Spis treści

1. Cele i efekty kształcenia1Cele i efekty kształcenia

2. Struktura e‑materiału2Struktura e‑materiału

3. Wskazówki do wykorzystania e‑materiału w pracy dydaktycznej w zawodzie technik prac biurowych3Wskazówki do wykorzystania e‑materiału w pracy dydaktycznej w zawodzie technik prac biurowych

4. Wymagania techniczne4Wymagania techniczne

EKA.06. Wykonywanie prac biurowych.

Wspiera osiąganie wybranych efektów kształcenia z jednostek efektów:

EKA.06.4. Obsługa biura:

Uczący się:

EKA.06.4.2. Stosuje instrukcję kancelaryjną.

EKA.06.4.3. Stosuje jednolity rzeczowy wykaz akt w jednostce organizacyjnej.

EKA.06.4.8. Wykonuje czynności kancelaryjne.

EKA.06.4.9. Przygotowuje korespondencję do wysłania pocztą tradycyjną i pocztą elektroniczną.

EKA.06.5. Stosowanie przepisów prawa w pracy biurowej: Uczący się:

EKA.06.5.1. Korzysta z aktów prawnych, instrukcji i regulaminów wewnętrznych podczas wykonywania pracy w jednostkach organizacyjnych.

EKA.06.3. Prowadzenie korespondencji biurowej:

Uczący się:

EKA.06.3.10. Archiwizuje dokumentacje i dane.

• wykonywania czynności biurowo‑administracyjnych w jednostce organizacyjnej;

• gromadzenia, rejestrowania oraz przetwarzania informacji;

• sporządzania, przechowywania i archiwizowania dokumentów związanych z funkcjonowaniem jednostki organizacyjnej.

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Przedstawiony e‑materiał ma na celu praktyczną naukę zadań zawodowych wykonywanych przez osobę zatrudnioną na stanowisku biurowym w organizacji. Celem e‑materiału jest umożliwienie uczącemu się wielokrotnego powtarzania zadań zawodowych - z wykorzystaniem rozwiązań multimedialnych dotyczących kształcenia w zawodzie Technik prac biurowych 411004.  E‑materiał przeznaczony jest do nauki dla osób niewidomych i słabowidzących.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

Niniejszy e‑materiał składa się z trzech części: wprowadzenia, materiałów multimedialnych oraz obudowy dydaktycznej. Każda z nich zawiera powiązane tematycznie elementy składowe.

1. Wprowadzenie

Przedstawia podstawowe informacje o e‑materiale, które ułatwią użytkownikowi wstępne zapoznanie się z zawartością materiału m.in. z odniesieniem e‑materiału do podstawy programowej, zakresem tematycznym oraz opisem budowy e‑materiału.

2. Materiały multimedialne

Zawierają różnego rodzaje multimedia, które ułatwiają uczącemu się przyswojenie wiedzy. E‑materiał składa się z trzech takich multimediów.

• Film instruktażowy - Nadawanie znaków sprawDhpcnPVZLFilm instruktażowy - Nadawanie znaków spraw: zawarte są tu czynności wykonywane w ramach procedury lub realizacji zadań, związanych z nadawaniem znaków spraw. Użytkownik dowie się również, kto wykonuje powyższe prace, a także, jakie owa osoba powinna posiadać kompetencje oraz cechy charakteru.

• Dokumentacja interaktywna - Jak nadać znak sprawy?DmheSI8KUDokumentacja interaktywna - Jak nadać znak sprawy?: to wzory wielu dokumentów, które można znaleźć w obiegu dokumentacji biurowej wraz z nadanym znakiem sprawy. W celu sprawdzenia swojej wiedzy uczący się może sam nadać numer sprawy (ćwiczenia).

• Dokumentacja interaktywna - Dobór symbolu klasyfikacyjnego, hasła klasyfikacyjnego i kategorii archiwalnejDP4Likhe5Dokumentacja interaktywna - Dobór symbolu klasyfikacyjnego, hasła klasyfikacyjnego i kategorii archiwalnej: użytkownik znajdzie tutaj uproszczone wzory jednolitego rzeczowego wykazu akt, w których będzie musiał uzupełnić hasło klasyfikacyjne czy kategorie archiwalną, w oparciu o przykładowe pozycje z jednolitego rzeczowego wykazu akt.

3. Obudowa dydaktyczna

• Interaktywne materiały sprawdzająceDjH1jBss3Interaktywne materiały sprawdzające pozwalają sprawdzić poziom opanowania wiedzy/umiejętności z zakresu nadawania znaków spraw oraz budowy jednolitego rzeczowego wykazu akt.

• Słownik pojęć dla e‑materiałuDrr37e1P3Słownik pojęć dla e‑materiału zawiera objaśnienia specjalistycznego słownictwa występującego w całym materiale.

• Przewodnik dla nauczycielaDer6csZ82Przewodnik dla nauczyciela zawiera sugestie do wykorzystania e‑materiału w ramach pracy dydaktycznej.

• Przewodnik dla uczącego sięD17zBwllPPrzewodnik dla uczącego się zawiera wskazówki i instrukcje dotyczące wykorzystania e‑materiału w ramach samodzielnej nauki.

• Netografia i bibliografiaDnqRT8CkdNetografia i bibliografia stanowi listę materiałów, na bazie których został opracowany e‑materiał.

• Instrukcja użytkowaniaDzh91ZS6ZInstrukcja użytkowania objaśnia działanie e‑materiału oraz poszczególnych jego elementów.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

E‑materiał jest pomocą dydaktyczną dla nauczyciela oraz osób kształcących się w zawodzie technik prac biurowych. Dzięki swojej zawartości wspomoże proces uczenia się, jak również umożliwi praktyczne sprawdzenie wiedzy. Ułatwi zapamiętanie podstawowych pojęć z zakresu stosowania instrukcji kancelaryjnej, jednolitego rzeczowego wykazu akt oraz archiwizowania dokumentów. Poniżej przedstawiono propozycję wykorzystania elementów e‑materiału zarówno do pracy indywidualnej, pracy w grupie, jak i z całym zespołem klasowym oraz w ramach indywidualizacji pracy z uczniami niwidomymi i słabowidzącymi.

Praca w ramach lekcji

W związku z tym, że e‑materiał jest przygotowany dla uczniów słabowidzących i niewidomych, należy pamiętać o pewnych zasadach i wskazaniach metodycznych, dotyczących pracy z tymi uczniami. Uczniowie słabowidzący i niewidomi lepiej zapamiętują komunikaty słowne, które są konkretne i wywołują żywe wyobrażenia. Nauczyciel powinien dołożyć starań, by nowe informacje były przekazywane tak, aby uczący się mógł się odwołać do swoich wcześniejszych doświadczeń.

W pracy z uczniami słabowidzącymi lub niewidomymi ważne są metody podające, wykład, pogadanka oraz demonstracja dotykowa i wyjaśnienia słowne. Nauczyciel prowadzący zajęcia powinien słownie objaśniać wszystko to, co robi, by osoba ucząca się mogła w pełni uczestniczyć w lekcji. Należy udzielać dodatkowych wskazówek na temat przedmiotów i zjawisk, które uczniowie widzący uzyskują za pomocą obserwacji.

Ważne, aby przygotowane przez nauczyciela materiały miały jak najbardziej zróżnicowaną formę. Mogą to być krótkie filmy pobrane z internetu lub samodzielne nagrania, wykłady, notatki głosowe. Istotne jest, by miały formę audio. Dłuższe sekwencje, w miarę możliwości, powinno się dzielić na mniejsze części, ponieważ przekaz słowny bardziej obciąża uwagę ucznia niż informacje odbierane drogą wzrokową.

W pracy z uczniem słabowidzącym i niewidomym należy stosować nowe technologie informacyjno‑komunikacyjne, tj. komputery z odpowiednim oprogramowaniem, takim jak: programy udźwiękawiające, programy powiększająco‑udźwiękawiające, systemy translacji brajla, oprogramowanie OCR. Można także wykorzystywać monitory brajlowskie, które przekształcają informacje tekstowe i graficzne pojawiające się na ekranie monitora na znaki brajlowskie. Natomiast notatnik brajlowski zapewni odczyt i zapis informacji w brajlu.

Zastosowanie powyższych rozwiązań pozwala na dostępność materiału zarówno dla osób słabowidzących jak i niewidomych. Nauczyciel może pomóc w konfiguracji lub obsłudze oprogramowania wspomagającego, a także przygotować dodatkowe materiały w systemie pisma punktowego.

