Przewodnik dla nauczyciela

Wprowadzenie

Drodzy Nauczyciele!

„Nowoczesne kształcenie stawia nauczyciela w roli mentora. Odejście nauczyciela od roli „dostarczyciela” wiedzy, który przy tablicy prowadzi wykład, pozwala na rozbudzenie kreatywności uczniów i postawienie ich w roli poszukiwaczy wiedzy” (Koncepcja e‑materiałów do kształcenia zawodowego).

Celem Przewodnika dla nauczyciela jest przedstawienie e‑materiału: „Mechaniczna praca maszyn: formowanie, odprężanie i hartowanie wyrobów ze szkła” dla kształcenia zawodowego zawartego na Zintegrowanej Platformie Edukacyjnej, z którego nauczyciel i uczeń mogą korzystać podczas zajęć kształcenia zawodowego oraz poza zajęciami, np. w ramach pracy domowej, przygotowania się do lekcji, czy egzaminu. 

Nauczycielu, mamy nadzieję, że e‑materiały pozwolą Ci zwiększyć efektywność nauczania. Przewodnik zbudowany jest z następujących elementów:

Spis treści

1. Ogólna koncepcja e‑materiału11. Ogólna koncepcja e‑materiału
2. Cele ogólne e‑materiału22. Cele ogólne e‑materiału
3. Struktura e‑materiału33. Struktura e‑materiału
3.1. Materiały multimedialne3.13.1. Materiały multimedialne
3.2. Obudowa dydaktyczna3.23.2. Obudowa dydaktyczna
4. Opis zawartości merytorycznej e‑materiału i powiązania między elementami e‑materiału44. Opis zawartości merytorycznej e‑materiału i powiązania między elementami e‑materiału
5. Wskazówki do wykorzystania e‑materiału w pracy dydaktycznej55. Wskazówki do wykorzystania e‑materiału w pracy dydaktycznej
5.1. Organizowanie pracy uczniów indywidualnej, w grupach i w zespole podczas zajęć5.15.1. Organizowanie pracy uczniów indywidualnej, w grupach i w zespole podczas zajęć
5.2. Organizowanie pracy uczniów indywidualnej, w grupach i w zespole poza zajęciami5.25.2. Organizowanie pracy uczniów indywidualnej, w grupach i w zespole poza zajęciami
5.3. Indywidualizowanie pracy w uczniem/uczniami podczas lekcji i poza nimi5.35.3. Indywidualizowanie pracy w uczniem/uczniami podczas lekcji i poza nimi
5.4. Organizowanie pracy z uczniami o specjalnych potrzebach edukacyjnych5.45.4. Organizowanie pracy z uczniami o specjalnych potrzebach edukacyjnych
6. Opis materiałów sprawdzających66. Opis materiałów sprawdzających
7. Minimalne wymagania techniczne umożliwiające korzystanie z e‑materiału77. Minimalne wymagania techniczne umożliwiające korzystanie z e‑materiału

1. Ogólna koncepcja e‑materiału

E‑materiał: „Mechaniczna praca maszyn: formowanie, odprężanie i hartowanie wyrobów ze szkła” wspiera osiąganie efektów kształcenia z wybranych jednostek kształcenia określonych dla kwalifikacji CES.02 Eksploatacja maszyn i urządzeń przemysłu szklarskiego:
CES.02.2. Podstawy produkcji szkła oraz wyrobów ze szkła,
CES.02.4. Formowanie wyrobów ze szkła,
wyodrębnionej w zawodach szkolnictwa branżowego: operator urządzeń przemysłu szklarskiego 81811, technik technologii szkła 311925.

Powrót do spisu treści8Powrót do spisu treści

2. Cele ogólne e‑materiału

E‑materiał uwzględnia treści, które pozwolą na osiągnięcie, zgodnie z podstawą programową, celów kształcenia w zawodach: operator urządzeń przemysłu szklarskiego 81811, technik technologii szkła 311925. Tematyka e‑materiału służy przygotowaniu absolwenta do profesjonalnego wykonywania zadań zawodowych w zakresie kwalifikacji CES.02. Eksploatacja maszyn i urządzeń przemysłu szklarskiego:
- obsługiwanie maszyn i urządzeń do formowania, zdobienia i przetwarzania wyrobów ze szkła,
- formowanie wyrobów ze szkła.

Celem e‑materiału jest przedstawienie w zrozumiały sposób pracę automatu formującego, procesy odprężania i hartowania szkła oraz wady masy szklanej, wady gotowych wyrobów ze szkła. Dodatkowo e‑materiał ma wspomóc nauczyciela oraz ucznia w omawianiu zagadnień związanych z odprężaniem szkła w formie opracowanego Schematu interaktywnego, oraz Mapy myśli z wadami szkła w formie ćwiczeniowej dla ucznia. Zasób jest wzbogacony Interaktywnym testem ćwiczeniowym sprawdzającym zasób wiedzy po zapoznaniu się z materiałami multimedialnymi oraz Słownikiem pojęć zawierającym podstawowe pojęcia związane z pracą operatora szklarskiego podczas formowania, odprężania i hartowania szkła oraz wykonywania pierwszych czynności kontroli jakości na stanowisku pracy. 

E‑materiał ma stanowić pomoc w procesie nauczania/uczenia się w ww. zawodach oraz wspierać osiąganie wybranych efektów kształcenia poprzez podnoszenie jakości procesu dydaktycznego, rozwój kompetencji komunikacyjno‑cyfrowych, lepsze dostosowanie tempa i zakresu nauczania do indywidualnych potrzeb uczącego się, a tym samym przyczynić się do poprawy efektywności pracy dydaktyczno‑wychowawczej.

Powrót do spisu treści8Powrót do spisu treści

3. Struktura e‑materiału

3.1. Materiały multimedialne
Zawierają różnego rodzaje multimedia, które ułatwiają uczącemu się przyswojenie wiedzy oraz nabycie kompetencji zawodowych. E‑materiał „Mechaniczna praca maszyn: formowanie, odprężanie i hartowanie wyrobów ze szkła” składa się z pięciu materiałów multimedialnych:

• Film instruktażowyD6ONsiBHOFilm instruktażowy: Obsługa automatu formującego
• Sekwencje filmoweDmKkzqcWkSekwencje filmowe: Proces odprężania szkła, Proces hartowania szkła
• InfografikaDvc8FiPqDInfografika: Wady wyrobów ze szkła
• Schemat interaktywnyDoOtQWZpqSchemat interaktywny: Krzywa odprężania – co przedstawia?
• Mapa myśliDkZFgTr7JMapa myśli: Wady kieliszka szklanego

Powrót do spisu treści8Powrót do spisu treści

3.2. Obudowa dydaktyczna

• Interaktywne materiały sprawdzająceD19snWKGtInteraktywne materiały sprawdzające – pozwalają zweryfikować poziom opanowania wiedzy i umiejętności z zakresu formowania, odprężania, hartowania szkła oraz wad masy szklanej, wyrobów ze szkła.
• Słownik pojęć dla e‑materiałuDFsVsxd2kSłownik pojęć dla e‑materiału – zawiera objaśnienia specjalistycznego słownictwa występującego w całym e‑materiale.
• Przewodnik dla nauczycielaD16eQ6FJMPrzewodnik dla nauczyciela – zawiera wskazówki dotyczące wykorzystania e‑materiału dla kształcenia zawodowego zawartego na Zintegrowanej Platformie Edukacyjnej. Przewodnik zawiera opis materiałów multimedialnych, które mają pomóc nauczycielowi w procesie kształcenia – czyli organizowania procesu nabywania przez uczniów wiedzy i umiejętności, ich sprawdzania jako elementu końcowego tego procesu lub diagnozującego – jaką wiedzę i umiejętności uczniowie już posiadają, aby potem indywidualizować proces kształcenia.
• Przewodnik dla uczącego sięD1GTyqB48Przewodnik dla uczącego się - zawiera wskazówki i instrukcje dotyczące wykorzystania e‑materiału w ramach samodzielnej nauki.
• Netografia i bibliografiaD9WP6lQpCNetografia i bibliografia - stanowi listę materiałów, na bazie których został opracowany e‑materiał.

Powrót do spisu treści8Powrót do spisu treści

4. Opis zawartości merytorycznej e‑materiału i powiązania między elementami e‑materiału

W e‑materiale nauczyciel ma możliwość wykorzystania następujących materiałów multimedialnych:
• Film instruktażowyD6ONsiBHOFilm instruktażowy: Obsługa automatu formującego – film przedstawia pracę oraz obsługę rzędowego automatu formującego podczas produkcji opakowań szklanych. Nauczyciel korzystający z danego materiału multimedialnego ma gotowy film do omawiania czynności pracy operatora szklarskiego podczas formowania wyrobów ze szkła. 

Efekty kształcenia i kryteria weryfikacji właściwe dla materiału multimedialnego: 
CES.02.2. Podstawy produkcji szkła oraz wyrobów ze szkła
CES.02.2.1) sporządza rysunki i części maszyn i urządzeń oraz uproszczone schematy technologiczne linii produkcyjnych
CES.02.2.1.1) wykonuje szkice i rysunki techniczne brył geometrycznych, części maszyn i urządzeń
CES.02.2.1.2) sporządza rysunki wyrobów ze szkła
CES.02.2.1.3) stosuje symbole graficzne i oznaczenia przedstawiające powiązane operacje technologiczne na schematach technologicznych linii produkcyjnych
CES.02.2.1.4) sporządza uproszczone schematy technologiczne linii produkcyjnych
CES.02.2.2) charakteryzuje części maszyn i urządzeń stosowanych w przemyśle szklarskim
CES.02.2.2.1) rozpoznaje części maszyn i urządzeń stosowanych w przemyśle szklarskim
CES.02.2.2.2) wskazuje funkcje części maszyn i urządzeń stosowanych w przemyśle szklarskim
CES.02.2.2.3) określa zakres stosowania części maszyn i urządzeń używanych w przemyśle szklarskim
CES.02.2.2.4) dobiera części maszyn i urządzeń stosowanych w przemyśle szklarskim na podstawie dokumentacji techniczne
CES.02.2.3) posługuje się dokumentacją techniczną i technologiczną w procesie produkcji szkła i wyrobów ze szkła
CES.02.2.3.1) rozpoznaje dokumentację techniczną i technologiczną związaną z obsługą maszyn i urządzeń w procesie produkcji szkła i wyrobów ze szkła
CES.02.2.3.2) wymienia czynności związane z obsługą maszyn i urządzeń w procesie produkcji szkła i wyrobów ze szkła zgodnie z posiadaną dokumentacją techniczną
CES.02.2.3.3) wskazuje zakres czynności związanych z obsługą maszyn i urządzeń w procesie produkcji szkła i wyrobów ze szkła
CES.02.2.3.4) stosuje instrukcje techniczne do obsługi maszyn i urządzeń w procesie produkcji szkła i wyrobów ze szkła
CES.02.2.3.5) na podstawie instrukcji wskazuje zasady organizacji stanowiska pracy przy obsłudze maszyn i urządzeń w procesie produkcji szkła i wyrobów ze szkła
CES.02.2.6) charakteryzuje układy sterowania pracą maszyn i urządzeń stosowane w produkcji szkła i wyrobów ze szkła
CES.02.2.6.1) rozpoznaje oznaczenia elementów układów sterowania maszyn i urządzeń stosowanych w przemyśle szklarskim
CES.02.2.6.2) wyjaśnia zasady działania układów sterowania pracą maszyn i urządzeń stosowanych w przemyśle szklarskim
CES.02.2.6.3) odczytuje parametry pracy układów sterowania pracą maszyn i urządzeń stosowanych w przemyśle szklarskim
CES.02.2.7) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań
CES.02.2.7.1) rozróżnia programy komputerowe do wykonywania zadań zawodowych
CES.02.2.7.2) sporządza raporty z wykonanych zadań zawodowych, wykorzystując programy komputerowe
CES.02.2.7.3) sporządza rysunki techniczne, wykorzystując programy komputerowe
CES.02.2.8) rozpoznaje właściwe normy i procedury oceny zgodności podczas realizacji zadań zawodowych
CES.02.2.8.1) wymienia cele normalizacji krajowej
CES.02.2.8.2) podaje definicje i cechy normy
CES.02.2.8.3) rozpoznaje oznaczenie normy międzynarodowej, europejskiej i krajowej
CES.02.2.8.4) korzysta ze źródeł informacji dotyczących norm i procedur oceny zgodności
CES.02.4. Formowanie wyrobów ze szkła
CES.02.4.2) charakteryzuje urządzenia w procesie mechanicznego formowania wyrobów ze szkła
CES.02.4.2.1) wskazuje urządzenia stosowane w procesie mechanicznego formowania wyrobów ze szkła
CES.02.4.2.2) określa sposoby zasilania masą szklaną maszyn i urządzeń do formowania wyrobów ze szkła
CES.02.4.2.3) obsługuje urządzenia stosowane w procesie mechanicznego formowania wyrobów ze szkła zgodnie z instrukcjami
CES.02.4.2.4) utrzymuje we właściwym stanie technicznym urządzenia w procesie mechanicznego formowania wyrobów ze szkła
CES.02.4.2.5) ocenia pracę urządzeń w procesie mechanicznego formowania wyrobów ze szkła
CES.02.4.4) ocenia jakość masy szklanej i formowanych wyrobów ze szkła
CES.02.4.4.1) rozpoznaje i klasyfikuje wady masy szklanej i formowanych wyrobów ze szkła
CES.02.4.4.2) posługuje się przyrządami do oceny jakościowej masy szklanej i wyrobów ze szkła
CES.02.4.4.3) sprawdza zgodność z dokumentacją wykonania wyrobów ze szkła.

Cele szczegółowe materiału multimedialnego:
- określenie czynności pracy operatora szklarskiego podczas wykonywania zadań, zawodowych – formowania wyrobów ze szkła,
- odczytywanie dokumentacji technicznej formowanych wyrobów ze szkła,
- dobieranie maszyn i urządzeń przemysłu szklarskiego do mechanicznego formowania wyrobów ze szkła,
- nadzorowanie pracy maszyn i urządzeń stosowanych w produkcji szkła,
- charakteryzowanie maszyn i urządzeń stosowanych podczas formowania wyrobów ze szkła,
- dokonywanie oceny jakości formowanych wyrobów ze szkła,
- stosowanie podstawowych zasad bhp podczas pracy operatora szklarskiego.

• Sekwencje filmoweDmKkzqcWkSekwencje filmowe: Proces odprężania szkła, Proces hartowania szkła – prezentuje krótkie dwie sekwencje filmowe przedstawiające procesy odprężania oraz hartowania szkła wraz z piecami używanymi w procesach.
Nauczyciel może wykorzystać na zajęciach materiał audiowizualny wraz z komentarzem tekstowym (dydaktycznym).

