Spis treści

• Cele i efekty kształcenia1Cele i efekty kształcenia

• Struktura e‑materiału2Struktura e‑materiału

• Wskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału dla zawodów Operator obrabiarek skrawających oraz Technik mechanik3Wskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału dla zawodów Operator obrabiarek skrawających oraz Technik mechanik

• Wymagania techniczne4Wymagania techniczne

Cele i efekty kształcenia

E‑materiał jest zgodny z obowiązującą podstawą programową kształcenia w zawodach szkolnictwa branżowego dla zawodów operator obrabiarek skrawających 722307, technik mechanik 311504 branży mechanicznej i wyodrębnionej w zawodach kwalifikacji MEC.05. Użytkowanie obrabiarek skrawających.

E‑materiał przeznaczony dla kwalifikacji MEC.05. Użytkowanie obrabiarek skrawających wyodrębnionej w zawodach operator obrabiarek skrawających 722307 oraz technik mechanik 311504.

Cele kształcenia

Wspiera osiąganie celów kształcenia określonego dla kwalifikacji MEC.05. Użytkowanie obrabiarek skrawających:

• przygotowywania obrabiarek skrawających konwencjonalnych i sterowanych numerycznie do planowanej obróbki;

• wykonywania obróbki na konwencjonalnych obrabiarkach skrawających zgodnie z dokumentacją technologiczną;

Efekty kształcenia

MEC.05.3. Przygotowywanie obrabiarek skrawających do obróbki

Uczeń:

1) rozróżnia rodzaje obróbki skrawaniem,

2) dobiera obrabiarki skrawające do wymagań obróbki, produkcji, postaci i wielkości obrabianych przedmiotów,

3) dobiera narzędzia skrawające do właściwości obrabianego materiału, rodzaju obróbki i obrabiarki,

4) dobiera wartości parametrów skrawania do zabiegów obróbki skrawaniem

5) określa sposób ustalenia i zamocowania obrabianego przedmiotu oraz odczytuje dane z dokumentacji technologicznej,

6) charakteryzuje narzędzia i przyrządy pomiarowe, uwzględniając dokładność obróbki obrabianych przedmiotów,

MEC.05.5. Wykonywanie obróbki na obrabiarkach skrawających sterowanych numerycznie

Uczeń:

1) rozpoznaje punkty charakterystyczne obrabiarek skrawających sterowanych numerycznie CNC (Computerized Numerical Control),

2) odczytuje i interpretuje informacje występujące w programach obróbki i układach sterowania obrabiarek skrawających sterowanych numerycznie,

3) korzysta z kodu języka programowania do edycji programów obróbki,

4) rozpoznaje w dokumentacji technologicznej oznaczenia i dane do nastawienia obrabiarki skrawającej sterowanej numerycznie,

5) uruchamia obrabiarki skrawające sterowane numerycznie,

6) ustala i mocuje przedmioty do obróbki skrawaniem,

7) mocuje oprawki i narzędzia skrawające w gniazdach narzędziowych lub umieszcza w magazynie narzędziowym obrabiarki skrawającej sterowanej numerycznie,

8) ustala i wprowadza do sterownika obrabiarki skrawającej sterowanej numerycznie wartości korekcyjne narzędzi skrawających przed uruchomieniem programu obróbki skrawaniem,

9) wykonuje operacje obróbki skrawaniem na obrabiarkach skrawających sterowanych numerycznie,

10) dokonuje wymiany ostrza w przypadku nadmiernego zużycia lub uszkodzenia,

11) przeprowadza korektę wyników obróbki skrawaniem,

12) wykonuje zabezpieczenie antykorozyjne elementów obrabiarek skrawających sterowanych numerycznie,

13) wykonuje obsługę codzienną oraz konserwację obrabiarek skrawających sterowanych numerycznie.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

Struktura e‑materiału

1. WprowadzenieDcBtPWFKLWprowadzenie

Przedstawia podstawowe informacje o e‑materiale, które ułatwią użytkownikowi wstępne zapoznanie się z zawartością materiału: odniesienie do podstawy programowej, zakres tematyczny oraz opis budowy e‑materiału.

2. Materiały multimedialne

Zawierają różnego rodzaju multimedia, które ułatwiają uczącemu się przyswojenie wiedzy. E‑materiał „Obrabiarki numeryczne” składa się z pięciu materiałów multimedialnych.

• Film edukacyjny Współczesne maszyny CNCDXezQffAzFilm edukacyjny Współczesne maszyny CNC prezentuje obsługę i zastosowanie obrabiarek CNC do wykonywania obróbki skrawaniem.

• Atlas interaktywny Maszyny CNCDSHvSSylDAtlas interaktywny Maszyny CNC zawiera grafiki przedstawiające: obrabiarki CNC - ich charakterystykę, budowę i rodzaje, podstawy programowania obrabiarek i procesy pomiarowe.

• Gra edukacyjna Zaprogramuj obrabiarkę CNCDBCk1pVCYGra edukacyjna Zaprogramuj obrabiarkę CNC wspierajaca ucznia w wykształceniu umiejętności zaprogramowania obrabiarki na postawie przygotowanych zadań.

• Gra edukacyjna Tokarka uniwersalna CNCDxTg89ERqGra edukacyjna Tokarka uniwersalna CNC to interaktywna gra edukacyjna, w której gracze uczą się obsługiwać tokarkę pionową CNC, wybierać odpowiednie narzędzia do prac związanych z tokarką i rozwiązywać różne problemy związane z toczeniem, gwintowaniem i wierceniem.

• Gra edukacyjna Frezarka pionowa CNCD13wxsB3WGra edukacyjna Frezarka pionowa CNC pozwala wcielić się w rolę operatora frezarki i pogłębić znajomość jej użytkowania.

3. Obudowa dydaktyczna

• Interaktywne materiały sprawdzająceDDjxmFRoKInteraktywne materiały sprawdzające pozwalają zweryfikować poziom opanowania wiedzy i umiejętności zawartych w e‑materiale.

• Słownik pojęć dla e‑materiałuDnm3DccBxSłownik pojęć dla e‑materiału zawiera objaśnienia specjalistycznego słownictwa występującego w całym materiale.

• Przewodnik dla nauczycielaDHHahsAJ3Przewodnik dla nauczyciela zawiera sugestie do wykorzystania e‑materiału w ramach pracy dydaktycznej.

• Przewodnik dla uczącego sięDwx3sa6QkPrzewodnik dla uczącego się zawiera wskazówki i instrukcje dotyczące wykorzystania e‑materiału w ramach samodzielnej nauki.

• Netografia i bibliografiaD17VCKg8vNetografia i bibliografia stanowi listę materiałów, na bazie których został opracowany e‑materiał.

• Instrukcja użytkowaniaD2jc8x342Instrukcja użytkowania objaśnia działanie materiału oraz poszczególnych jego elementów.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

Wskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału dla zawodów operator obrabiarek skrawających oraz technik mechanik.

Praca uczniów podczas zajęć

E‑materiał stanowi nowoczesną pomoc dydaktyczną wspomagającą proces kształcenia zawodowego. Ułatwi on uczniom zapoznanie się oraz zapamiętanie pojęć związanych z narzędziami, maszynami i urządzeniami w pracy operatora obrabiarek skrawających oraz technika mechanika.

Praca na lekcji zakłada aktywną postawę zarówno nauczyciela, jak i uczniów. Ważnym założeniem jest praca nad jednym materiałem na różne sposoby i za pomocą różnych technik, mająca na celu jak najlepsze zapamiętanie informacji.

Poniżej znajdują się propozycje wykorzystania poszczególnych elementów materiału w ramach lekcji, w samodzielnej pracy ucznia, pracy w grupach i pracy całego zespołu klasowego.

Praca uczniów w grupach i w zespole klasowym

Film edukacyjny Współczesne maszyny CNC

• Nauczyciel wprowadza zagadnienie produkcji tulei przy wykorzystaniu obrabiarki CNC.

• Prezentuje film, a uczniowie uważnie go oglądają i notują najważniejsze według nich informacje.

• Po obejrzeniu materiału uczniowie sporządzają krótką notatkę na ten temat, która zawiera informacje o kolejnych etapach procesu produkcji tulei zaczynając od projektowania, a kończąc na znakowaniu.

• Nauczyciel dzieli klasę na dwie części i prosi o dobranie się w pary.

