Scenariusz dla nauczyciela

Autorki: Adriana Grzelak‑Krzymianowska, Tamara Roszak

Przedmiot: Język włoski

Temat zajęć: Non solo scuola. Le attività extrascolastiche - Nie tylko szkoła. Zajęcia pozalekcyjne

Grupa docelowa:

II etap edukacyjny, klasa VIII, poziom A1

Podstawa programowa:

Podstawa programowa – wersja II.2. Język obcy nowożytny nauczany jako drugi (II etap edukacyjny, klasy VII i VIII)
Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Znajomość środków językowych. Uczeń posługuje się bardzo podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie tematów wskazanych w wymaganiach szczegółowych.
II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie bardzo proste wypowiedzi ustne artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka, a także bardzo proste wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
III. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń samodzielnie formułuje bardzo krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne i pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
IV. Reagowanie na wypowiedzi. Uczeń uczestniczy w rozmowie i w typowych sytuacjach reaguje w sposób zrozumiały, adekwatnie do sytuacji komunikacyjnej, ustnie lub pisemnie w formie bardzo prostego tekstu, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
V. Przetwarzanie wypowiedzi. Uczeń zmienia formę przekazu ustnego lub pisemnego w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się bardzo podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
3) edukacja (np. szkoła i jej pomieszczenia, przedmioty nauczania, uczenie się, przybory szkolne, życie szkoły);
II. Uczeń rozumie bardzo proste wypowiedzi ustne (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia) artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka:
2) określa główną myśl wypowiedzi;
3) określa intencje nadawcy/autora wypowiedzi;
4) określa kontekst wypowiedzi (np. czas, miejsce, uczestników);
5) znajduje w wypowiedzi określone informacje;
6) rozróżnia formalny i nieformalny styl wypowiedzi.
III. Uczeń rozumie bardzo proste wypowiedzi pisemne (np. listy, e‑maile, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, rozkłady jazdy, historyjki obrazkowe z tekstem, teksty narracyjne, wpisy na forach i blogach):
1) określa główną myśl tekstu;
2) określa intencje nadawcy/autora tekstu;
3) określa kontekst wypowiedzi (np. nadawcę, odbiorcę);
4) znajduje w tekście określone informacje;
5) rozróżnia formalny i nieformalny styl tekstu.
IV. Uczeń tworzy bardzo krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne:
1) opisuje ludzi, przedmioty, miejsca i zjawiska;
2) opowiada o czynnościach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
3) przedstawia intencje i plany na przyszłość;
4) przedstawia upodobania;
5) wyraża swoje opinie;
V. Uczeń tworzy bardzo krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. notatkę, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, wiadomość, SMS, pocztówkę, e‑mail, historyjkę, wpis na blogu):
1) opisuje ludzi, przedmioty, miejsca i zjawiska;
2) opowiada o czynnościach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
3) przedstawia intencje i plany na przyszłość;
4) przedstawia upodobania;
5) wyraża swoje opinie;
VI. Uczeń reaguje ustnie w typowych sytuacjach:
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia;
4) wyraża swoje opinie, pyta o opinie, zgadza się lub nie zgadza się z opiniami;
5) wyraża swoje upodobania, intencje i pragnienia; pyta o upodobania, intencje i pragnienia innych osób;
VII. Uczeń reaguje w formie bardzo prostego tekstu pisanego (np. wiadomość, SMS, e‑mail, wpis na czacie/forum) w typowych sytuacjach:
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia (np. wypełnia formularz/ankietę);
4) wyraża swoje opinie, pyta o opinie, zgadza się lub nie zgadza się z opiniami;
5) wyraża swoje upodobania, intencje i pragnienia, pyta o upodobania, intencje i pragnienia innych osób;
VIII. Uczeń przetwarza bardzo prosty tekst ustnie lub pisemnie:
1) przekazuje w języku obcym nowożytnym podstawowe informacje zawarte w materiałach wizualnych (np. mapach, symbolach, piktogramach) lub audiowizualnych (np. filmach, reklamach);
IX. Uczeń posiada:
1) podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym, oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;
X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).
XI. Uczeń współdziała w grupie (np. w lekcyjnych i pozalekcyjnych językowych pracach projektowych).
XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, wykorzystywanie środków niewerbalnych).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • zapamiętuje wyrażenia dotyczące różnych form zajęć pozaszkolnych;

  • stosuje czasowniki nieregularne porre, tenere, condurre, raccogliere;

  • tworzy zdania, wykorzystując poznane elementy.

Cele motywacyjne:

  • Zaproponowane zadania ilustrują przydatność języka włoskiego do realizacji własnych celów komunikacyjnych ucznia.

  • Zaproponowane zadania służą rozwijaniu u uczniów świadomości znaczenia języków obcych nowożytnych w różnych dziedzinach życia społecznego.

  • Zaproponowane zadania rozwijają wrażliwość międzykulturową oraz kształtują postawę ciekawości, szacunku i otwartości wobec innych kultur.

Strategie uczenia się:

  • Strategie kognitywne:
    a) strategie zapamiętywania;
    b) strategie przetwarzanie materiału językowego.

  • Strategie socjalne:
    a) stawianie pytań;
    b) wszystkie formy współpracy z innymi osobami na lekcji.

Metody i techniki nauczania:

  • konstruktywizm;

  • kognitywizm;

  • konektywizm;

  • podejście holistyczne;

  • podejście komunikacyjne (luka informacyjna, podejście zadaniowe);

  • metoda kognitywna;

  • nauczanie polisensoryczne/wielozmysłowe;

  • teoria Inteligencji Wielorakich.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w grupach (w zależności od liczebności klasy i strategii lekcyjnej);

  • praca w parach.

Środki dydaktyczne:

  • komputer/laptop z dostępem do internetu, głośniki;

  • słownik włosko‑polski;

  • materiały piśmienne.

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

  • Nauczyciel wprowadza lekcję, która będzie dotyczyła zajęć pozaszkolnych. Nauczyciel pyta, czy uczniowie uczestniczą w jakiś zajęcia pozalekcyjnych. Następnie nauczyciel pyta, czy uczniowie potrafią nazwać te zajęcia po włosku. Tekst Che cosa fai dopo la scuola? pomoże uczniom nazywać różne aktywności po włosku. Uczniowie słuchają nagrania, śledząc tekst pisany. Dzięki polu przeznaczonemu na notatki mogą zapisywać nowe pojęcia. Polecenie do tekstu źródłowego sprawdza zrozumienie treści tekstu. W tekście źródłowym występują czasowniki nieregularne tenere, porre, condurre i cogliere. Nauczyciel pyta, czy uczniowie domyślają się znaczenia z kontekstu. Zapoznają się z odmianą tych czasowników (indicativo presente i imperativo), a także poznają kilka pokrewnych czasowników, rozszerzonych o prefiksy. Proponuje się, aby uczniowie ułożyli kolejne zdania z tymi czasownikami. Pomocniczo można zadawać uczniom pytania, np. Che cosa proponi di fare questo fine settimana?

Faza realizacyjna:

  • Nauczyciel czyta uczniom polecenie do animacji. Prosi ich, aby podczas oglądania animacji wypisali najważniejsze rady, których pani psycholog udziela dzieciom podczas spotkania na temat wyboru zajęć pozalekcyjnych. Uczniowie zapoznają się z medium, zwracając uwagę na rady pani psycholog. Mogą je wynotować w polu umieszczonym pod medium albo na kartce. Nauczyciel wyjaśnia nieznane słownictwo, może ponownie pokazać uczniom animację, albo wrócić do jej trudniejszych fragmentów. Po obejrzeniu multimedium nauczyciel sprawdza, czy uczniowie wypisali rady pani psycholog. Uczniowie konfrontują swoje notatki. Następne uczniowie pod okiem nauczyciela wykonują pierwsze polecenie do medium, które zawiera test jednokrotnego wyboru, sprawdzający zrozumienie animacji. Drugie polecenie sprawdza znajomość kilku wyrażeń dotyczących zajęć pozaszkolnych. W trzecim poleceniu należy przyporządkować wybrane zajęcia do wskazanych kategorii. Dodatkowo uczniowie mogą wskazać inne zajęcia i zaproponować dla nich odpowiednią kategorię.

Faza podsumowująca:

  1. Pod koniec lekcji uczniowie mają szansę sprawdzić nabytą wiedzę i umiejętności, wykonując zestaw ośmiu ćwiczeń z sekcji “Sprawdź się”. W ćwiczeniu 1 można dodatkowo poprosić uczniów o ułożenie zdań z uzyskanymi zwrotami. W ćwiczeniu 2 można zaproponować wersję trudniejszą, polegającą na domyśleniu się brakujących wyrazów z kontekstu bez odczytywania podpowiedzi. Niektóre zdania mogą mieć kilka wariantów rozwiązania. W ćwiczeniu 5 można poprosić uczniów o uzasadnienie, dlaczego wskazany wyraz nie pasuje do pozostałych. W ćwiczeniu 6 można dodatkowo zaproponować ułożenie zdań z czasownikami występującymi w krzyżówce. Ćwiczenie 7 można wykonać w parach, proponując uczniom napisanie również pierwszego maila. W zależności od potencjału grupy można zaproponować trudniejszą wersję ćwiczenia 8, w której uczniowie podjęliby dyskusję bezpośrednio po wysłuchaniu nagrań, bez przygotowania pisemnego. Dodatkowo uczniowie mogą przedstawić na forum klasy własny tygodniowy harmonogram zajęć.

  2. Jeśli pojawiają się trudności z wykonaniem ćwiczeń, należy powtórzyć z uczniami materiał. Uczniowie mogą to też zrobić samodzielnie w domu.

  3. Jeżeli wszystkie ćwiczenia zostaną wykonane poprawnie, będzie to oznaczało, że cele zaproponowane w e‑materiale zostały osiągnięte.

Praca domowa:

  • Proponuje się wykonanie w domu ćwiczeń nr 3 i 4.

Materiały pomocnicze:

Pomocniczo można wykorzystać fragmenty innych materiałów znajdujących się na platformie:

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:

  • Dobrze jest zastosować multimedium bazowe w trakcie lekcji.

  • Dodatkowo multimedium może być wykorzystane przez uczniów w domu w celu utrwalenia poznanych zwrotów i leksyki.

  • Multimedium może być punktem do dyskusji na temat zajęć pozaszkolnych uczniów danej klasy.

  • Uczniowie mogą dodać do wymienionych w medium inne zajęcia pozaszkolne, na które uczęszczają.

Słownik i bibliografia