Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Oceń projekt
E-materiały do kształcenia zawodowego

Dzielenie i kształtowanie kęsów ciasta

SPC.03. Produkcja wyrobów piekarskich - Piekarz 751204 i Technik technologii żywności 314403

1

Przewodnik dla nauczyciela

Spis treści

Spis treści

  1. Cele i efekty kształceniaCele i efekty kształcenia

  2. Struktura e‑materiałuStruktura e‑materiału

  3. Wskazówki do wykorzystania e‑materiału w pracy dydaktycznej dla zawodu piekarz i technik technologii żywnościWskazówki do wykorzystania e‑materiału w pracy dydaktycznej dla zawodu piekarz i technik technologii żywności

  4. Wymagania techniczneWymagania techniczne

1

1. Cele i efekty kształcenia

E‑materiał przeznaczony jest dla uczniów kształcących się w zawodzie piekarz 751204 i technik technologii żywności 314403 dla kwalifikacji: SPC.03. Produkcja wyrobów piekarskich.

E‑materiał wspiera osiąganie celów kształcenia określonych dla kwalifikacji SPC.03. Produkcja wyrobów piekarskich:

  • dzielenia ciasta i kształtowania kęsów na wyroby piekarskie.

Wspiera osiąganie efektów kształcenia w zakresie obrabiania kęsów ciasta.

Uczeń:

  • określa sposoby dzielenia i formowania kęsów ciasta;

  • określa operacje pomocnicze przy dzieleniu i formowaniu kęsów ciast;

  • stosuje maszyny i urządzenia do dzielenia i formowania ciast;

  • wykonuje czynności związane z dzieleniem oraz formowaniem kęsów ciasta;

  • przestrzega procedur zarządzania jakością i bezpieczeństwem zdrowotnym żywności w trakcie obróbki kęsów ciast

Wspiera osiąganie efektów kształcenie w zakresie kompetencji personalnych i społecznych.

Uczeń:

  • przestrzega zasad kultury i etyki podczas realizacji zadań zawodowych;

  • planuje wykonanie zadania;

  • aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe;

  • współpracuje w zespole.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

2

2. Struktura e‑materiału

Niniejszy e‑materiał składa się z trzech części: wprowadzenia, materiałów multimedialnych oraz obudowy dydaktycznej. Każda z nich zawiera powiązane tematycznie elementy składowe.

  1. Wprowadzenie przedstawia podstawowe informacje o e‑materiale, które ułatwią użytkownikowi wstępne zapoznanie się z zawartością materiału: odniesienia do podstawy programowej, zakres tematyczny oraz opis budowy e‑materiału.

  2. Materiały multimedialne zawierają różnego rodzaju multimedia, które ułatwiają uczącemu się przyswojenie wiedzy:

  1. Obudowa dydaktyczna

  • Interaktywne materiały sprawdzająceDHUrOEdHgInteraktywne materiały sprawdzające pozwalają zweryfikować poziom opanowania wiedzy i umiejętności zawartych w e‑materiale.

  • Słownik pojęć dla e‑materiałuDDeLwgPWfSłownik pojęć dla e‑materiału zawiera objaśnienia specjalistycznego słownictwa występującego w całym e‑materiale.

  • Przewodnik dla nauczycielaDF0UwtRDpPrzewodnik dla nauczyciela zawiera sugestie do wykorzystania e‑materiału w ramach pracy dydaktycznej.

  • Przewodnik dla uczącego sięDVLbPkkaLPrzewodnik dla uczącego się zawiera wskazówki i instrukcje dotyczące wykorzystania e‑materiału w ramach samodzielnej nauki.

  • Netografia i bibliografiaDsnZiS0Q9Netografia i bibliografia stanowi listę materiałów, na bazie których został opracowany e‑materiał.

  • Instrukcja użytkowaniaD1AL5MEpoInstrukcja użytkowania objaśnia działanie e‑materiału oraz poszczególnych jego elementów.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

3

3. Wskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału dla zawodu piekarz i technik technologii żywności

Zawarte w e‑materiale zasoby multimedialne są nowoczesnymi środkami dydaktycznymi, które znacząco wspomagają kształcenie zawodowe. Poniżej przedstawiono propozycje wykorzystania każdego multimedium podczas zajęć, a także podczas samodzielnej pracy uczniów poza zajęciami.

Praca uczniów podczas zajęć

1. Film edukacyjny – Operacje pomocnicze przy dzieleniu i formowaniu kęsów ciasta

Praca indywidualna i praca w parach

Uczniowie indywidualnie zapoznają się z treścią multimedium i zapisują minimum pięć pytań dotyczących jego treści. Uwaga: każde z pytań musi rozpoczynać się od słowa „dlaczego”. Następnie spacerują po klasie i na umówiony sygnał szukają kogoś do pary, zadają i odpowiadają na pytania sformułowane podczas pracy z multimedium.

Następnie dzielą się swoimi spostrzeżeniami, które pytania były dla nich trudne, na które nie udało im się odpowiedzieć. Zespół klasowy wspólnie formułuje na nie odpowiedzi.

2. Film instruktażowy – Mechaniczne dzielenie i formowanie kęsów ciasta

Praca w grupach eksperckich

Metoda jigsaw. Przed emisją filmu uczniowie odliczają do czterech. Następnie łączą się w zespoły wg przydzielonych numerów. Każda grupa podczas oglądania materiału filmowego zwraca szczególną uwagę na przydzielone jej zagadnienia i przygotowuje notatki:

  • gr. jedynek – przygotowanie ciasta, naważka;

  • gr. dwójek – porcjowanie, kształtowanie chałek i bułek drobnych;

  • gr. trójek – urządzenia do formowania ciasta;

  • gr. czwórek – piekarnia przemysłowa.

Po zakończeniu pracy uczniowie zmieniają zespoły tak, by w każdym znalazła się przynajmniej jedna osoba z poprzednich grup. Uczniowie dzielą się wiedzą zdobytą wcześniej i uczą się od siebie nawzajem. Następnie chętne/wybrane osoby omawiają przydzielone zagadnienia. Pozostali uczniowie mogą zadawać pytania i weryfikować przedstawione informacje.

3. Film instruktażowy – Ręczne dzielenie i formowanie kęsów ciasta

Praca indywidualna i całego zespołu klasowego

Uczniowie zapoznają się z filmem Ręczne dzielenie i formowanie kęsów ciasta i przygotowują po dwa pytania do ogólnoklasowego quizu na temat technik dzielenia i formowania ciasta. Propozycje są zbierane do urny i weryfikowane przez chętną/wybraną osobę w celu usunięcia powtarzających się pytań. Ustalane są reguły gry:

  • obowiązuje zasada: kto pierwszy, ten lepszy;

  • za każdą poprawną odpowiedź uczestnik otrzymuje 2 punkty;

  • za poprawienie osoby, która udzieliła błędnej odpowiedzi, uczestnik otrzymuje 1 punkt;

  • punktację zliczają trzy osoby wybrane do komisji skrutacyjnej.

Rozpoczyna się quiz: chętna/wybrana osoba lub nauczyciel odczytuje pytania, a uczniowie zgłaszają się do odpowiedzi. Gra kończy się po wyznaczonym czasie lub po wyczerpaniu puli pytań. Osoby, które otrzymały największą liczbę punktów, mogą zostać nagrodzone ocenami za aktywność.

4. Galeria zdjęć – Różne formy kształtowania kęsów ciasta

Praca całego zespołu klasowego

Uczniowie zapoznają się z zawartości Galerii zdjęć – Różne formy kształtowania kęsów ciasta i przygotowują po dwa pytania do ogólnoklasowego quizu na temat Różne formy kształtowania kęsów ciasta. Propozycje są zbierane do urny i weryfikowane przez chętną/wybraną osobę w celu usunięcia powtarzających się pytań. Ustalane są reguły gry:

  • obowiązuje zasada: kto pierwszy, ten lepszy;

  • za każdą poprawną odpowiedź uczestnik otrzymuje 2 punkty;

  • za poprawienie osoby, która udzieliła błędnej odpowiedzi, uczestnik otrzymuje 1 punkt;

  • punktację zliczają trzy osoby wybrane do komisji skrutacyjnej.

Rozpoczyna się quiz: chętna/wybrana osoba lub nauczyciel odczytuje pytania, a uczniowie zgłaszają się do odpowiedzi. Gra kończy się po wyznaczonym czasie lub po wyczerpaniu puli pytań. Osoby, które otrzymały największą liczbę punktów, mogą zostać nagrodzone ocenami za aktywność.

5. Program ćwiczeniowych do projektowania – Procedury zarządzania jakością i bezpieczeństwem zdrowotnym żywności w procesie produkcji wyrobów piekarskich

Praca indywidualna

Uczniowie wykonują zadania w programie ćwiczeniowym do projektowania – Procedury zarządzania jakością i bezpieczeństwem zdrowotnym żywności w procesie produkcji wyrobów piekarskich. Na koniec prezentują wyniki pracy na forum klasy. W celu podsumowania ochotnicy dzielą się wrażeniami, uzupełniając zdanie:

  • W tym ćwiczeniu łatwe było dla mnie..., a więcej trudności sprawiło mi...

Praca uczniów poza zajęciami

1. Film edukacyjny – Operacje pomocnicze przy dzieleniu i formowaniu kęsów ciasta

Praca indywidualna

Uczniowie oglądają sekwencje filmowe na temat Operacje pomocnicze przy dzieleniu i formowaniu kęsów ciasta. Po odtworzeniu każdej z nich sprawdzają poziom zrozumienia treści, realizując kolejne zadania zamieszczone pod poszczególnymi materiałami. Jeśli mają problem z wykonaniem polecenia lub odpowiedzią na pytanie, ponownie zapoznają się z sekwencją.

Następnie korzystając z e‑materiału i zasobów internetu, przygotowują miniprezentację dotyczącą wybranego tematu. Prezentacja powinna zawierać, historię, ciekawostki, zdjęcia, filmiki. Uczeń może taką prezentację zamieścić w internecie. Z kilku wybranych prezentacji można uczynić temat osobnych zajęć.

2. Film instruktażowy – Mechaniczne dzielenie i formowanie kęsów ciasta

Praca w grupach

Zespół klasowy zostaje podzielony na kilka grup, które przygotowują prezentacje multimedialne na temat przydzielonych im zagadnień. Prezentacje mogą powstawać zdalnie na dostępnych platformach internetowych. Powinny zawierać ilustracje, rysunki, materiały filmowe, a czas ich trwania nie powinien przekroczyć 10 min. Prelegenci mogą też przygotować pytania pobudzające do aktywnego słuchania.

Prezentacje mogą być oceniane według następujących kryteriów:

  • poprawność merytoryczna;

  • trafny wybór egzemplifikacji wizualnej;

  • estetyka wykonania.

3. Film instruktażowy – Ręczne dzielenie i formowanie kęsów ciasta

Praca całego zespołu klasowego

Notatka algorytm. Uczniowie zapoznają się z filmem i wykonują notatki. Następnie tworzą graficzny algorytm postępowania przy Ręcznym dzieleniu i formowaniu kęsów ciasta, czyli ustalają kroki, które należy wykonać przy tej czynności. Analizują każde działanie dwutorowo – jeśli nie jest ono konieczne, następuje przejście do kolejnego kroku, jeśli jest konieczne – co należy zrobić, aby przejść do następnego etapu.

Po zapisaniu całego algorytmu uczniowie jeszcze raz oglądają tutorial, aby upewnić się, czy wszystkie czynności zostały ujęte w schemacie. Zapisany algorytm uczniowie powinni sfotografować za pomocą aparatów w telefonach lub przerysować do zeszytu i wykorzystywać jako narzędzie do powtórzenia materiału. Swoje notatki mogą też zamieścić na platformie ZPE. Algorytmy mogą też zostać wykorzystane podczas kolejnych zajęć.

4. Galeria zdjęć – Różne formy kształtowania kęsów ciasta

Praca w grupach

Quiz. Uczniowie dobierają się w pięcioosobowe zespoły. Następnie na podstawie galerii zdjęć opracowują 15 pytań testowych o zróżnicowanym poziomie trudności (łatwe, średnie, trudne), korzystając z narzędzia do przygotowywania testów zamieszczonego na platformie ZPE. Quizy umieszczają na platformie i zachęcają pozostałe osoby z klasy do udziały w grze. Quizy można wykorzystać przy sprawdzaniu znajomości materiału przez uczniów podczas kolejnych zajęć.

5. Program ćwiczeniowych do projektowania – Procedury zarządzania jakością i bezpieczeństwem zdrowotnym żywności w procesie produkcji wyrobów piekarskich

Uczniowie wykonują zadania opisane w multimedium. Procedury zarządzania jakością i bezpieczeństwem zdrowotnym żywności w procesie produkcji wyrobów piekarskich. Plik z efektami ich pracy wgrywają na platformę ZPE.

Uczniowie na podstawie multimedium wykonują notatki metodą sketchnotingu. Mogą one dotyczyć całego materiału lub poszczególnych fragmentów. Następnie umieszczają efekty swojej pracy na Zintegrowanej Platformie Edukacyjnej w formie zdjęć lub w formacie pdf. Notatki można wyświetlić na tablicy multimedialnej i wykorzystać na zajęciach jako podsumowanie omawianego materiału.

6. Interaktywne materiały sprawdzające

Dają one uczniowi możliwość sprawdzenia poziomu własnej wiedzy oraz uzyskania szybkiej i precyzyjnej informacji zwrotnej, stanowiącej równocześnie doskonałą formę nauki. Umożliwiają również ugruntowanie umiejętności niezbędnych do rozwiązywania zadań testowych i praktycznych na egzaminie zawodowym i są to:

  • testy wielokrotnego wyboru z jedną lub wieloma odpowiedziami prawidłowymi;

  • zadania dobierania w pary;

  • zadania z lukami;

  • krzyżówki;

  • dopasowanie elementów do grafu/schematu;

  • uzupełnianie podpisów obrazka;

  • zadania typu prawda czy fałsz.

Uczniowie mogą wykonać ćwiczenia interaktywne w ramach pracy domowej. W ten sposób oprócz sprawdzenia swojej wiedzy ugruntowują też umiejętności niezbędne do rozwiązywania zadań testowych i praktycznych na egzaminie zawodowym.

Indywidualizacja pracy z uczniami, w tym z uczniami ze SPE

Dzięki e‑materiałom możliwe jest zindywidualizowanie procesu dydaktycznego i dostosowanie go do różnorodnych potrzeb edukacyjnych uczniów. Jest to istotnie nie tylko ze względu na uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi (SPE), ale również uczniów zdolnych. Odtwarzanie każdego e‑materiału jest możliwe również w trybie dostępności, który zawiera alternatywne wersje materiałów dostępne dla użytkowników z dysfunkcjami wzroku i słuchu. Ułatwia to dostęp do wiedzy i pozwala na zlikwidowanie niektórych barier społecznych i komunikacyjnych, a także umożliwia wyrównywanie szans w procesie nauczania‑uczenia się.

Ponadto nauczyciel może też dostosować pracę z każdym zasobem do indywidualnych potrzeb uczniów.

Filmy edukacyjny i instruktażowy:

  • podczas pracy z uczeniem z niepełnosprawnością intelektualną nauczyciel powinien zwrócić szczególną uwagę na wyjaśnianie skomplikowanych procesów, doświadczeń, zjawisk z uwzględnieniem ograniczeń dotyczących myślenia, z odwołaniem do konkretów (dominuje myślenie konkretne, zwolnione tempo, mała szybkość i giętkość, słaby krytycyzm, trudności w definiowaniu pojęć abstrakcyjnych);

  • polecenia i teksty dla uczniów z SPE powinny być formułowane przystępnym i zrozumiałym językiem;

  • instrukcje dla ucznia powinny być krótkie, jednoznaczne i zrozumiałe;

  • zasób słów wykorzystany w poleceniach należy ograniczyć do zestawu niezbędnego dla zrozumienia prezentowanego tekstu - uczniowie z niepełnosprawnością intelektualną nie rozumieją tekstów o charakterze abstrakcyjnym, wymagających logicznego myślenia, wyciągania wniosków, abstrahowania;

  • uczniowie z zaburzeniami zachowania oraz uczniowie z zaburzeniami ze spektrum autyzmu mogą zapoznawać się z filmem stopniowo (np. według wyznaczonego przez nauczyciela planu: I część filmu + zadania, II część filmu + zadania itd.), w celu zminimalizowania ryzyka dekoncentracji i demotywacji.

Galeria zdjęć i program ćwiczeniowy:

  • zadania zaproponowane w materiale powinny być dostosowane do możliwości uczniów;

  • nie należy stosować abstrakcyjnych pojęć;

  • informacje zwrotne dla ucznia muszą być jasne i precyzyjne;

  • podczas pracy metodą jigsaw i przy podziale klasy na grupy należy wziąć pod uwagę, aby zespoły były zróżnicowane pod względem możliwości uczniów i sposobów uczenia się; w takiej sytuacji uczniowie zdolni mogą służyć pomocą osobom z trudnościami w nauce (tutoring rówieśniczy);

  • podczas pracy w grupach uczniowie zdolni mogą pełnić funkcję liderów zespołów i pomagać uczniom słabszym.

Przydatne linki do stron internetowych:

Przydatna bibliografia:

  • Borski M., Bariery w otoczeniu osób z niepełnosprawnościami. Zagadnienia wybrane, Wyższa Szkoła Humanitas, 2017.

  • Jurkiewicz P., Rola B., Model pracy z uczniem upośledzonym w stopniu lekkim, w: Podniesienie efektywności kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Materiały szkoleniowe, Warszawa 2010.

  • Wolska D., Osoby niepełnosprawne w drodze ku dorosłości, Kraków 2014.

  • Smith D.D., Pedagogika specjalna: podręcznik akademicki, t. 1, red. Firkowska‑Mankiewicz A., Szumski G, Warszawa 2009.

  • Zabłocki K.J., Upośledzenie umysłowe. Wybrane zagadnienia edukacji i terapii, Płock 2003.

  • Żuraw H., Udział osób niepełnosprawnych w życiu społecznym, Warszawa 2008.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

4

4. Wymagania techniczne

Wymagania sprzętowe niezbędne do korzystania z poradnika oraz innych e‑materiałów platformy zpe.gov.pl.

System operacyjny:

  • Windows 7 lub nowszy;

  • OS X 10.11.6 lub nowszy;

  • GNU/Linux z jądrem w wersji 4.0 lub nowszej 3GB RAM.

Przeglądarka internetowa we wskazanej wersji lub nowszej:

  • Chrome w wersji 69.0.3497.100;

  • Firefox w wersji 62.0.2;

  • Safari w wersji 11.1;

  • Opera w wersji 55.0.2994.44;

  • Microsoft Edge w wersji 42.17134.1.0;

  • Internet Explorer w wersji 11.0.9600.18124.

Urządzenia mobilne:

  • 2GB RAM iPhone/iPad z systemem iOS 11 lub nowszym;

  • Tablet/Smartphone z systemem Android 4.1 (lub nowszym) z przeglądarką kompatybilną z Chromium 69 (lub nowszym) np. Chrome 69, Samsung Browser 10.1, szerokość co najmniej 420 px.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

Słownik pojęć
Przewodnik dla uczącego się