Komputery powinny być wyposażone w ekrany o odpowiedniej wielkości oraz w dobrej jakości głośniki lub słuchawki, aby możliwe było odtworzenie w zrozumiały sposób zasobów audio. Dodatkowo można zastosować specjalną klawiaturę z dużymi, kontrastowymi klawiszami, która współpracuje z oprogramowaniem powiększającym i udźwiękawiającym.

Uczestnicy ze SPE powinni zostać otoczeni pomocą koleżeńską oraz nauczycielską - otrzymywać na bieżąco dodatkowe wskazówki oraz objaśnienia.

Film instruktażowy - tutorial - Nadawanie znaków spraw

• Nauczyciel wyświetla tutorial dotyczący m.in. cech charakteru i kompetencji technika prac biurowych. Dzieli klasę na grupy pod kątem tempa pracy. Uczniowie pracujący wolniej otrzymują zadanie, które polega na wymienieniu, cech charakteru i kompetencji, które są najważniejsze w tej pracy. Mają wskazać 3‑5 cech, które są ich zdaniem najważniejsze. Mogą dodać własne propozycje, jeśli uznają, że nie jest to pełna lista. Uczniowie pracujący w szybszym tempie mają za zadanie podać listę cech i kompetencji, które są niewskazane w tym zawodzie. Wybór powinni uzasadnić.

• Tutorial prezentuje również czynności, jakie mają miejsce przy nadawaniu znaków poszczególnym sprawom. Nauczyciel przygotowuje przed lekcją kartki w druku powiększonym i w znakach brajla z opisem poszczególnych czynności, które składają się na proces nadawania znaków poszczególnym sprawom. Zadaniem uczniów jest ułożenie karteczek z czynnościami we właściwej kolejności. Uczniowie pracujący w szybszym tempie otrzymują dodatkowe zadanie, które polega na wskazaniu, które z tych czynności są najważniejsze dla tego procesu.

• Proces nadawania znaków poszczególnym sprawom można połączyć z ćwiczeniem, które będzie polegało na wskazaniu cech charakteru i kompetencji ważnych w tym zawodzie. Nauczyciel prosi uczniów, żeby połączyli etap pracy z cechą charakteru, która może decydować o jakości wykonanej pracy, np. terminowość jako cecha charakteru, z wykonaniem zadania bez zbędnej zwłoki.

• W kolejnym zadaniu nauczyciel wyróżnia 6 istotnych elementów związanych z nadawaniem znaków sprawom. Proponuje uczniom pracę w grupach, która będzie polegała na wymienieniu wszystkich czynności po kolei. W pierwszej kolejności wymienia wszystkie czynności i prosi o wskazanie tej, która odbywa się najwcześniej. Następnie wymienia pozostałe czynności (oprócz pierwszej) i prosi o podanie najwcześniejszej z tych wymienionych. Za każdym razem uczniowie słyszą nazwy tych czynności, co ułatwia ich zapamiętanie oraz ustalają właściwą kolejność, postrzegając to działanie (nadawanie znaków sprawom) jako spójny, uporządkowany proces.

• Uczący się zapoznają się z zawodem, jak również z cechami charakteru i kompetencjami, jakie powinien posiadać pracownik w pracy biurowej. W związku z tym, że e‑materiał jest przeznaczony dla uczniów słabowidzących oraz niewidomych nauczyciel proponuje następujące zadanie: prosi uczniów o uzasadnienie dlaczego właśnie te cechy pojawiły się jako najważniejsze dla zawodu, który zamierzają wykonywać. Uczniowie niewidomi nie widzą siebie ani nauczyciela, dlatego też nauczyciel musi w sposób werbalny wskazać wybranego ucznia.

• Mając na uwadze fakt, że materiał jest przeznaczony dla uczniów niewidomych i słabowidzących, nauczyciel stara się komentować i dopowiadać te elementy widoczne w tutorialu, które nie są opisane ani skomentowane werbalnie. Uczący się ma do dyspozycji audiodeskrypcję, ale mimo to nauczyciel jako empatyczny deskryptor stara się dociec, czego niewidomy uczeń chce się dowiedzieć i co należy uzupełnić. Uczenie się i zapamiętywanie będzie skuteczniejsze, jeśli nowe informacje będą przekazywane przez nauczyciela w powiązaniu z wcześniejszymi doświadczeniami ucznia. Brak kontroli wzrokowej powoduje stałą potrzebę odnoszenia nadchodzących bodźców do wcześniejszych doświadczeń. Istotną rolę odgrywa koncentracja na poznawanych treściach, szukanie podobieństw, klasyfikowanie oraz łączenie elementów w całość.

• Uczący się i nauczyciel podejmują dyskusję na temat pracy biurowej, odpowiedzialności pracownika i charakterystyki stanowiska pracy (praca całego zespołu klasowego).

• Uczestnicy mogą pracować metodą stacji (pojedynczo, w grupach lub w parach – w zależności od liczebności grupy, potrzeb nauczyciela i zróżnicowania zespołu klasowego). Każda grupa opisuje kolejno jeden element ze schematu organizacyjnego oraz jeden element instrukcji kancelaryjnej, który pojawia się na stacji. Każda stacja to inny element (nie są one jednak ułożone w prawidłowej kolejności). Uczniowie odsłuchują instrukcje. Po zakończeniu opisów uczestnicy gry układają je całym zespołem w prawidłowej kolejności.

Dokumentacja interaktywna - Jak nadać znak sprawy?

• Nauczyciel prezentuje dokumentację interaktywną na temat utworzenia  znaku sprawy. Uczniowie pracują w grupach. Nauczyciel opisuje słownie wszystkie rysunki i dokumenty. Sprawdza, czy uczniowie rozumieją przekazywane treści, dzieli zagadnienia związane z dokumentacją interaktywną na dwie jednostki lekcyjne. Najpierw omawia i pokazuje przykładowo wypełnione dokumenty, a następnie przekazuje wskazówki dotyczące ich wypełniania.

• Grupa uczniów pracujących w wolniejszym tempie przygotowuje pytania do dokumentacji interaktywnej związanej nadawaniem znaku sprawy. Druga grupa, czyli uczniowie pracujący w szybszym tempie, przygotowują i znajdują odpowiedzi na zadane pytania. Podsumowaniem lekcji jest notatka głosowa (np. nagrana na dyktafon), na którym są wszystkie pytania i odpowiedzi lub wyłącznie odpowiedzi na pytania. Nauczyciel może nagrodzić za najciekawsze pytania lub odpowiedzi uczniów/grupy w wybrany przez siebie sposób. Uczniowie słabowidzący/niewidomi pracują pod kontrolą nauczyciela, korzystając z audiodeskryptora, szukają odpowiedzi na pytania zadane przez nauczyciela, który pracuje indywidualnie z każdym z nich, objaśniając wszystkie nieznane kwestie. W związku z tym, że praca z uczniem słabowidzącym i niewidomym przebiega wolniej oraz wymaga bezpośredniego kontaktu, nauczyciel zadaje pomocnicze pytania, wskazuje na związki z rzeczywistością pozaszkolną oraz stosuje materiały i pomoce dla uczniów ze specjalnymi potrzebami.

• W pracy z uczniami słabowidzącymi lub niewidomymi ważne są metody podające, wykład, pogadanka oraz demonstracja dotykowa i wyjaśnienia słowne.

• Uczący się pracują samodzielnie z dokumentacją – na jej podstawie każdy może samodzielnie wypisać 5 najważniejszych informacji nt. nadawania znaków spraw. Biorący udział w lekcji mogą wymieniać się między sobą informacjami i w ten sposób sprawdzić, jakie informacje za kluczowe uznali ich koledzy i koleżanki. Nauczyciel kontroluje przebieg takich zajęć, ale to uczestnicy zajęć dyskutują i tworzą notatki samodzielnie. Ważne, aby uczniowie ze SPE pracowali w małych grupach albo indywidualnie, w stałym kontakcie z nauczycielem. W innej wersji uczniowie mogą spróbować samodzielnie nadać znaki kilku sprawom (nauczyciel przygotowuje gotowe materiały, a uczniowie je losują).

Dokumentacja interaktywna - Dobór symbolu klasyfikacyjnego, hasła klasyfikacyjnego i kategorii archiwalnej

• W pracy z uczniem słabowidzącym i niewidomym należy stosować techniki bezwzrokowe, dotykowe i słuchowo‑wzrokowe, dlatego wszelkie symbole, tabelki i wykresy prezentowane w dokumentacji interaktywnej zastępujemy opisem słownym. Również sposoby sprawdzania wiedzy powinny uwzględniać kontekst związany z dysfunkcją wzroku uczniów.  Wiedzę i umiejętności uczniów ocenia się m.in. na podstawie przeprowadzonych kartkówek i sprawdzianów. Nauczyciel ma kilka możliwości sprawdzenia prac pisemnych uczniów. Najlepiej jeśli zna pismo brajla i sam odczyta i oceni pracę. Kiedy nie zna tego systemu, uczeń bezpośrednio po zakończeniu sprawdzianu odczytuje napisany tekst.  Jeśli uczeń posiada odpowiednio wyposażony komputer, może za jego pomocą napisać pracę i oddać nauczycielowi na nośniku zewnętrznym. W takiej samej formie może również przygotowywać referaty. W przypadku testów sprawdzających większe partie materiału uczeń otrzymuje test w brajlu, a słabo widzący w druku powiększonym. Uczeń rozwiązuje test na osobnych kartkach, wpisując numer pytania i numer wybranej przez niego odpowiedzi. W sytuacjach, kiedy nie ma możliwości przygotowania testu w brajlu lub uczeń nie posługuje się brajlem, należy umożliwić rozwiązanie testu przy pomocy lektora. Można również sprawdzać wiedzę ucznia, oceniając jego odpowiedzi ustne na zadane pytania. Należy pamiętać o wydłużonym czasie na odpowiedzi ucznia.

• Użytkownicy pracują z dokumentacją interaktywną w formie burzy mózgów. Uczniowie słabowidzący i niewidomi zapoznają się z materiałem w pracy indywidualnej, podczas lekcji, przy pomocy nauczyciela. Nauczyciel pyta uczniów o dobór symbolu, hasła i kategorii. Uczniowie w parach lub drużynach zapisują swoje odpowiedzi. Następnie pojawia się giełda pomysłów. Drużyna, która udzieli największej liczby dobrych odpowiedzi otrzymuje nagrodę – np. w postaci plusów, zwolnienia z kartkówki czy ocen.

• Można zastosować metodę odwróconej lekcji, dzięki której nauczyciel zyskuje więcej czasu podczas lekcji na indywidualną pracę z uczniem i ćwiczenia praktyczne. Zadanie domowe polega na wcześniejszym zapoznaniu się z materiałami przygotowanymi przez nauczyciela. Uczniowie wykonują samodzielnie notatki, odpowiadające na zadane pytania, sprawdzające wiedzę ucznia. Następnie uczniowie w szkole z pomocą nauczyciela pogłębiają, systematyzują i utrwalają wiedzę oraz ćwiczą umiejętności i rozwiązują problemy. Ta metoda jest często stosowana w pracy z uczniami słabowidzącymi i niewidomymi, ponieważ uczący się może w swoim tempie opracować wymagane materiały i pod opieką nauczyciela podczas pracy indywidualnej uzupełnić wiedzę. Metoda ta umożliwia uczniowi słabowidzącemu wybór najodpowiedniejszej formy gromadzenia informacji i ich przekazu.

Interaktywne materiały sprawdzające

• Uczestnicy zajęć samodzielnie rozwiązują test z obszaru wykonywania pracy biurowej (praca indywidualna). Osoby słabowidzące czy niewidome korzystają z materiału w wersji lektorskiej.

• Użytkownicy materiałów wspólnie wypełniają zadania z lukami, na bieżąco konsultując odpowiedzi z nauczycielem (praca zespołu klasowego). Istnieje możliwość wydrukowania zadań dla osób słabowidzących, w przypadku osób niewidomych - wspólne rozwiązanie zadań, głośna lektura.

• Zadaniem osób uczących się jest odpowiedź na przeczytane przez nauczyciela na głos zdanie: czy jest prawdziwe czy fałszywe (praca całego zespołu klasowego). Modyfikacją może być samodzielne zapisanie odpowiedzi - minikonkurs klasowy.

• Ćwiczenie dobieranie w pary wykonywane jest w dwuosobowych zespołach (ew. samodzielnie). Uczestnicy lekcji mają za zadanie połączyć odpowiednio dokument ze znakiem, dzięki otrzymanemu wykazowi akt sprawy. Osoby ze SPE pracują w zespołach mieszanych.

Praca uczniów poza lekcją

Dzięki e‑materiałowi, zawierającemu materiały multimedialne i graficzne, uczący się mają możliwość samodzielnie przyswoić teoretyczną część materiału. Podczas kolejnych zajęć uczestnicy będą potrafili wykonywać czynności biurowe, przede wszystkim związane z nadawaniem numeru sprawy, a także wykonywać ćwiczenia w interaktywnych materiałach sprawdzających.

Nauczyciel na wcześniejszych zajęciach przekazuje uczestnikom informację, z którym materiałem multimedialnym lub graficznym mają się zapoznać. Wszystkie materiały multimedialne i graficzne zawierają audiodeskrypcję/opisy alternatywne oraz funkcje powiększania tekstu lub zmiany kontrastu.

Uczniowie poza lekcją mają za zadanie wykonać zadania w interaktywnych materiałach sprawdzających. Przy zapoznawaniu się z e‑materiałem uczniowie mogą korzystać z audiodeskryptora. Na podstawie materiałów sprawdzających tworzą listę zagadnień, które opanowali w stopniu wystarczającym, rozumieją je i potrafią wykorzystać tę wiedzę w praktyce. W drugiej kolumnie wpisują zagadnienia, których nie rozumieją lub chcą pogłębić wiedzę na ich temat.

Praca indywidualna

• Uczący się zapoznają się samodzielnie z tutorialem (Nadawanie znaków spraw), a następnie tworzą na komputerze listę niezbędnych kwalifikacji pracownika biurowego, jego cech charakteru i zakresu obowiązków. Opisują również rodzaje systemów kancelaryjnych oraz rzeczowy wykaz akt.

Praca w grupach

• Uczestnicy (w zespołach dwuosobowych lub trzyosobowych) zapoznają się z przesłanym przez nauczyciela rzeczowym wykazem akt, a także z opisanym procesem przyjmowania dokumentów i ich obiegu. Zadaniem każdej grupy jest nadanie wszystkim pismom odpowiedniego symbolu klasyfikacyjnego działu, znaku sprawy, jak również podjęcie próby nadania kategorii archiwalnej pismom (to zadanie trudniejsze, może wymagać ukierunkowania przez nauczyciela).

• Podczas lekcji wybrani uczestnicy czytają przygotowaną samodzielnie notatkę. Sugeruje się, aby nauczyciel uzupełniał i komentował wypowiedzi prezentujących materiał, w tym celu, by pozostali uczniowie mieli wystarczająco dużo czasu na stworzenie notatki.

• Podczas lekcji liderzy poszczególnych grup omawiają wraz z nauczycielem nadane numery spraw dokumentom oraz nadane kategorie archiwalne.

Indywidualizacja pracy z uczniem

Praca z uczniem ze SPE

E‑materiał ułatwia zindywidualizowanie procesu dydaktycznego, co jest szczególnie  istotne dla osób ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. E‑materiał może ułatwić dostęp do informacji oraz zlikwidować niektóre bariery społeczne lub komunikacyjne.

Proces edukacyjny uczniów słabowidzących i niewidomych powinien uwzględniać następujące zasady:

• zasadę indywidualizacji,

• zasadę konkretności i poglądowości nauczania,

• zasadę priorytetu rewalidacji w organizacji procesu edukacyjnego,

• zasadę przystosowania wymagań do indywidualnych możliwości ucznia.

Należy pamiętać o wyposażeniu klasy w nowoczesny sprzęt elektroniczny ułatwiający pracę z uczniami, np. w drukarkę brajlowską z oprogramowaniem drukującym wypukłe kształty, syntezator mowy. W zakresie BHP ważne jest zachowanie stałego porządku w otoczeniu ucznia (np. krzesła powinny być dosunięte do stolików, szuflady i drzwiczki szafek zamknięte, drzwi wejściowe albo zawsze zamknięte, albo całkowicie otwarte). Należy informować ucznia o każdej zmianie.

Nauczyciel proponuje uczniom następujące zadanie. Uczniowie słabowidzący i niewidomi otrzymują od nauczyciela paski wydrukowane na drukarce brajlowskiej i w czarnodruku (druk powiększony). Na paskach są opisy poszczególnych czynności związanych z nadawaniem znaków spraw. Zadaniem uczniów jest uporządkowanie pasków we właściwej kolejności. Nauczyciel w tym czasie prezentuje film dotyczący tego zagadnienia. Objaśnia kwestie, które nie są przetransponowane na audiodeskryptorze. Podchodzi do uczniów, zwraca uwagę na najważniejsze kwestie. Zadanie jest dość łatwe. Chodzi o to, żeby na początku lekcji stworzyć atmosferę życzliwości, akceptacji, tolerancji oraz zaufania uczniów do nauczyciela. Ponadto ważne jest dostosowanie sposobów poznawania rzeczywistości do możliwości ucznia oraz stopniowanie trudności w procesie przekazywania wiedzy, od zadań prostych do bardziej złożonych. Uczniowie za pomocą zmysłu dotyku kompensują zaburzoną funkcję wzroku. Ważne jest, by w czasie jednostki lekcyjnej były wspierane wszystkie funkcje. Metoda rozpoczynania od zadań najłatwiejszych kształtuje u ucznia pozytywną motywację do nauki, wiarę we własne siły i umiejętności przezwyciężania trudności.