• Uczniowie zasiadają w dwóch kręgach twarzą do partnera z pary.

• Na sygnał nauczyciela uczeń w kręgu wewnętrznym referuje swojemu koledze, w ciągu 2‑3 minut, czego się dowiedział przeglądając e‑materiał. Nie może w tym czasie używać własnych notatek.

• Drugi uczeń (krąg zewnętrzny) uzupełnia swoje notatki słuchając wypowiedzi kolegi. W przypadku zauważenia nieścisłości, dopytuje lub wskazuje błąd.

• Po ustalonym czasie nauczyciel prosi uczniów z zewnętrznego kręgu o przesunięcie się o dwa krzesła w prawo.

• Teraz uczniowie z zewnętrznego kręgu referują czego dowiedzieli się oglądając film, a uczniowie z kręgu wewnętrznego uzupełniają własne notatki.

• Nauczyciel przeprowadza kilka rund (3‑5). Jeśli zauważa, że uczniowie już nie notują podczas wypowiedzi kolegów - kończy proces.

• Podsumowując działanie nauczyciel dopytuje o dokładność notatek. Prosi o odczytanie 2‑3 z nich.

• Finalnie nauczyciel prosi o refleksję nad ćwiczeniem, w której uwydatnia proces uczenia się poprzez uzupełnianie wiedzy pozyskanej od innych osób.

Atlas interaktywny Maszyny CNC

• Nauczyciel prezentuje na tablicy interaktywnej elementy składowe atlasu interaktywnego, z którym uczniowie mają się zapoznać. Nauczyciel dzieli klasę na 6 grup. Ich zadaniem jest opracowanie grupowo notatki z e‑materiału.

• Nauczyciel przydziela zadania: zespół pierwszy będzie opracowywał fragment dotyczący budowy i charakterystyki obrabiarek sterowanych numerycznie, zespół drugi zajmie się sposobami sterowania obrabiarkami CNC, zespół trzeci opracuje zagadnienia związane z odmianami konstrukcyjnymi obrabiarek sterowanych numerycznie. Grupa czwarta opracuje temat technologii obróbki, grupa piąta sporządzi notatkę z treści dotyczących podstawowych metod obróbki skrawaniem, a grupa szósta skupi się na podstawach programowania obrabiarek CNC.

• Uczniowie przystępują do działania, które wykonują w pięciu krokach (realizują tylko dane działanie i nic więcej).

• Na znak nauczyciela w pierwszym kroku uczniowie w grupach pracują tylko przeglądając zawartość dedykowanego fragmentu atlasu interaktywnego. Zapisują w  notatniku główne hasła dotyczące przydzielonych zagadnień, np.: grupa druga zapisuje słowa sterowanie, CIM, CNC, numeryczne sterowanie pozycyjne, prędkość przemieszczania się narzędzia tworząc w ten sposób słowniczek pojęć dla danego obszaru. Mają na to około 5 minut. Nieznane pojęcia wyszukują w internecie i objaśniają krótko formułując definicje.

• Nauczyciel prosi o zakończenie tej części i wprowadza kolejny krok.

• W kolejnym , drugim, kroku uczniowie w swoich grupach pobieżne przeglądają tekst wybranych fragmentów e‑materiału (wg przydzielonych zagadnień) i zapisują na kartce wszystkie nagłówki, wyróżnienia w treści i wskazania (podkreślenia). Np.: grupa druga wskazuje na hasła: osie sterowane numerycznie oraz układy sterowania numerycznego CNC (punktowe, odcinkowe, kształtowe). Zapisują to pozostawiając poniżej tych haseł 3‑5 linijek wolnej przestrzeni. Mają na to około 5 minut.

• Nauczyciel prosi o zakończenie tej części i wprowadza kolejny krok.

• W trzecim kroku pracy z atlasem interaktywnym uczniowie w swoich grupach zastanawiają się, czego mogą dowiedzieć się z przydzielonego dla ich grupy przez nauczyciela e‑materiału.

• Uczniowie w swojej grupie dzielą się fragmentem materiału (dzieląc go na mniejsze części) i czytają swoją cześć dokładnie. Ich zdaniem jest zapisanie pytań dotyczących dedykowanego dla nich fragmentu, na które znajdą w nim odpowiedzi. Mają zapisać co najmniej 3 pytania do swojej części.

• W kroku czwartym uczniowie z grupie streszczają swoją część. Tu mogą skorzystać z informacji znalezionych w internecie, które rozszerzają zakres atlasu interaktywnego. Po każdym zapisanym streszczeniu czytają swoje streszczenie jeszcze raz zastanawiając się, czy odpowiada ono na pytanie, które wcześniej sobie zadali.

• Nauczyciel za każdym razem zamyka kolejny krok i wprowadza następny.

• W kroku piątym prezentują swoje części grupie i wspólnie układają wspólną, grupową notatkę (streszczenie) wraz z pytaniami dotyczącymi jej treści.

• Nauczyciel prosi grupy o zaprezentowanie treści pytań i notatki, która na nie odpowiada wskazując na najważniejsze informacje zawarte w tekście.

• Nauczyciel ocenia notatki grup i uzupełnia podczas prezentacji opisy.

Gra edukacyjna Tokarka uniwersalna CNC

• Nauczyciel łączy uczniów w dwa zespoły.

• Każdy zespół ma za zadanie zagrać w grę i zapoznać się z jej elementami związanymi z tokarką uniwersalną CNC.

• Zespoły wykonują notatki związane z poszczególnymi etapami gry.

• Tworzą zestaw zagadek, które opierają się na pytaniu: Co to jest i do czego służy?.

• Teraz na przemian zespoły prezentują swoje notatki z prośbą o odgadnięcie jaki to element?.

• Jeśli zespół przeciwny odgadnie zdobywa punkt (jeśli nie zrobi tego poprawnie nie otrzymuje punktu).

• Nauczyciel kontynuuje grę do momentu kiedy jego daniem wszystkie ważne elementy tokarki CNC i związanych z nią zagadnień zostaną poruszone.

• Zespół z największa liczbą punktów otrzymuje gratyfikację od nauczyciela (ocena lub inną nagrodę za uważnoś i akćtywność)

Gra edukacyjna Frezarka pionowa CNC

• Nauczyciel łączy uczniów w pary w taki sposób, aby w parze była osoba, która szybko się uczy (uczeń drugi) oraz osoba potrzebująca wsparcia (uczeń pierwszy).

• Podczas rozgrywki notują własne odpowiedzi, tworząc wspólną dla pary notatkę.

• Grający uczeń pierwszy wskazuje odpowiedź, konsultuje z uczniem drugim, ale sam decyduje. Finalnie wskazuje uczniowi drugiemu, co ma zapisać w notatce i na odwrót.

• Teraz wspólnie pary opracowują instrukcję Jak poprawnie przejść przez kolejne zadania gry?. W instrukcji krok po kroku wskazują, co należy zrobić, dlaczego tak i jakie to będzie miało skutki. Instrukcje wykonują w postaci kart (strona $\text{A}4$), które podczas prezentacji grupa będzie pokazywała.

• Na kartach może znajdować się nakaz wykonania, skutek i ewentualnie obrazki. Mogą to być karty narysowane lub wykonane ich zdjęcia.

• Grupy prezentują swoje instrukcje poprawnego rozegrania gry.

• Nauczyciel ocenia ich pracę.

Samodzielna praca uczniów podczas zajęć

Film edukacyjny Współczesne maszyny CNC

• Nauczyciel wprowadza zagadnienie procesu produkcji i wykorzystania w nim obrabiarki CNC do produkcji tulei na zamówienie klienta.

• Nauczyciel prosi uczniów o obejrzenie filmu.

• Uczniowie uważnie oglądają film i samodzielnie notują informacje dotyczące kolejnych etapów produkcji skupiając się na cieciu prętów, toczeniu zgrubnym i właściwym oraz frezowaniu

• Nauczyciel prosi uczniów o sporządzenie konkretnych czynności, które uczniowie zaobserwowali podczas oglądania filmu

• Teraz nauczyciel prosi o wymyślenie błędów jakie mógłby popełnić operator CNC i zapisanie ich w notatce.

• W kolejnym kroku nauczyciel prosi o wymyślenie sposobów na uniknięcie tych zagrożeń i zapisanie ich w notatce.

• Nauczyciel prosi o prezentację wybranych notatek.

