R19LGTE4MMUF5
Aleksandra Sojak‑Borodo „Blok dzienny II”, 2014 r.
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
Polecenie 1
RR2Q2A17OKREN
Sprawdź swoją wiedzę. Zastanów się, które pojęcia, spośród podanych poniżej, znasz, a które są Ci nieznane. Dopasuj je do odpowiednich miejsc.
Uwaga! Podczas pracy z materiałem zwróć szczególną uwagę na te pojęcia/terminy, które znalazły się w rubryce NIE WIEM.
Źródło: ORE, licencja: CC BY 3.0.
spis

Spis treści:

  1. Kilka informacji o rysowaniu i proporcjach

  2. Jak można samodzielnie narysować portret

  3. Kilka wskazówek dla rysowników - film

  4. Już wiesz

  5. Potrafisz

  6. Słownik

link1

Kilka informacji o rysowaniu i proporcjach

Szczególną rolę w rysunku pełni postać, której proporcje skłaniały wielu artystów do nowych badań i sposobów jej przedstawienia.

Na ilustracji poniżej znajdują się rysunki, które artysta wykonał przed namalowaniem dzieła. Michał Anioł wykonywał dziesiątki szkicówszkic szkiców, zanim przystępował do malowania. Rysunki stały się etapem wstępnym przed wykonaniem ostatecznego dzieła, umożliwiającym zaplanowanie i poszukiwanie rozwiązań realizacji wizji artysty.

R1TTSHSBVN9UK
Michał Anioł Buonarroti, „Studium Libijskiej Sybylli” do fresku w Kaplicy Sykstyńskiej, ok. 1510 - 1511 r., Muzeum Sztuki Metropolitan, Nowy Jork, Stany Zjednoczone
Źródło: metmuseum[czytaj: metmiuzijem].org, domena publiczna.

Rysowanie zgodnie z proporcjami polega na studiowaniustudiowaćstudiowaniu, czyli długotrwałej i uważnej obserwacji rysowanego obiektu pod względem wielkości, głównych kierunków (poziome, pionowe, ukośne) postaci i ich wzajemnych relacji.
Może to być dom lub małe elementy, człowiek (wtedy mówimy o studium postaci), przedmioty (czyli studium martwej natury).

Rysować może być wielką przyjemnością. Każdy może rysować, ale osiągnięcie efektów, jak np.: na ilustracji powyżej lub poniżej - wymaga wielu ćwiczeń i wytrwałości.

Co warto wiedzieć przed rozpoczęciem rysowania
- czyli kilka wskazówek dla rysownika:

R1LPQVcJTo3je1
Studium postaci siedzącej, ołówek
Źródło: printerest.com, licencja: CC BY 3.0.
  • dokładnie obserwować otoczenie;

  • porównywać względem siebie poszczególne wymiary obserwowanych obiektów;

  • określać rozmiary czyli główne proporcje: długości do wysokości;

  • wykonać szkic zarysu kształtu i sprawdzić proporcje: porównać z oryginałem;

  • rysować wiele linii i kresek pomocniczych - dzięki nim będzie Ci łatwiej odnaleźć właściwy kształt;

  • podczas szkicowania cały czas porównywać obiekt ze swoim rysunkiem;

  • pamiętać, że rysujemy to, co widzimy - dlatego tak ważne jest, aby dokładnie poznać obiekt: przyglądać mu się cały czas bardzo wnikliwie;

  • i pamiętać, że uchwycenie właściwych proporcji to pierwsza, bardzo ważna umiejętność podczas nauki rysowania.

wróć do spisu treści

link2

Jak można samodzielnie narysować portret

Każdego człowieka wyróżniamy dzięki temu, że jego twarz nieco różni się od innych, ma rysy charakterystyczne tylko dla niego.
Jednak pewne proporcjeproporcjeproporcje szerokości do wysokości oraz położenia oczu, nosa i ust, są podobne.

Etapy rysowania twarzy:

  • Narysuj koło o szerokości twarzy.

  • Wyznacz jego środek, rysując linie z góry na dół i od lewej do prawej.
    Kreska w połowie koła wyznacza linię brwi.

  • Dodając od dołu połowę wysokości koła (możesz odmierzyć ołówkiem),
    otrzymasz linię brody.

  • Połącz górny brzeg koła z linią brody. Podziel tę odległość na dwie równe części. W połowie wysokości twarzy znajdują się oczy.

  • Koniec nosa znajduje się w połowie dolnej części twarzy.

  • W połowie odległości od końca nosa do linii brody, umiejscowione są usta.

  • W połowie górnej połowy twarzy jest linia włosów.

R1PTSHUDM6PBV
Etapy rysowania twarzy
Źródło: online-skills, licencja: CC0.
Wskazówka
  • postaraj się używać tylko ołówka, linijka nie będzie potrzebna - w ten sposób ćwiczysz rękę rysownika;

  • szkicuj, poprawiaj linie i szukaj tej najbardziej oddającej  właściwe proporcje - rysując w ten sposób uczysz się obserwować i dostrzegać relacje między tym, co jest w naturze a tym, co jest na kartce;

  • korzystaj z własnych obserwacji; możesz poprosić kogoś, aby ci pozował - unikaj rysowania ze zdjęcia (na początku będzie Ci się wydawało, że tak jest łatwiej, ale więcej nabędziesz trwałych umiejętności ucząc się rysowania z natury);

  • kieruj się zasadą „od ogółu do szczegółu”;

  • najpierw naszkicuj kształt twarzy, a następnie zwróć uwagę na położenie oczu, nosa, ust.

skrót perspektywiczny
RWM0TeKnAKEco1
Albrecht Dürer [czytaj: Albrecht diura], Autoportret w wieku 13 lat, rysunek srebrnym sztyftem na zagruntowanym papierze, 1484 r., Galeria Albertina w Wiedniu, Austria
Źródło: commons.wikimedia.org, licencja: CC BY 3.0.

Podpowiedzi, które znajdują się powyżej odnoszą się do widoku en face [czytaj: ą fas], czyli z przodu.
Jeśli rysujemy modela z innej perspektywy, np. z boku - wówczas zmieniają się wielkości, kierunki, a zatem i proporcjeproporcjeproporcje rysowanej osoby.
Wnikliwy obserwator dostrzeże zmniejszone lub skrócone części ciała - to wynik skrótów perspektywicznychskrót perspektywicznyskrótów perspektywicznych - tak widzimy i tak powinniśmy rysować.

Popatrz na autoportret młodego artysty (ilustracja obok) - oczy i usta oraz owal twarzy na rysunkach mają inny kształt, niż miałyby w ustawieniu z przodu.

wróć do spisu treści

link3

Kilka wskazówek dla rysowników - film

Z filmu dowiesz się, jak można narysować postać i jej detale, głowę i dłoń.
Ponadto zobaczysz, jak nie powinno się rysować, czyli jakich błędów unikać podczas rysowania.

RJOBEPLNGB5DB
Materiał filmowy do lekcji zatytuowany „Jak rysować?”
Ważne!

Rysunek jest jedną z technik plastycznych i zarazem środkiem do wyrażania artystycznych pomysłów.

wróć do spisu treści

link4

Już wiesz

  • że każdy może nauczyć się rysować, jeśli będzie wytrwale ćwiczyć stosując pewne zasady;

  • jak rysować zgodnie z proporcjami;

  • że rysunek może być etapem wstępnym przed realizacją wizji artysty;

  • że rysunek może pełnić różne funkcje;

  • że rysować można się nauczyć przestrzegając pewnych zasad;

  • jak wyjaśniać pojęcia: szkic, studium rysunkowe, studium postaci, studium martwej natury;

  • że rysunek jest również sposobem na wyrażenie myśli, uczuć i emocji.

wróć do spisu treści

link5

Potrafisz

  • odróżniać studium rysunkowe od szkicu;

  • zastosować sposoby rysowania zgodnie z proporcjami w oparciu o wskazówki zawarte w filmie;

  • wykonać szkic postaci w oparciu o zasady proporcji;

  • wykonać szkic twarzy w oparciu o wskazówki dotyczące etapów rysowania twarzy;

  • wykonywać pracę plastyczną przy użyciu różnych narzędzi rysunkowych;

Słownik

kompozycja
kompozycja

utwór lub jakakolwiek całość, w których poszczególne elementy są rozmieszczone i uporządkowane w określony sposób

kontur
kontur

najczęściej jest to linia ukazująca kształt, zarys postaci lub przedmiotów; kontur nie występuje w przyrodzie; w pracach plastycznych jest wprowadzany do wyznaczenia kształtu na płaszczyźnie

model
model

w sztuce: osoba pozująca artyście do obrazu, rzeźby, zdjęcia

moduł
moduł

jednostka miary odpowiadająca wielkości określonego elementu, która służy do wyznaczania proporcji i wzajemnych zależności wszystkich elementów całości.  Moduł ma zastosowanie w wyznaczaniu np. proporcji człowieka

proporcje
proporcje

w sztuce: zależność między elementami a całością dzieła określana liczbowo, współgranie poszczególnych części w całości

perspektywa
perspektywa

przedstawienie trójwymiarowych przedmiotów na płaszczyźnie, tak aby patrzący na rysunek miał wrażenie głębi; także punkt widzenia, z jakiego coś jest przedstawiane lub oceniane

perspektywiczny
perspektywiczny

przedstawiający przedmioty w perspektywie

portret
portret

dzieło sztuki plastycznej, przedstawiające określoną osobę albo grupę osób z zachowaniem podobieństwa

proporcje
proporcje

w sztuce: zależność między elementami a całością dzieła określana liczbowo, współgranie poszczególnych części w całości

skala
skala

ustalony stosunek zmniejszania się lub zwiększania rysunku, mapy, modelu w porównaniu z rozmiarami przedmiotu rzeczywistego

skrót perspektywiczny
skrót perspektywiczny

pozorne skrócenie przedmiotu wzrastające wraz z oddaleniem, stosowany m.in.: w rysunku w celu osiągnięcia efektu dużej przestrzeni poprzez wrażenie wyraźnego zmniejszania się elementów obiektu w miarę oddalenia

studiować
studiować

gruntowanie poznawać, badać coś

studium rysunkowe
studium rysunkowe

wnikliwe przedstawienie studiowanego obiektu zjawiska w oparciu o pogłębioną obserwację, często poprzedzone szkicami

szkic 
szkic 

wstępna realizacja koncepcji artystycznej; rysunkowej, malarskiej, rzeźbiarskiej, literackiej, itp.; szkicem można również nazwać swobodnie wykonany rysunek, często o charakterze notatki, służącej późniejszemu opracowaniu dzieła;  służy także doskonaleniu techniki i umiejętności obserwacji artysty

wróć do spisu treści

Źródła

  • sjp.pwn.pl

  • encyklopedia.pwn.pl

Link do e‑materiału