RGP6VSJGAQR2R

Zdjęcie przedstawia plamę różnych kolorów od czerwonego po żółty, do niebieskiego. Barwy pokrywają się.

Spis treści:

1. Co to jest technika malarska?

2. Przykłady technik malarskich

3. Akryl

4. Pastel

5. Techniki mieszane

6. Akwarela

7. Gwasz

8. Tempera

9. Fresk

10. Technika olejna

11. Już wiesz

12. Potrafisz

13. Słownik

Co to jest technika malarska?

Technikami malarskimi nazywamy poszczególne sposoby malowania. Każda technika określana jest ze względu na zastosowany materiał, wykonywane podczas pracy czynności, a także wybraną przez autora metodę pracy. O ostatecznym kształcie dzieła mogą więc decydować:

• podłoże;

• materiał malarski (farby, spoiwa);

• użyte narzędzia.

Każda technika ma odmienny charakter, niesie inne wartości, cechuje się swoistymi właściwościami i posiada inną siłę wyrazu, co decyduje o wymowie dzieła.

wróć do spisu treści

Przykłady technik malarskich

Malarstwo jest bardzo różnorodne, na co duży wpływ ma również technika malarska. Do technik malarskich należą, m.in.:

• malarstwo olejne;

• gwasz;

• akryl;

• tempera;

• akwarela;

• fresk;

• pastele;

• kolaż;

• mozaika;

• enkaustyka;

• techniki mieszane, kombinowane, własne.

R1QtpsknBkDPs

Zdjęcie z góry pokazuje 13 słoiczków z farbami plakatowymi. Ustawione są równo obok siebie w dwóch rzędach, mają otwarte przykrywki, są pełne gęstej farby. To komplet farb bez pudełka.

Farby plakatowe

Najczęściej używane w szkole są farby plakatowe – kryjące farby wodne.
Często używane są również farby akrylowe o czystych i intensywnych barwach.
Ze względu na dobrą przyczepność można nimi malować na takich podłożach jak: papier, kamień, drewno, ceramika i inne.

R13fXNZ0cUing

Rysunek przedstawia portret dziewczyny z profilu. Wykonany jest techniką akwareli, ale jeszcze nie jest skończony. Przez przeźroczyste farby przebija wyrazisty rysunek, wzmocniony konturem twarzy. Akwarela położona jest kilkoma plamami na włosach, policzku i ustach dziewczyny oraz ramionach. Plamy barwne wychodzą poza kontury, są swobodne, nakładane na siebie przenikają się wzajemnie. Obok leżą 3 miękkie pędzle do malowania i 2 kostki farb akwarelowych, wystaje też fragment kasetki na przybory.

wróć do spisu treści

Akryl

R1O4XHfc5dR5w

Materiał filmowy do lekcji zatytułowany „Akryl”.

Materiał filmowy do lekcji zatytułowany „Akryl”.

Film dostępny pod adresem /preview/resource/R1O4XHfc5dR5w

Materiał filmowy do lekcji zatytułowany „Akryl”.

W latach 50. XX wieku wprowadzono farby akrylowe. Są to wodne farby kryjące, które po wyschnięciu nie rozpuszczają się.
Ich składnikiem jest żywica syntetyczna, która sprawia, że obrazy znacznie szybciej schną. Mogą być kładzione grubo lub cienko, laserunkowo, przezroczystymi warstwami. Nadają się do malowania na niemal każdej powierzchni.
Takie możliwości technologiczne pozwalają między innymi na uzyskanie precyzyjnych, niemalże fotograficznych efektów.

RixV3L6fdHzwe

Dzieło ukazuje dynamiczną kompozycję, przedstawiającą dwie, jadące na motorze, postaci. Postacie namalowane są sylwetowo, stanowią ciemną plamę. Zupełnie inaczej potraktowany jest motor – z jego sylwetki wyłaniają się organiczne elementy w postaci głowy konia, kopyt, skrzydeł. Ukazują się one bezwładnie z różnych części pojazdu. Tło kompozycji potraktowane jest syntetycznie. Dół stanowi ciemna, płasko namalowana, skośna droga. Drugi plan za postaciami podzielony jest na czerwoną płaszczyznę po lewej stronie obrazu i jasnoszarą płaszczyznę po prawej. Tło malowane jest szybko, przecierkowo. W centrum obrazu, na pierwszym planie umieszczony jest niebieski trójkąt z czerwonym konturem. Z każdego rogu trójkąta rysuje się linia w kierunku brzegów obrazu. Kompozycja wykonana jest w chłodnej, niebiesko‑szaro‑czerwonej tonacji. Dzieło namalowane jest techniką akrylu.

R1Kj7AFPRrAI8

Dzieło ukazuje dynamiczną kompozycję abstrakcyjną składającą się z rozchlapanych kropli farby. Na białym tle płótna, w centrum znajduje się żółto‑pomarańczowa plama, wokół której układają się w łuki i punkty, różnokolorowe ślady chlapnięć pędzla. Dominującymi barwami są żółć i niebieski. Oprócz nich artysta użył czerwieni, fioletów i zieleni. Dzieło namalowane jest techniką akrylu.

Twórz tradycyjnie!

R64oJT6MXbY5p

Zdjęcie przedstawia przybory plastyczne; z prawej strony w dużym zbliżeniu znajdują się kredki ułożone obok siebie, od zimnych do gorących kolorów. Po drugiej stronie - rozłożony komplet farb akwarelowych i a nad nim dwie ręce. Jedna wskazuje palcem farby, druga nabiera je pędzelkiem. Z brzegu wychyla się kilka pędzli w kubku. Na górnej krawędzi zdjęcia zostały dodane spływające do dołu farby, częściowo zasłaniające obraz.

wróć do spisu treści

Pastel

R5TES57HF6TRU

Materiał filmowy do lekcji zatytułowany „Pastel”.

Materiał filmowy do lekcji zatytułowany „Pastel”.

Film dostępny pod adresem /preview/resource/R5TES57HF6TRU

Materiał filmowy do lekcji zatytułowany „Pastel”.

Pastel jest techniką pośrednią między malarską a rysunkową. Jest tzw. farbą suchą, ponieważ artysta nie posługuje się farbami i pędzlami, ale syntetycznymi kredkami – pastelami.

Słowo „pastel” pochodzi od włoskiego pasta, co znaczy ciasto, masa. Jest nazwą zarówno materiału, jak i techniki malarskiej.
Pastele najlepiej nakładać na chropowate albo miękkie, welurowe podłoże, na którym można je rozcierać palcem i rozmazywać.
Zapoznaj się z przykładami dzieł wykonanymi techniką pasteli.

RZAx5WjNcp54V

Obraz ukazuje pastelowy portret dziewczynki, opartej o fragment kołyski. Postać ubrana jest w jasnoniebieską bluzkę w cienkie paski z kołnierzykiem. Uczesane z przedziałkiem, proste włosy opadają na czoło. Uchylone usta oraz niebieskie, jakby zaspane oczy, nadają twarzy wyraz zdziwienia. Kompozycja utrzymana jest w harmonijnej, beżowo‑niebiesko‑żółtej tonacji. Dzieło wykonane jest techniką pasteli i oprawione w cienką drewnianą ramkę.

R1aEOSzJDJOrX

Ilustracja ukazuje pastelowy portret chłopca, trzymającego kózkę. Postać dziecka, umieszczona w centrum, została wykonana za pomocą czarno‑białego rysunku. Artystka z dużą dbałością o szczegół odwzorowała naturę. Ubrany w bluzę chłopiec z krótkimi włosami spogląda w prawą stronę. Twarz jest bardzo poważna. Pastel wykonany jest na jasnym beżowo‑żółtym tle. Za postacią widnieje czerwony, delikatny rysunek chmurzastego kształtu z wystającymi zza niego, wijącymi się liniami. Czerwony rysunek znajduje się również na postaci kozy – tym razem jest to rodzaj labiryntu. Dolną partię obrazu przysłania półprzezroczysty błękit. W górnym prawym rogu narysowany został przez artystkę trójkątny, przestrzenny kształt. Dzieło wykonane jest techniką pasteli.

R1CVjl3tx3VYw

Dzieło ukazuje pastelowy pejzaż z torowiskiem. Na pierwszym planie kompozycji znajdują się krzyżujące się ze sobą jasne pasy torów na ciemno‑brązowym tle ziemi. W dalszej partii obrazu, nad torami unoszą się, narysowane cienką, szarą linię trakcje. Za nimi rysuje się jasna, szaro‑niebieska plama lasu na białym, świetlistym tle nieba. Drugi plan ujęty jest bardzo syntetycznie, szkicowo, za pomocą prostych plam i kresek. Obraz wykonany jest w chłodnej, szaro‑brązowej tonacji z akcentami zieleni traw. Dzieło wykonane jest techniką pasteli.

wróć do spisu treści

Techniki mieszane

Artyści w celu uzyskania oryginalnych efektów eksperymentują z tworzywem plastycznym, w tym z technikami i narzędziami plastycznymi. W ten sposób powstają techniki mieszane, zwane też technikami kombinowanymi lub technikami własnymi, stanowiące indywidualny rys twórczości danego artysty i otwierające drogę ciągłemu poszukiwaniu niepowtarzalnych efektów plastycznych.
Przyjrzyj się zamieszczonej niżej reprodukcji.

RODOJPNUOOX9J

Abstrakcyjne dzieło wykonane jest w technice mieszanej. Składa się z przyklejonych na płótno prostokątnych kształtów oraz kół. Artysta w swej pracy posłużył się różnymi rodzajami tektury i papieru. W górnej partii kompozycji umieszczony został fragment partytury. Po prawej stronie znajdują się dwie rozpływające się, pionowe linie zakończone punktami. Statyczna, otwarta kompozycja utrzymana jest w tonacji beżowej z akcentami żółci i oranżu.

Artyści, poszukując własnej drogi wypowiedzi twórczej często eksperymentują, w wyniku czego powstają nowe techniki malarskie. Jedną z nich jest np. kolażkolażkolaż.

Kolaż

Technika kolażu powstała w I połowie XX wieku, a popularność zyskała za sprawą kubistów, Georges’a Braque’aGeorges'a Braque'aGeorges’a Braque’a i Pabla PicassaPabla PicassaPabla Picassa. Artyści ci do swoich abstrakcyjnych obrazów dodawali wycinki z gazet, z których komponowali martwe natury i portrety.
Szukając kontrastów plastycznych wzbogacających język wizualny, zaczęli wykorzystywać gazety, papier strukturalny, ceratę, skrawki tkaniny.
Zapoznaj się z zamieszczonymi reprodukcjami dzieł Georges'a Braque'aGeorges'a Braque'aGeorges'a Braque'a i Pabla PicassaPabla PicassaPabla Picassa.

R1GDH3Z1DDQJT

Ilustracja ukazuje siedzącego mężczyznę z gitarą trzymaną na kolanach. Postać oraz instrument są ukazane fragmentarycznie w formie zgeometryzowanych kształtów, pociętych i nałożonych na siebie. Poszczególne części mężczyzny i gitary są rozczłonkowane i nierozpoznawalne. Obraz wykorzystuje ciemną paletę ciemnych zieleni, brązów i czerni.

RO4JE7U4PXKOJ

Na zielonym tle ukazana jest figura o zgeometryzowanych kształtach z dorysowanymi liniami. Nie można rozpoznać ani twarzy, ani detali portretu. Z układu różnych kształtów można domyślać się, że chodzi o postać, ze względu na formę różnobarwnych wycinków. Dodatkowo na zielone tło zostały naklejone po prawej stronie fragmenty brązowej tapety z motywami kwiatów.

Współcześnie kolaż stał się niezwykle popularną techniką stosowaną przez artystów. 
Na ilustracji poniżej znajduje się reprodukcja pracy wykonanej techniką kolażu. Artysta wykorzystał, między innymi, takie materiały, jak: gazety czarno‑białe, gazety kolorowe, przezroczystą kalkę techniczną, zdjęcia.
Czy rozpoznasz miejsca na pracy wykonane tymi materiałami?

R1K9P88DRZ4DG

Ilustracja interaktywna przedstawia pracę Ireneusza Kopacza „Struktury realne XIII”. Ukazuje szkielet budynku w ujęciu perspektywicznym. Na rysunku widoczne są dodatkowe linie służące wykreśleniu perspektywy. Po lewej stronie znajduje się naklejony pas z wzorami. Poniżej umieszczono fotografie, przedstawiające kobiety w strojach kąpielowych oraz zdjęcie miasta z lotu ptaka. Do wykonania pracy techniką kolażu artysta użył następujących materiałów: gazety czarno‑białe, gazety kolorowe, przeźroczystą kalkę techniczną, zdjęcia, rysunek techniczny na kalce.

Z kolei do pracy, która znajduje się na ilustracji poniżej, artysta wykorzystał, między innymi: zdjęcia, fizelinę, czarny papier, papier w prążki.

RO8HGPK13EEG5

Ilustracja przedstawia pracę Justyny Grzebieniowskiej‑Wolskiej zatytułowaną „Jorge”. Ukazuje trzy tańczące pary. Pierwsza od lewej przedstawia zespolonych kobietę i mężczyznę, który został zasłonięty przez partnerkę i dokładniej widać jedynie jego twarz i jeden bok. Druga ukazuje dokładniej twarz mężczyzny, kobieta jest mniej rozpoznawalna. W trzeciej para wykonuje skomplikowaną taneczną figurę. Postacie i tło są ciemne, dominują w nich brązy i czernie. Jedynie ciała są rozjaśnione. Do wykonania pracy techniką kolażu artystka wykorzystała m.in. takie materiały, jak: czarny papier, zdjęcia, fizelinę.

wróć do spisu treści

Akwarela

Zapoznaj się z filmem, z którego dowiesz się o tym, kiedy powstała technika, obejrzysz przykłady dzieł wykonanych akwarelą i zapoznasz się z kolejnymi etapami powstawania akwareli - krok po kroku.

RBZ31RGMXZ6NS

Materiał filmowy do lekcji zatytułowany „Akwarela”.

Materiał filmowy do lekcji zatytułowany „Akwarela”.

Film dostępny pod adresem /preview/resource/RBZ31RGMXZ6NS

Materiał filmowy do lekcji zatytułowany „Akwarela”.

Akwarela jest techniką laserunkową, co oznacza, że każda plama malarska kładziona na papier jest przeźroczysta, a kolory powstają dzięki łączeniu się kolejnych warstw. Dlatego też panuje przekonanie, że akwarela jest jedną z najtrudniejszych technik malarskich, ponieważ poprawki są niemożliwe.
Podstawowymi składnikami akwareli są barwniki, substancje decydujące o kolorze, spoiwo (przeważnie guma arabska) i woda.

R13LLLNRSB9OU

Ilustracja przedstawia akcesoria do malarstwa akwarelowego. W centrum zdjęcia, na białym tle znajduje się kartka z namalowanymi dziewięcioma kolorowymi plamami. Naokoło rozłożone jest sześć farb w szklanych pojemniczkach, dwa pędzle oraz mała, biała paleta do mieszania kolorów w kształcie kwiatu o sześciu płatkach.

R1NPBK51GMNKD

Ilustracja przedstawia farby akwarelowe w „guziczkach”. Zdjęcie ukazuje paletkę, która w rządkach ma poukładane kolorowe kółka. Jest ona pobrudzona różnymi kolorami farb.

RCBP71FUQTHQA

Ilustracja przedstawia farby akwarelowe w kostkach. Zdjęcie ukazuje malutkie, kwadratowe pojemniczki, w których znajdują się różne kolory i odcienie farb. Z lewej strony ilustracji znajduje się pędzel mieszający różne kolory.

R1C4DZRD87JDX

Ilustracja przedstawia akwarelę „Autoportret”, której autorem jest Paul Cézanne [czytaj: pol sezan]. Na obrazie znajduje się popiersie starszego mężczyzny z brodą namalowane farbami akwarelowymi. Ujęta z półprofilu postać spogląda w kierunku widza. Utrzymany w tonacji niebiesko‑szarej z elementami żółto‑pomarańczowej karnacji portret, namalowany jest lekko, swobodnymi pociągnięciami pędzla. Tło jest jasne.

R1aUGuvNYPBZa1

Praca malarska w technice akwareli. Na mokrym papierze farba rozpływa się tworząc nieregularne plamy.

W technice akwareli ważne jest przenikanie światła poprzez przebijanie bieli papieru, na którym powstaje praca.
Niektórzy akwareliści malują na zmoczonym papierze, co pozwala uzyskać efekt miękkich, rozpływających się plam, co widać na ilustracji akwareli obok.

Film „Malujemy akwarelę” prezentuje technikę akwareli w postaci komentarza lektora do kolejnych ilustracji dotyczących zagadnień związanych z techniką akwareli.

RF4OF1HZ6B6XD

FILM nawiązujący do treści materiału. W celu obejrzenia filmu należy wcisnąć przycisk: Odtwórz/Pauza.

FILM nawiązujący do treści materiału. W celu obejrzenia filmu należy wcisnąć przycisk: Odtwórz/Pauza.

Film dostępny pod adresem /preview/resource/RF4OF1HZ6B6XD

FILM nawiązujący do treści materiału. W celu obejrzenia filmu należy wcisnąć przycisk: Odtwórz/Pauza.

wróć do spisu treści

Gwasz

Gwasz – tak jak akwarela jest farbą wodną, jednak w przeciwieństwie do akwareli jest kryjący - to znaczy, że biel kartki nie jest widoczna. Dzieje się tak dlatego, ponieważ do farby dodaje się bieli (tzw. ołowiową albo kredę).
Warto pamiętać, że po wyschnięciu gwasz jaśnieje i przypomina technikę pasteli. Gwasz często łączony jest z innymi technikami, np. rysunkiem, akrylem, akwarelami, pastelami.

R1OOH66UQ5SMF

Ilustracja ukazuje syntetycznie ujęty akt kobiety. W figuratywnym przedstawieniu widać duży wpływ koncepcji sztuki abstrakcyjnej. Postać ukazana jest do pasa. Włosy namalowane są jedną, czarną, długą, płaską plamą. Tułów stanowi jasny kształt, na którym artysta, przy pomocy białych przetarć, ukazał światło, jedynie sugerujące wypukłości ciała. Przy pomocy cienkich, brązowych linii zaznaczył fragment profilu twarzy, ramię i pierś oraz kawałek ręki modelki. Małym ciemnym punktem zaznaczył oko. Postać wpisana jest w podzielone na trzy plamy barwne tło. U góry znajduje się pas koloru niebieskiego, po prawej stronie czerwono‑brązowa, natomiast po lewej jasno‑beżowa plama. Na ich tle umieszczone są płaskie, nieregularne kształty w czarnym, czerwonym i beżowym kolorze. Kompozycja obrazu jest otwarta. Obraz wykonany jest techniką gwaszu.

R6QB3K2MZN3Z7

Ilustracja ukazuje kompozycję, w której centrum znajduje się kot, przykryty poduszką oraz śpiący ptak z długą szyją. Namalowana drobnymi, niebieskimi kreseczkami postać kota robi ponure, demoniczne wrażenie – ma malutkie oczka i szpiczaste uszy. Łapy z dużymi, rozczapierzonymi pazurami leżą sztywno na poduszce. Kot, jakby czuwał nad postacią pomarańczowego ptaka. Tło stanowią nieregularne, kolorowe kształty obwiedzione cienką linią, wypływające z ciemnej płaszczyzny prostokąta, za którym znajduje się pejzaż z różowo‑szarym niebem. Obraz utrzymany jest w mrocznej, wąskiej tonacji. Zielenie, granaty i szarości ocieplają plamy oranżu i jaskrawego różu. Dzieło sprawie wrażenie zawieszenia między jawą a snem, między figuracją a abstrakcją. Obraz wykonany jest techniką gwaszu.

wróć do spisu treści

Tempera

Tempera to rodzaj farby kryjącej, do wyrobu której oprócz pigmentupigmentpigmentu (mineralnego, a współcześnie też syntetycznego) używa się jako spoiwa żółtka jaj kurzych.

Poniżej znajduje się ikona Andrieja Rublowa „Trójca Święta”, która powstała w kręgu kultury bizantyńskiej i była typowa dla sztuki wschodnich kościołów chrześcijańskich – w tym wypadku dla kościoła prawosławnego.

RbMRbN6PGfpep

Ilustracja przedstawia ikonę Andrzeja Rublowa „Trójca Święta”. Ukazuje anioły przy stole, pochylone nad pucharem, w którym znajduje się głowa baranka. Aniołowie reprezentują trzy Osoby Boskie - Ojca Syna i Ducha Świętego. Każda z postaci trzyma laskę, atrybut anioła - symbol posłania . W tle widoczne są trzy elementy: namiot Abrahama (również świątynia), dąb Mamre i skała.

wróć do spisu treści

Fresk

R1MZCAMMM2LQK1

Malowidło ukazuje jasnobeżową postać zwierzęcia, kroczącego na czterech łapach z długim, podwiniętym do góry ogonem. Groźny wzrok, wyszczerzone zęby i nastroszone, szpiczaste uszy wyrażają złość. Pod niemal ludzkim z wyglądu nosem artysta namalował wąsy. Sierść lwa układa się w równe kępki zakończone zwiniętymi w czubek ciemniejszymi włosami. Twórcy udało się oddać rysunek mięśni zwierzęcia. Postać ukazana jest na żółto‑błękitnym tle. Po jego lewej stronie znajduje się roślina o czerwono‑niebieskich liściach, natomiast po prawej fragment architektury: dwie kolumny z łukowym sklepieniem. Górna część fresku jest zniszczona. Dominującymi kolorami malowidła jest żółć i niebieski.

Bardzo trwałą, a zarazem niezwykle trudną techniką jest fresk – którym przez wieki pokrywano ściany i sklepienia świątyń oraz pałaców.
Fresk powstaje poprzez malowanie na mokrym tynku. Farba wiąże się z zaprawą, a kolor staje się trwały w miarę, jak wysycha tynk.
Trzeba pracować etapami, bo korekta fresku po wyschnięciu  jest już niemożliwa.

Zapoznaj się z filmem, na którym dowiesz się, jak wykonać samodzielnie pracę plastyczną techniką fresku.

R1V9CH41418M9

Materiał filmowy do lekcji zatytułowany „Fresk”.

Materiał filmowy do lekcji zatytułowany „Fresk”.

Film dostępny pod adresem /preview/resource/R1V9CH41418M9

Materiał filmowy do lekcji zatytułowany „Fresk”.

R19OR1RVG11K1

Ilustracja przedstawia malowidło „Chrystus Chwalebny i symbole czterech ewangelistów”. Na zdjęciu ukazane jest wnętrze z trzema małymi, podłużnymi oknami, zwieńczonymi łukami. Ściany pokryte są freskami o grubym, czarnym konturze, które skomponowane są w trzech pasach, oddzielonych ornamentami. Dolny, najgorzej zachowany pas z wieloma ubytkami, przedstawia sceny biblijne. Nad nim znajduje się pas z oknami, pomiędzy którymi umieszczone zostały w parach postacie świętych. Również wnęki okienne zostały pokryte malowidłami z postaciami i ornamentyką. Przedstawione freski odznaczają się niezwykle bogatą kolorystyką. Dominującymi barwami są: biel, ciepła żółć, czerwień i błękit.

wróć do spisu treści

Technika olejna

R1GP9FXN1LMFV

Materiał filmowy do lekcji zatytułowany „Olej na płótnie”.

Materiał filmowy do lekcji zatytułowany „Olej na płótnie”.

Film dostępny pod adresem /preview/resource/R1GP9FXN1LMFV

Materiał filmowy do lekcji zatytułowany „Olej na płótnie”.

Najpopularniejszą techniką malarską stosowaną przez artystów jest technika olejna. Początkowo obrazy malowane były farbą olejną na desce, z czasem najczęściej stosowane przez artystów stało się malowanie farbami olejnymi na płótnie.

Jest to malarstwo trwałe, w którym dzięki mieszaniu barw, ich kryciu i długiemu czasowi schnięcia, można wprowadzać zmiany i poprawki.
W ten sposób uzyskuje się bardzo różne efekty barwne – od intensywnych i nasyconych, po barwy złamane, zgaszone. Malowanie takie daje również możliwość wprowadzania niuansów kolorystycznych, studiowania światła, a także precyzyjnego malowania detali.

W technice tej można malować na dwa sposoby: alla prima i laserunkiem.

Alla prima

Malowanie alla prima polega na nakładaniu farby bezpośrednio na podłoże, często grubą warstwą, zostawiającą wypukłą, wyrazistą fakturę, określaną jako impastimpastimpast lub impasto.

Stosowanie impasto jest bardzo charakterystyczne, np.: dla twórczości Vincenta van GoghaVincenta van GoghaVincenta van Gogha. Przyjrzyj się reprodukcji przedstawiającej jedno z jego dzieł. Po kliknięciu w zdjęcie obejrzysz zdjęcia detali. Zwróć uwagę na impastimpastimpast.

Laserunek

W malarstwie olejnym stosowane są też warstwy przeźroczyste nazywane laserunkiem, nadające obrazom efekty gładko‑lśniące i ochronne.
Mistrzami laserunku byli między innymi Jacques‑Luis DavidJacques‑Louis DavidJacques‑Luis David, Johannes VermeerJohhanes VermeerJohannes Vermeer, Claude LorrainClaude LorrainClaude Lorrain. Przyjrzyj się ich dziełom.

R1M48XE7HJ2C8

Ilustracja przedstawia scenę w pokoju. Przy stole nakrytym czerwonym obrusem z grubego aksamitu siedzi mężczyzna w czarnym stroju w białej peruce, który patrzy na żonę stojącą obok niego. Mężczyzna nosi ciemny kaftan z białym żabotem i koronkowymi, białymi mankietami. Na głowie ma białą, gładką perukę z lokami po bokach. Lewy łokieć opiera na leżących na stole kartkach papieru. Prawa dłoń, trzymająca pióro gęsie, spoczywa na rozłożonych kartkach papieru. Spod spływającej ze stołu draperii wysuwa się noga mężczyzny w krótkiej nogawce spodni, czarnej pończosze i czarnym bucie z klamrą. Przed nogą leży przewrócony szklany pojemnik w kształcie kuli, zakończony mosiężnym korkiem. Obok niego, oparta lewą ręką o jego ramię, a prawą o stół stoi kobieta. Nie oddaje spojrzenia mężczyźnie, wzrok ma skierowany w kierunku odbiorcy. Kobieta na głowie ma dużą szarą perukę z lokami, z której na plecy spływają długie pukle włosów. Ubrana jest w długą, suto marszczoną w talii, białą suknię, przepasaną niebieską szarfą w pasie z bufiastymi rękawami i koronkowo wykończonym dekoltem. Para ukazana jest na tle szarej, marmurowej ściany z kanelowanymi pilastrami. Na stole przed mężczyzną leżą zapisane kartki papieru, obok stoi pojemnik na pióra gęsie. Z prawej strony stoją szklane słoje, jeden z kranikiem, drugi wąski, trezeci do połowy napełniony wodą. Obraz wykonany jest z dużą dbałością o wierne odwzorowanie natury.

R1dYD0ClA8B0w

Ilustracja ukazuje popiersie młodej dziewczyny w pozie en trois quarts [czytaj: trła katr]. Ma na sobie beżowo‑żółtą suknię z białym kołnierzem oraz niebiesko‑beżowy turban. Dziewczyna pozuje bokiem, ale jej twarz zwraca się w kierunku odbiorcy. Czerwone, dziewczęce usta są lekko uchylone. Wyraźnym akcentem obrazu jest duża perła w kolczyku lewego ucha dziewczyny, w której odbija się otoczenie. Jej postać na ciemnym tle oświetlona jest miękkim światłem, padającym z lewej strony. Kompozycja jest statyczna, co podkreśla nastrój wyciszenia i spokoju. Na obrazie dominują beże, przełamane ultramaryną turbanu i czerwienią ust.

R1ADLY9nkP2Qp

Dzieło ukazuje realistyczny pejzaż nad rzeką. Na pierwszym planie znajduje się pagórkowata łąka z pasącymi się kozami i owcami po lewej oraz czwórką postaci w centrum. Dwie młode kobiety w niebieskich sukniach stoją po obu stronach starszego mężczyzny z brodę w czerwonym stroju. Naprzeciwko nich stoi pasterz z laską, pokazujący ręką swoje stado. Za nimi znajduje się pięć drzew, dwa z nich są bardzo wysokie i bujne, stanowią wyraźną dominantę kompozycji. Z lewej strony na drugim planie, na niewielkim wzgórzu wznosi się zamek z okrągłymi wieżami, jedna z nich góruje nad wszystkimi, prowadzi do niego drewniany most. Wzgórze zamkowe porośnięte jest krzewami i drzewami. W oddali rozpościera się widok łąk, wijącej się rzeki oraz pagórków na horyzoncie. W tle we mgle majaczy morska zatoka na której gdzieniegdzie pływają łodzie z białymi żaglami. Nad pejzażem góruje rozjaśniające się ku horyzontowi, jasnoniebieskie niebo z delikatnymi chmurkami. Kompozycja obrazu jest statyczna, kolorystyka harmonijna, utrzymana w zielono‑niebiesko‑beżowej tonacji z czerwonym akcentem, strojów postaci postaci, w centrum.

wróć do spisu treści

Już wiesz:

• że na technikę malarską wpływa rodzaj farby i narzędzi malarskich oraz podłoże;

• na czym polegają techniki malarskie, takie jak: malarstwo olejne, tempera, fresk, akwarela, akryl, pastel, kolaż i techniki mieszane;

• wskazać przykłady dzieł wykonanych w wybranych technikach malarskich;

• jakie są potrzebne materiały i narzędzia, aby można było zastosować technikę kolażu;

• co to jest laserunek, impasto, alla prima.

wróć do spisu treści

Potrafisz:

• rozpoznawać jedną z dziedzin sztuk plastycznych: malarstwo;

• charakteryzować język malarstwa, na który składają się m.in.: techniki malarskie;

• rozróżniać rodzaje technik malarskich w wybranych dziełach;

• malować z zastosowaniem wybranych technik malarskich, interpretując obserwowane rzeczy i zjawiska;

• doskonalić umiejętności plastyczne posługując się różnymi technikami i  narzędziami malarskimi;

• wyjaśnić,na czym polega laserunek, impasto, alla prima;

• rozpoznać w dziele sposób nakładania farby: impastowy i laserunkowy.

wróć do spisu treści

Słownik

Źródła

• sjp.pwn.pl

• encykopedia.pwn.pl

Linki do e‑materiałów

• https://zpe.gov.pl/a/zastosowanie-technik-malarskich-w-praktyce–malujemy-akwarele/DUqUdoQb1

• https://zpe.gov.pl/a/w-pracowni-artysty–malarskie-techniki-plastyczne/DAX2wu7cr

• https://zpe.gov.pl/a/o-kilku-technikach-artystycznych/DISiNpomV

• https://zpe.gov.pl/a/poznajemy-technike-kolazu–klasowy-fotokolaz/DzB1gCeUK

• https://zpe.gov.pl/a/widok-za-oknem-namalowany-technika-pointylizmu/DTgA29Pjl

• https://zpe.gov.pl/a/malowanie-punktami–nowa-technika-malarstwa-neoimpresjonistow/Da2XZhriU

wróć do spisu treści