Wspieranie osoby z niepełnosprawnością w uczestniczeniu w życiu społecznym
SPO.01. Udzielanie pomocy i organizacja wsparcia osobie niepełnosprawnej - Asystent osoby niepełnosprawnej 341201
SPO.03. Świadczenie usług opiekuńczo‑wspierających osobie podopiecznej - Opiekun w domu pomocy społecznej 341203
Przewodnik dla nauczyciela
Autor przewodnika: Marta Godzimirska‑Dybek
Konsultant przewodnika: Marta Polanowska
Spis treści
Podstawowe informacje o e‑materialePodstawowe informacje o e‑materiale
Wskazówki do wykorzystania materiałów multimedialnych w procesie dydaktycznymWskazówki do wykorzystania materiałów multimedialnych w procesie dydaktycznym
Opis interaktywnych materiałów sprawdzających dla e‑materiałuOpis interaktywnych materiałów sprawdzających dla e‑materiału
Wykorzystanie e‑materiału do pracy z uczącymi się o specjalnych potrzebach edukacyjnychWykorzystanie e‑materiału do pracy z uczącymi się o specjalnych potrzebach edukacyjnych
Minimalne wymagania techniczne umożliwiające korzystanie z e‑materiałuMinimalne wymagania techniczne umożliwiające korzystanie z e‑materiału
Podstawowe informacje o e‑materiale
Tytuł e‑materiału
Wspieranie osoby z niepełnosprawnością w uczestniczeniu w życiu społecznym
Nazwa i symbol cyfrowy zawodu
Asystent osoby niepełnosprawnej 341201
Opiekun w domu pomocy społecznej 341203
Kod i nazwa kwalifikacji
SPO.01. Udzielanie pomocy i organizacja wsparcia osobie niepełnosprawnej
SPO.03. Świadczenie usług opiekuńczo‑wspierających osobie podopiecznej
Oznaczenie i nazwa jednostki efektów kształcenia
SPO.01.5. Aktywizowanie osoby niepełnosprawnej do samodzielności życiowej
SPO.01.7. Kompetencje personalne i społeczne
SPO.03.5. Aktywizowanie osoby podopiecznej do samodzielności życiowej
SPO.03.7. Kompetencje personalne i społeczne
Efekty kształcenia i odpowiadające im kryteria weryfikacji właściwe dla e‑materiału
Osoba ucząca się:
SPO.01.5.6) wspiera osobę niepełnosprawną w integracji ze społeczeństwem:
SPO.01.5.6)1) określa możliwości i bariery osoby niepełnosprawnej w zakresie integracji ze społeczeństwem;
SPO.01.5.6)2) wspomaga osobę niepełnosprawną w integracji ze społeczeństwem;
SPO.01.5.9) współpracuje z grupami wsparcia, organizacjami pozarządowymi i jednostkami samorządu terytorialnego działającymi na rzecz osoby niepełnosprawnej w środowisku lokalnym:
SPO.01.5.9)1) wymienia organizacje pozarządowe i jednostki samorządu terytorialnego działające na rzecz osób niepełnosprawnych;
SPO.01.5.9)2) wskazuje możliwe formy wsparcia ze strony organizacji pozarządowych i jednostek samorządu terytorialnego;
SPO.01.5.10) pomaga osobie niepełnosprawnej w korzystaniu ze świadczeń pomocy społecznej i innych instytucji:
SPO.01.5.10)2) wskazuje osobie niepełnosprawnej możliwości korzystania ze świadczeń pomocy społecznej i innych instytucji;
SPO.01.5.10)3) udziela wsparcia osobie niepełnosprawnej w korzystaniu ze świadczeń pomocy społecznej i innych instytucji;
SPO.01.5.11) wspiera osobę niepełnosprawną w zakresie korzystania z ofert edukacyjnych, poradnictwa zawodowego i w podejmowaniu zatrudnienia:
SPO.01.5.11)2) pomaga osobie niepełnosprawnej w zakresie korzystania z ofert edukacyjnych, poradnictwa zawodowego i w podejmowaniu zatrudnienia;
SPO.01.5.13) pomaga osobie niepełnosprawnej w załatwianiu spraw:
SPO.01.5.13)1) dobiera formę wsparcia osoby niepełnosprawnej do jej możliwości psychofizycznych;
SPO.01.5.13)2) podaje przykłady wsparcia osoby niepełnosprawnej w załatwieniu spraw urzędowych;
SPO.01.7.1) przestrzega zasad kultury osobistej i etyki zawodowej:
SPO.01.7.1)3) omawia zasady współpracy z osobą niepełnosprawną z zachowaniem kultury i etyki zawodowej;
SPO.01.7.2) stosuje zasady komunikacji interpersonalnej:
SPO.01.7.2)4) wymienia kompetencje asystenta osoby niepełnosprawnej, jakie mają wpływ na jakość świadczonych usług;
SPO.03.5.6) wspiera osobę podopieczną w wyborze aktywnych form spędzania czasu wolnego z uwzględnieniem jej potrzeb i możliwości:
SPO.03.5.6)2) rozpoznaje potrzeby i możliwości osoby podopiecznej w zakresie spędzania czasu wolnego;
SPO.03.5.7) mobilizuje osobę podopieczną do aktywności w zależności od wieku, stanu zdrowia i niepełnosprawności:
SPO.03.5.7)1) rozpoznaje potrzeby i możliwości aktywizowania osoby podopiecznej; SPO.03.7.1) przestrzega zasad kultury i etyki podczas realizowania zadań zawodowych:
SPO.03.7.1)1) przestrzega zasad kultury osobistej i etyki zawodowej w relacjach z osobą podopieczną.
Cele ogólne e‑materiału
Wspiera osiąganie celów kształcenia określonych dla kwalifikacji:
SPO.01. Udzielanie pomocy i organizacja wsparcia osobie niepełnosprawnej:
świadczenia opieki i wsparcia w zakresie samodzielnego funkcjonowania osoby niepełnosprawnej;
wsparcia osoby niepełnosprawnej w utrzymaniu lub podejmowaniu aktywności społecznej i zawodowej;
SPO.03. Świadczenie usług opiekuńczo‑wspierających osobie podopiecznej:
utrzymywania sprawności osoby podopiecznej i aktywizowania jej do samodzielności życiowej.
Struktura e‑materiału, tytuły materiałów multimedialnych wraz z ich typem
„Jak wspierać osoby z niepełnosprawnościami w uczestniczeniu w życiu społecznym” - film edukacyjny„Jak wspierać osoby z niepełnosprawnościami w uczestniczeniu w życiu społecznym” - film edukacyjny
„Potrzeby osób z niepełnosprawnościami w zakresie wsparcia uczestniczenia w życiu społecznym” - gra wcielanie się w rolę„Potrzeby osób z niepełnosprawnościami w zakresie wsparcia uczestniczenia w życiu społecznym” - gra wcielanie się w rolę
„Wybrane organizacje świadczące wsparcie osobom z niepełnosprawnościami w uczestniczeniu w życiu społecznym” - grafika interaktywna„Wybrane organizacje świadczące wsparcie osobom z niepełnosprawnościami w uczestniczeniu w życiu społecznym” - grafika interaktywna
Interaktywne materiały sprawdzająceInteraktywne materiały sprawdzające
Słownik pojęć dla e‑materiałuSłownik pojęć dla e‑materiału
Przewodnik dla nauczycielaPrzewodnik dla nauczyciela
Przewodnik dla uczącego sięPrzewodnik dla uczącego się
Netografia i bibliografiaNetografia i bibliografia
Instrukcja użytkowaniaInstrukcja użytkowania
Film edukacyjny przedstawia praktyczne wskazówki i rozwiązania stosowane podczas wspierania osób z niepełnosprawnościami w różnych sytuacjach społecznych. W filmie pokazana jest wyraźnie rola asystenta, jako osoby wspierającej i pomagającej tylko w sytuacjach tego wymagających. Asystent nie wyręcza osób z niepełnosprawnościami i nie ogranicza ich relacji społecznych, natomiast poprzez udzielaną pomoc pozwala im na pełne uczestniczenie w życiu społecznym.
Drugim niezależnym elementem e‑materiału jest grafika interaktywna, w której zostały przedstawione wybrane organizacje działające na rzecz osób z niepełnosprawnościami, zajmujące się ich aktywizacją, a tym samym przeciwdziałające ich wykluczeniu społecznemu.
Trzecim elementem e‑materiału jest gra wcielanie się w rolę. Można w nią grać w dowolnym momencie, ale sugeruje się, aby to zrobić po zapoznaniu się z treścią filmu i grafiki interaktywnej.
Grający wciela się w postacie osób z niepełnosprawnościami i ma za zadanie określić czy potrzebują one wsparcia asystenta. Odwrócenie ról ma na celu zrozumienie potrzeb osób z niepełnosprawnościami w różnych sytuacjach społecznych.
Materiały sprawdzające są powiązane ze wszystkimi materiałami multimedialnymi.
Słownik zawiera hasła występujące we wszystkich materiałach. Zapoznanie się z nimi jest niezbędne do zrozumienia treści filmu, treści grafiki interaktywnej i fabuły gry.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
Wskazówki do wykorzystania materiałów multimedialnych w procesie dydaktycznym
Tytuł materiału multimedialnego
Jak wspierać osoby z niepełnosprawnościami w uczestniczeniu w życiu społecznym
Typ materiału multimedialnego
Film edukacyjny
Opis zawartości merytorycznej materiału multimedialnego i powiązania pomiędzy elementami materiału multimedialnego
Film składa się z sześciu części i przedstawia asystowanie sześciu osobom z niepełnosprawnościami w różnych sytuacjach społecznych. Każdy fragment filmu dotyczy asystowania osobie z inną niepełnosprawnością, w różnych odmiennych sytuacjach społecznych. Film ma wymiar praktyczny, pokazuje pracę asystenta w sytuacjach zawodowych oraz podkreśla fakt, że asystowanie osobom z niepełnosprawnościami nie polega na ich wyręczaniu, tylko na tworzeniu warunków do ich samodzielności oraz wspieraniu nawiązywania i podtrzymywania przez nich relacji społecznych osób z niepełnosprawnościami.
Proponuje się obejrzenie filmu przed przystąpieniem do gry wcielanie się w rolę.
Materiał może zostać wykorzystany na zajęciach z zakresu planowania i organizowania wsparcia osobie z niepełnosprawnością, wspierania i pielęgnowania osoby z niepełnosprawnością oraz komunikacji społecznej. Treść filmu jest jednym z elementów przygotowujących uczących się do odbycia praktyk zawodowych.
Materiał jest powiązany z interaktywnymi materiałami sprawdzającymi:
zadanie z lukami,
test wielokrotnego wyboru.