Więcej informacji o pracy z uczniami ze SPE znajduje się w „Przewodniku metodycznym dla nauczycieli kształcenia zawodowego Praca z uczniem z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim, uczniem niesłyszącym i słabosłyszącym, uczniem niewidomym i słabowidzącym z wykorzystaniem e‑materiałów do kształcenia zawodowego”autorstwa Elżbiety Bednarz - eksperta zespołu projektu „Tworzenie e‑materiałów do kształcenia zawodowego” realizowanego przez Ośrodek Rozwoju Edukacji.

Bibliografia i netografia źródeł dotyczących pracy z uczniami słabowidzącymi i niewidomymi

Bibliografia

• Borski M., Bariery w otoczeniu osób z niepełnosprawnościami. Zagadnienia wybrane, Wyższa Szkoła Humanitas, Sosnowiec 2017.

• Kuczyńska‑Kwapisz J., Dzieci niewidome i słabo widzące, Centrum Metodycznej Pomocy Psychologiczno‑Pedagogicznej, Warszawa 2004.

• Sękowski T., Psychologiczne aspekty rehabilitacji zawodowej osób niewidomych zatrudnionych w warunkach pełnej i częściowej integracji, Wydawnictwo Uniwersytetu im. Marii Curie‑Skłodowskiej, Lublin 2001.

• Uczeń niewidomy i słabo widzący w ogólnodostępnej szkole średniej. Poradnik dla nauczycieli, red. S. Jakubowski, Ministerstwo Edukacji Narodowej i Sportu, Warszawa 2005.

• Smith D. D., Pedagogika specjalna: podręcznik akademicki, Wydawnictwo Naukowe PWN,Warszawa 2009. T.2., Rozdział 3. Niepełnosprawność wzrokowa.

• Zięcina M., Z zagadnień tyflopedagogiki zawodowej, Instytut Kształcenia Nauczycieli im. Władysława Spasowskiego w Warszawie, Warszawa 2003.

Netografia

• Fundacja Aktywizacja, www.aktywizacja.org.pl [dostęp online 20.05.2022].

• Fundacja MIR Organizacja Pożytku Publicznego na rzecz osób niewidomych i słabowidzącyh www.mir.org.pl [dostęp online 20.05.2022].

• Ośrodek Rozwoju Edukacji, www.ore.edu.pl [dostęp online 20.05.2022].

• Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, www.pfron.org.pl [dostęp online 20.05.2022].

• Podstawa programowa kształcenia w zawodzie technik prac biurowych, www.ore.edu.pl/wp-content/uploads/2020/03/technik-prac-biurowych.pdf [plik pdf o wielkości 329 KB w języku polskim, dostęp online 20.05.2022].

• Towarzystwo Opieki nad Ociemniałymi Laski, www.laski.edu.pl [dostęp online 20.05.2022].

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

Wymagania sprzętowe niezbędne do korzystania z poradnika oraz innych zasobów platformy www.zpe.gov.pl.

System operacyjny:

• Windows 7 lub nowszy

• OS X 10.11.6 lub nowszy

• GNU/Linux z jądrem w wersji 4.0 lub nowszej 3GB RAM

Przeglądarka internetowa we wskazanej wersji lub nowszej:

• Chrome w wersji 69.0.3497.100

• Firefox w wersji 62.0.2

• Safari w wersji 11.1

• Opera w wersji 55.0.2994.44

• Microsoft Edge w wersji 42.17134.1.0

• Internet Explorer w wersji 11.0.9600.18124

Urządzenia mobilne:

• 2GB RAM iPhone/iPad z systemem iOS 11 lub nowszym

• Tablet/Smartphone z systemem Android 4.1 (lub nowszym) z przeglądarką kompatybilną z Chromium 69 (lub nowszym) np. Chrome 69, Samsung Browser 10.1, szerokość co najmniej 420 px

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści