E‑BOOK

Spis treści

• Odlewanie kokiloweDHJWZLO4qOdlewanie kokilowe

• Materiały kokili odlewniczychDGwhITtlGMateriały kokili odlewniczych

• Metody wykonywania kokilD8BPOLFfjMetody wykonywania kokil

• Rdzenie i wypychacze

  • Rodzaje rdzeni2Rodzaje rdzeni

  • Urządzenia do wyciągania rdzeni3Urządzenia do wyciągania rdzeni

  • Wypychacze4Wypychacze

• Układ chłodzenia i odpowietrzania kokiliDKL1cylAFUkład chłodzenia i odpowietrzania kokili

• Odlewanie ciśnienioweDc7MJEV3YOdlewanie ciśnieniowe

• Maszyny do odlewania pod ciśnieniemDapISM6BTMaszyny do odlewania pod ciśnieniem

• Odlewanie odśrodkoweDDnmGWcGTOdlewanie odśrodkowe

• BibliografiaDLopYYvVfBibliografia

• Słownik pojęćDP2gn0M1PSłownik pojęć

Rdzenie i wypychacze

Rodzaje rdzeni

Ze względu na zastosowanie rdzeni w odlewaniu kokilowym, rozróżnia się dwa rodzaje rdzeni:

• rdzenie metalowe,

• rdzenie ceramiczne.

Rdzenie metalowe
Należy dążyć do stosowania rdzeni metalowych, gdyż wprowadzenie rdzeni piaskowych komplikuje proces i powoduje wyraźne spowolnienie krzepnięcia odlewu, co w przypadku stopów metali lekkich wpływa  niekorzystnie na ich wytrzymałość. Niekiedy stosowanie rdzeni metalowych jest niekorzystne ze względu na niebezpieczeństwo powstania wad w odlewie.
Jest to spowodowane tym, że:

• silnie hamują skurcz i mogą prowadzić do pęknięć oraz nadmiernych naprężeń w odlewach i związanych z nimi dużych sił potrzebnych do wyciągania rdzeni,

• przy odlewaniu żeliwa istnieje niebezpieczeństwo powstania struktury żeliwa białego wskutek zbyt intensywnego chłodzenia przez rdzenie metalowe.

ReXU6C8ZGhq3L

Ilustracja przedstawia kokilę z metalowym rdzeniem dzielonym z zaznaczonymi elementami: 1 – rdzeń środkowy, 2, 3 – boczne części rdzenia.

R1YScliYbuIIl

Ilustracja przedstawia rysunek poglądowy kokili z czterema rdzeniami metalowymi. Kolejność usuwania rdzeni: 1 – rdzeń środkowy usuwany jako pierwszy, 2 – rdzenie boczne usuwane w następnej kolejności, 3, 4 – dolna i górna część rdzenia, 5 – połówki kokili.

Rdzenie ceramiczne
Rdzenie ceramiczne (piaskowe) są stosowane wtedy, gdy zastosowanie rdzeni metalowych staje się niemożliwe ze względu na kształt odlewu, jak i niebezpieczeństwo powstania wad w odlewie.
Rdzenie ceramiczne do procesu odlewania kokilowego wykonuje się zazwyczaj jedną z dwóch metod, a mianowicie:

• w procesie gorącej rdzennicy (hot‑box),

• w procesie zimnej rdzennicy (cold‑box).

R99NTDbsKM4MS

Ilustracja przedstawia kokilę z rdzeniem piaskowym wraz z zaznaczonymi elementami: 1 – część niedzielona kokili, 2, 3 – rdzenie piaskowe, 4 – układ wlewowy wraz z zbiornikiem wlewowym, 5 – nadlew.

Skład masy piaskowej na rdzenie:

• w procesie gorącej rdzennicy: czysty piasek kwarcowy, $1,5-3\%$ ciekłego spoiwa żywicznego i $5-25\%$ katalizatora,

• w procesie zimnej rdzennicy: czysty piasek kwarcowy, $1-3\%$ żywicy (najczęściej furanowej), katalizator w ilości $40-60\%$ w stosunku do żywicy.

Powrót do spisu treści1Powrót do spisu treści

Urządzenia do wyciągania rdzeni

Jest to jeden z zabiegów, który należy wykonać po zalaniu kokili metalem. Jest to związane ze wzrastającymi siłami, powstającymi na skutek skurczu metalu i powodującymi coraz większy zacisk odlewu na rdzeniu oraz możliwość jego pęknięcia.
Najpopularniejsze i najprostsze elementy to:

• dźwignie,

• mechanizmy mimośrodowe,

• mechanizmy śrubowe,

• mechanizmy zębatkowe,

• mechanizmy automatyczne: mechaniczne, pneumatyczne, hydrauliczne lub elektryczne.

Przykłady mechanizmów do wyciągania rdzeni

RzaeMjdtEZcGp

Ilustracja przedstawia mechanizm dźwigniowy do wyciągania rdzeni metalowych zestawienie: kołnierz rdzenia, dźwignia i kołnierz rdzenia z trzpieniem.

RzL9LOwnWhiOQ

Ilustracja przedstawia mechanizm dźwigniowo mimośrodowy do wyciągania rdzeni metalowych zestawienie: dźwignia z mimośrodem.

R1CggKb6DptdZ

Ilustracja przedstawia mechanizm mimośrodowy do wyciągania rdzeni metalowych typ A  zestawienie: część prowadząca rdzenia, wałek mimośrodu i dźwignia.

RFrRVzFndEsCs

Ilustracja przedstawia mechanizm zębatkowy do wyciągania rdzeni metalowych zestawienie: rdzeń z uchwytem, zębatka, podkładka, koło napędowe i wałek zębaty.

R1QYJR4OMU4zp

Ilustracja przedstawia mechanizm śrubowy do wyciągania rdzeni metalowych zestawienie: wspornik, śruba, nakrętka kształtowa i rękojeść.

Powrót do spisu treści1Powrót do spisu treści

Wypychacze

W przypadku, gdy odlewu nie można wyjąć swobodnie, należy zastosować wypychacze. Powinny być one tak skonstruowane, aby uniknąć możliwości uszkodzenia odlewu wskutek zgniecenia lub skrzywienia podczas wypychania. Rodzaje wypychaczy:

• cylindryczne jednośrednicowe,

• cylindryczne dwusrednicowe,

• cylindryczne oporowe,

• cylindryczne samocentrujące,

• rurowe,

• kształtowe.

R1PNcDz63g77V

Ilustracja przedstawia rysunek podglądowy wypychacza cylindrycznego jednośrednicowego wraz z zaznaczonymi elementami: 1 - płyta oporowa, 2 - płyta wypychaczy, 3 - kokila. Zaznaczone są jeszcze dwa elementy z opisem: BN‑66/4044‑36, BN‑66/4044‑35.

Przykładowy układ usuwający odlew z kokili

Rh1PwStpJEieQ

Ilustracja przedstawia dwa rysunki poglądowe układu wypychaczy. Jedno jest zrobione z boku, a drugie z góry. Na rysunku z boku zaznaczone są elementy : 1 - płyta wypychająca, 2 - płyta oporowa, 3 - cofacze (przeciw‑wypychacze), 4 - wypychacze, 5 - śruby mocujące. Na górze rysunku zrobionego z boku oraz na górze i dole rysunku z góry są litery A.

Powrót do spisu treści1Powrót do spisu treści

Powiązane materiały multimedialne

• Film instruktażowy‑tutorial: Montaż formy kokilowejD1DRrKa62Montaż formy kokilowej

• Wizaualizacja 3D: Budowa form metalowych kokilowych i ciśnieniowychD1Tjw9EXuBudowa form metalowych kokilowych i ciśnieniowych

• Atlas interaktywny: Różnice pomiędzy formami metalowymi kokilowymi a ciśnieniowymiD18BG0BeARóżnice pomiędzy formami metalowymi kokilowymi a ciśnieniowymi

• Galeria zdjęć: Wykonywanie form ciśnieniowychDjaNcPHZpWykonywanie form ciśnieniowych