Efekty kształcenia i kryteria weryfikacji właściwe dla materiału multimedialnego: 
CES.02.2. Podstawy produkcji szkła oraz wyrobów ze szkła
CES.02.2.1) sporządza rysunki i części maszyn i urządzeń oraz uproszczone schematy technologiczne linii produkcyjnych
CES.02.2.1.1) wykonuje szkice i rysunki techniczne brył geometrycznych, części maszyn i urządzeń
CES.02.2.1.2) sporządza rysunki wyrobów ze szkła
CES.02.2.1.3) stosuje symbole graficzne i oznaczenia przedstawiające powiązane operacje technologiczne na schematach technologicznych linii produkcyjnych
CES.02.2.1.4) sporządza uproszczone schematy technologiczne linii produkcyjnych
CES.02.2.2) charakteryzuje części maszyn i urządzeń stosowanych w przemyśle szklarskim
CES.02.2.2.1) rozpoznaje części maszyn i urządzeń stosowanych w przemyśle szklarskim
CES.02.2.2.2) wskazuje funkcje części maszyn i urządzeń stosowanych w przemyśle szklarskim
CES.02.2.2.3) określa zakres stosowania części maszyn i urządzeń używanych w przemyśle szklarskim
CES.02.2.2.4) dobiera części maszyn i urządzeń stosowanych w przemyśle szklarskim na podstawie dokumentacji techniczne
CES.02.2.4) posługuje się dokumentacją techniczną i technologiczną w procesie produkcji szkła i wyrobów ze szkła
CES.02.2.4.1) rozpoznaje dokumentację techniczną i technologiczną związaną z obsługą maszyn i urządzeń w procesie produkcji szkła i wyrobów ze szkła
CES.02.2.4.2) wymienia czynności związane z obsługą maszyn i urządzeń w procesie produkcji szkła i wyrobów ze szkła zgodnie z posiadaną dokumentacją techniczną
CES.02.2.4.3) wskazuje zakres czynności związanych z obsługą maszyn i urządzeń w procesie produkcji szkła i wyrobów ze szkła
CES.02.2.4.4) stosuje instrukcje techniczne do obsługi maszyn i urządzeń w procesie produkcji szkła i wyrobów ze szkła
CES.02.2.4.5) na podstawie instrukcji wskazuje zasady organizacji stanowiska pracy przy obsłudze maszyn i urządzeń w procesie produkcji szkła i wyrobów ze szkła
CES.02.2.6) charakteryzuje układy sterowania pracą maszyn i urządzeń stosowane w produkcji szkła i wyrobów ze szkła
CES.02.2.6.1) rozpoznaje oznaczenia elementów układów sterowania maszyn i urządzeń stosowanych w przemyśle szklarskim
CES.02.2.6.2) wyjaśnia zasady działania układów sterowania pracą maszyn i urządzeń stosowanych w przemyśle szklarskim
CES.02.2.6.3) odczytuje parametry pracy układów sterowania pracą maszyn i urządzeń stosowanych w przemyśle szklarskim
CES.02.2.7) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań
CES.02.2.7.1) rozróżnia programy komputerowe do wykonywania zadań zawodowych
CES.02.2.7.2) sporządza raporty z wykonanych zadań zawodowych, wykorzystując programy komputerowe
CES.02.2.7.3) sporządza rysunki techniczne, wykorzystując programy komputerowe
CES.02.2.8) rozpoznaje właściwe normy i procedury oceny zgodności podczas realizacji zadań zawodowych
CES.02.2.8.1) wymienia cele normalizacji krajowej
CES.02.2.8.2) podaje definicje i cechy normy
CES.02.2.8.3) rozpoznaje oznaczenie normy międzynarodowej, europejskiej i krajowej
CES.02.2.8.4) korzysta ze źródeł informacji dotyczących norm i procedur oceny zgodności
CES.02.4. Formowanie wyrobów ze szkła 
CES.02.4.3) charakteryzuje czynności związane z odprężaniem, hartowaniem i obróbką termiczną szkła i wyrobów ze szkła
CES.02.4.3.1) określa procesy obróbki termicznej szkła i wyrobów ze szkła
CES.02.4.3.2) wskazuje i specyfikuje maszyny i urządzenia służące do obróbki termicznej szkła i wyrobów ze szkła
CES.02.4.3.3) dobiera parametry technologiczne procesów odprężania, hartowania i obróbki termicznej szkła i wyrobów ze szkła
CES.02.4.3.4) objaśnia cel procesu odprężania i hartowania szkła i wyrobów ze szkła
CES.02.4.3.5) wykonuje czynności związane z odprężaniem, hartowaniem i obróbką termiczną szkła i wyrobów ze szkła
CES.02.4.3.6) kontroluje proces odprężania i hartowania szkła i wyrobów ze szkła.

Cele szczegółowe materiału multimedialnego:
- charakteryzowanie procesów odprężania i hartowania szkła,
- rozpoznawanie pieców stosowanych w procesach odprężania i hartowania i szkła,
- sporządzanie rysunków technicznych stosowanych w procesach pieców szklarskich,
- dobieranie parametrów procesowych dla odprężania i hartowania szkła.

• InfografikaDvc8FiPqDInfografika: Wady wyrobów ze szkła – grafika prezentująca wady masy szklanej oraz gotowych wyrobów ze szkła. Na jej podstawie nauczyciel może wraz z uczniami omówić wady wyrobów szklanych, ich przyczyny oraz sposoby zapobiegania.

Efekty kształcenia i kryteria weryfikacji właściwe dla materiału multimedialnego:
CES.02.2. Podstawy produkcji szkła oraz wyrobów ze szkła
CES.02.2.4) posługuje się dokumentacją techniczną i technologiczną w procesie produkcji szkła i wyrobów ze szkła
CES.02.2.4.1) rozpoznaje dokumentację techniczną i technologiczną związaną z obsługą maszyn i urządzeń w procesie produkcji szkła i wyrobów ze szkła
CES.02.2.4.2) wymienia czynności związane z obsługą maszyn i urządzeń w procesie produkcji szkła i wyrobów ze szkła zgodnie z posiadaną dokumentacją techniczną
CES.02.2.4.3) wskazuje zakres czynności związanych z obsługą maszyn i urządzeń w procesie produkcji szkła i wyrobów ze szkła
CES.02.2.4.4) stosuje instrukcje techniczne do obsługi maszyn i urządzeń w procesie produkcji szkła i wyrobów ze szkła
CES.02.2.4.5) na podstawie instrukcji wskazuje zasady organizacji stanowiska pracy przy obsłudze maszyn i urządzeń w procesie produkcji szkła i wyrobów ze szkła
CES.02.2.7) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań
CES.02.2.7.1) rozróżnia programy komputerowe do wykonywania zadań zawodowych
CES.02.2.7.2) sporządza raporty z wykonanych zadań zawodowych, wykorzystując programy komputerowe
CES.02.2.7.3) sporządza rysunki techniczne, wykorzystując programy komputerowe
CES.02.2.8) rozpoznaje właściwe normy i procedury oceny zgodności podczas realizacji zadań zawodowych
CES.02.2.8.1) wymienia cele normalizacji krajowej
CES.02.2.8.2) podaje definicje i cechy normy
CES.02.2.8.3) rozpoznaje oznaczenie normy międzynarodowej, europejskiej i krajowej
CES.02.2.8.4) korzysta ze źródeł informacji dotyczących norm i procedur oceny zgodności
CES.02.4. Formowanie wyrobów ze szkła
CES.02.4.4) ocenia jakość masy szklanej i formowanych wyrobów ze szkła
CES.02.4.4.1) rozpoznaje i klasyfikuje wady masy szklanej i formowanych wyrobów ze szkła
CES.02.4.4.2) posługuje się przyrządami do oceny jakościowej masy szklanej i wyrobów ze szkła
CES.02.4.4.3) sprawdza zgodność z dokumentacją wykonania wyrobów ze szkła.

Cele szczegółowe materiału multimedialnego:
- rozpoznawanie wad masy szklanej oraz wad formowanych wyrobów szklanych,
- określanie przyczyn występowania wad oraz podawanie sposobów ich zapobiegania,
- stosowanie procedur i norm oceny jakościowej wyrobów ze szkła.

• Schemat interaktywnyDoOtQWZpqSchemat interaktywny: Krzywa odprężania – co przedstawia? – prezentuje praktyczną formę partii tekstowo‑obrazowych procesu odprężania szkła wraz z opisami dokładnie etapami procesowymi.
Nauczyciel na zajęciach prezentując materiał, może utrzymywać własne tempo nauki uczniów do opanowania zagadnień związanych z odprężaniem szkła. 

Efekty kształcenia i kryteria weryfikacji właściwe dla materiału multimedialnego:
CES.02.2. Podstawy produkcji szkła oraz wyrobów ze szkła
CES.02.2.1) sporządza rysunki i części maszyn i urządzeń oraz uproszczone schematy technologiczne linii produkcyjnych
CES.02.2.1.1) wykonuje szkice i rysunki techniczne brył geometrycznych, części maszyn i urządzeń
CES.02.2.1.2) sporządza rysunki wyrobów ze szkła 
CES.02.2.1.3) stosuje symbole graficzne i oznaczenia przedstawiające powiązane operacje technologiczne na schematach technologicznych linii produkcyjnych 
CES.02.2.1.4) sporządza uproszczone schematy technologiczne linii produkcyjnych
CES.02.2.2) charakteryzuje części maszyn i urządzeń stosowanych w przemyśle szklarskim
CES.02.2.2.1) rozpoznaje części maszyn i urządzeń stosowanych w przemyśle szklarskim 
CES.02.2.2.2) wskazuje funkcje części maszyn i urządzeń stosowanych w przemyśle szklarskim 
CES.02.2.2.3) określa zakres stosowania części maszyn i urządzeń używanych w przemyśle szklarskim
CES.02.2.2.4) dobiera części maszyn i urządzeń stosowanych w przemyśle szklarskim na podstawie dokumentacji techniczne
CES.02.2.4) posługuje się dokumentacją techniczną i technologiczną w procesie produkcji szkła i wyrobów ze szkła
CES.02.2.4.1) rozpoznaje dokumentację techniczną i technologiczną związaną z obsługą maszyn i urządzeń w procesie produkcji szkła i wyrobów ze szkła 
CES.02.2.4.2) wymienia czynności związane z obsługą maszyn i urządzeń w procesie produkcji szkła i wyrobów ze szkła zgodnie z posiadaną dokumentacją techniczną 
CES.02.2.4.3) wskazuje zakres czynności związanych z obsługą maszyn i urządzeń w procesie produkcji szkła i wyrobów ze szkła
CES.02.2.4.4) stosuje instrukcje techniczne do obsługi maszyn i urządzeń w procesie produkcji szkła i wyrobów ze szkła 
CES.02.2.4.5) na podstawie instrukcji wskazuje zasady organizacji stanowiska pracy przy obsłudze maszyn i urządzeń w procesie produkcji szkła i wyrobów ze szkła
CES.02.2.6) charakteryzuje układy sterowania pracą maszyn i urządzeń stosowane w produkcji szkła i wyrobów ze szkła
CES.02.2.6.1) rozpoznaje oznaczenia elementów układów sterowania maszyn i urządzeń stosowanych w przemyśle szklarskim
CES.02.2.6.2) wyjaśnia zasady działania układów sterowania pracą maszyn i urządzeń stosowanych w przemyśle szklarskim
CES.02.2.6.3) odczytuje parametry pracy układów sterowania pracą maszyn i urządzeń stosowanych w przemyśle szklarskim
CES.02.2.7) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań
CES.02.2.7.1) rozróżnia programy komputerowe do wykonywania zadań zawodowych
CES.02.2.7.2) sporządza raporty z wykonanych zadań zawodowych, wykorzystując programy komputerowe
CES.02.2.7.3) sporządza rysunki techniczne, wykorzystując programy komputerowe
CES.02.2.8) rozpoznaje właściwe normy i procedury oceny zgodności podczas realizacji zadań zawodowych
CES.02.2.8.1) wymienia cele normalizacji krajowej
CES.02.2.8.2) podaje definicje i cechy normy
CES.02.2.8.3) rozpoznaje oznaczenie normy międzynarodowej, europejskiej i krajowej
CES.02.2.8.4) korzysta ze źródeł informacji dotyczących norm i procedur oceny zgodności
CES.02.4. Formowanie wyrobów ze szkła 
CES.02.4.3) charakteryzuje czynności związane z odprężaniem, hartowaniem i obróbką termiczną szkła i wyrobów ze szkła
CES.02.4.3.1) określa procesy obróbki termicznej szkła i wyrobów ze szkła
CES.02.4.3.2) wskazuje i specyfikuje maszyny i urządzenia służące do obróbki termicznej szkła i wyrobów ze szkła
CES.02.4.3.3) dobiera parametry technologiczne procesów odprężania, hartowania i obróbki termicznej szkła i wyrobów ze szkła
CES.02.4.3.4) objaśnia cel procesu odprężania i hartowania szkła i wyrobów ze szkła
CES.02.4.3.5) wykonuje czynności związane z odprężaniem, hartowaniem i obróbką termiczną szkła i wyrobów ze szkła
CES.02.4.3.6) kontroluje proces odprężania i hartowania szkła i wyrobów ze szkła
CES.02.4.4) ocenia jakość masy szklanej i formowanych wyrobów ze szkła
CES.02.4.4.1) rozpoznaje i klasyfikuje wady masy szklanej i formowanych wyrobów ze szkła
CES.02.4.4.2) posługuje się przyrządami do oceny jakościowej masy szklanej i wyrobów ze szkła
CES.02.4.4.3) sprawdza zgodność z dokumentacją wykonania wyrobów ze szkła.

Cele szczegółowe materiału multimedialnego:
- odczytywanie schematów technologicznych procesu odprężania szkła,
- charakteryzowanie stadiów procesu odprężania szkła,
- dobieranie pieców do odprężania wyrobów ze szkła,
- określanie oceny jakościowej prowadzonej na odprężonych wyrobach.

• Mapa myśliDkZFgTr7JMapa myśli: Wady kieliszka szklanego – przedstawiająca materiał ćwiczeniowy dla uczniów z poszczególnymi wadami kieliszka szklanego.
Nauczyciel korzystający na zajęciach z danego materiału może zlecić swoim uczniom wykonanie wizualizacji oraz opisu danej wady masy szklanej lub wady na gotowym wyrobie ze szkła – szklanym kieliszku.

Efekty kształcenia i kryteria weryfikacji właściwe dla materiału multimedialnego:
CES.02.2. Podstawy produkcji szkła oraz wyrobów ze szkła
CES.02.2.1) sporządza rysunki i części maszyn i urządzeń oraz uproszczone schematy technologiczne linii produkcyjnych
CES.02.2.1.1) wykonuje szkice i rysunki techniczne brył geometrycznych, części maszyn i urządzeń
CES.02.2.1.2) sporządza rysunki wyrobów ze szkła 
CES.02.2.1.3) stosuje symbole graficzne i oznaczenia przedstawiające powiązane operacje technologiczne na schematach technologicznych linii produkcyjnych 
CES.02.2.1.4) sporządza uproszczone schematy technologiczne linii produkcyjnych
CES.02.2.2) charakteryzuje części maszyn i urządzeń stosowanych w przemyśle szklarskim
CES.02.2.2.1) rozpoznaje części maszyn i urządzeń stosowanych w przemyśle szklarskim 
CES.02.2.2.2) wskazuje funkcje części maszyn i urządzeń stosowanych w przemyśle szklarskim 
CES.02.2.2.3) określa zakres stosowania części maszyn i urządzeń używanych w przemyśle szklarskim 
CES.02.2.2.4) dobiera części maszyn i urządzeń stosowanych w przemyśle szklarskim na podstawie dokumentacji techniczne
CES.02.2.4) posługuje się dokumentacją techniczną i technologiczną w procesie produkcji szkła i wyrobów ze szkła
CES.02.2.4.1) rozpoznaje dokumentację techniczną i technologiczną związaną z obsługą maszyn i urządzeń w procesie produkcji szkła i wyrobów ze szkła 
CES.02.2.4.2) wymienia czynności związane z obsługą maszyn i urządzeń w procesie produkcji szkła i wyrobów ze szkła zgodnie z posiadaną dokumentacją techniczną 
CES.02.2.4.3) wskazuje zakres czynności związanych z obsługą maszyn i urządzeń w procesie produkcji szkła i wyrobów ze szkła
CES.02.2.4.4) stosuje instrukcje techniczne do obsługi maszyn i urządzeń w procesie produkcji szkła i wyrobów ze szkła 
CES.02.2.4.5) na podstawie instrukcji wskazuje zasady organizacji stanowiska pracy przy obsłudze maszyn i urządzeń w procesie produkcji szkła i wyrobów ze szkła
CES.02.2.6) charakteryzuje układy sterowania pracą maszyn i urządzeń stosowane w produkcji szkła i wyrobów ze szkła
CES.02.2.6.1) rozpoznaje oznaczenia elementów układów sterowania maszyn i urządzeń stosowanych w przemyśle szklarskim
CES.02.2.6.2) wyjaśnia zasady działania układów sterowania pracą maszyn i urządzeń stosowanych w przemyśle szklarskim
CES.02.2.6.3) odczytuje parametry pracy układów sterowania pracą maszyn i urządzeń stosowanych w przemyśle szklarskim
CES.02.2.7) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań
CES.02.2.7.1) rozróżnia programy komputerowe do wykonywania zadań zawodowych
CES.02.2.7.2) sporządza raporty z wykonanych zadań zawodowych, wykorzystując programy komputerowe
CES.02.2.7.3) sporządza rysunki techniczne, wykorzystując programy komputerowe
CES.02.2.8) rozpoznaje właściwe normy i procedury oceny zgodności podczas realizacji zadań zawodowych
CES.02.2.8.1) wymienia cele normalizacji krajowej
CES.02.2.8.2) podaje definicje i cechy normy
CES.02.2.8.3) rozpoznaje oznaczenie normy międzynarodowej, europejskiej i krajowej
CES.02.2.8.4) korzysta ze źródeł informacji dotyczących norm i procedur oceny zgodności
CES.02.4. Formowanie wyrobów ze szkła 
CES.02.4.2) charakteryzuje urządzenia w procesie mechanicznego formowania wyrobów ze szkła
CES.02.4.2.1) wskazuje urządzenia stosowane w procesie mechanicznego formowania wyrobów ze szkła
CES.02.4.2.2) określa sposoby zasilania masą szklaną maszyn i urządzeń do formowania wyrobów ze szkła
CES.02.4.2.3) obsługuje urządzenia stosowane w procesie mechanicznego formowania wyrobów ze szkła zgodnie z instrukcjami
CES.02.4.2.4) utrzymuje we właściwym stanie technicznym urządzenia w procesie mechanicznego formowania wyrobów ze szkła
CES.02.4.2.5) ocenia pracę urządzeń w procesie mechanicznego formowania wyrobów ze szkła
CES.02.4.3) charakteryzuje czynności związane z odprężaniem, hartowaniem i obróbką termiczną szkła i wyrobów ze szkła
CES.02.4.3.1) określa procesy obróbki termicznej szkła i wyrobów ze szkła
CES.02.4.3.2) wskazuje i specyfikuje maszyny i urządzenia służące do obróbki termicznej szkła i wyrobów ze szkła
CES.02.4.3.3) dobiera parametry technologiczne procesów odprężania, hartowania i obróbki termicznej szkła i wyrobów ze szkła
CES.02.4.3.4) objaśnia cel procesu odprężania i hartowania szkła i wyrobów ze szkła
CES.02.4.3.5) wykonuje czynności związane z odprężaniem, hartowaniem i obróbką termiczną szkła i wyrobów ze szkła
CES.02.4.3.6) kontroluje proces odprężania i hartowania szkła i wyrobów ze szkła
CES.02.4.4) ocenia jakość masy szklanej i formowanych wyrobów ze szkła
CES.02.4.4.1) rozpoznaje i klasyfikuje wady masy szklanej i formowanych wyrobów ze szkła
CES.02.4.4.2) posługuje się przyrządami do oceny jakościowej masy szklanej i wyrobów ze szkła
CES.02.4.4.3) sprawdza zgodność z dokumentacją wykonania wyrobów ze szkła.

Cele szczegółowe materiału multimedialnego:
- sporządzanie wizualizacji wad wyrobów szklanych,
- opisywanie wad wyrobów szklanych,
- stosowanie technik komputerowych w zadaniach.

Wskazane materiały multimedialne wraz z obudową dydaktyczną są powiązane ze względu na osiągnięcie ogólnego celu opracowanego e‑materiału.
Jest to nowoczesna pomoc dydaktyczna wspomagająca proces uczenia się/nauczania. Przedstawione elementy składowe e‑materiału stanowią całość obrazującą procesy technologiczne związane z produkcją szkła.
Materiał multimedialny w formie Filmu instruktażowego daje możliwość zapoznania się z pracą operatora szklarskiego podczas formowania wyrobów ze szła.
Sekwencje filmowe przedstawiają procesy technologiczne oraz pracę pieców do odprężania i hartowania szkła wraz z ważnymi parametrami technologicznymi, zaś Infografika ukazuje stadia procesu odprężania szkła. Ważnymi elementami materiałów multimedialnych są te związane z oceną jakości wyrobów ze szkła – wadami ukazanymi w Infografice oraz materiale ćwiczeniowym w formie opracowania własnej Mapy myśli.
Uczący się ma też możliwość po zapoznaniu się z danymi materiałami multimedialnymi wykonania ćwiczeń w formie Interaktywnych materiałów sprawdzających w myśl metody dydaktycznej – utrwalanie nabytej wiedzy, a następnie dokonania samooceny i kontroli własnej wiedzy. W Interaktywnych materiałach sprawdzających znajduje się test ćwiczeniowy stanowiący podsumowującą całość pracy z e‑materiałem oraz ćwiczenia powiązane z danymi materiałami.
Obudowa dydaktyczna w formie Netografii oraz bibliografii warunkuje proces samokształcenia uczącego się.

E‑materiał jako pomoc dydaktyczna dla uczniów zawodów szkolnictwa branżowego: operator urządzeń przemysłu szklarskiego oraz technik technologii szkła służy nowoczesnemu kształceniu zawodowemu, by w zmieniającym się świecie informatyzacji i rozwoju przemysłu 4.0 w atrakcyjny sposób dostarczać uczniom i osobom dorosłym treści zgodne z aktualną wiedzą i rozwojem technologii przemysłowej.

E‑materiał jest odpowiedzią na potrzeby dzisiejszego uczącego się, jego mentora oraz pracodawców – zainteresowanych przygotowaniem pracowników do pracy zawodowej, czy pozyskaniem wykwalifikowanej, młodej kadry pracowniczej.

Powrót do spisu treści8Powrót do spisu treści

5. Wskazówki do wykorzystania e‑materiału w pracy dydaktycznej

5.1. Organizowania pracy uczniów indywidualnej, w grupach i w zespole podczas zajęć

- praca indywidualna uczniów – przykładem pracy indywidualnej uczniów może stać się Mapa myśli, gdzie uczniowie samodzielnie mogą zapoznać się wadami kieliszka szklanego, a potem samodzielnie wykonują wizualizację, np. opis jednej określonej przez nauczyciela wady tego kieliszka. Uczniowie mogą zapisać swoją pracę, wydrukować oraz oddać do sprawdzenia nauczycielowi.

- praca uczniów w grupach – nauczyciel na zajęciach dzieli uczniów na grupy, poszczególne grupy zapoznają się z określonym zagadnieniem (partią materiału) w schemacie interaktywnym dotyczącym procesu odprężania szkła, omawiają przydzielone zagadnienie oraz wykonują plakat zagadnienia. Każda grupa wykonuje plakat dotyczący innego zagadnienia odprężania szkła, a na końcu prezentują pracę stanowiącą jedną całość.
Ćwiczenie: Zapoznajcie się ze schematem interaktywnym: Krzywa odprężania – co przedstawia? – opracujcie plakat dla zagadnienia. Na końcu przedstawcie swój plakat na forum klasy.

Grupa 1 – Naprężenia w szkle. 

Grupa 2– Proces odprężania i jego stadia.

Grupa 3– Ocena jakości naprężeń w szkle.

Każda z grup pracuje zgodnie z zasadami pracy grupowej, a na koniec przedstawia na forum klasy efekty wykonanego ćwiczenia oraz zostaje oceniona. Nauczyciel może zaproponować, aby poszczególne grupy samodzielnie wybierały sposób prezentacji ćwiczenia, co będzie stanowić ciekawą alternatywę dla innych. Po prezentacji grup powinno nastąpić podsumowanie pracy grupowej, dotyczące zdobytych wiadomości i umiejętności oraz prezentacji efektów pracy grupowej. Warto z uczniami omówić, jakie nowe doświadczenia zdobyli oraz jakie wyniki pracy otrzymali. Nauczyciel może zastosować również arkusz ewaluacji zajęć w formie krótkiej ankiety.

- praca z całym zespołem klasowym – nauczyciel na zajęciach z całym zespołem klasowym po obejrzeniu sekwencji filmowej dotyczącej procesu odprężania szkła pracuje nad charakterystyką procesu odprężania szkła. Cały zespół klasowy tworzy daną charakterystykę w ciekawej formie interaktywnej zaproponowanej przez nauczyciela z użyciem tablicy multimedialnej.

Opracujcie charakterystykę procesu odprężania szkła, wybierając w puste miejsca poszczególne opisy:

- szybkie, bezpieczne studzenie do temperatury pokojowej
- wyrobów ze szkła
- naprężeń
- przewodnictwa cieplnego
- utrzymanie wyrobów w danej temperaturze do czasu zaniknięcia naprężeń, tzw. relaksacja naprężeń
- powolne studzenie szkieł w celu uniknięcia ponownego wystąpienia naprężeń; ma określony zakres temperatur i czas trwania
- odprężarkami
- doprowadzenie wyrobu do temperatury odprężania, poprzez jego ogrzanie lub schłodzenie
- formowania szkła
- proces technologiczny

Odprężaniem szkła nazywamy …………………………..……,będący etapem produkcji …………………………………., którego celem jest usunięcie …………………………., które powstają w szkle na skutek słabego …………………………………….………….. Odprężanie szkła następuje po procesie ………………………………………………….. i składa się z czterech stadiów, są to w kolejności
a.     ……………………………………
b.    ……………………………………
c.     ……………………………………
d.    …………………………………...

Proces odprężania prowadzi się w specjalnych piecach zwanych ………………………..

Odpowiedź do ćwiczenia:

1. proces technologiczny

2. wyrobów ze szkła

3. naprężeń

4. przewodnictwa cieplnego

5. formowania szkła

6. doprowadzenie wyrobu do temperatury odprężania, poprzez jego ogrzanie lub schłodzenie

7. utrzymanie wyrobów w danej temperaturze do czasu zaniknięcia naprężeń, tzw. relaksacja naprężeń

8. powolne studzenie szkieł w celu uniknięcia ponownego wystąpienia naprężeń; ma określony zakres temperatur i czas trwania

9. szybkie, bezpieczne studzenie do temperatury pokojowej

10. odprężarkami

Nauczyciel wraz z zespołem klasowym dokonuje analizy końcowej. Uczniowie wskazują, które etapy rozwiązania ćwiczenia sprawiły im trudności. Nauczyciel powinien podsumować całe ćwiczenie, wskazać, jakie umiejętności były ćwiczone, jakie wystąpiły nieprawidłowości i jak ich unikać na przyszłość. Na koniec uczniowie mogą zapisać sobie charakterystykę procesu w zeszytach przedmiotowych (lub na dysku w chmurze).
Wskazana praca lekcji z całym zespołem klasowym może stanowić podsumowanie obejrzanej Sekwencji filmowej.

Powrót do spisu treści8Powrót do spisu treści

5.2. Organizowania pracy uczniów indywidualnej i w grupach poza zajęciami (np. z wykorzystaniem metody lekcji odwróconej)

E‑materiał ułatwia nauczycielowi prowadzenie zajęć dydaktycznych metodą lekcji odwróconej (flipped classroom), gdzie uczniowie mają możliwość przygotowania się do lekcji. Przykładem takiej pracy niech stanie się Film instruktażowy: Obsługa automatu formującego – uczniowie po zapoznaniu się w domu z filmem uczestniczą na zajęciach w dyskusji na temat czynności pracy operatora szklarskiego, organizacji pracy oraz jej zagrożeń. Nauczyciel może prowadzić dyskusję lub nadzorować wybraną pracę w grupach, tak aby uczniowie wykorzystywali to, czego nauczyli się z danego zasobu, np. pracując nad powiązanym ćwiczeniem – opracowują w grupach prawidłową hierarchię czynności operatorskich.
Innymi materiałami do pracy własnej uczniów poza zajęciami jest dostępność Interaktywnych materiałów sprawdzających w formie testu ćwiczeniowego (lub ćwiczeń sprawdzających) – co daje uczniowi lub słuchaczowi możliwość sprawdzenia poziomu własnej wiedzy oraz uzyskania szybkiej i precyzyjnej informacji zwrotnej, stanowiącej równocześnie doskonałą formę nauki. Umożliwia również ugruntowanie umiejętności niezbędnych do rozwiązywania zadań testowych i praktycznych na egzaminie zawodowym.

Istota lekcji odwróconej polega na zapoznaniu się przez uczniów z omawianym multimedium, np. słowami kluczowymi i nagraną animacją, dodatkowo innymi materiałami nt. zestawiarni surowców z Internetu – przed zajęciami. Podczas właściwej lekcji wiedzę tę powinni porządkować, poszerzać, wykorzystywać w praktyce, do rozwiązywania problemów np. w pracy grupowej. Nauczyciel w sposób zaplanowany inicjuje proces nauki, wprowadzając temat i formułując cele. Następnie udostępnia uczącym się materiały i zadania do samodzielnego wykonania. Nauczyciel zmienia swój sposób działania, przenosząc nacisk na procesy poznawcze zachodzące u uczących się. Metodę odwróconej lekcji można stosować do pojedynczych zajęć dydaktycznych, jak i do większych partii materiału. 

Przykładem do pracy metodą odwróconej jest zapoznanie się ucznia z Infografiką: Wady wyrobów ze szkła. Uczeń w domu sam poznaje wady oraz ich charakterystykę. Podczas lekcji nauczyciel dzieli uczniów na grupy. Każda grupa ćwiczeniowa otrzymuje od nauczyciela wyrób szklany z wadą/wadami, np. opakowanie szklane z pęcherzami, butelkę szklaną ze szczerbami, czy kształtkę budowlaną z licznymi rysami. Zadaniem każdej z grupy będzie znalezienie wady lub kilku wad na otrzymanych wyrobach oraz jej opisanie (np. charakterystyka: pokazanie wady, omówienie przyczyny powstania, sposobu zapobiegania oraz zastosowania otrzymanego wyrobu szklanego). Na koniec grupa zaprezentuje swoją pracę na forum klasowym. 

Uczniowie na zajęcia lekcji odwróconej powinni przyjść przygotowani, a w szkole wykonają praktyczne zadania i ćwiczenia utrwalająco‑sprawdzające. 

Co, gdy uczeń nie zapozna się z materiałami? W takim przypadku zaleca się przesunąć odpowiedzialność na stronę ucznia, np. może usiąść z boku podczas zajęć i nadrobić zaległość – niestety, najprawdopodobniej w ten sposób straci element praktyczny. Proponuje się dać też czas, by za pomocą tutoringu rówieśniczego – uczniowie, którzy zapoznali się z materiałami, przedstawili je (streścili) tym, którzy tego nie zrobili. Na początku lekcji dobrze jest wyjaśnić wszelkie wątpliwości, odpowiedzieć na pytanie uczniów np. z czym mieli problem? – to także jest istotą flipped classroom.

Praca uczniów w zespole powinna zostać podsumowana oraz oceniona. Wykonana praca przez uczniów umożliwi im ugruntowanie swojej wiedzy i umiejętności. Warto skupić się zarówno na tym, co uczniowie oceniają pozytywnie, jak i tym, co w ich odczuciu było negatywne. Na takie podsumowanie nigdy nie powinno zabraknąć czasu.

Powrót do spisu treści8Powrót do spisu treści

5.3. Indywidualizowania pracy z uczniem/uczniami podczas zajęć i poza nimi

Praca uczniów na lekcji, w trakcie zajęć, powinna być tak zorganizowana przez nauczyciela, aby zapewnić każdemu uczniowi warunki sprzyjające maksymalnemu rozwojowi osobowości. Dlatego należy uwzględnić prowadzenie lekcji na tzw. kilku poziomach nauczania, m.in.: 
- stosowanie metod polisensorycznego, czyli wielozmysłowego uczenia się z wykorzystaniem materiałów multimedialnych,
- pracę uczniów w grupach warunkowaną np. poprzez podział uczniów z różnymi uzdolnieniami, umiejętnościach i wiadomościami – tak, aby mogli oni wymienić się swoimi spostrzeżeniami, pomagać sobie, uczyć się od siebie, wymienić opinie czy uwagi na temat realizowanego ćwiczenia.
Walorem takiej pracy jest wykorzystanie możliwości uczniów zdolniejszych do wyjaśniania niezrozumiałych zagadnień kolegom, którzy wymagają dodatkowych wyjaśnień. Na początku tak prowadzonych zajęć uczniowie słabi są bierni, często tylko przysłuchują się wypowiedziom swoich kolegów w zespole, stopniowo rozpoczynają własną aktywność i wykorzystują swój potencjał. Wszyscy uczniowie nabierają wiary we własne możliwości, często w ten sposób mogą uzupełnić brakujące wiadomości,
- pracę uczniów w swoim własnym rytmie i na odpowiednim dla siebie poziomie z określaniem limitu czasu na daną pracę, z zastosowaniem kart pracy (o różnym stopniu trudności, sposobach czy formach wykonania) do danej lekcji, które umożliwią każdemu uczniowi przerabianie kolejnych partii materiału, 
- stosowanie wszelkich możliwych form kontroli wiedzy i umiejętności,
- ocenianie postępów ucznia z uwzględnieniem możliwości, wysiłku i wkładu pracy na zajęciach.

Przykładem pracy uczniów na zajęciach niech stanie się katalog wad masy szklanej, wyrobów ze szkła. Uczniowie otrzymują od nauczyciela konkretne zadanie, np. – rozpoznaj wadę przedstawioną na obrazku (1 uczeń), - opracuj charakterystykę wady (2 uczeń), zgodnie z tabelą wpisując do danej wady – przyczynę oraz sposób zapobiegania. Ważne w danej pracy jest przydzielenie uczniowi określonego zadania, zgodnie z jego predyspozycjami i umiejętnościami. Praca pary uczniów może stać się jednym zadaniem wykonanym podczas lekcji. Poszczególne grupy mogą w ciekawy sposób przedstawić swoją pracę, mogą szukać gdzie jest obrazek z nazwą wady, a gdzie tabela z tą samą wadą i jej charakterystyką. 

Praca uczniów poza zajęciami, z wykorzystaniem materiałów multimedialnych daje możliwość utrwalania i poszerzania wiadomości przez uczniów, np. poprzez przydzielenie uczniom zróżnicowanych ćwiczeń: obowiązkowych, dodatkowych dla chętnych oraz ćwiczeń zaproponowanych przez samych uczniów. Ćwiczenia wprowadzane przez nauczyciela z wykorzystaniem materiałów multimedialnych powinny mieć zróżnicowaną formę pod względem stopnia trudności, sposobu i formy wykonania; mogą być wzbogacone podaniem przez nauczyciela dodatkowej instrukcji (wskazówek technicznych, czy merytorycznych) do wykonania danego ćwiczenia. Zaproponowane formy pracy uczniów poza zajęciami powinny być sprawdzone, poprawiane i oceniane przez nauczyciela. 

Przykładem pracy indywidualnej dla uczniów poza zajęciami, może być wymyślenie rozgrywek gry np. wad, gdzie wykorzystane zostaną dane infografiki z materiału multimedialnego. Uczniowie mogą tworzyć, rysować karty – nadawać im punkty i grać na zasadach „gry w wojnę” lub inni opracują grę planszową z odgadywaniem nazw przedstawionych na planszy wad, otrzymują za to żetony. Osoba, która będzie miała najwięcej żetonów, wygrywa. Wszystko zależy od twórczego podejścia ucznia, jego możliwości i predyspozycji. Ćwiczenia mogą mieć różną postać, ale mają za zadanie utrwalić trudną wiedzę z zakresu wad masy szklanej, wad na wyrobach szklanych. 

Powrót do spisu treści8Powrót do spisu treści

5.4. Organizowanie pracy z uczniami o specjalnych potrzebach edukacyjnych

Dbając o indywidualizację procesu nauczania, należy pamiętać o konieczności dostosowania wymagań dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Wszystkich uczniów obowiązują treści podstawy programowej, dlatego też proces indywidualizacji może odbywać się tylko na poziomach: doboru metod nauczania i oceniania. Nauczyciel, pracując z młodzieżą o SPE może opracować wskazówki do pracy wynikające z trudności w uczeniu się, które będą odnosiły się do:
- pracy na zajęciach, np. dostosowanie wymagania do możliwości ucznia, stosowanie wyjaśnień do ćwiczeń i zadań, prowadzenie zajęć z wykorzystaniem różnych technik i metod pracy, dostosowanie tempa pracy ucznia, stosowanie częstych pochwał i zachęt, stwarzanie warunków do wielokrotnego powtarzania i utrwalania materiału oraz oceniania, np. nie omawiać na forum klasy błędów popełnionych przez ucznia, przy ustalaniu oceny należy brać pod uwagę różne czynniki, stosować korzystną dla ucznia ocenę opisową, pokazującą mocne i słabe strony jego pracy. 

Przykładem pracy dla uczniów o SPE mogą być ćwiczenia, które różnicują poziomy trudności, a uczniowie zdolniejsi powinni pomagać uczniom słabszym lub tworzyć jeden obszar zdobywanych wiadomości i umiejętności.

Ćwiczenie 1. Na podstawie sekwencji filmowych w grupie ćwiczeniowej rozwiążcie krzyżówkę, która stanowi zbiór treści z procesu hartowania szkła.

Ćwiczenie 2. Na podstawie sekwencji filmowych w grupie ćwiczeniowej opracujcie krzyżówkę wraz z hasłami, która stanowi zbiór treści z procesu odprężania szkła.

Powrót do spisu treści8Powrót do spisu treści

6. Opis materiałów sprawdzających

W e‑materiale nauczyciel ma możliwość skorzystania z ćwiczeń powiązanych z danym materiałem, stanowiących rodzaj materiałów sprawdzających dla uczącego się:

• Film instruktażowyD6ONsiBHOFilm instruktażowy: Obsługa automatu formującego – zawiera treści pomagające rozwiązać trzy ćwiczenia sprawdzające, których celem jest utrwalenie wiadomości z zakresu czynności pracy operatora szklarskiego, budowy zasilacza oraz doboru automatu formującego.

• Sekwencje filmoweDmKkzqcWkSekwencje filmowe: Proces odprężania szkła, Proces hartowania szkła – zawiera treści pomagające rozwiązać dwa ćwiczenia, których celem jest utrwalenie wiadomości z  zakresu budowy pieców do odprężania i hartowania szkieł.

• InfografikaDvc8FiPqDInfografika: Wady wyrobów ze szkła – zawiera treści pomagające rozwiązać dwa ćwiczenia, których celem jest utrwalenie wiadomości z zakresu wad powstających na wyrobach szklanych w procesie produkcji szkła.

• Schemat interaktywnyDoOtQWZpqSchemat interaktywny: Krzywa odprężania – co przedstawia? – zawiera treści pomagające rozwiązać dwa ćwiczenia, których celem jest utrwalenie wiadomości z zakresu etapów oraz oceny naprężeń dopuszczających wyroby szklane sprzedaży.

• Mapa myśli:DkZFgTr7JMapa myśli: Wady kieliszka szklanego – zawiera treści pomagające rozwiązać jedno ćwiczenie, którego celem jest utrwalenie wiadomości z wad wyrobów szklanych, ich przyczyn i sposobów zapobiegania danym wadom szkła, wyrobów ze szkła.

• Interaktywne materiały sprawdzająceD19snWKGtInteraktywne materiały sprawdzające – stanowią test ćwiczeniowy składający się z 12 zadań zamkniętych. Test utrwalający wiedzę uczniów w zakresie zagadnień e‑materiału przygotowuje do rozwiązywania zadań na pisemnym/teoretycznym egzaminie zawodowym.

Zagadnienia sprawdzające z e‑materiału wspierają osiąganie wybranych efektów kształcenia oraz spełniają kryteria weryfikacji właściwe dla omawianych multimediów:
CES.02.2. Podstawy produkcji szkła oraz wyrobów ze szkła
CES.02.2.1) sporządza rysunki i części maszyn i urządzeń oraz uproszczone schematy technologiczne linii produkcyjnych
CES.02.2.1.1) wykonuje szkice i rysunki techniczne brył geometrycznych, części maszyn i urządzeń
CES.02.2.1.2) sporządza rysunki wyrobów ze szkła 
CES.02.2.1.3) stosuje symbole graficzne i oznaczenia przedstawiające powiązane operacje technologiczne na schematach technologicznych linii produkcyjnych 
CES.02.2.1.4) sporządza uproszczone schematy technologiczne linii produkcyjnych
CES.02.2.2) charakteryzuje części maszyn i urządzeń stosowanych w przemyśle szklarskim
CES.02.2.2.1) rozpoznaje części maszyn i urządzeń stosowanych w przemyśle szklarskim 
CES.02.2.2.2) wskazuje funkcje części maszyn i urządzeń stosowanych w przemyśle szklarskim 
CES.02.2.2.3) określa zakres stosowania części maszyn i urządzeń używanych w przemyśle szklarskim 
CES.02.2.2.4) dobiera części maszyn i urządzeń stosowanych w przemyśle szklarskim na podstawie dokumentacji techniczne
CES.02.2.3) posługuje się dokumentacją techniczną i technologiczną w procesie produkcji szkła i wyrobów ze szkła
CES.02.2.3.1) rozpoznaje dokumentację techniczną i technologiczną związaną z obsługą maszyn i urządzeń w procesie produkcji szkła i wyrobów ze szkła 
CES.02.2.3.2) wymienia czynności związane z obsługą maszyn i urządzeń w procesie produkcji szkła i wyrobów ze szkła zgodnie z posiadaną dokumentacją techniczną 
CES.02.2.3.3) wskazuje zakres czynności związanych z obsługą maszyn i urządzeń w procesie produkcji szkła i wyrobów ze szkła
CES.02.2.3.4) stosuje instrukcje techniczne do obsługi maszyn i urządzeń w procesie produkcji szkła i wyrobów ze szkła 
CES.02.2.3.5) na podstawie instrukcji wskazuje zasady organizacji stanowiska pracy przy obsłudze maszyn i urządzeń w procesie produkcji szkła i wyrobów ze szkła
CES.02.2.4) posługuje się dokumentacją techniczną i technologiczną w procesie produkcji szkła i wyrobów ze szkła
CES.02.2.4.1) rozpoznaje dokumentację techniczną i technologiczną związaną z obsługą maszyn i urządzeń w procesie produkcji szkła i wyrobów ze szkła 
CES.02.2.4.2) wymienia czynności związane z obsługą maszyn i urządzeń w procesie produkcji szkła i wyrobów ze szkła zgodnie z posiadaną dokumentacją techniczną 
CES.02.2.4.3) wskazuje zakres czynności związanych z obsługą maszyn i urządzeń w procesie produkcji szkła i wyrobów ze szkła
CES.02.2.4.4) stosuje instrukcje techniczne do obsługi maszyn i urządzeń w procesie produkcji szkła i wyrobów ze szkła 
CES.02.2.4.5) na podstawie instrukcji wskazuje zasady organizacji stanowiska pracy przy obsłudze maszyn i urządzeń w procesie produkcji szkła i wyrobów ze szkła
CES.02.2.6) charakteryzuje układy sterowania pracą maszyn i urządzeń stosowane w produkcji szkła i wyrobów ze szkła
CES.02.2.6.1) rozpoznaje oznaczenia elementów układów sterowania maszyn i urządzeń stosowanych w przemyśle szklarskim
CES.02.2.6.2) wyjaśnia zasady działania układów sterowania pracą maszyn i urządzeń stosowanych w przemyśle szklarskim
CES.02.2.6.3) odczytuje parametry pracy układów sterowania pracą maszyn i urządzeń stosowanych w przemyśle szklarskim
CES.02.2.7) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań
CES.02.2.7.1) rozróżnia programy komputerowe do wykonywania zadań zawodowych
CES.02.2.7.2) sporządza raporty z wykonanych zadań zawodowych, wykorzystując programy komputerowe
CES.02.2.7.3) sporządza rysunki techniczne, wykorzystując programy komputerowe
CES.02.2.8) rozpoznaje właściwe normy i procedury oceny zgodności podczas realizacji zadań zawodowych
CES.02.2.8.1) wymienia cele normalizacji krajowej
CES.02.2.8.2) podaje definicje i cechy normy
CES.02.2.8.3) rozpoznaje oznaczenie normy międzynarodowej, europejskiej i krajowej
CES.02.2.8.4) korzysta ze źródeł informacji dotyczących norm i procedur oceny zgodności
CES.02.4. Formowanie wyrobów ze szkła 
CES.02.4.2) charakteryzuje urządzenia w procesie mechanicznego formowania wyrobów ze szkła
CES.02.4.2.1) wskazuje urządzenia stosowane w procesie mechanicznego formowania wyrobów ze szkła
CES.02.4.2.2) określa sposoby zasilania masą szklaną maszyn i urządzeń do formowania wyrobów ze szkła
CES.02.4.2.3) obsługuje urządzenia stosowane w procesie mechanicznego formowania wyrobów ze szkła zgodnie z instrukcjami
CES.02.4.2.4) utrzymuje we właściwym stanie technicznym urządzenia w procesie mechanicznego formowania wyrobów ze szkła
CES.02.4.2.5) ocenia pracę urządzeń w procesie mechanicznego formowania wyrobów ze szkła

Powrót do spisu treści8Powrót do spisu treści

7. Minimalne wymagania techniczne umożliwiające korzystanie z e‑materiału

Powrót do spisu treści8Powrót do spisu treści