• Nauczyciel w razie potrzeby, jeśli opisy są niewłaściwe, udziela komentarza do błędnych wpisów.

• Finalnie nagradza samodzielną pracę uczniów odpowiednimi ocenami lub pozytywnymi komentarzami.

Atlas interaktywny Maszyny CNC

• Nauczyciel prezentuje na tablicy interaktywnej e‑materiał w postaci atlasu interaktywnego. Wskazuje najważniejsze obszary tematyczne.

• Uczniowie samodzielnie mają za zadanie przygotować procedurę rozpoznawania rodzaju obrabiarki sterowanej numerycznie, sposobu zastosowanej technologii obróbki oraz metody obróbki skrawaniem.

• Ma mieć postać blokową z zadanymi pytaniami i prostymi odpowiedziami tak lub nie przekierowującymi do właściwych odpowiedzi.

• Przykładem może być ciąg: czy podczas obróbki występują wióry? - Tak - (obrabiarka skrawająca) - czy urządzenie zaprojektowane jest do obróbki przedmiotów o kształcie obrotowym (toczenie)? - Nie - czy wykorzystywane jest do obróbki płaszczyzn, powierzchni kształtowych, rowków itp. za pośrednictwem frezów (narzędzi frezujących)? - Tak - (frezarka) itd.

• Uczniowie przygotowują diagramu na podstawie atlasu interaktywnego oraz informacji z internetu.

• Nauczyciel prosi wybranych uczniów o zaprezentowanie swojego diagramu.

• Inni uczniowie w klasie uzupełniają procedurę. Ostatecznie poprawność procedury zatwierdza nauczyciel.

• Uczniowie wykonują notatkę zdjęciową z kolejnych procedur utworzonych przez kolegów.

Gra edukacyjna Tokarka uniwersalna CNC

• Nauczyciel informuje, że teraz każdy indywidualnie ma przejść grę, ale każdą decyzję trzeba będzie opisać w notatniku.

• Uczniowie przechodzą grę wspak, czyli zaznaczają najpierw błędne odpowiedzi, testując program. Przed zatwierdzeniem robią zdjęcie ekranów z błędnymi odpowiedziami lub zrzuty ekranu. Zdjęcia zamieszczają w swojej cyfrowej notatce.

• Po przejściu poprawnym poziomu wykonują prezentacje, w której na każdym slajdzie zawierają po dwóch stronach obrazki: po lewej stronie poprawnie uzupełnione zadanie, a po prawej błędnie zaznaczone odpowiedzi. Pod obrazkami zamieszczają opisy w punktach dotyczące tego, co trzeba wiedzieć, żeby przejść ten etap gry we właściwy sposób.

• Nauczyciel po zakończonej przez wszystkich uczniów gry prosi o zaprezentowanie efektów ich pracy.

• Prosi też o informację zwrotną z przebiegu czynności w zadaniach.

Gra edukacyjna Frezarka pionowa CNC

• Nauczyciel prosi uczniów o samodzielne przygotowanie po jednym pytaniu z kilkoma odpowiedziami (w tym jedna poprawna) do każdego pytania w grze.

• Uczniowie analizując materiał w notatkach własnych notują opracowane pytania.

• Zagadnienia te przekazywane są nauczycielowi, który losuje karty problemów i prosi klasę o propozycję rozwiązania problemu lub niedopuszczenia do jego wystąpienia.

Interaktywne materiały sprawdzające

W interaktywnych ćwiczeniach sprawdzających występują zadania o różnej trudności i interaktywności. Nauczyciel w swojej pracy może wykorzystać ćwiczenie, w którym zadaniem ucznia będzie podpisanie elementów budowy obrabiarki CNC, ale także zadanie wstawienia w luki, odpowiednio do opisu (np.: nazwy kątów ostrza narzędzia skrawającego) lub nadające się do podsumowania filmu zadanie, w którym uczeń porządkuje kolejno czynności, jakie należy wykonać aby stworzyć tulejkę na obrabiarce CNC.

Praca grupowa

W pracy grupowej odpowiednie użycie materiałów interaktywnych będzie zależało od inwencji nauczyciela. Dość dobrym rozwiązaniem ze względów dydaktycznych może być korzystanie z nich jako przerywnika w zajęciach lub elementu podsumowującego mikrodawki wiedzy zawarte we fragmentach filmu dotyczących danego ćwiczenia z interaktywnych materiałów edukacyjnych.

Materiałów tych można użyć jako sprawdzianu blokując wszystkie ćwiczenia jako jedno, ale lepszym rozwiązaniem może być poproszenie młodzież (podzielonej na grupy) o wymyślenie pytań do filmu na bazie ćwiczeń z Interaktywnych materiałów sprawdzających i po sprawdzeniu przez nauczyciela ich poprawności merytorycznej - zastosowanie jako sprawdzianu. Inną opcją mogłoby być przygotowanie sprawdzianu z wiedzy zawartej w materiale filmowym przez grupy sobie na wzajem. W ten sposób grupy wykażą się inwencją (wymyślanie pytań) i powtarzaniem materiału (rozwiązywaniem pytań innych grup).

Praca indywidualna

Uczniowie samodzielnie rozwiązują ćwiczenia. Mają przy tym możliwość zapytania nauczyciela o pomoc, jeśli mieliby wątpliwości. Prawidłowe rozwiązanie może być zaprezentowane przez nauczyciela lub ucznia, przykładowo na tablicy interaktywnej, po rozwiązaniu przez wszystkich uczniów zadań.

W odpowiednim momencie analizy e‑materiału nauczyciel może przerwać działanie z e‑materiałem i poprosić uczniów w grupie o wykonanie zadania. Ten przerywnik może stanowić aktywizację dla grupy, która zadanie związane z e‑materiałem wykonała lub naprowadzenie na właściwe tory przy pracy z notatką. Ćwiczenie sprawdzające może stanowić także przewrotnie zainteresowanie tematem. Wykazanie luk wiedzowych może skutkować zaciekawieniem danym materiałem (do którego przewidziane jest zadanie z puli interaktywne materiały sprawdzające).

Nauczyciel może wykorzystać te materiały do stworzenia własnych opracowań np.: krzyżówki złożonej z 15 (po trzy do e‑materiału) haseł do wprowadzenia do zajęć lub do ich podsumowania.

Przed pracą z e‑materiałem dobrze jest zapoznać się z propozycjami interaktywnych materiałów sprawdzających i skorzystać z tych, które są zgodne z konwencją naszej lekcji.

Praca uczniów poza zajęciami

E‑materiał ułatwia nauczycielowi prowadzenie zajęć dydaktycznych rozszerzając ją i o zagadnieniach poruszanych na niej dyskutując na podstawie wstępnego przygotowania się uczniów do jej przeprowadzenia. Dodatkowym uatrakcyjnieniem zajęć może być przygotowanie pomocy dydaktycznych przez każdego ucznia dla innych osób w klasie. Można zaproponować uczniom wykonanie puzzle z budową tokarki lub frezarki dla kolegów.

Przed lekcją

• Uczniowie na prośbę nauczyciela wybierają jedno ujęcie z symulatora tokarki lub frezarki generując z niego obrazek do puzzli. W miejsce cyfr wpisują w prostym programie graficznym nazwy elementów (wystarczającym może być program Paint).

• Uczniowie korzystając z technologii IT generują puzzle (https://puzzlefactory.pl/pl/puzzle-ze-zdj%C4%99cia), drukują je (2 sztuki) i je wycinają.

• Osoby mniej biegłe mogą to zrobić ręcznie.

• Puzzle „wzorzec” (który podpisują na odwrocie jako autorzy) i elementy pocięte zamykają w kopercie.

Podczas lekcji

• Nauczyciel zbiera prace od uczniów i rozdaje puzzle do pracy indywidualnej.

• Uczniowie samodzielnie układają puzzle i w notatce opisują miejsce występowania elementów i ich opis (na podstawie materiałów znalezionych w internecie lub w e‑materiałach).

Nauczyciel podczas przekazywania informacji o wykonaniu puzzle może określić ich ilość (co określi orientacyjny czas ich układania).

