Transport żywności - warunki i wpływ na jakość
HGT.12 Organizacja żywienia i usług gastronomicznych - Technik żywienia i usług gastronomicznych 343404
Przewodnik dla nauczyciela
Spis treści
Cele i efekty kształceniaCele i efekty kształcenia
Struktura e‑materiałuStruktura e‑materiału
Wskazówki do wykorzystania e‑materiału w pracy dydaktycznej dla zawodu technik żywienia i usług gastronomicznychWskazówki do wykorzystania e‑materiału w pracy dydaktycznej dla zawodu technik żywienia i usług gastronomicznych
Wymagania techniczneWymagania techniczne
1. Cele i efekty kształcenia
E‑materiał przeznaczony jest dla uczniów kształcących się w zawodzie technik żywienia i usług gastronomicznych 343404 dla kwalifikacji: HGT.12. Organizacja żywienia i usług gastronomicznych.
E‑materiał wspiera osiąganie celów kształcenia określonych dla kwalifikacji HGT.12. Organizacja żywienia i usług gastronomicznych:
oceniania jakości żywności,
organizowania żywienia w produkcji gastronomicznej.
Wspiera osiąganie wybranych efektów kształcenia:
HGT.12.2. Podstawy żywienia i gastronomii
Uczeń:
2) ocenia jakość żywności,
10) stosuje systemy zarządzania jakością i bezpieczeństwem zdrowotnym żywności i żywienia, w tym zasad HACCP (Hazard Analysis and Critical Control Points System);
HGT.12.4. Organizowanie produkcji gastronomicznej
Uczeń:
1) sporządza zamówienia na produkty i półprodukty, uwzględniając recepturą i planowaną produkcję.
2. Struktura e‑materiału
Niniejszy e‑materiał składa się z trzech części: wprowadzenia, materiałów multimedialnych oraz obudowy dydaktycznej. Każda z nich zawiera powiązane tematycznie elementy składowe.
Wprowadzenie
Przedstawia podstawowe informacje o e‑materiale, które ułatwią użytkownikowi wstępne zapoznanie się z zawartością materiału: odniesienia do podstawy programowej, zakres tematyczny oraz opis budowy e‑materiału.
Materiały multimedialne
Zawierają różnego rodzaju multimedia, które ułatwiają uczącemu się przyswojenie wiedzy:
Audiobook – Wymagania transportu żywnościAudiobook – Wymagania transportu żywności
Galeria zdjęć – Elementy wymagań transportu żywności w obrazachGaleria zdjęć – Elementy wymagań transportu żywności w obrazach
Plansza interaktywna – Łańcuch chłodniczyPlansza interaktywna – Łańcuch chłodniczy
Film edukacyjny – Transport w zakładach gastronomicznychFilm edukacyjny – Transport w zakładach gastronomicznych
Interaktywne narzędzie typu Scenario‑based learning – Ocena jakościowa żywności i asortymenty gastronomicznegoInteraktywne narzędzie typu Scenario‑based learning – Ocena jakościowa żywności i asortymenty gastronomicznego
Obudowa dydaktyczna
Interaktywne materiały sprawdzająceInteraktywne materiały sprawdzające pozwalają zweryfikować poziom opanowania wiedzy i umiejętności zawartych w e‑materiale.
Słownik pojęć dla e‑materiałuSłownik pojęć dla e‑materiału zawiera objaśnienia specjalistycznego słownictwa występującego w całym e‑materiale.
Przewodnik dla nauczycielaPrzewodnik dla nauczyciela zawiera sugestie do wykorzystania e‑materiału w ramach pracy dydaktycznej.
Przewodnik dla uczącego sięPrzewodnik dla uczącego się zawiera wskazówki i instrukcje dotyczące wykorzystania e‑materiału w ramach samodzielnej nauki.
Bibliografia i netografiaBibliografia i netografia stanowi listę materiałów, na bazie których został opracowany e‑materiał.
Instrukcja użytkowaniaInstrukcja użytkowania objaśnia działanie e‑materiału oraz poszczególnych jego elementów.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
3. Wskazówki do wykorzystania e‑materiału w pracy dydaktycznej dla zawodu technik żywienia i usług gastronomicznych
Zawarte w e‑materiale zasoby multimedialne są nowoczesnymi środkami dydaktycznymi, które znacząco wspomagają kształcenie zawodowe. Dzięki nim uczniowie zdobywają wiedzę dotyczącą transportu żywności w ujęciu ogólnym, wymogów stosowanych w tego rodzaju transporcie, łańcucha chłodniczego, organizacji transportu w zakładach gastronomicznych i leczniczych, a także urządzeń służących do transportu stosowanych na poszczególnych etapach obróbki żywności. Poniżej przedstawiono propozycje wykorzystania każdego multimedium podczas zajęć, a także podczas samodzielnej pracy uczniów poza zajęciami.
Praca uczniów podczas zajęć
1. Audiobook Wymagania transportu żywności
Praca indywidualna i w parach
Uczniowie indywidualnie zapoznają się z treścią multimedium i zapisują minimum pięć pytań dotyczących jego treści. Uwaga: każde z pytań musi rozpoczynać się od słowa „dlaczego”. Następnie spacerują po klasie i na umówiony sygnał szukają kogoś do pary, zadają i odpowiadają na pytania sformułowane podczas pracy z audiobookiem.
Na zakończenie uczniowie rozmawiają o pytaniach, które sprawiły im trudność, i wspólnie udzielają na nie odpowiedzi.
2. Galeria zdjęć Elementy wymagań transportu żywności w obrazach
Praca w parach, grupach i całego zespołu klasowego
Śniegowa kula. Zadaniem uczniów jest znalezienie odpowiedzi na pytanie: „Jakie są wymagania stosowane w transporcie żywności?”. Nauczyciel informuje, że uczniowie powinni wziąć pod uwagę jak najwięcej aspektów dotyczących transportu żywności.
Uczniowie w parach formułują odpowiedź. Następnie łączą się w czwórki, porównują swoje propozycje, weryfikują je i ustalają wspólną wersję odpowiedzi. W kolejnym kroku zespoły łączą się w coraz liczniejsze grupy (ósemki, szesnastki) i powtarzają te same czynności, aż powstanie ogólnoklasowa odpowiedź na pytanie.
Jest ona weryfikowana na podstawie informacji zawartych w galerii zdjęć. Zespół klasowy dzieli się na pięć grup, które zapoznają się z przydzielonymi zagadnieniami i uzupełniają klasową odpowiedź.
Zagadnienia:
gr. I – oznakowanie pojazdów;
gr. II – wnętrze komory chłodniczej;
gr. III – system monitorujący temperaturę w kabiny transportowej;
gr. IV – badanie techniczne środków transportu ATP i dokumentacja;
gr. V – urządzenia pomiarowe.
Na zakończenie pracy z multimedium uczniowie formułują pełną odpowiedź na postawione wcześniej pytanie.
3. Plansza interaktywna Łańcuch chłodniczy
Praca indywidualna i praca w grupach
Przed zajęciami wszyscy uczniowie zapoznają się z treściami zawartymi w multimedium. Sporządzają notatki i przygotowują po trzy pytania do klasowego quizu.
Na początku zajęć pytania są zbierane do urny i sprawdzane przez komisję, czy ich treść się nie powtarza.
W tym czasie następuje podział na grupy i ustalane są zasady gry, np.:
sposób losowania pytań;
zasada: kto pierwszy ten lepszy;
punktacja itp.
Rozpoczyna się quiz, podczas którego komisja zlicza punkty. Wygrywa zespół z największą liczbą punków.
4. Film edukacyjny Transport w zakładach gastronomicznych
Praca indywidualna i w grupach
Przed emisją filmu nauczyciel udostępnia na ZPE zespołowi klasowemu listę pytań i zagadnień, na które powinni znaleźć odpowiedzi w filmie. Informuje również, że informacje te przydadzą sie w późniejszej pracy w grupach, dlatego warto robić notatki.
Przykładowe pytania:
Jakie pomieszczenia powinno się wydzielić w lokalu gastronomicznym?
Co i w jaki sposób transportuje się w zakładzie gastronomicznym?
Jakie warunki należy spełnić przy transporcie produktów żywnościowych?
Jak powinien być zorganizowany transport w poszczególnych działach lokalu gastronomicznego?
Jakich zasad BHP należy przestrzegać?
Po emisji filmu chętne/wybrane osoby odpowiadają na niektóre pytania z listy. Następnie uczniowie dzielą się na grupy. Zadaniem każdej z nich jest przygotowanie w formie plakatu informacji, jak odbywa się transport żywności w działach zakładu gastronomicznego i w zakładach leczniczych, jakie warunki powinny być spełnione, jakich urządzeń się używa, na co trzeba zwrócić szczególną uwagę przy organizacji transportu, jakie są zalety i wady poszczególnych systemów.
Zagadnienia:
gr. I – dział magazynowy w zakładzie gastronomicznym;
gr. II – dział produkcyjny w zakładzie gastronomicznym;
gr. III – dział ekspedycyjny;
gr. IV – dystrybucja osiłków w zakładach leczniczych.
Po upływie wyznaczonego czasu grupy prezentują swoje plakaty i omawiają je. Pozostali uczniowie mogą zadawać pytania i uzupełniać wypowiedzi prelegentów. Po prezentacji grupy nanoszą poprawki na plakaty, wykonują ich zdjęcia i udostępniają na platformie ZPE, aby każdy uczeń mógł je wykorzystać np. do przygotowania się do lekcji powtórkowej.
5. Interaktywne narzędzie typu Scenario‑based learning Ocena jakościowa żywności i asortymentu gastronomicznego
Praca w parach
Parom przydzielane są numery od 1 do 3, które odpowiadają poszczególnym misjom w grze. Następnie uczniowie przystępują do gry i wykonują misje dotyczące:
przyjmowania towaru do zakładu gastronomicznego;
przyjęcia i kontroli towaru w magazynie zakładu gastronomicznego;
kontroli procesu produkcyjnego i oceny jakości wyrobu gotowego.
Po zakończonych misjach pary dzielą się swoimi spostrzeżeniami na temat tego, co było dla nich łatwe, z czym miały trudności i jakie partie materiału powinny powtórzyć.
Grę można wykorzystać w fazie podsumowującej lekcji, aby zweryfikować, czy cele lekcji zostały osiągnięte. Ważne jest, aby każdy uczeń brał udział w procesie decyzyjnym.
Praca uczniów poza zajęciami
1. Audiobook Wymagania transportu żywności
Praca w parach
Po zapoznaniu się z materiałem chętne/wybrane pary mogą przygotować prezentacje multimedialne podsumowujące informacje zawarte w audiobooku na temat wymagań stosowanych w transporcie żywności. Prezentacje te mogą zostać wykorzystane jako materiał powtórkowy.
2. Galeria zdjęć Elementy wymagań transportu żywności w obrazach
Na podstawie galerii zespoły wykonują plakaty, na których umieszczą najważniejsze informacje dotyczące przydzielonych zagadnień:
gr. I – oznakowanie pojazdów;
gr. II – wnętrze komory chłodniczej;
gr. III – system monitorujący temperaturę w kabiny transportowej;
gr. IV – badanie techniczne środków transportu ATP i dokumentacja;
gr. V – urządzenia pomiarowe.
Po zakończeniu pracy plakaty zostają umieszczone na platformie ZPE w formacie jpg lub pdf. Kolejnym zadaniem grup jest przygotowanie oceny koleżeńskiej: które plakaty są najlepsze pod względem zawartości merytorycznej, formy ułatwiającej zapamiętywanie oraz szaty graficznej. Uczniowie dzielą się swoimi spostrzeżeniami na zajęciach.
3. Plansza interaktywna Łańcuch chłodniczy
Praca w grupach
Uczniowie podzieleni na grupy zapoznają się z treścią audiobooka i przygotowują pytania testowe. Umieszczają je jako zestaw na platformie ZPE. Na następnych zajęciach, które mogą być lekcją powtórkową zespoły losują numer zestawu i rozwiązują testy na czas. Grupa, która najszybciej odpowie prawidłowo na wszystkie pytania, może być nagrodzona oceną za aktywność.
Losowanie należy przeprowadzić tak, aby zespoły nie rozwiązywały własnego testu.
4. Film edukacyjny Transport w zakładach gastronomicznych
Praca w grupach
Zespoły mają za zadanie opracować graficznie system transportowy żywności w trzech różnych zakładach. Muszą wziąć pod uwagę m.in. działy w każdym zakładzie, urządzenia wykorzystywane do transportu, odpowiednią temperaturę przygotowywanych posiłków i naczynia bądź opakowania, zminimalizować wady systemu.
Zagadnienia:
gr. I – lokal gastronomiczny serwujący posiłki na miejscu;
gr. II – zakład gastronomiczny zajmujący się cateringiem;
gr. III - zakład leczniczy.
Po wykonaniu zadania grupy umieszczają swoje schematy wraz z opisami na platformie ZPE lub prezentują je na zajęciach lekcyjnych.
5. Interaktywne narzędzie typu Scenario‑based learning Ocena jakościowa żywności i asortymentu gastronomicznego
Praca indywidualna
Po zapoznaniu się z informacjami zawartymi w audiobooku, galerii zdjęć, planszy interaktywnej oraz w filmie edukacyjnym uczeń może sprawdzić samodzielnie swoją wiedzę, wykonując misje w grze typu scenario‑based learning.
Indywidualizacja pracy z uczniem, w tym z uczniem ze SPE
Dzięki e‑materiałom możliwe jest zindywidualizowanie procesu dydaktycznego i dostosowanie go do różnorodnych potrzeb edukacyjnych uczniów. Jest to istotnie nie tylko ze względu na uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi (SPE), ale również uczniów zdolnych. Odtwarzanie każdego e‑materiału jest możliwe również w trybie dostępności, który zawiera alternatywne wersje materiałów dostępne dla użytkowników z dysfunkcjami wzroku i słuchu. Ułatwia to dostęp do wiedzy i pozwala na zlikwidowanie niektórych barier społecznych i komunikacyjnych, a także umożliwia wyrównywanie szans w procesie nauczania‑uczenia się.
Ponadto nauczyciel może też dostosować pracę z każdym zasobem do indywidualnych potrzeb uczniów, np. uczniowie zdolni mogą poszerzyć wiadomości, wyszukując w dostępnych źródłach dodatkowe informacje i w ten sposób rozwijać swoje zainteresowania. Poza tym:
Audiobook Wymagania transportu żywności
uczniowie słabosłyszący, z dysleksja oraz trudnościami z koncentracją mogą podczas odtwarzania audiobooka korzystać z napisów;
uczniowie z zaburzeniami zachowania oraz uczniowie z zaburzeniami ze spektrum autyzmu mogą zapoznawać się z audiobookiem stopniowo i wykonywać przygotowane dla nich zadania (np. I część audiobooka + zadania, II część audiobooka + zadania itd.);
uczniowie, którzy maja problemy z komunikacją z rówieśnikami nie muszą uczestniczyć w spacerze i wzajemnym odpytywaniu, mogą natomiast przygotować swoje pytania w formie krótkiego testu, korzystając z narzędzi platformy ZPE.
Galeria zdjęć Elementy wymagań transportu żywności w obrazach
przy podziale klasy na grupy należy wziąć pod uwagę, aby zespoły były zróżnicowane pod względem możliwości uczniów i sposobów uczenia się; w takiej sytuacji uczniowie zdolni mogą służyć pomocą osobom z trudnościami w nauce (tutoring rówieśniczy);
uczniowie słabowidzący, z dysleksja oraz trudnościami z koncentracją mogą podczas zapoznawania się z treścią tego multimedium korzystać z napisów lub nagrania.
Plansza interaktywna Łańcuch chłodniczy
uczniowie z zaburzeniami zachowania i zaburzeniami ze spektrum autyzmu mogą zebrać przygotowane do quizu pytania, a następnie je losować, co pozwoli im rozładować napięcie, a także skupić się na zadaniu; poza tym mogą wejść w skład komisji liczącej punkty: będą skupieni na wypowiedziach innych osób, aby przyznać odpowiednią liczbę punktów, ale nie będą zmuszeni do samodzielnego wystąpienia; pracę z tym multimedium można w podobny sposób dostosować dla osób mających problemy z wystąpieniami na forum klasy;
uczniowie słabowidzący, z dysleksją oraz trudnościami z koncentracją mogą podczas zapoznawania się z treścią tego multimedium korzystać z napisów lub nagrania.
Film edukacyjny Transport w zakładach gastronomicznych
uczniowie słabosłyszący mogą skorzystać z napisów do filmu;
uczniowie z zaburzeniami zachowania oraz uczniowie z zaburzeniami ze spektrum autyzmu mogą zapoznawać się z filmem stopniowo (np. według wyznaczonego przez nauczyciela planu: I część filmu + zadania, II część filmu + zadania itd.), w celu zminimalizowania ryzyka dekoncentracji i demotywacji;
uczniowie uzdolnieni plastycznie i znający oprogramowanie do edycji grafik mogą przygotować projekty w dostępnych programach.
Interaktywne narzędzie typu Scenario‑based learning Ocena jakościowa żywności i asortymentu gastronomicznego
uczniom ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi (np. uczeń z dysleksją, uczeń słabosłyszący) należy wyznaczyć większy limit czasu na wykonanie misji.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
4. Wymagania techniczne
Wymagania sprzętowe niezbędne do korzystania z poradnika oraz innych e‑materiałów platformy zpe.gov.pl.
System operacyjny:
Windows 7 lub nowszy;
OS X 10.11.6 lub nowszy;
GNU/Linux z jądrem w wersji 4.0 lub nowszej 3GB RAM.
Przeglądarka internetowa we wskazanej wersji lub nowszej:
Chrome w wersji 69.0.3497.100;
Firefox w wersji 62.0.2;
Safari w wersji 11.1;
Opera w wersji 55.0.2994.44;
Microsoft Edge w wersji 42.17134.1.0;
Internet Explorer w wersji 11.0.9600.18124.
Urządzenia mobilne:
2GB RAM iPhone/iPad z systemem iOS 11 lub nowszym;
Tablet/Smartphone z systemem Android 4.1 (lub nowszym) z przeglądarką kompatybilną z Chromium 69 (lub nowszym) np. Chrome 69, Samsung Browser 10.1, szerokość co najmniej 420 px.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści