R10Dx4uHy0uql

Ilustracja przedstawia fotokolaż składający się z sześciu fotografii przedstawiających różne ujęcia przyrody. Zdjęcia są ułożone obok siebie w dwóch rzędach. Od lewej na górze: fragment pnia drzewa z dużą ilością rosnących na nim grzybów w kontrastowym kolorze; na zdjęciu następnym: wykonane nieco z góry zdjęcie karczu po drzewie w kształcie podkowy, porośnięty mchem; ostatnie w rzędzie: fragment wybrzeża morskiego ze skałami o różnych formach. W rzędzie niższym, od lewej: na pierwszym planie leżący suchy pień o zróżnicowanej fakturze, w tle znajdują się góry. Na następnym zdjęciu w ujęciu z góry jest y grzyb w intensywnym czerwonym kolorze wokół suchych liści; ostatnie z prawej: cały kadr zajmują góry o zróżnicowanych formach.

Spis treści:

1. Różnorodność form w naturze

2. Land art czyli sztuka ziemi

3. Rzeźba organiczna

4. Już wiesz

5. Potrafisz

6. Słownik

Różnorodność form w naturze

Jak tu pięknie! Czy zdarzyło Ci się kiedyś tak pomyśleć?
Może w lesie, nad wodą, w górach?
Natura może nas zachwycić. Może również nas zainspirować.

R1QrL2hvqO8j9

Na fotografii widoczne są białe, szpiczaste nacieki powstałe w brązowej jaskini.

Kompozycje natury

RmutoY7ycJCcL1

Fotografia prezentuje dwie stojące obok siebie skały kształtem przypominające grzyby, będące skutkiem erozji eolicznej.

NaturaNaturaNatura tworzy różnego rodzaju kompozycje z materiałów, które posiada: gałęzi drzew, ziemi, kamieni, wielobarwnych liści.

Jeśli zatrzymasz się i zauważysz wyjątkowe zestawienia linii, płaszczyzn i barw o różnorodnych kształtach, wielkościach i fakturach - być może niektóre z nich zechcesz dotknąć, a niektórym może zrobisz zdjęcie.

Czy pamiętasz, jakie wzbudzają w Tobie emocje?
Czy możesz je nazwać i spróbować opowiedzieć o swoich wrażeniach?

RefgGoJuYnSQd1

Ilustracja przedstawia fotografię skały oraz wodospad. Spływająca z niego woda jest zamarznięta, powstały długie, ostre sople o różnej grubości. Zdjęcie zostało zrobione w ciągu dnia, podczas zimy.

Zima, to pora roku, która również przyczynia się do tworzenia różnorodnych kompozycji.
Podczas gdy zamarza woda tworzą się sople lodu o różnych kształtach i układają w niepowtarzalne formy przestrzenne, jak na przykład na ilustracji obok

Naturalne formy często wyglądają jak rzeźby, ale nimi nie są. Wiatr i woda mogą tak ukształtować skałę, że do złudzenia będzie przypominać człowieka lub ciekawą abstrakcyjną formę. Nie są to jednak dzieła sztuki rzeźbiarskiej, bo nie możemy przypisać naturze zamiaru wykreowania takiego wizerunku.

wróć do spisu treści

Land art czyli sztuka ziemi

ArtyściartystaArtyści niejednokrotnie inspirują się otaczającym nas światem, zwłaszcza tworami natury.

Niektórzy artyści porzucają ściany galerii i realizują swoją twórczość w środowisku naturalnym, tworząc różnorodne kompozycje abstrakcyjnekompozycja abstrakcyjnakompozycje abstrakcyjne z materiałów należących do świata przyrody. 
Jednym z takich twórców jest Andy Goldsworthy [czytaj: endi golsłerdiy] – brytyjski artysta, tworzący rzeźby i instalacjeInstalacja artystycznainstalacje. Nietrwałość użytych materiałów powoduje, że jego prace niszczy lub zmienia pogoda oraz upływ czasu. Przemijanie zajmuje ważne miejsce w jego twórczości.
Rodzaj działań artystycznych, w jakim tworzy, nosi nazwę: sztuka ziemi czyli land art sztuka ziemi, czyli Land Art.sztuka ziemi (Land Art)sztuka ziemi, czyli Land Art.

R18hLB0lwcSC8

Ilustracja przedstawia przykład dzieła Andy'ego Goldworthy'ego. Na zdjęciu widzimy fragment parku, główną uwagę skupia pień starego, dojrzałego drzewa. Jego korzenie dookoła są rozświetlone. Wokół drzewa rozsypane są jesienne liście.

RZQbbNDsaZbm5

Ilustracja przedstawia przykład dzieła Andy'ego Goldworthy'ego. Na fotografii widzimy fragment plaży. Plaża jest podzielona na 3 części: część kamienistej plaży, część piaszczystej plaży oraz woda. Poprzez środek fotografii przebiega linia. Widoczny jest wyraźny odstęp pomiędzy poszczególnymi częściami plaży. Przez całą długość fotografii jest ułożona z kamieni cienka linia przebiegająca od krawędzi zdjęcia na środku, od dołu do początku brzegu morza.

R8Qfg7Nnych4H

Ilustracja przedstawia przykład dzieła Andy'ego Goldworthy'ego. Na fotografii widzimy strumyk, na którym jest wiele dużych kamieni, wokół których jest ułożonych wiele okręgów z patyków. Kamienie znajdują się w naturalnym środowisku, natomiast okrąg z patyków jest ułożony przez człowieka.

Gdy przyjrzymy się bogactwu przyrody, które nas otacza dostrzeżemy, jak różnobarwne i wielokształtne dary ze sobą niesie: kwiaty, trawy, wybarwione jesienią liście, gałązki drzew, nasiona, ziemia o różnych barwach, czy kamienie.
Od naszej wyobraźni zależy, jakie kompozycje z nich ułożymy. Skorzystajmy zatem z darów natury.

R1Nobd60sLtRr

Ilustracja przedstawia fotografię monumentalnej, pomarańczowej kurtyny zawieszonej pomiędzy zboczami gór w dolinie nad jezdnią.

Dzieła Land artu przybierały różną skalę i charakter.

Były wśród nich monumentalne environmenenvironmentenvironment [czytaj: enwajronment] umieszczane w rozległych, otwartych przestrzeniach jak np.: „Kurtyna w dolinie” - na ilustracji powyżej.

Przykładem dzieła powstałego w rozległej, otwartej przestrzeni jest także „Spiralna Grobla” znajdująca się na ilustracji poniżej.

Powstawały również dzieła przybierające postać kompozycji trudnych do odnalezienia w otwartej przestrzeni. Niejednokrotnie były tymczasowe i ulotne, istniejące zaledwie kilka chwil, zanim je zmienił czy zniszczył wiatr, deszcz, albo przypływ - jak na przykład „Spiralna grobla”.

Po tego rodzaju twórczości pozostawała najczęściej jedynie dokumentacja w postaci zdjęć, filmów, map i szkiców realizacyjnych, którą prezentuje się później w galeriach i muzeach.

R1BJSTZJHSPCP

Ilustracja przedstawia materiały malarskie i rysunkowe. Są to farby akwarelowe i kredki ołówkowe.

Polecenie 2

R1UOO3ENVKO5G

Stwórz formę przestrzenną inspirowaną naturą.
W tym celu:
1. Dobierz się w 2‑3 osobową grupę.
2. Zgromadźcie różne materiały naturalne (np.: kamienie, gałęzie, patyki, liście, kwiaty, trawę, ziemię lub inne).
3. Do stworzenia formy przestrzennej możecie również wykorzystać jeden lub dwa elementy pomagające w konstrukcji, nie będące materiałem naturalnym.
4. Waszym zadaniem jest zestawienie wybranych elementów w taki sposób, aby zastosować przynajmniej jeden rodzaj kompozycji, np.: rytmiczną, statyczną, dynamiczną, z akcentem.
5. Po wykonaniu formy przestrzennej nadajcie jej tytuł i wpiszcie w polu poniżej.
6. Teraz zróbcie zdjęcie swojej pracy, wydrukujcie i zróbcie wystawę fotografii w szkolnej galerii lub w sali lekcyjnej.

Poniżej znajdują się przykłady materiałów naturalnych.
W swoim otoczeniu możecie znaleźć ich o wiele więcej - wykorzystajcie te, które Was najbardziej zainspirują swoją formą.

R1Sf5ur9IQ2sJ

Ilustracja przedstawia różne trawy na białym tle. Rośliny ułożone są w rzędzie pojedynczo, obok siebie, w jednakowych odstępach. Na ilustracji dominuje układ wertykalny.

R1HMdhSE24fiV

Ilustracja przedstawia zdjęcie piasku i ziemi. Różnią się one kolorem - ziemia jest ciemnoszara, a piasek beżowy. Ziemia usypana w kopiec zajmuje większą część i znajduje się na dolnej części fotografii.

RePaYEgYEOrIf

Ilustracja przedstawia zdjęcie liści bukowych na gałęzi. Gałąź wraz z liśćmi znajduje się na białym tle. Część liści jest zielona, a część żółto‑brązowa. Po najechaniu kursorem na ilustrację pojawi się okrąg, który przybliża fragment zdjęcia na zasadzie lupki.

R13m0Agtgrw1S

Ilustracja przedstawia fotografie gałązek drzew iglastych. Na zdjęciu znajdują się cztery gałązki, każda pochodzi z innego drzewa. Na trzeciej gałązce widoczne są małe szyszki. Wszystkie rośliny ułożone są jedna obok drugiej, w jednakowych odstępach, na białym tle.

Rhn2hcIpI50KH

Ilustracja przedstawia zdjęcie piętnastu zbóż. Ziarna zbóż są wyłożone na brązowym materiale. Każde pole to inny rodzaj zboża. Są tam między innymi: słonecznik, kukurydza, groch, fasola, zboże, pszenica, ryż, kasza.

RpH0cTwOcLJ87

Ilustracja przedstawia fotografię kamieni. Cały kadr wypełniają jasne, podobnej wielkości rozrzucone swobodnie jeden na drugim kamienie.

Polecenie 2

R1ECyaOPu7lj7

Dokończ zdanie: Projektowanie i wykonywanie kompozycji w otwartej przestrzeni to:

wróć do spisu treści

Rzeźba organiczna

R1eW5EGkwaM5b1

Ilustracja przedstawia przykład rzeźby wykonanej w nurcie abstrakcji organicznej, umieszczonej na trawie, w oddali są drzewa. Dzieło ma kształt formy wydłużonego owalu ustawionego pionowo. Otwór we wnętrzu owalu, w około połowie wysokości, ma dwie zwężające się formy do ostrych punktów, które prawie spotykają się w środku otworu. W ten sposób te punkty dzielą wewnętrzną dziurę owalu na dwa obszary: nieco mniejszy powyżej i większy poniżej. Ten kształt pustki jest interpretowany jako przypominający postać ludzką z głową i tułowiem.

Z inspiracji przyrodą zrodził się również nurt w sztuce: abstrakcja organicznaabstrakcja organicznaabstrakcja organiczna.

Artyści tworzyli miękkie, nieregularne formy, zaczerpnięte ze świata roślin, zwierząt i ludzi.

Henry Moore [czytaj: hełnri mooł] był m.in. twórcą serii rzeźb „Owal z punktami”.
Na fotokolażu poniżej jest kilka wersji dzieła artysty, znajdujących się w różnych miejscach na świecie. 
Zwróć uwagę na skalę rzeźb: te największe realizacje osiągają wysokość prawie 3,5 m - na jednej z fotografii jej wielkość możesz porównać z sylwetkami ludzi znajdującymi się na ilustracji.

RU7sxmzkMfWYP

Ilustracja przedstawia fotokolaż z czterema fotografiami rzeźb Henry Moore’a „Owal z punktami”, umieszczonymi w dwóch rzędach. Od lewej na górze: rzeźba jest umieszczona na placu miejskim, na niewielkim podwyższeniu, na środku fontanny, która otacza ją z wszystkich stron; z prawej na górze: rzeźba umieszczona jest w przestrzeni parku miejskiego i jej ekspozycja sugeruje jej funkcję użytkową: jako miejsce do siedzenia – z powodu błyszczących śladów, jaki charakteryzuje wypolerowany metal. Na dole od lewej: cały kadr zajmuje zbliżenie na część środkową rzeźby – zwężenia ostro zakończone, prawie stykające się ze sobą; z prawej: rzeźba na placu miejskim, otoczona bujnymi kwiatami i niskimi zielonymi krzewami.

Rra2LHvcvncqD

Ilustracja przedstawia rzeźbę „Duża leżąca figura” autorstwa Henry'ego Moore'a. Rzeźba to biała postać o zdeformowanych kształtach, leżąca na zielonym podłożu. Tło za rzeźbą jest czarne.

Dla zainteresowanych

Polecenie 3

Rf21fW0RkQ14B1

Zdjęcie przedstawia fotografującego. Kadr obejmuje zbliżenie na aparat fotograficzny, trzymany w dłoniach wraz z obiektywem skierowanym na wprost widza. Za aparatem kryje się twarz fotografującego, o krótkich włosach.

RLMJNTNPJ7GCB

Odszukaj w swoim otoczeniu i sfotografuj trzy różne formy będące tworami natury.
Zwróć szczególną uwagę na ukazanie różnorodności kompozycji kształtów, wielkości, faktur, linii, barw.
Nadaj tytuły swoim fotografiom i wpisz w polu poniżej.

wróć do spisu treści

Już wiesz

• że natura tworzy różnorodne kompozycje przestrzenne;

• jakie mogą być rodzaje kompozycji w naturze;

• jak zdefiniować pojęcia: Land art [czytaj: laand aart]; abstrakcja organiczna;

• jakie dzieła tworzył  Andy Goldsworthy c[zytaj: endi golsłerdiy];

• jakie dzieła tworzył Henry Moore [czytaj: henri moor];

• jakie dzieło jest przykładem sztuki Christo, Jeanne‑Claude [czytaj: christo, żąklod;

• że natura jest inspiracją dla człowieka;

• że dzieła  environmentenvironmentenvironment [czytaj: enwajroment] to rodzaj sztuki ziemi;

• jakie cechy mają dzieła Land artu

wróć do spisu treści

Potrafisz

• opowiadać, w jaki sposób twórcy ingerowali w świat przyrody tworząc sztukę ziemi;

• wskazać artystę tworzącego dzieła Land artu;

• tworzyć kompozycje abstrakcyjne na płaszczyźnie z materiałów naturalnych;

• tworzyć aranżacje przestrzenne w plenerze, wykorzystując elementy środowiska naturalnego;

• zwracać uwagę na formy przestrzenne w naturze;

• zainspirować się naturą;

• wymienić cechy Land artu;

• rozpoznać dzieła Andy Goldsworthy'ego;

• rozpoznać dzieła Henry Moore'a;

• stosować wymiennie nazwy: „sztuka ziemi: i „Land art”

• opisać dzieło Land artu;

wróć do spisu treści

Słownik

wróć do spisu treści

Źródła

• encyklopedia.pwn.pl

• landart.asp.lodz.pl

• sjp.pwn.pl

Linki do e‑materiałów

• https://zpe.gov.pl/a/land-art–sztuka-ziemi-interwencja-w-swiat-przyrody/D3YpTu5cS

• https://zpe.gov.pl/a/dary-natury-tworzymy-dekoracyjne-kompozycje-z-elementow-przyrody/DFNSTRfjr

• https://zpe.gov.pl/a/twory-natury-tworzymy-kompozycje-abstrakcyjne-w-plenerze/DuPYwTEqK

• https://zpe.gov.pl/a/kazda-epoka-ma-swoj-jezyk–czytanie-dziel-rzezbiarskich/DTXnJulwi

wróć do spisu treści