Materiał multimedialny powiązany jest z następującymi kryteriami weryfikacji, zgodnie z którymi uczący się:
SPO.01.5.6)1) określa możliwości i bariery osoby niepełnosprawnej w zakresie integracji ze społeczeństwem;
SPO.01.5.6)2) wspomaga osobę niepełnosprawną w integracji ze społeczeństwem;
SPO.01.5.10)3) udziela wsparcia osobie niepełnosprawnej w korzystaniu ze świadczeń pomocy społecznej i innych instytucji;
SPO.01.5.11)2) pomaga osobie niepełnosprawnej w zakresie korzystania z ofert edukacyjnych, poradnictwa zawodowego i w podejmowaniu zatrudnienia;
SPO.01.5.13)1) dobiera formę wsparcia osoby niepełnosprawnej do jej możliwości psychofizycznych;
SPO.01.5.13)2) podaje przykłady wsparcia osoby niepełnosprawnej w załatwieniu spraw urzędowych;
SPO.01.7.1)3) omawia zasady współpracy z osobą niepełnosprawną z zachowaniem kultury i etyki zawodowej;
SPO.01.7.2)2) określa zasady komunikacji interpersonalnej;
SPO.01.7.2)4) wymienia kompetencje asystenta osoby niepełnosprawnej, jakie mają wpływ na jakość świadczonych usług;
SPO.03.5.6)2) rozpoznaje potrzeby i możliwości osoby podopiecznej w zakresie spędzania czasu wolnego;
SPO.03.5.7)1) rozpoznaje potrzeby i możliwości aktywizowania osoby podopiecznej;
SPO.03.7.1)1) przestrzega zasad kultury osobistej i etyki zawodowej w relacjach z osobą podopieczną.
Cele szczegółowe materiału multimedialnego
Materiał wspiera osiągnięcie następujących celów:
rozpoznawanie potrzeb osoby z niepełnosprawnością,
rozróżnianie sytuacji, w których wsparcie i pomoc ograniczałyby relacje społeczne osoby z niepełnosprawnością,
wspieranie osoby z niepełnosprawnością w nawiązywaniu i podtrzymywaniu relacji społecznych,
stosowanie zasad etyki i kultury zawodu.
Wykorzystanie materiału multimedialnego w trakcie zajęć
Praca indywidualna
Uczący się ogląda film, a następnie gra w grę wcielanie się w rolę.
Po obejrzeniu materiału uczący się tworzy katalog zasad wspierania osób z niepełnosprawnościami w różnych sytuacjach społecznych.
Uczący się ogląda film, a następnie wyszukuje w Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych ONZ występujące w filmie pojęcia: uniwersalne projektowanie, racjonalne usprawnienia, pomoc techniczna.
Nauczyciel przygotowuje test lub pytania dotyczące filmu, np.: Co to jest dostęp alternatywny?, Czy osoby słabowidzące i niewidome chodzą do teatru?, Jak mogą komunikować się z otoczeniem osoby głuchoniewidome? Uczący się odpowiadają na pytania przed zapoznaniem się z multimedium, a następnie oglądają film i weryfikują swoje wcześniejsze odpowiedzi.
Praca w grupach
Praca w parach – jedna osoba z pary ogląda sekwencję filmu i opowiada jej treść drugiej osobie, a następnie ta druga osoba ogląda kolejną sekwencję i opowiada jej treść pierwszej osobie. I tak na zmianę, aż obejrzą wszystkie sekwencje. Potem każda z nich indywidualnie gra w grę wcielanie się w rolę.
Praca w parach – po obejrzeniu sekwencji, w których wspierane są osoba niewidoma i słabowidząca, jedna osoba z pary prowadzi, jak asystent‑przewodnik osoby niewidomej/słabowidzącej, drugą osobę, która ma w tym czasie zasłonięte oczy. Następuje zmiana w parach, aby każdy mógł poćwiczyć bycie asystentem‑przewodnikiem.
Praca w grupach 4‑6 osobowych – każda z grup ogląda inny fragment filmu, a następnie na forum klasy przedstawiciele poszczególnych grup krótko opowiadają treść obejrzanej części i odpowiadają na pytanie: Dlaczego forma wsparcia pokazana w tej części filmu pomaga osobie z niepełnosprawnością w uczestniczeniu w życiu społecznym?
Praca w grupach 5‑6 osobowych – każda z grup ogląda inną część filmu, a następnie grupy przygotowują plakat, kolaż lub mapę myśli na następujący temat: Wspieranie to nie wyręczanie.
Praca z całym zespołem
Uczący się wspólnie oglądają film edukacyjny, a następnie omawiają jego kolejne części, odpowiadając na pytania:
Czy coś cię zaskoczyło w filmie?
Co było najważniejsze w tej części filmu?
Jak inaczej można by było zorganizować wsparcie?
Czy wsparcie osoby z daną niepełnosprawnością zawsze będzie wyglądało tak samo?
Co może mieć wpływ na zmianę formy wsparcia przez asystenta?
Uczący się oglądają film. Na tablicy są wypisane wszystkie tytuły plansz z kolejnych części filmu. Po obejrzeniu każdej części uczący się przez 2‑3 minuty zapisują na karteczkach samoprzylepnych, co było najważniejsze w tej części filmu, i przyklejają karteczki pod odpowiednim tytułem na tablicy. Po obejrzeniu całości filmu nauczyciel grupuje zapisane zagadnienia, odczytuje je i zadaje pytanie: Dlaczego właśnie to uważacie za najważniejsze? Dyskusja jest moderowana przez nauczyciela.
Uczący się oglądają poszczególne części filmu bez dźwięku i przygotowują komentarz do danej części. Następnie nauczyciel prezentuje fragment filmu z dźwiękiem, co pozwala na konfrontację komentarzy z filmem.
Wykorzystanie materiału multimedialnego poza zajęciami
Praca indywidualna
Do lekcji odwróconej – na polecenie nauczyciela uczący się oglądają film przed kolejnymi zajęciami.
Uczący się ogląda film, a następnie gra w grę wcielanie się w rolę.
Przygotowanie do egzaminu zawodowego.
Refleksja nad własnymi predyspozycjami do wykonywania zawodu asystenta osoby niepełnosprawnej – udzielenie sobie odpowiedzi na pytanie: Co może być dla mnie trudne podczas wspierania osób z niepełnosprawnościami w uczestniczeniu w życiu społecznym?
Heureza – nauczyciel przygotowuje pytania dla uczących się, np.: Na co należy zwrócić uwagę, organizując wyjście do teatru z osobą słabowidzącą/niewidomą chorą na epilepsję? Na czym polega wspieranie osób głuchoniewidomych w kontaktach społecznych? Uczący się oglądają film samodzielnie i przygotowują odpowiedzi na pytania.
Praca w grupach
Praca nad projektem (grupy 4‑6 osobowe) – przygotowanie poradnika na temat: Jak wspierać osoby z niepełnosprawnościami w uczestniczeniu w życiu społecznym?. Uczący się oglądają film, przeprowadzają wywiady i rozmowy z osobami z niepełnosprawnościami i korzystają z materiałów dostępnych w internecie.
Wykorzystanie materiału multimedialnego do indywidualizacji pracy z uczącymi się
Indywidualizacja pracy powinna polegać na motywowaniu uczących się do pracy oraz dostosowywaniu stopnia trudności zadań i ćwiczeń do możliwości uczących się, z uwzględnieniem ich zainteresowań oraz stylu uczenia się. Każdy uczący się może pracować w swoim tempie i odtwarzać film wielokrotnie. Nauczyciel może podzielić uczących się na zespoły, uwzględniając ich style uczenia się, i wykorzystać metody polisensoryczne. Zespół wzrokowców po obejrzeniu całego filmu edukacyjnego przygotowuje plakat „Jak wspierać osoby z niepełnosprawnościami w uczestniczeniu w życiu społecznym” i prezentuje go na forum klasy. Zespół kinestetyków i czuciowców po każdym fragmencie filmu odgrywa zapamiętane scenki przed innymi zespołami. W zespole słuchowców po obejrzeniu każdego fragmentu filmu jedna z osób referuje pozostałym, co było najważniejsze w tej części oraz na co należy zwrócić uwagę podczas asystowania osobie z niepełnosprawnością w uczestniczeniu w życiu społecznym. Osoby, które nie zrozumiały jakiegoś pojęcia lub treści, zwracają się do innych uczących się o wytłumaczenie – pomoc rówieśnicza.
Tytuł materiału multimedialnego
Potrzeby osób z niepełnosprawnościami w zakresie wsparcia uczestniczenia w życiu społecznym
Typ materiału multimedialnego
Gra wcielanie się w rolę
Opis zawartości merytorycznej materiału multimedialnego i powiązania pomiędzy elementami materiału multimedialnego
Gra wcielanie się w rolę polega na wcielaniu się w postacie osób osoby z niepełnosprawnościami. W grze jest 10 różnych postaci, które mają konkretne zadanie do wykonania w przestrzeni publicznej. Niektóre z nich muszą dobrać sobie niezbędne akcesoria. Gracz wcielający się w rolę osoby z niepełnosprawnością podejmuje decyzję, czy potrzebuje ona wsparcia asystenta, czy nie. Za każdą decyzję są przyznawane punkty. Liczbę możliwych do otrzymania punktów gracz zna przed przystąpieniem do danego etapu gry. Do gry najlepiej przystąpić po zapoznaniu się z treścią filmu i grafiki interaktywnej.
Materiał może zostać wykorzystany na zajęciach z zakresu planowania i organizowania wsparcia osobie z niepełnosprawnością, wspierania i pielęgnowania osoby z niepełnosprawnością oraz komunikacji społecznej.
Materiał jest powiązany z interaktywnymi materiałami sprawdzającymi:
wskazywanie poprawnych odpowiedzi,
test wielokrotnego wyboru.
Materiał multimedialny powiązany jest z następującymi kryteriami weryfikacji, zgodnie z którymi uczący się:
SPO.01.5.6)1) określa możliwości i bariery osoby niepełnosprawnej w zakresie integracji ze społeczeństwem;
SPO.01.5.6)2) wspomaga osobę niepełnosprawną w integracji ze społeczeństwem;
SPO.01.5.9)1) wymienia organizacje pozarządowe i jednostki samorządu terytorialnego działające na rzecz osób niepełnosprawnych;
SPO.01.5.9)2) wskazuje możliwe formy wsparcia ze strony organizacji pozarządowych i jednostek samorządu terytorialnego;
SPO.01.5.10)2) wskazuje osobie niepełnosprawnej możliwości korzystania ze świadczeń pomocy społecznej i innych instytucji;
SPO.01.5.10)3) udziela wsparcia osobie niepełnosprawnej w korzystaniu ze świadczeń pomocy społecznej i innych instytucji;
SPO.01.5.11)2) pomaga osobie niepełnosprawnej w zakresie korzystania z ofert edukacyjnych, poradnictwa zawodowego i w podejmowaniu zatrudnienia;
SPO.01.5.13)1) dobiera formę wsparcia osoby niepełnosprawnej do jej możliwości psychofizycznych;
SPO.01.5.13)2) podaje przykłady wsparcia osoby niepełnosprawnej w załatwieniu spraw urzędowych;
SPO.01.7.1)3) omawia zasady współpracy z osobą niepełnosprawną z zachowaniem kultury i etyki zawodowej;
SPO.01.7.2)2) określa zasady komunikacji interpersonalnej;
SPO.01.7.2)4) wymienia kompetencje asystenta osoby niepełnosprawnej, jakie mają wpływ na jakość świadczonych usług;
SPO.03.5.6)2) rozpoznaje potrzeby i możliwości osoby podopiecznej w zakresie spędzania czasu wolnego;
SPO.03.5.7)1) rozpoznaje potrzeby i możliwości aktywizowania osoby podopiecznej;
SPO.03.7.1)1) przestrzega zasad kultury osobistej i etyki zawodowej w relacjach z osobą podopieczną.
Cele szczegółowe materiału multimedialnego
Materiał wspiera osiągnięcie następujących celów:
rozpoznawanie potrzeb osoby z niepełnosprawnością,
udzielanie wsparcia osobom z niepełnosprawnościami w różnych sytuacjach społecznych,
rozróżnianie sytuacji, kiedy wsparcie osoby z niepełnosprawnością jest niezbędne, a kiedy zbyteczne,
elastyczne reagowanie na potrzeby osoby z niepełnosprawnością,
umiejętność komunikowania się z osobami z niepełnosprawnościami,
świadczenie wsparcia osobom z niepełnosprawnościami w sposób nie ograniczający ich relacji społecznych.
Wykorzystanie materiału multimedialnego w trakcie zajęć
Praca indywidualna
Uczący się samodzielnie przechodzi kolejne etapy gry wcielanie się w rolę.
Uczący się przechodzi wskazany scenariusz gry, a następnie wyszukuje w Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych ONZ zapisy powiązane z treścią gry.
Uczący się przechodzi wszystkie etapy gry i przygotowuje notatkę lub mapę myśli na temat: „Cechy profesjonalnego asystenta osoby niepełnosprawnej”.
Praca w grupach
Uczący się w grupach 2‑3 osobowych przechodzą kolejne etapy gry.
Uczący się tworzą grupy 2‑4 osobowe. Każda z grup przechodzi inny scenariusz gry, a następnie przedstawiciel grupy na forum klasy streszcza sytuacje występujące w jego części i w podsumowaniu kończy zdanie: „Z gry dowiedziałem się, że…”,
Uczący się przechodzą wskazane przez nauczyciela scenariusze gry, a następnie w parach przygotowują mapę myśli „Wsparcie osoby z niepełnosprawnością w życiu społecznym”.
„Wirujące plakaty” – uczący się przechodzą wszystkie etapy gry, a następnie tworzą grupy 3‑4 osobowe i w grupach zapisują na kartkach (plakatach) odpowiedzi na pytania:
Na co należy zwrócić uwagę, wspierając osoby z niepełnosprawnością w uczestniczeniu w życiu społecznym?
Czego nie należy robić podczas wspierania osoby z niepełnosprawnością w uczestniczeniu w życiu społecznym?
Jakie znaczenie dla osoby z niepełnosprawnością ma aktywne uczestniczenie w życiu społecznym?
Po 2‑3 minutach grupy wymienią się kartkami (plakatami) zgodnie z ruchem wskazówek zegara i uzupełniają zapisy poprzedniej grupy o swoje pomysły. Czynność tę powtarzają do momentu, aż otrzymają plakat, z którym rozpoczęły pracę, a następnie przedstawiają wyniki pracy na forum klasy.
Praca z całym zespołem
Jedna osoba gra w grę na forum klasy. Za każdym razem po dokonaniu poprawnego lub niepoprawnego wyboru wyznaczona osoba z zespołu (np. poprzez losowanie) wyjaśnia, dlaczego taki wybór jest poprawny albo błędny.
Uczący się przechodzą kolejne etapy gry. Na tablicy są wypisane wszystkie wspierane osoby z niepełnosprawnościami z gry. Po przejściu każdej części uczący się przez 2‑3 minuty zapisują na karteczkach samoprzylepnych, co było najważniejsze w tej części gry, i przyklejają karteczki pod odpowiednim hasłem na tablicy. Na zakończenie nauczyciel grupuje zapisane zagadnienia, odczytuje je i zadaje pytanie: Dlaczego właśnie to uważacie za najważniejsze? Dyskusja jest moderowana przez nauczyciela.
Uczący się przechodzą wskazane etapy gry, a następnie wybrane osoby odgrywają scenki, wykorzystując techniki wspierania osób niewidomych, słabowidzących, niesłyszących, słabosłyszących, głuchoniewidomych itd.
Wykorzystanie materiału multimedialnego poza zajęciami
Praca indywidualna
Do lekcji odwróconej – na polecenie nauczyciela uczący się przechodzą kolejne etapy gry.
Przygotowanie do egzaminu zawodowego.
Refleksja nad własnymi predyspozycjami do wykonywania zawodu asystenta osoby niepełnosprawnej – udzielenie sobie odpowiedzi na pytanie: Co może być dla mnie trudne podczas wspierania osób z niepełnosprawnościami w uczestniczeniu w życiu społecznym?
Heureza – nauczyciel przygotowuje pytania dla uczących się, np.: Na co należy zwrócić uwagę, organizując wsparcie dla osoby niewidomej? Na czym polega wspieranie osób głucho niewidomych w kontaktach społecznych? Uczący się przechodzą grę i przygotowują odpowiedzi na pytania.
Praca w grupach
Uczący się przechodzą kolejne etapy gry. Po każdym etapie w grupach 3‑4 osobowych, korzystając z dowolnego generatora map myśli lub interaktywnej białej tablicy, robią wspólnie notatki, zapisując najważniejsze informacje z fabuły gier.
Praca nad projektem (grupy 4‑6 osobowe) – przygotowanie poradnika na temat: „Podstawowe zasady wspierania osób z niepełnosprawnościami w uczestniczeniu w życiu społecznym”. Uczący się przechodzą grę, przeprowadzają wywiady i rozmowy z osobami z niepełnosprawnościami oraz korzystają z materiałów dostępnych w internecie i innych publikacji.
Wykorzystanie materiału multimedialnego do indywidualizacji pracy z uczącymi się
Indywidualizacja pracy powinna polegać na motywowaniu uczących się do pracy oraz dostosowywaniu stopnia trudności zadań i ćwiczeń do możliwości uczących się, z uwzględnieniem ich zainteresowań i stylu uczenia się.
Każdy uczący się może pracować w swoim tempie, powtarzać grę wielokrotnie.
Osoby, które nie zrozumiały jakiegoś pojęcia lub treści zwracają się do innych uczących się z prośbą o wytłumaczenie (pomoc rówieśnicza).
W ramach indywidualizacji pracy nauczyciel może wskazać konkretne scenariusze gry dla wybranych uczących się, a innym zaproponować przejście wszystkich scenariuszy.
Tytuł materiału multimedialnego
Wybrane organizacje świadczące wsparcie osobom z niepełnosprawnościami w uczestniczeniu w życiu społecznym
Typ materiału multimedialnego
Grafika interaktywna
Opis zawartości merytorycznej materiału multimedialnego i powiązania pomiędzy elementami materiału multimedialnego
Grafika interaktywna przedstawia najważniejsze wybrane organizacje działające na rzecz osób z niepełnosprawnościami, zajmujące się wsparciem z zakresu aktywizacji społecznej i przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu. Najlepiej zapoznać się z treścią grafiki interaktywnej przed przystąpieniem do gry wcielanie się w rolę.
Materiał może zostać wykorzystany na zajęciach z zakresu planowania i organizowania wsparcia osobie z niepełnosprawnością.
Materiał jest powiązany z inetraktywnymi materiałami sprawdzającymi:
krzyżówka,
test wielokrotnego wyboru.
Materiał multimedialny powiązany jest z następującymi kryteriami weryfikacji, zgodnie z którymi uczący się:
SPO.01.5.6)2) wspomaga osobę niepełnosprawną w integracji ze społeczeństwem;
SPO.01.5.9)1) wymienia organizacje pozarządowe i jednostki samorządu terytorialnego działające na rzecz osób niepełnosprawnych;
SPO.01.5.9)2) wskazuje możliwe formy wsparcia ze strony organizacji pozarządowych i jednostek samorządu terytorialnego;
SPO.01.5.10)2) wskazuje osobie niepełnosprawnej możliwości korzystania ze świadczeń pomocy społecznej i innych instytucji;
SPO.01.5.11)2) pomaga osobie niepełnosprawnej w zakresie korzystania z ofert edukacyjnych, poradnictwa zawodowego i w podejmowaniu zatrudnienia;
SPO.03.5.6)2) rozpoznaje potrzeby i możliwości osoby podopiecznej w zakresie spędzania czasu wolnego.
Cele szczegółowe materiału multimedialnego
Materiał multimedialny wspiera osiągnięcie następujących celów:
znajomość instytucji działających na rzecz osób z niepełnosprawnościami,
umiejętność wskazania konkretnej instytucji wspierającej osoby z niepełnosprawnościami w zależności od potrzeb osoby wspieranej.
Wykorzystanie materiału multimedialnego w trakcie zajęć
Praca indywidualna
Uczący się zapoznaje się indywidualnie z treścią grafiki interaktywnej.
Uczący się przygotowuje szerszą notatkę na temat działalności jednej lub dwóch wskazanych przez nauczyciela organizacji.
Uczący się przygotowuje reportaż na temat działalności jednej z organizacji.
Uczący się grupują organizacje ze względu na różne kryteria: zasięg działalności, obszar wsparcia, rodzaj niepełnosprawności itp.
Praca w grupach
Uczący się są podzieleni na grupy 2‑3 osobowe. Jedna osoba podaje nazwę organizacji, a pozostałe osoby mówią, czym się ona zajmuje, po czym weryfikują tę informację z grafiką.
Uczący się przygotowują w parach szerszą notatkę na temat wskazanej organizacji. Efekty pracy prezentują na forum klasy.
Uczący się w grupach 5‑6 osobowych prezentują na konturze mapy Polski rozmieszczenie organizacji działających na rzecz osób z niepełnosprawnościami.
Uczący się, pracując w parach, wyszukują w internecie lub poprzez kontakty telefoniczne bieżące inicjatywy wskazanych organizacji w zakresie wsparcia osób z niepełnosprawnościami (projekty, nowe działania, współpraca itp.).
Praca z całym zespołem
Nauczyciel wyświetla grafikę na forum klasy, prezentuje organizacje świadczące wsparcie osobom z niepełnosprawnościami i omawia szerzej wybrane instytucje.
Uczący się zapoznają się z grafiką i na tablicy/białej tablicy grupują organizacje ze względu na obszar ich działalności lub zakres wsparcia udzielanego osobom z niepełnosprawnościami.
Wykorzystanie materiału multimedialnego poza zajęciami
Praca indywidualna
Do lekcji odwróconej – uczący się zapoznają się z treścią grafiki interaktywnej przed zajęciami.
Uczący się zapoznają się z treścią grafiki interaktywnej i przygotowują po 3‑4 pytania dla pozostałych uczących się, dotyczące zakresu działalności poszczególnych organizacji. Na lekcji wymieniają się pytaniami i odpowiadają na nie.
Uczący się wybiera jedną organizację z grafiki i przygotowuje plakat na temat jej działalności.
Praca w grupach
Projekt – uczący się w grupach 4‑5 osobowych przygotowują plakat/kolaż na temat wsparcia osób z niepełnosprawnościami oferowanego przez wybraną organizację (jedną z instytucji z grafiki interaktywnej). Informacje uzyskują poprzez bezpośredni kontakt telefoniczny lub mailowy z daną organizacją i rozmowę z co najmniej jedną osobą z niepełnosprawnością, która korzystała z jej wsparcia lub pomocy. Uczący się prezentują efekty swojej pracy i omawiają je na forum klasy.
Wykorzystanie materiału multimedialnego do indywidualizacji pracy z uczącymi się
Podczas pracy indywidualnej każdy uczący się może pracować w swoim tempie i decydować o kolejności odczytywania haseł. Można czytać treści samodzielnie lub skorzystać z opcji lektora, a także wydrukować materiał i przygotować go w formie papierowej. Indywidualizacja pracy powinna polegać na motywowaniu uczących się do pracy oraz dostosowywaniu stopnia trudności zadań i ćwiczeń do możliwości uczących się, z uwzględnieniem ich zainteresowań i stylu uczenia się.
Uczący się zainteresowani daną organizacją przygotowują obszerną notatkę na temat jej działalności i prowadzonych ostatnio działań lub mogą skontaktować się z osobami, które korzystały z jej wsparcia, i przeprowadzić z nimi wywiad.
Wzrokowcy przygotowują plakat – mapę Polski z zaznaczonymi na niej organizacjami świadczącymi wsparcie osobom z niepełnosprawnościami. Słuchowcy przygotowują wywiad z pracownikiem danej instytucji. Kinestetycy nagrywają krótki film o działalności wskazanej organizacji.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
Opis interaktywnych materiałów sprawdzających dla e‑materiału
Typ i tytuł materiału sprawdzającego
Test wielokrotnego wyboru z jedną prawidłową odpowiedzią „Co powinien wiedzieć asystent osoby niepełnosprawnej”
Opis materiału sprawdzającego
Test wielokrotnego wyboru z jedną poprawną odpowiedzią składa się z dziesięciu pytań. Na odpowiedź uczący się ma 15 minut (1,5 minuty na pytanie). Zadania mają różny stopień trudności.
Sugeruje się wykonanie testu po zapoznaniu się ze wszystkimi materiałami multimedialnymi. Rozwiązanie testu pozwala na sprawdzenie wiedzy i umiejętności uczących się z zakresu wspierania osób z niepełnosprawnościami w sytuacjach społecznych. Informacje zwrotne w przypadku podania nieprawidłowej odpowiedzi umożliwiają weryfikację popełnionych błędów i ich skorygowanie.
Uczący się mogą również przystąpić do rozwiązania testu przed zapoznaniem się z materiałami multimedialnymi, a ewentualne błędy skorygować po obejrzeniu filmu edukacyjnego i grafiki interaktywnej oraz zapoznaniu się z grą wcielanie się w rolę.
Test powiązany jest z filmem edukacyjnym „Jak wspierać osoby z niepełnosprawnościami w uczestniczeniu w życiu społecznym”, grą wcielanie się w rolę „Potrzeby osób z niepełnosprawnościami w zakresie wsparcia uczestniczenia w życiu społecznym” i grafiką interaktywną „Wybrane organizacje świadczące wsparcie osobom z niepełnosprawnościami w uczestniczeniu w życiu społecznym”.
Kryteria weryfikacji, powiązane z materiałem sprawdzającym
Materiał sprawdza spełnienie następujących kryteriów weryfikacji, zgodnie z którymi uczący się:
SPO.01.5.6)1) określa możliwości i bariery osoby niepełnosprawnej w zakresie integracji ze społeczeństwem;
SPO.01.5.6)2) wspomaga osobę niepełnosprawną w integracji ze społeczeństwem;
SPO.01.5.11)2) pomaga osobie niepełnosprawnej w zakresie korzystania z ofert edukacyjnych, poradnictwa zawodowego i w podejmowaniu zatrudnienia;
SPO.01.5.13)1) dobiera formę wsparcia osoby niepełnosprawnej do jej możliwości psychofizycznych;
SPO.01.7.2)2) określa zasady komunikacji interpersonalnej;
SPO.01.7.2)4) wymienia kompetencje asystenta osoby niepełnosprawnej, jakie mają wpływ na jakość świadczonych usług;
SPO.03.5.7)1) rozpoznaje potrzeby i możliwości aktywizowania osoby podopiecznej.
Typ i tytuł materiału sprawdzającego
Zadanie z lukami „Profesjonalny asystent osoby niepełnosprawnej”
Opis materiału sprawdzającego
Zadanie to krótki tekst z lukami. Pod tekstem znajdują się słowa, które należy umieścić w lukach. Jest to zadanie o średnim poziomie trudności.
Sugeruje się wykonanie zadania po obejrzeniu filmu edukacyjnego lub jako ćwiczenie sprawdzające poziom wiedzy uczących się przed zapoznanimem się z mullimedium, a następnie ewentualne skorygowanie odpowiedzi po jego obejrzeniu. Zadanie sprawdza podstawową wiedzę uczących się z zakresu wspierania osób z niepełnosprawnościami przez asystentów w sytuacjach społecznych. Wykonanie ćwiczenia umożliwia sprawdzenie/samosprawdzalnie wiedzy uczących się.
Zadanie powiązane jest z filmem edukacyjnym „Jak wspierać osoby z niepełnosprawnościami w uczestniczeniu w życiu społecznym”.
Kryteria weryfikacji, powiązane z materiałem sprawdzającym
Materiał sprawdza spełnienie następujących kryteriów weryfikacji, zgodnie z którymi uczący się:
SPO.01.5.6)1) określa możliwości i bariery osoby niepełnosprawnej w zakresie integracji ze społeczeństwem;
SPO.01.5.6)2) wspomaga osobę niepełnosprawną w integracji ze społeczeństwem;
SPO.01.5.11)2) pomaga osobie niepełnosprawnej w zakresie korzystania z ofert edukacyjnych, poradnictwa zawodowego i w podejmowaniu zatrudnienia;
SPO.01.7.1)3) omawia zasady współpracy z osobą niepełnosprawną z zachowaniem kultury i etyki zawodowej;
SPO.01.7.2)2) określa zasady komunikacji interpersonalnej;
SPO.01.7.2)4) wymienia kompetencje asystenta osoby niepełnosprawnej, jakie mają wpływ na jakość świadczonych usług;
SPO.03.5.7)1) rozpoznaje potrzeby i możliwości aktywizowania osoby podopiecznej;
SPO.03.7.1)1) przestrzega zasad kultury osobistej i etyki zawodowej w relacjach z osobą podopieczną.
Typ i tytuł materiału sprawdzającego
Krzyżówka „Wspieranie aktywności osób z niepełnosprawnościami”
Opis materiału sprawdzającego
Krzyżówka zawiera jedenaście zdań. Wskazane litery odpowiedzi utworzą hasło główne: aktywizacja. Jest to zadanie trudne. Pod krzyżówką znajduje się pytanie związane z hasłem oraz przykładowa odpowiedź.
Krzyżówkę można rozwiązać po zapoznaniu się z treścią grafiki interaktywnej w celu sprawdzenia/samosprawdzenia zapamiętania stopnia przyswojenia informacji zawartych w treści multimedium. Rozwiązanie krzyżówki przed zapoznaniem się z treścią grafiki interaktywnej sprawdza podstawową wiedzę uczących się o wybranych organizacjach wspierających osoby z niepełnosprawnościami w aktywizacji społecznej. W przypadku trudności z prawidłowym rozwiązaniem krzyżówki, uczący się powinien szczegółowo zapoznać się z treścią grafiki interaktywnej, a następnie ponownie przystąpić do wykonania zadania.
Krzyżówka powiązana jest z grafiką interaktywną „Wybrane organizacje świadczące wsparcie osobom z niepełnosprawnościami w uczestniczeniu w życiu społecznym”.
Kryteria weryfikacji, powiązane z materiałem sprawdzającym
Materiał sprawdza spełnienie następujących kryteriów weryfikacji, zgodnie z którymi uczący się:
SPO.01.5.9)1) wymienia organizacje pozarządowe i jednostki samorządu terytorialnego działające na rzecz osób niepełnosprawnych;
SPO.01.5.9)2) wskazuje możliwe formy wsparcia ze strony organizacji pozarządowych i jednostek samorządu terytorialnego;
SPO.01.5.10)2) wskazuje osobie niepełnosprawnej możliwości korzystania ze świadczeń pomocy społecznej i innych instytucji;
SPO.01.5.10)3) udziela wsparcia osobie niepełnosprawnej w korzystaniu ze świadczeń pomocy społecznej i innych instytucji;
SPO.01.5.11)2) pomaga osobie niepełnosprawnej w zakresie korzystania z ofert edukacyjnych, poradnictwa zawodowego i w podejmowaniu zatrudnienia;
SPO.03.5.6)2) rozpoznaje potrzeby i możliwości osoby podopiecznej w zakresie spędzania czasu wolnego;
SPO.03.5.7)1) rozpoznaje potrzeby i możliwości aktywizowania osoby podopiecznej.
Typ i tytuł materiału sprawdzającego
Wskazywanie poprawnych odpowiedzi „Uczestniczenie osób z niepełnosprawnościami w życiu społecznym”
Opis materiału sprawdzającego
Zadanie zawiera dwanaście zdań dotyczących uczestniczenia osób z niepełnosprawnościami w życiu społecznym. Uczący się powinien wskazać wszystkie zdania prawdziwe. Jest to zadanie łatwe.
Zadanie sprawdza wiedzę uczących się z zakresu umiejętności wspierania osób z niepełnosprawnościami w relacjach ze społeczeństwem. Pozwala na sprawdzenie/samosprawdzalnie wiedzy po przejściu gry wcielanie się w rolę. Może być wykorzystane jako materiał sprawdzający przed przystąpieniem do gry, a ewentualne błędy można skorygować po pozytywnym jej ukończeniu.
Zadanie jest powiązane z grą wcielanie się w rolę „Potrzeby osób z niepełnosprawnościami w zakresie wsparcia uczestniczenia w życiu społecznym”.
Kryteria weryfikacji, powiązane z materiałem sprawdzającym
Materiał sprawdza spełnienie następujących kryteriów weryfikacji, zgodnie z którymi uczący się:
SPO.01.5.6)1) określa możliwości i bariery osoby niepełnosprawnej w zakresie integracji ze społeczeństwem;
SPO.01.5.6)2) wspomaga osobę niepełnosprawną w integracji ze społeczeństwem;
SPO.01.7.1)3) omawia zasady współpracy z osobą niepełnosprawną z zachowaniem kultury i etyki zawodowej;
SPO.01.7.2)2) określa zasady komunikacji interpersonalnej;
SPO.01.7.2)4) wymienia kompetencje asystenta osoby niepełnosprawnej, jakie mają wpływ na jakość świadczonych usług;
SPO.03.5.6)2) rozpoznaje potrzeby i możliwości osoby podopiecznej w zakresie spędzania czasu wolnego;
SPO.03.7.1)1) przestrzega zasad kultury osobistej i etyki zawodowej w relacjach z osobą podopieczną.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
Wykorzystanie e‑materiału do pracy z uczącymi się o specjalnych potrzebach edukacyjnych
E‑materiały ułatwiają zindywidualizowanie procesu dydaktycznego, co jest szczególnie istotne dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Odtwarzanie każdego e‑materiału jest możliwe również w trybie dostępności, który zawiera alternatywne wersje materiałów dostępne dla użytkowników z dysfunkcjami wzroku, słuchu. Ułatwia to dostęp do informacji, likwiduje niektóre bariery społeczne i komunikacyjne oraz zapewnia wyrównywanie szans.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
Minimalne wymagania techniczne umożliwiające korzystanie z e‑materiału
Minimalne wymagania sprzętowe zgodne z wymaganiami zpe.gov.pl
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści