Przewodnik dla nauczyciela

Spis treści

Cele ogólne e‑materiału i efekty kształcenia1Cele ogólne e‑materiału i efekty kształcenia

Struktura e‑materiału2Struktura e‑materiału

Powiązania między elementami e‑materiału3Powiązania między elementami e‑materiału

Wskazówki do wykorzystania e‑materiałów multimedialnych w pracy dydaktycznej4Wskazówki do wykorzystania e‑materiałów multimedialnych w pracy dydaktycznej

Wymagania techniczne5Wymagania techniczne

Cele ogólne e‑materiału i efekty kształcenia

Cele ogólne e‑materiału

• Uwzględnienie treści, które pozwalają na osiągnięcie, zgodnie z podstawą programową, celów kształcenia w zawodach ogrodnik (kod cyfrowy zawodu 611303) oraz technik ogrodnik (kod cyfrowy zawodu 314205) określonych dla kwalifikacji OGR.02 Zakładanie i prowadzenie upraw ogrodniczych: wykonywanie prac związanych z prowadzeniem upraw roślin warzywnych, przyprawowych i grzybów jadalnych, roślin ozdobnych oraz sadowniczych, a także prowadzenie i obsługi mikrociągnika oraz wykonywanie prac maszynami stosowanym w ogrodnictwie. Tematyka e‑materiału służy przygotowaniu absolwenta do profesjonalnego wykonywania zadań zawodowych.

• Przedstawienie – w sposób obrazowy i zrozumiały dla uczącego się – najważniejszych informacji dotyczących właściwości mechanicznych, fizycznych i chemicznych materiałów i stopów używanych do budowy maszyn ogrodniczych.

• Prezentacja elementów konstrukcyjnych i ruchomych maszyn, a także określenie wymagań, jakie materiały i elementy konstrukcyjne muszą spełniać, by można je było zastosować w budowie maszyn.

• Omówienie możliwości łączenia materiałów różnymi sposobami (np. przez połączenia gwintowe, nitowe, spawanie, zgrzewanie).

• E‑materiał pozwala także na zapoznanie się z budową i zastosowaniem sprzęgieł oraz silników spalinowych i elektrycznych w maszynach i narzędziach ogrodniczych, sygnalizując jednocześnie zagrożenia, jakie mogą się pojawić podczas ich eksploatacji.

• Pomoc w procesie nauczania i w procesie samodzielnego uczenia się wyżej wymienionego zawodu: wspieranie osiągania wybranych efektów kształcenia przez podnoszenie jakości procesu dydaktycznego i autodydaktycznego.

• Rozwijanie kompetencji komunikacyjno‑cyfrowych.

• Dostosowanie tempa i zakresu nauczania do indywidualnych potrzeb uczącego się.

Efekty kształcenia dla kwalifikacji OGR.02. Zakładanie i prowadzenie upraw ogrodniczych:

E‑materiał wspiera osiąganie następujących efektów kształcenia:

OGR.02.6. Eksploatacja środków technicznych stosowanych w ogrodnictwie

Osoba ucząca się:

OGR.02.6.2) charakteryzuje ogólną budowę silnika spalinowego:

• OGR.02.6.2.1) stosuje zasady bezpieczeństwa i higieny pracy podczas pracy maszyną lub urządzeniem napędzanymi silnikiem spalinowym;

• OGR.02.6.2.2) rozpoznaje rodzaje silników spalinowych;

• OGR.02.6.2.3) wymienia elementy budowy silnika spalinowego;

• OGR.02.6.2.4) opisuje cykl pracy silnika spalinowego dwusuwowego i czterosuwowego;

• OGR.02.6.2.5) dobiera paliwo do rodzaju silnika spalinowego (czterosuwowy, dwusuwowy, niskoprężny, wysokoprężny);

• OGR.02.6.2.6) wskazuje zastosowanie silników spalinowych.

OGR.02.6.3) charakteryzuje budowę i zasadę działania silnika elektrycznego:

• OGR.02.6.3.1) stosuje zasady bezpieczeństwa i higieny pracy podczas pracy maszyną lub urządzeniem napędzanymi silnikiem elektrycznym;

• OGR.02.6.3.2) rozpoznaje elementy budowy silnika elektrycznego;

• OGR.02.6.3.3) określa zasadę działania silnika elektrycznego;

• OGR.02.6.3.4) wskazuje zastosowanie silników elektrycznych.

OGR.02.6.4) charakteryzuje materiały do budowy maszyn i urządzeń stosowanych w produkcji ogrodniczej:

• OGR.02.6.4.1) opisuje materiały wykorzystywane w produkcji maszyn i urządzeń stosowanych w produkcji ogrodniczej;

• OGR.02.6.4.2) wymienia właściwości metali, stopów i innych materiałów wykorzystywanych w budowie maszyn i urządzeń;

• OGR.02.6.4.3) opisuje elementy konstrukcyjne maszyn i urządzeń stosowanych w produkcji ogrodniczej;

• OGR.02.6.4.4) wymienia materiały eksploatacyjne stosowane w maszynach i urządzeniach.

OGR.02.6.5) charakteryzuje budowę maszyn i urządzeń stosowanych w produkcji ogrodniczej:

• OGR.02.6.5.1) klasyfikuje maszyny i urządzenia, np. do uprawy gleby, nawożenia, ochrony roślin;

• OGR.02.6.5.2) rozpoznaje maszyny i urządzenia stosowane w produkcji ogrodniczej;

• OGR.02.6.5.3) stosuje maszyny i urządzenia przy wykonywaniu prac ogrodniczych.

Powrót do spisu treści6Powrót do spisu treści

Struktura e‑materiału

E‑materiał składa się z trzech części: wprowadzenia, materiałów multimedialnych oraz obudowy dydaktycznej. Każda z nich zawiera powiązane tematycznie elementy składowe.

Wprowadzenie

Przedstawia podstawowe informacje, które ułatwiają użytkownikowi wstępne zapoznanie się z zawartością e‑materiału.

Materiały multimedialne

Sekwencje filmowe Maszyny ogrodnicze – materiały, konstrukcja, zasady działaniaD6NJH9iGnSekwencje filmowe Maszyny ogrodnicze – materiały, konstrukcja, zasady działania

Praca z sekwencjami filmowymi wspomaga wykształcenie następujących umiejętności:

• zapoznanie się z budową, zasadami obsługi i przewidywanymi warunkami pracy poszczególnych typów maszyn ogrodniczych ze szczególnym uwzględnieniem przepisów BHP.

Wizualizacja 3D Podstawowe maszyny i narzędzia ogrodniczeD15vtl3ToWizualizacja 3D Podstawowe maszyny i narzędzia ogrodnicze

Praca z wizualizacją 3D wspomaga zdobycie następujących umiejętności:

• zapoznanie się z wybranymi elementami budowy i działania silników elektrycznych i spalinowych oraz innych kluczowych elementów maszyn i urządzeń ogrodniczych.

Atlas interaktywny Połączenia rozłączne i nierozłączne, sprzęgła, silniki, maszyny ogrodniczeDKxgxO6m0Atlas interaktywny Połączenia rozłączne i nierozłączne, sprzęgła, silniki, maszyny ogrodnicze

Praca z atlasem interaktywnym wspomaga zdobycie następujących umiejętności:

• zapoznanie się w przystępnej dla ucznia formie z budową i zastosowaniem różnorodnych maszyn i narzędzi ogrodniczych oraz materiałów i elementów używanych do ich budowy.

E‑book Maszyny ogrodnicze i ich budowaDVmLLoc4IE‑book Maszyny ogrodnicze i ich budowa

Praca z e‑bookiem wspomaga zdobycie następujących umiejętności:

• zapoznanie się całością materiałów dotyczących budowy i obsługi poszczególnych typów maszyn ogrodniczych.

Obudowa dydaktyczna

Interaktywne materiały sprawdzająceDNxF6JOZOInteraktywne materiały sprawdzające – pozwalają zweryfikować poziom opanowania wiedzy i umiejętności z zakresu eksploatacji środków technicznych stosowanych w ogrodnictwie.

Słownik pojęć dla e‑materiałuDz250y6eDSłownik pojęć dla e‑materiału – zawiera objaśnienia specjalistycznego słownictwa występującego w całym e‑materiale.

Przewodnik dla nauczycielaDdvnnwyoCPrzewodnik dla nauczyciela – zawiera wskazówki dotyczące wykorzystania e‑materiału w ramach pracy dydaktycznej.

Przewodnik dla uczącego sięD136nnbJTPrzewodnik dla uczącego się – zawiera wskazówki i instrukcje dotyczące wykorzystania e‑materiału w ramach samodzielnej nauki uczącego się.

Netografia i bibliografiaDaWwM6lbENetografia i bibliografia – stanowi listę materiałów, na podstawie których został opracowany e‑materiał, oraz listę materiałów polecanych do przeczytania w celu pogłębienia wiedzy z zakresu eksploatacji środków technicznych stosowanych w ogrodnictwie.

Instrukcja użytkowaniaD4nU64RKoInstrukcja użytkowania – objaśnia działanie e‑materiału oraz poszczególnych jego elementów.

Powrót do spisu treści6Powrót do spisu treści

Powiązania między elementami e‑materiału

Materiały multimedialne są powiązane ze sobą i z poszczególnymi elementami obudowy dydaktycznej. Każdy materiał multimedialny jest także powiązany z konkretnymi interaktywnymi materiałami sprawdzającymi:

• sekwencje filmowe Maszyny ogrodnicze – materiały, konstrukcja, zasady działania z ćwiczeniami 1–10,

• wizualizacja 3D Podstawowe maszyny i narzędzia ogrodnicze z ćwiczeniem 11,

• atlas interaktywny Połączenia rozłączne i nierozłączne, sprzęgła, silniki, maszyny ogrodnicze z ćwiczeniami 12–18

• e‑book Maszyny ogrodnicze i ich budowa z ćwiczeniami 19–25.

Powrót do spisu treści6Powrót do spisu treści

Wskazówki do wykorzystania materiałów multimedialnych w pracy dydaktycznej

Zawarte w e‑materiale zasoby multimedialne są przeznaczone do wykorzystania w pracy dydaktycznej dla kształcenia w zawodzie ogrodnik (kod cyfrowy zawodu 611303) oraz technik ogrodnik (kod cyfrowy zawodu 314205). Są nowoczesnymi środkami dydaktycznymi, które znacząco wspomagają kształcenie zawodowe. Poniżej przedstawiono propozycje wykorzystania każdego multimedium podczas zajęć, a także podczas samodzielnej pracy uczniów poza zajęciami.

Praca uczniów podczas zajęć

1. Sekwencje filmowe

Praca w grupach

Nauczyciel prowadzi lekcję w magazynie z urządzeniami ogrodniczymi lub przynosi na zajęcia dowolne maszyny ogrodnicze, np. glebogryzarkę, kosę spalinową, kosiarkę. Dobrze byłoby udostępnić uczniom różne narzędzia. Nauczyciel dzieli zespół klasowy na 4‑osobowe grupy. Każda grupa powinna mieć przez 5 minut swobodny dostęp do jednej maszyny ogrodniczej, po wyznaczonym czasie zespoły mogą się zmieniać. Zadaniem grup będzie przygotowanie mapy myśli na podstawie obserwacji materiałów, z jakich wykonane są dostępne maszyny. Pomysły, zapiski mają być intuicyjne. Następnie nauczyciel wyświetla uczniom film w e‑materiale pt. Materiały stosowane w budowie maszyn ogrodniczych. Uczniowie weryfikują swoje mapy myśli i uzupełniają je o nowe informacje.

W dalszej kolejności uczniowie nadal pracują w tych samych grupach. Każda grupa ma przydzieloną sekwencję filmową do opracowania: 1. Elementy konstrukcyjne i ruchome maszyn, 2. Połączenia rozłączne i nierozłączne materiałów stosowanych w budowie maszyn, 3. Sprzęgła – budowa i zastosowanie, 4. Budowa i zasada działania silników spalinowych i elektrycznych. Celem pracy będzie przygotowanie miniprezentacji na temat poruszony w filmie. Po ustalonym czasie grupy prezentują efekty swojej pracy. Pozostali uczniowie po zakończonych prezentacjach zadają prezentującym pytania. Nauczyciel w razie konieczności uzupełnia wiadomości i udziela uczniom informacji zwrotnej.

2. Wizualizacja 3D

Praca indywidualna

Uczniowie pracują samodzielnie. Ich zadaniem będzie przygotowanie katalogu z podstawowymi maszynami i narzędziami ogrodniczymi. Każdy uczeń przygotowuje konspekt, schemat katalogu, w którym powinna się znaleźć propozycja kategoryzacji maszyn i narzędzi ogrodniczych. Wykonanie katalogu w formie elektronicznej lub odręcznej będzie zadaniem domowym dla każdego ucznia.

3. Atlas interaktywny

Praca indywidualna i całego zespołu klasowego

Uczniowie zapoznają się z zawartością atlasu interaktywnego i przygotowują po dwa pytania do ogólnoklasowego quizu na temat Połączeń rozłącznych i nierozłącznych. Propozycje są zbierane do urny i weryfikowane przez chętną/wybraną osobę w celu usunięcia powtarzających się pytań. Ustalane są reguły gry:

• obowiązuje zasada „kto pierwszy, ten lepszy”,

• za każdą poprawną odpowiedź uczestnik otrzymuje 2 punkty,

• za poprawienie osoby, która udzieliła błędnej odpowiedzi, uczestnik otrzymuje 1 punkt,

• punktację zliczają trzy osoby wybrane do komisji skrutacyjnej.

Rozpoczyna się quiz: chętna/wybrana osoba lub nauczyciel odczytuje pytania, a uczniowie zgłaszają się do odpowiedzi. Gra kończy się po wyznaczonym czasie lub po wyczerpaniu puli pytań. Osoby, które otrzymały największą liczbę punktów, mogą zostać nagrodzone ocenami za aktywność.

4. E‑book

Praca w grupach eksperckich

Ze względu na to, że e‑book jest podzielony na części, można zorganizować pracę w grupach eksperckich (metoda stolików eksperckich). Nauczyciel dzieli klasę na 8 grup, każda z nich otrzymuje do opracowania jedną kategorię spośród: glebogryzarki, kosiarki, pilarki łańcuchowe, pługi, siewniki, opryskiwacze, sprzęgła, silniki elektryczne i spalinowe. Zadaniem członków grup jest takie opanowanie treści danej kategorii, żeby mogli odgrywać rolę ekspertów. Następnie dwóch uczniów z każdej grupy odwiedza stoliki innych zespołów, gdzie co najmniej dwie pozostałe osoby są stale obecne i udzielają odpowiedzi na pytania zadane przez przemieszczających się uczniów. W ten sposób uczniowie „wędrujący” po klasie uczą się od ekspertów przy stolikach. W dalszym kroku osoby, które uzyskały nowe informacje, wracają do swoich stolików i przekazują je uczniom, którzy byli ekspertami. Uczniowie mogą się wymienić rolami np. w połowie wykonywania zadania. Po zakończeniu tej części lekcji liderzy grup omawiają efekty pracy swoich zespołów na forum klasy. Nauczyciel udziela uczniom informacji zwrotnej.

5. Interaktywne materiały sprawdzające

Są to ćwiczenia przewidziane do samodzielnego rozwiązania przez uczniów. Nauczyciel może jednak wprowadzić pracę w parach lub elementy oceny koleżeńskiej, która polega na tym, że po rozwiązaniu zadań uczniowie konsultują odpowiedzi z osobą z ławki. Można też zastosować indywidualne rozwiązywanie zadań i wspólne omówienie odpowiedzi przez cały zespół klasowy, gdy rozwiązania są wyświetlane na tablicy multimedialnej. W każdym z tych wariantów uczeń powinien móc skorzystać z pomocy nauczyciela i uzyskać od niego informację zwrotną.

Praca uczniów poza zajęciami

E‑materiały umożliwiają pracę uczniów poza zajęciami lekcyjnymi. Mogą oni samodzielnie zapoznać się z multimediami i sporządzić notatki porządkujące wiedzę. Notatki mogą być w różnej formie.

1. Sekwencje filmowe

Praca metodą lekcji odwróconej. Ze względu na długość materiałów filmowych cała klasa może zapoznać się z sekwencjami przed lekcjami, tak aby podczas zajęć wiedzę tę porządkować, poszerzać, wykorzystywać w praktyce do rozwiązywania problemów, np. w czasie rozwiązywania ćwiczeń interaktywnych lub quizów zaproponowanych przez nauczyciela, ewentualnie opracowanych przez uczniów na podstawie treści w sekwencjach filmowych. Taki schemat pomoże ćwiczyć umiejętności praktyczne.

2. Wizualizacja 3D i atlas interaktywny

Praca indywidualna lub w parach

Na podstawie wizualizacji 3D oraz atlasu interaktywnego uczniowie mogą, w parach lub indywidualnie, przygotować katalog maszyn i narzędzi ogrodniczych w ramach pracy domowej. Katalog może przyjąć formę odręczną lub cyfrową (można do tego wykorzystać dostępne na platformie zpe.gov.pl narzędzia, takie jak mapy myśli z możliwością dodawania ilustracji). Ważne, aby uczniowie prawidłowo skategoryzowali maszyny i narzędzia, biorąc pod uwagę np. ich zastosowanie, budowę czy cel użycia.

3. E‑book

Praca indywidualna

Na podstawie e‑booka uczniowie mogą przygotować quiz i zamieścić go w internecie. Nauczyciel przydziela uczniom tematy, które omawiają kolejne części e‑booka, tak aby co najmniej po 3 uczestników zajęć przygotowało quizy dotyczące: glebogryzarek, kosiarek, pilarek łańcuchowych, pługów, siewników, opryskiwaczy, sprzęgieł oraz silników elektrycznych i spalinowych. Uczniowie mogą przygotować swoje testy np. na popularnych platformach do tego przeznaczonych, takich jak Kahoot czy Quizizz, które pozwalają na opublikowanie quizu, śledzenie wyników i ewaluację wyników uzyskanych przez poszczególne osoby. Uczniowie przesyłają nauczycielowi link do gotowego quizu przed kolejną lekcją, aby mógł on zweryfikować poprawność wszystkich testów i wybrać przykładowe do przeprowadzenia w klasie.

4. Interaktywne materiały sprawdzające

Uczniowie mogą wykonać ćwiczenia interaktywne w ramach pracy domowej. Ze względu na to, iż zaproponowano aż 25 ćwiczeń w tej sekcji, nauczyciel wybiera maksymalnie 10 ćwiczeń do samodzielnego wykonania przez uczniów. Mogą to być  ćwiczenia dotyczące np. własności metali czy też budowy maszyn ogrodniczych. Celem realizacji ćwiczeń jest utrwalenie wiadomości z lekcji.

Indywidualizacja pracy z uczniami, w tym z uczniami ze SPE

Dzięki e‑materiałom możliwe jest zindywidualizowanie procesu dydaktycznego i dostosowanie go do różnorodnych potrzeb edukacyjnych uczniów. Jest to istotnie nie tylko ze względu na uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi (SPE), ale również uczniów zdolnych. Odtwarzanie każdego e‑materiału jest też możliwe w trybie dostępności, który zawiera alternatywne wersje materiałów dostępne dla użytkowników z dysfunkcjami wzroku i słuchu. Pozwala to na zlikwidowanie niektórych barier społecznych i komunikacyjnych, a także umożliwia wyrównywanie szans w procesie nauczania–uczenia się.

Ponadto nauczyciel może dostosować pracę z każdym zasobem do indywidualnych potrzeb uczniów.

1. Sekwencja filmowe:

Uczniowie z zaburzeniami zachowania oraz uczniowie z zaburzeniami ze spektrum autyzmu mogą zapoznawać się z filmami stopniowo (np. według wyznaczonego przez nauczyciela planu: I część filmu + zadania, II część filmu + zadania itd.) w celu zminimalizowania ryzyka dekoncentracji i demotywacji.

Uczniowie słabosłyszący mogą skorzystać z napisów do filmu;

2. Wizualizacja 3D:

• przy podziale klasy na grupy należy dobrać je tak, aby zespoły były zróżnicowane pod względem możliwości uczniów i sposobów uczenia się; wówczas uczniowie zdolni mogą służyć pomocą osobom z trudnościami w nauce (tutoring rówieśniczy).

3. Atlas interaktywny:

• atlas interaktywny pozwala na poznawanie materiału, a także powtarzanie go w dowolnym tempie, indywidualnym dla każdego ucznia;

• uczniowie zdolni mogą poszerzyć wiadomości, wyszukując w dostępnych źródłach dodatkowe informacje, i w ten sposób rozwijać swoje zainteresowania;

• uczniowie z zaburzeniami zachowania mogą zebrać przygotowane do quizu pytania, a następnie je losować, co pozwoli im rozładować napięcie, a także skupić się na zadaniu;

• uczniowie mający problemy z wystąpieniami na forum klasy mogą wejść w skład komisji liczącej punkty; będą skupieni na wypowiedziach innych osób, aby przyznać odpowiednią liczbę punktów, ale nie będą zmuszeni do samodzielnego wystąpienia.

Powrót do spisu treści6Powrót do spisu treści

Wymagania techniczne

Wymagania sprzętowe niezbędne do korzystania z przewodnika oraz innych zasobów platformy www.zpe.gov.pl.

System operacyjny:

• Windows 7 lub nowszy

• OS X 10.11.6 lub nowszy

• GNU/Linux z jądrem w wersji 4.0 lub nowszej 3 GB RAM

Przeglądarka internetowa we wskazanej wersji lub nowszej:

• Chrome w wersji 69.0.3497.100

• Firefox w wersji 62.0.2

• Safari w wersji 11.1

• Opera w wersji 55.0.2994.44

• Microsoft Edge w wersji 42.17134.1.0

• Internet Explorer w wersji 11.0.9600.18124

Urządzenia mobilne:

• 2 GB RAM iPhone/iPad z systemem iOS 11 lub nowszym

• tablet/smartfon z systemem Android 4.1 (lub nowszym) z przeglądarką kompatybilną z Chromium 69 (lub nowszym), np. Chrome 69, Samsung Browser 10.1, szerokość co najmniej 420 px

Powrót do spisu treści6Powrót do spisu treści