Praca z uczniami z SPE

E‑materiały są dobrą podstawą do pracy z uczniami o specjalnych potrzebach edukacyjnych. Nauczyciel analizując możliwość użycia ich w pracy z uczniem powinien rozważyć stan aktywności ucznia. Ważnym elementem jest rozbudzanie zainteresowań ucznia zagadnieniami prezentowanymi w tych e‑materiałach. Konieczne jest odniesienie prezentowanej teorii do modelu funkcjonowania ucznia w świecie stosującym te teorie (opis maszyny CNC i jej realny wygląd). Ważnym jest mocne wskazanie działania tych teorii w praktyce. Taki przykładem może być np.: możliwość obserwacji pracy tokarki podczas toczenia tulei i analizie całego procesu porównując procedury z realnym działaniem operatora CNC .

Dzięki różnym podejściom do tych samych zagadnień teoretycznych budujemy umiejętności poznawania przez ucznia świata zewnętrznego oraz zasad postępowania, rozumowania i działania. Dobrym przykładem jest pokazanie zdjęć i symulacji frezarki i tokarki CNC.

Dzięki pracy w parach oraz zastosowaniu metody wymuszonych konsultacji zachodzi doskonalenie mechanizmu podejmowania decyzji przez ucznia np.: podczas zadań w klasie z atlasem interaktywnym lub symulacjami czy grą edukacyjną.

Bardzo ważnym przy odpowiednim doborze elementu e‑materiału jest podejście typu dziecko ma problem, chcę mu pomóc. Wariantowość tych e‑materiałów pomaga nauczycielowi pamiętać o tej zasadzie.

Indywidualizowanie pracy z uczniem

Te e‑materiały dają dużą swobodę w indywidualizacji procesu nauczania i uczenia się. Wieloaspektowe podejście, pojawienie się symulatorów i atlasu interaktywnego daje możliwość zastosowania wielu wariantów pracy z e‑materiałem.

Przykładem zastosowania różnych części e‑materiału do indywidualizacji i możliwości zróżnicowania chociażby poziomu trudności przyswajania materiału może być wątek budowy maszyny CNC w różny sposób pojawiający się w różnych multimediach tego e‑materiału:

1. W filmie uczeń otrzymuje wiedzę, którą biernie odbiera. Zawiera ona wstępny opis, a zaraz potem uszczegółowienie, ale z dużą dawką wiedzy podaną poprzez lektora i obraz. Jednak historia nie dotyczy samej maszyny CNC, lecz wykonanej na niej pracy (toczenie tulei). Uczeń poznaje maszynę zanurzoną w procesie.

2. W atlasie multimedialnym kolejne układy i elementy maszyn CNC są prezentowane na płaskim rysunku z opisami (ale opisów nie jest tak dużo jak informacji w filmie).

3. W grze trzeba podejmować decyzje, związane z programowaniem znanej z atlasu i filmu maszyny.

Różne ujęcia podobnego zagadnienia w różnym stopniu trudności, który można dostosować do potrzeb ucznia. Efekt osiągnięty różnymi sposobami jest ten sam. W jednym przypadku może składać się z zastosowania jednego e‑materiału, a w innym przypadku może wymagać wprowadzenia (np.: interaktywnych materiałów sprawdzających obejmujących zagadnienie do zwiększenia ciekawości lub wizualizacji wymagającej ustawienia widoku).

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

Wymagania techniczne

Wymagania sprzętowe niezbędne do korzystania z poradnika oraz innych zasobów platformy www.zpe.gov.pl.

System operacyjny:

• Windows $7$ lub nowszy

• OS X $10.11.6$ lub nowszy

• GNU/Linux z jądrem w wersji $4.0$ lub nowszej $3 \mathrm{GB}$ RAM

Przeglądarka internetowa we wskazanej wersji lub nowszej:

• Chrome w wersji $69.0.3497.100$

• Firefox w wersji $62.0.2$

• Safari w wersji $11.1$

• Opera w wersji $55.0.2994.44$

• Microsoft Edge w wersji $42.17134.1.0$

• Internet Explorer w wersji $11.0.9600.18124$

Urządzenia mobilne:

• $2 \mathrm{GB}$ RAM iPhone/iPad z systemem iOS $11$ lub nowszym

• Tablet/Smartphone z systemem Android $4.1$ (lub nowszym) z przeglądarką kompatybilną z Chromium $69$ (lub nowszym) np. Chrome $69$, Samsung Browser $10.1$, szerokość co najmniej $420 \mathrm{px}$

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści