Rozrost i wypiek kęsów ciasta oraz dystrybucja wyrobów
SPC.03. Produkcja wyrobów piekarskich - Piekarz 751204 i Technik technologii żywności 314403
Przewodnik dla nauczyciela
Spis treści
Cele i efekty kształceniaCele i efekty kształcenia
Struktura e‑materiałuStruktura e‑materiału
Wskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału dla zawodu piekarz i technik technologii żywnościWskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału dla zawodu piekarz i technik technologii żywności
Wymagania techniczneWymagania techniczne
1. Cele i efekty kształcenia
E‑materiał przeznaczony jest dla uczniów kształcących się w zawodzie piekarz 751204 i technik technologii żywności 314403 dla kwalifikacji: SPC.03. Produkcja wyrobów piekarskich.
E‑materiał wspiera osiąganie celów kształcenia określonych dla kwalifikacji SPC.03. Produkcja wyrobów piekarskich:
dzielenia ciasta i kształtowania kęsów na wyroby piekarskie.
Wspiera osiąganie wybranych efektów kształcenia z jednostek efektów kształcenia:
SPC.03.6. Przygotowanie kęsów ciasta do wypieku i wypiek
1) wykonuje operacje technologiczne związane z rozrostem uformowanych kęsów ciasta,
2) stosuje maszyny i urządzenia do końcowego rozrostu kęsów ciasta,
3) kontroluje jakość kęsów ciasta w trakcie rozrostu końcowego,
4) wykonuje czynności technologiczne przed wypiekiem,
7) charakteryzuje przemiany zachodzące w cieście w trakcie wypieku;
SPC.03.7. Przygotowanie pieczywa do dystrybucji
1) charakteryzuje zmiany w pieczywie po wypieku,
2) charakteryzuje wady pieczywa,
3) wykonuje czynności związane z konfekcjonowaniem wyrobów piekarskich,
6) przygotowuje wyroby piekarskie do ekspedycji:
a) przestrzega zasady znakowania pieczywa
b) dobiera metody konfekcjonowania pieczywa
7) obsługuje środki transportu wewnętrznego,
SPC.03.9. Kompetencje personalne i społeczne
1) przestrzega zasad kultury i etyki podczas realizacji zadań zawodowych,
2) planuje wykonanie zadania,
5) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe,
8) współpracuje w zespole.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
2. Struktura e‑materiału
Niniejszy e‑materiał składa się z trzech części: wprowadzenia, materiałów multimedialnych oraz obudowy dydaktycznej. Każda z nich zawiera powiązane tematycznie elementy składowe.
2.1. Wprowadzenie
Przedstawia podstawowe informacje o e‑materiale, które ułatwią użytkownikowi wstępne zapoznanie się z zawartością materiału: odniesienia do podstawy programowej, zakres tematyczny oraz opis budowy e‑materiału.
2.2. Materiały multimedialne
Zawierają różnego rodzaju multimedia, które ułatwiają uczącemu się przyswojenie wiedzy:
Film edukacyjny – Zmiany biochemiczne zachodzące podczas rozrostu kęsów i wypiekuFilm edukacyjny – Zmiany biochemiczne zachodzące podczas rozrostu kęsów i wypieku
Animacja 2D – Wypiek kęsów ciastaAnimacja 2D – Wypiek kęsów ciasta
Galeria zdjęć – Przemiany zachodzące w cieście podczas wypiekuGaleria zdjęć – Przemiany zachodzące w cieście podczas wypieku
Plansza interaktywnea – Ekspedycja wyrobów piekarskichPlansza interaktywnea – Ekspedycja wyrobów piekarskich
2.3. Obudowa dydaktyczna
Interaktywne materiały sprawdzająceInteraktywne materiały sprawdzające pozwalają zweryfikować poziom opanowania wiedzy i umiejętności zawartych w e‑materiale.
Słownik pojęć dla e‑materiałuSłownik pojęć dla e‑materiału zawiera objaśnienia specjalistycznego słownictwa występującego w całym e‑materiale.
Przewodnik dla nauczycielaPrzewodnik dla nauczyciela zawiera sugestie do wykorzystania e‑materiału w ramach pracy dydaktycznej.
Przewodnik dla uczącego sięPrzewodnik dla uczącego się zawiera wskazówki i instrukcje dotyczące wykorzystania e‑materiału w ramach samodzielnej nauki.
Netografia i bibliografiaNetografia i bibliografia stanowi listę materiałów, na bazie których został opracowany e‑materiał.
Instrukcja użytkowaniaInstrukcja użytkowania objaśnia działanie e‑materiału oraz poszczególnych jego elementów.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
3. Wskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału dla zawodu piekarz i technik technologii żywności
Zawarte w e‑materiale zasoby multimedialne są nowoczesnymi środkami dydaktycznymi, które znacząco wspomagają kształcenie zawodowe. Poniżej przedstawiono propozycje wykorzystania każdego multimedium podczas zajęć, a także podczas samodzielnej pracy uczniów poza zajęciami.
3.1. Praca uczniów podczas zajęć
Film edukacyjny – Zmiany biochemiczne zachodzące podczas rozrostu kęsów i wypieku
Praca indywidualna i praca w parach
Uczniowie indywidualnie zapoznają się z treścią multimedium i zapisują minimum pięć pytań dotyczących jego treści. Uwaga: każde z pytań musi rozpoczynać się od słowa „dlaczego”. Następnie spacerują po klasie i na umówiony sygnał szukają kogoś do pary, zadają i odpowiadają na pytania sformułowane podczas pracy z multimedium.
Następnie dzielą się swoimi spostrzeżeniami, które pytania były dla nich trudne, na które nie udało im się odpowiedzieć. Zespół klasowy wspólnie formułuje na nie odpowiedzi.
Animacja 2D – Wypiek kęsów ciasta
Praca w grupach eksperckich
Metoda jigsaw. Przed emisją filmu uczniowie odliczają do czterech. Następnie łączą się w zespoły wg przydzielonych numerów. Każda grupa podczas oglądania materiału filmowego zwraca szczególną uwagę na przydzielone jej zagadnienia i przygotowuje notatki.
Po zakończeniu pracy uczniowie zmieniają zespoły tak, by w każdym znalazła się przynajmniej jedna osoba z poprzednich grup. Uczniowie dzielą się wiedzą zdobytą wcześniej i uczą się od siebie nawzajem. Następnie chętne/wybrane osoby omawiają przydzielone zagadnienia. Pozostali uczniowie mogą zadawać pytania i weryfikować przedstawione informacje.
Galeria zdjęć –Przemiany zachodzące w cieście podczas wypieku
Praca całego zespołu klasowego
Uczniowie zapoznają się z zawartości Galerii zdjęć – Przemiany zachodzące w cieście podczas wypieku i przygotowują po dwa pytania do ogólnoklasowego quizu na temat. Propozycje są zbierane do urny i weryfikowane przez chętną/wybraną osobę w celu usunięcia powtarzających się pytań. Ustalane są reguły gry:
obowiązuje zasada: kto pierwszy, ten lepszy;
za każdą poprawną odpowiedź uczestnik otrzymuje 2 punkty;
za poprawienie osoby, która udzieliła błędnej odpowiedzi, uczestnik otrzymuje 1 punkt;
punktację zliczają trzy osoby wybrane do komisji skrutacyjnej.
Rozpoczyna się quiz: chętna/wybrana osoba lub nauczyciel odczytuje pytania, a uczniowie zgłaszają się do odpowiedzi. Gra kończy się po wyznaczonym czasie lub po wyczerpaniu puli pytań. Osoby, które otrzymały największą liczbę punktów, mogą zostać nagrodzone ocenami za aktywność.
Plansza interaktywna – Ekspedycja wyrobów piekarskich
Praca indywidualna Zapoznają się z multimedium.Wykonuję powiązane ćwiczenia. Na koniec prezentują wyniki pracy na forum klasy. W celu podsumowania ochotnicy dzielą się wrażeniami, uzupełniając zdanie:
W tym ćwiczeniu łatwe było dla mnie..., a więcej trudności sprawiło mi...
3.2. Praca uczniów poza zajęciami
Film edukacyjny – Zmiany biochemiczne zachodzące podczas rozrostu kęsów i wypieku
Praca indywidualna
Uczniowie oglądają film edukacyjny. Po odtworzeniu sprawdzają poziom zrozumienia treści, realizując kolejne zadania zamieszczone pod filmem. Jeśli mają problem z wykonaniem polecenia lub odpowiedzią na pytanie, ponownie zapoznają się z materiałem.
Następnie korzystając z e‑materiału i zasobów internetu, przygotowują miniprezentację dotyczącą wybranego tematu. Prezentacja powinna zawierać, historię, ciekawostki, zdjęcia, filmiki. Uczeń może taką prezentację zamieścić w internecie. Z kilku wybranych prezentacji można uczynić temat osobnych zajęć.
Animacja 2D – Wypiek kęsów ciasta
Praca w grupach
Zespół klasowy zostaje podzielony na kilka grup, które przygotowują prezentacje multimedialne na temat przydzielonych im zagadnień. Prezentacje mogą powstawać zdalnie na dostępnych platformach internetowych. Powinny zawierać ilustracje, rysunki, materiały filmowe, a czas ich trwania nie powinien przekroczyć 10 min. Prelegenci mogą też przygotować pytania pobudzające do aktywnego słuchania.
Prezentacje mogą być oceniane według następujących kryteriów:
poprawność merytoryczna;
trafny wybór egzemplifikacji wizualnej;
estetyka wykonania.
Galeria zdjęć – Przemiany zachodzące w cieście podczas wypieku
Praca w grupach
Quiz. Uczniowie dobierają się w pięcioosobowe zespoły. Następnie na podstawie galerii zdjęć opracowują 15 pytań testowych o zróżnicowanym poziomie trudności (łatwe, średnie, trudne), korzystając z narzędzia do przygotowywania testów zamieszczonego na platformie ZPE. Quizy umieszczają na platformie i zachęcają pozostałe osoby z klasy do udziały w grze. Quizy można wykorzystać przy sprawdzaniu znajomości materiału przez uczniów podczas kolejnych zajęć.
Plansza interaktywna – Ekspedycja wyrobów piekarskich
Uczniowie wykonują zadania opisane w multimedium. Plik z efektami ich pracy wgrywają na platformę ZPE.
Uczniowie na podstawie multimedium wykonują notatki metodą sketchnotingu. Mogą one dotyczyć całego materiału lub poszczególnych fragmentów. Następnie umieszczają efekty swojej pracy na Zintegrowanej Platformie Edukacyjnej w formie zdjęć lub w formacie pdf. Notatki można wyświetlić na tablicy multimedialnej i wykorzystać na zajęciach jako podsumowanie omawianego materiału.
Interaktywne materiały sprawdzające
Dają one uczniowi możliwość sprawdzenia poziomu własnej wiedzy oraz uzyskania szybkiej i precyzyjnej informacji zwrotnej, stanowiącej równocześnie doskonałą formę nauki. Umożliwiają również ugruntowanie umiejętności niezbędnych do rozwiązywania zadań testowych i praktycznych na egzaminie zawodowym i są to:
testy wielokrotnego wyboru z jedną lub wieloma odpowiedziami prawidłowymi;
zadania dobierania w pary;
zadania z lukami;
krzyżówki;
dopasowanie elementów do grafu/schematu;
uzupełnianie podpisów obrazka;
zadania typu prawda czy fałsz.
Uczniowie mogą wykonać ćwiczenia interaktywne w ramach pracy domowej. W ten sposób oprócz sprawdzenia swojej wiedzy ugruntowują też umiejętności niezbędne do rozwiązywania zadań testowych i praktycznych na egzaminie zawodowym.
3.3. Indywidualizacja pracy z uczniami, w tym z uczniami ze SPE
Dzięki e‑materiałom możliwe jest zindywidualizowanie procesu dydaktycznego i dostosowanie go do różnorodnych potrzeb edukacyjnych uczniów. Jest to istotnie nie tylko ze względu na uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi (SPE), ale również uczniów zdolnych. Odtwarzanie każdego e‑materiału jest możliwe również w trybie dostępności, który zawiera alternatywne wersje materiałów dostępne dla użytkowników z dysfunkcjami wzroku i słuchu. Ułatwia to dostęp do wiedzy i pozwala na zlikwidowanie niektórych barier społecznych i komunikacyjnych, a także umożliwia wyrównywanie szans w procesie nauczania‑uczenia się.
Ponadto nauczyciel może też dostosować pracę z każdym zasobem do indywidualnych potrzeb uczniów.
Film edukacyjny
podczas pracy z uczeniem z niepełnosprawnością intelektualną nauczyciel powinien zwrócić szczególną uwagę na wyjaśnianie skomplikowanych procesów, doświadczeń, zjawisk z uwzględnieniem ograniczeń dotyczących myślenia, z odwołaniem do konkretów (dominuje myślenie konkretne, zwolnione tempo, mała szybkość i giętkość, słaby krytycyzm, trudności w definiowaniu pojęć abstrakcyjnych);
polecenia i teksty dla uczniów z SPE powinny być formułowane przystępnym i zrozumiałym językiem;
instrukcje dla ucznia powinny być krótkie, jednoznaczne i zrozumiałe;
zasób słów wykorzystany w poleceniach należy ograniczyć do zestawu niezbędnego dla zrozumienia prezentowanego tekstu - uczniowie z niepełnosprawnością intelektualną nie rozumieją tekstów o charakterze abstrakcyjnym, wymagających logicznego myślenia, wyciągania wniosków, abstrahowania;
uczniowie z zaburzeniami zachowania oraz uczniowie z zaburzeniami ze spektrum autyzmu mogą zapoznawać się z filmem stopniowo (np. według wyznaczonego przez nauczyciela planu: I część filmu + zadania, II część filmu + zadania itd.), w celu zminimalizowania ryzyka dekoncentracji i demotywacji.
Galeria zdjęć i program ćwiczeniowy:
zadania zaproponowane w materiale powinny być dostosowane do możliwości uczniów;
nie należy stosować abstrakcyjnych pojęć;
informacje zwrotne dla ucznia muszą być jasne i precyzyjne;
podczas pracy metodą jigsaw i przy podziale klasy na grupy należy wziąć pod uwagę, aby zespoły były zróżnicowane pod względem możliwości uczniów i sposobów uczenia się; w takiej sytuacji uczniowie zdolni mogą służyć pomocą osobom z trudnościami w nauce (tutoring rówieśniczy);
podczas pracy w grupach uczniowie zdolni mogą pełnić funkcję liderów zespołów i pomagać uczniom słabszym.
Przydatne linki do stron internetowych:
www.ore.edu.pl
www.laski.edu.pl
www.pfron.org.pl
www.pzn.org.pl
Przydatna bibliografia:
Borski M., Bariery w otoczeniu osób z niepełnosprawnościami. Zagadnienia wybrane, Wyższa Szkoła Humanitas, 2017.
Jurkiewicz P., Rola B., Model pracy z uczniem upośledzonym w stopniu lekkim, w: Podniesienie efektywności kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Materiały szkoleniowe, Warszawa 2010.
Wolska D., Osoby niepełnosprawne w drodze ku dorosłości, Kraków 2014.
Smith D.D., Pedagogika specjalna: podręcznik akademicki, t. 1, red. Firkowska‑Mankiewicz A., Szumski G, Warszawa 2009.
Zabłocki K.J., Upośledzenie umysłowe. Wybrane zagadnienia edukacji i terapii, Płock 2003.
Żuraw H., Udział osób niepełnosprawnych w życiu społecznym, Warszawa 2008.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
4. Wymagania techniczne
Wymagania sprzętowe niezbędne do korzystania z poradnika oraz innych e‑materiałów platformy zpe.gov.pl.
System operacyjny:
Windows 7 lub nowszy;
OS X 10.11.6 lub nowszy;
GNU/Linux z jądrem w wersji 4.0 lub nowszej 3GB RAM.
Przeglądarka internetowa we wskazanej wersji lub nowszej:
Chrome w wersji 69.0.3497.100;
Firefox w wersji 62.0.2;
Safari w wersji 11.1;
Opera w wersji 55.0.2994.44;
Microsoft Edge w wersji 42.17134.1.0;
Internet Explorer w wersji 11.0.9600.18124.
Urządzenia mobilne:
2GB RAM iPhone/iPad z systemem iOS 11 lub nowszym;
Tablet/Smartphone z systemem Android 4.1 (lub nowszym) z przeglądarką kompatybilną z Chromium 69 (lub nowszym) np. Chrome 69, Samsung Browser 10.1, szerokość co najmniej 420 px.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści