztery hasła i cztery definicje.

• Zadaniem każdej grupy jest przyporządkowanie hasła do odpowiadającej mu definicji. Czas wykonania zadania to 5 minut.

• Ćwiczenie jest doskonałym uzupełnieniem pracy uczniów na lekcji i pozwala utrwalić zdobytą wiedzę.

Samodzielna praca uczniów podczas zajęć

Grafika interaktywna Dobór surowców w procesach metalurgicznych

• Każdy z uczniów losuje jeden z dostępnych schematów – pierwszy lub drugi sposób przygotowania rud żelaza do procesu wielkopiecowego

• Zadaniem ucznia jest uzupełnienie schematu odpowiednimi podpisami i szersze opisanie jednego wybranego punktu.

• Uczeń zgłasza wykonanie zadania, a nauczyciel, za zgodą ucznia, odczytuje jego odpowiedzi na forum klasy.

Program ćwiczeniowy do projektowania Wykonywanie rysunków technicznych półwyrobów/wyrobów metalurgicznych w 2D i 3D

• Zadaniem ucznia jest wykonanie wybranego polecenia z multimedium.

• Nauczyciel udziela pomocy tym, którzy o nią poproszą.

• Uczniowie sporządzają notatki na temat zagadnień, które sprawiły im trudność.

Galeria zdjęć Procesy metalurgiczne i stosowane w nich urządzenia

• Uczniowie otrzymują pulę grafik procesów metalurgicznych. Zadaniem uczniów jest przyporządkowanie poprawnych nazw do grafik bez podglądania ich opisów.

• Kolejny krok to sprawdzenie poprawnie przyporządkowanych nazw.

• Jeśli nazwa została przyporządkowana niepoprawnie, uczeń ma za zadanie ułożyć na oddzielnej kartce (Karta z pytaniami) 3 pytania testowe (pytanie i cztery odpowiedzi, z czego jedna jest poprawna) dotyczące danego procesu lub urządzenia. Uczeń zna poprawną odpowiedź, ale nie zaznacza jej na kartce z pytaniami.

• Uczniowie wymieniają się kartką z pytaniami. Teraz mają odpowiedzieć na otrzymane od kolegi pytania i oddać do sprawdzenia autorowi pytań.

• Autor pytań sprawdza odpowiedzi i udziela informacji zwrotnej.

• Nauczyciel w razie potrzeby udziela komentarza w sytuacjach nierozstrzygniętych, kiedy istnieje różnica zdań pomiędzy autorem pytania a uczniem na nie odpowiadającym co do poprawności odpowiedzi. Sytuację omawia na forum klasy.

• Nauczyciel prosi o przeczytanie wszystkich pytań i poprawnych odpowiedzi na nie, powstałych z analizy galerii zdjęć.

E‑book Etapy procesów metalurgicznych

• Podczas zajęć nauczyciel prosi uczniów, aby na smartfonach otworzyli e‑book Etapy procesów metalurgicznych. Omawia zawartość e‑materiału.

• Uczniowie mają możliwość zapoznania się procesem wytwarzania stali, przygotowania materiałów wsadowych itp.

• Każdy uczeń na podstawie e‑materiału, uwzględniając treści zawarte w e‑booku, dostaje kilka pytań i stara się poprawnie na nie odpowiedzieć.

• Uczniowie prezentują wyniki swojej pracy podczas zajęć w taki sposób, że reszta klasy (każdy uczeń z osobna) może uzupełnić informacje. Ewentualne błędy koryguje nauczyciel.

• Na zakończenie lekcji uczniowie rozmawiają z nauczycielem o trudnościach podczas odpowiadania na pytania.

Plansza interaktywna Harmonogram procesów metalurgicznych

• Uczniowie otrzymują jedną z pięciu części Diagramu Gantta.

• Ich zadaniem jest przygotowanie krótkiej charakteryzacji otrzymanego punktu.

• Uczniowie pracują samodzielnie i bez pomocy nauczyciela.

• Gdy kończą zadanie, ochotnicy odczytują napisy z karteczek.

• Kiedy wszyscy chętni przedstawią swoje propozycje, nauczyciel koryguje ewentualne błędy uczniów.

• Pod koniec zajęć prowadzący odpowiada na ewentualne pytania uczniów.

Interaktywne materiały sprawdzające

• Nauczyciel wyświetla interaktywne materiały sprawdzające podczas zajęć.

• Uczniowie samodzielnie rozwiązują zadania.

• Nauczyciel daje szansę na udzielenie prawidłowych odpowiedzi każdemu z uczniów, wyznacza odpowiednią ilość czasu na ich wykonanie.

• W przypadku problemów z rozwiązaniem zadań — nauczyciel udziela pomocy w zrozumieniu zagadnień i naprowadza na poprawną odpowiedź.

• Nauczyciel po uzyskaniu prawidłowych rozwiązań wyjaśnia każde z nich, aby pomóc w ich zrozumieniu uczniom, którzy nie znają na nie odpowiedzi.

• Prawidłowo rozwiązane zadania mogą być wyświetlane przez nauczyciela, na przykład na tablicy interaktywnej.

Wykorzystanie materiału multimedialnego poza zajęciami

Praca indywidualna

Przed lekcją

• Nauczyciel przed rozpoczęciem zajęć nakazuje uczniom zapoznanie się z e‑materiałami: grafiką interaktywną, programem ćwiczeniowym, planszą interaktywną, e‑bookiem i galerią zdjęć. Dzięki temu podczas zajęć lekcyjnych łatwiej będzie im posługiwać się słownictwem specjalistycznym.

• Równocześnie przekazuje im zestaw pytań, które przygotował dla uczniów. Odpowiedzi na pytania te zawarte są w udostępnionych uczniom materiałach, które przeprowadzają ucznia przez wiedzę niezbędną do zaznajomienia się z planowaniem procesów metalurgicznych.

• Pytania te obejmują zagadnienia, które w postaci zadań są zawarte w interaktywnych materiałach sprawdzających. Nauczyciel musi tylko przeformułować zadanie na pytanie, na które uczeń musi znaleźć odpowiedź.

• Po odpowiedzi na te pytania uczeń przesyła opracowany materiał do nauczyciela np.: e‑mailem i przychodzi na lekcję przygotowany i gotowy do dalszych działań (zastosowania zdobytej wiedzy w praktyce).

Podczas lekcji

• Nauczyciel zatwierdza materiały (odpowiedzi na pytania) przesłane przez ucznia.

• Teraz uczeń zaczyna realizację zadania praktycznego.

• Nauczyciel daje mu zadanie: Opisz wybrany etap planowania procesu metalurgicznego.

• Uczeń planuje kolejne kroki działania urządzenia i zapisuje swoje wnioski.

• Po zakończeniu planowania przedstawia swoje pomysły nauczycielowi.

• Ostatnim etapem jest analiza w postaci pytań, np.: Co sprawiło ci trudności?, Co wykonałeś bez problemu? Na co zwróciłbyś uwagę, przygotowując się do wykonania takiego procesu w zakładzie pracy? Czy jesteś zadowolony z efektów swojej pracy?

Praca w grupach

Przed lekcją

• Nauczyciel dzieli uczniów na 2 grupy i każdej z nich przydziela określony temat: prowadzenie procesu wytwarzania stali lub przeróbka plastyczna na zimno i gorąco.

• Zadaniem grup uczniów jest przygotowanie prezentacji multimedialnych z wykorzystaniem informacji zawartych w e‑materiałach oraz w innych źródłach informacji, a także przesłanie go nauczycielowi.

• Nauczyciel przed lekcją sprawdza przesłany materiał i zwraca go z komentarzami lub zezwala na wykonanie dalszych działań na lekcji.

Podczas lekcji

• Prezentacje są przedstawiane na zajęciach i omawiane przez grupy uczniów.

• Nauczyciel uzupełnia informacje, tłumaczy i wspiera uczących się.

• W przypadku pytań - nauczyciel udziela odpowiedzi i pomaga lepiej zrozumieć dane zagadnienie.

• Na podstawie wykonanych prac, grupy są odpowiednio oceniane.

• Uczniowie notują pozyskane informacje.

• Ostatnim etapem jest analiza w postaci pytań, np.: Co sprawiło grupie trudności?, Co grupy wykonały bez problemu? Na co grupa zwróciłaby uwagę, przygotowując prezentację następnym razem? Czy jesteście zadowoleni z efektów swojej pracy?

Wykorzystanie materiału multimedialnego do indywidualizacji pracy z uczącymi się

E‑materiał daje możliwość samodzielnej pracy ucznia, współpracy w grupie przy wspólnym uczestniczeniu w procesie edukacyjnym i indywidualizację procesu dydaktycznego podczas zajęć i poza nimi poprzez samodzielny wybór ucznia lub wymuszony przez nauczyciela poziom trudności wykonywanych czynności i zadań.

Przy pracy samodzielnej nauczyciel indywidualizuje proces poprzez dostosowanie zastosowanego e materiału do możliwości percepcyjnych ucznia. Uczniowie mogą biernie oglądać grafikę interaktywną, program ćwiczeniowy, planszę interaktywną, e‑book i galerię zdjęć. Sposób przekazywania wiedzy i budowania umiejętności ucznia będzie zależał w dużej mierze od nauczyciela i prowadzenia przez niego procesu dydaktycznego. Dodatkowo oprawa dydaktyczna zastosowana przy omawianiu zagadnień daje szerokie pole do popisu dla uczącego. Zastosowanie materiałów pozwala realizować zasadę nigdy tak samo, w której praktycznie ten sam zakres materiału może być ujęty na wiele sposobów. Zapobiega to monotonii w procesie nauczania i uczenia się przez uczniów. Przy pracy w grupie nauczyciel prowadzi proces grupowy, rozwijając nie tylko zasób związany z wiedzą, ale też umiejętność uczenia się przez uczniów (w grupie i samodzielnie) oraz przyjmowania różnych ról grupowych (czasem takich, w których uczniowie czują lekki dyskomfort). Pozwala to budować umiejętności społeczne. Przyjmowanie ról w grupie w połączeniu z różnorodnością zadań dopasowaną do ucznia stanowi wyzwanie dla nauczyciela i uczniów. Daje też wiele możliwości. Ważnym elementem, który uatrakcyjnia i indywidualizuje proces dydaktyczny, jest pozostawienie przez nauczyciela przestrzeni do błędów. Dzięki temu uruchamiają się procesy wsparcia uczniów przez siebie nawzajem i uczenia się od siebie. Wspiera to naturalną potrzebę zdobywania informacji.

Interaktywne materiały sprawdzające dają uczniowi możliwość sprawdzenia poziomu własnej wiedzy i uzyskania szybkiej i precyzyjnej informacji zwrotnej. Ich zróżnicowanie pozwala dotrzeć z informacją zwrotną i wskazać, na różne sposoby, zakres materiału konieczny do powtórzenia. Jednocześnie nakłaniają do podejmowania kolejnych prób poprawnego ich uzupełnienia.

Wykorzystanie materiału multimedialnego do pracy z uczącymi się o specjalnych potrzebach edukacyjnych

E‑materiał ułatwia samodzielną pracę ucznia oraz indywidualizację procesu dydaktycznego. Wszystkie multimedia przedstawiają informacje na temat planowania procesów metalurgicznych. Różne formy multimedialne mogą zaspokajać różne sposoby odbioru informacji, kanały percepcji i sposoby przyswajania wiedzy. Niesie to za sobą możliwość zastosowania najlepszego multimedium dedykowanego do każdego ucznia i znosi bariery społeczne i komunikacyjne oraz zapewnia wyrównywanie szans, jeśli dany uczeń pracował będzie w grupie rówieśniczej.

Dodatkowo odtwarzanie każdego e‑materiału jest możliwe również w trybie dostępności, który zawiera alternatywne wersje materiałów dostępne dla użytkowników z dysfunkcjami wzroku, słuchu.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

Wymagania techniczne

Wymagania sprzętowe niezbędne do korzystania z poradnika oraz innych zasobów platformy www.zpe.gov.pl.

System operacyjny:

• Windows $7$ lub nowszy

• OS X $10.11.6$ lub nowszy

• GNU/Linux z jądrem w wersji $4.0$ lub nowszej $3 \mathrm{GB}$ RAM

Przeglądarka internetowa we wskazanej wersji lub nowszej:

• Chrome w wersji $69.0.3497.100$

• Firefox w wersji $62.0.2$

• Safari w wersji $11.1$

• Opera w wersji $55.0.2994.44$

• Microsoft Edge w wersji $42.17134.1.0$

• Internet Explorer w wersji $11.0.9600.18124$

Urządzenia mobilne:

• $2 \mathrm{GB}$ RAM iPhone/iPad z systemem iOS $11$ lub nowszym

• Tablet/Smartphone z systemem Android $4.1$ (lub nowszym) z przeglądarką kompatybilną z Chromium $69$ (lub nowszym) np. Chrome $69$, Samsung Browser $10.1$, szerokość co najmniej $420 \mathrm{px}$

Problemy techniczne z odtwarzaniem e‑materiału

W przypadku problemów z wyświetlaniem się multimediów w e materiale należy upewnić się, że urządzenie (komputer, laptop, smartfon itp.) ma dostęp do sieci internetowej. Najczęstszą przyczyną spowolnienia internetu jest otwarcie zbyt wielu aplikacji lub zakładek w przeglądarce internetowej na urządzeniu. Wolne ładowanie się stron może być również wywołane słabym łączem internetowym; odczuwalne będzie to zwłaszcza w przypadkach prób otwarcia stron zawierających wizualizacje 3D. Słaba jakość połączenia może być też spowodowana wyczerpaniem się danych pakietowych, jeżeli użytkownik korzysta z internetu mobilnego.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści