Produkcja ciasta i wyrobów obgotowywanych
SPC.01. Produkcja wyrobów cukierniczych - Cukiernik 751201 i Technik technologii żywności 344403
Przewodnik dla nauczyciela
Spis treści
Cele i efekty kształceniaCele i efekty kształcenia
Struktura e‑materiałuStruktura e‑materiału
Wskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału dla zawodu cukiernik i technik technologii żywnościWskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału dla zawodu cukiernik i technik technologii żywności
Wymagania techniczneWymagania techniczne
1. Cele i efekty kształcenia
E‑materiał przeznaczony jest dla uczniów kształcących się w zawodzie cukiernik 751201 i technik technologii żywności branży spożywczej 344403 dla kwalifikacji SPC.01. Produkcja wyrobów cukierniczych.
E‑materiał wspiera osiąganie celów kształcenia określonych dla kwalifikacji SPC.01. Produkcja wyrobów cukierniczych:
przygotowywanie półproduktów i wyrobów cukierniczych;
użytkowanie maszyn i urządzeń w produkcji wyrobów cukierniczych.
Wspiera osiąganie wybranych efektów kształcenia z jednostki efektów kształcenia.
Uczeń:
SPC.01.4 Przechowywanie surowców, półproduktów i wyrobów cukierniczych
2) identyfikuje surowce, dodatki do żywności i materiały pomocnicze do produkcji półproduktów i wyrobów cukierniczych;
SPC.01.5 Wytwarzanie półproduktów i wyrobów cukierniczych
2) charakteryzuje metody wytwarzania półproduktów i wyrobów cukierniczych,
3) planuje proces technologiczny wytwarzania półproduktów i wyrobów cukierniczych,
6) wykonuje czynności związane z produkcją nietrwałych wyrobów cukierniczych, np. produkować ciastka, ciast, babeczek, keksy, tortów, mazurka, sernika,
9) planuje proces produkcji półproduktów i wyrobów cukierniczych;
SPC.01.3. Obsługa maszyn i urządzeń stosowanych w produkcji wyrobów cukierniczych
2) rozróżnia maszyny i urządzenia stosowane w produkcji wyrobów cukierniczych,
3) określa przeznaczenie linii produkcyjnych stosowanych w produkcji wyrobów cukierniczych,
5) użytkuje maszyny, urządzenia i środki transportu stosowane w zakładzie produkcji wyrobów cukierniczych zgodnie z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy,
6) wykonuje bieżącą konserwację maszyn, urządzeń i środków transportu stosowanych w zakładzie produkcji wyrobów cukierniczych;
SPC.01.8 Kompetencje personalne i społeczne
2) planuje wykonanie zadania,
5) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
2. Struktura e‑materiału
Niniejszy e‑materiał składa się z trzech części: wprowadzenia, materiałów multimedialnych oraz obudowy dydaktycznej. Każda z nich zawiera powiązane tematycznie elementy składowe.
Wprowadzenie
Przedstawia podstawowe informacje o e‑materiale, które ułatwią użytkownikowi wstępne zapoznanie się z zawartością materiału: odniesienia do podstawy programowej, zakres tematyczny oraz opis budowy e‑materiału.
Materiały multimedialne
Zawierają różnego rodzaju multimedia, które ułatwiają uczącemu się przyswojenie wiedzy:
Sekwencje filmowe: Ręczne formowanie precli i obwarzankówSekwencje filmowe: Ręczne formowanie precli i obwarzanków
Animacja 3D – Linia do produkcji paluszkówAnimacja 3D – Linia do produkcji paluszków
Galeria zdjęć – Wyroby z ciasta obgotowywanegoGaleria zdjęć – Wyroby z ciasta obgotowywanego
Plansza interaktywna – Produkcja ciasta obgotowywanego na linii mechanicznej oraz ręczniePlansza interaktywna – Produkcja ciasta obgotowywanego na linii mechanicznej oraz ręcznie
Obudowa dydaktyczna
Interaktywne materiały sprawdzająceInteraktywne materiały sprawdzające pozwalają zweryfikować poziom opanowania wiedzy i umiejętności zawartych w e‑materiale.
Słownik pojęćSłownik pojęć zawiera objaśnienia specjalistycznego słownictwa występującego w całym e‑materiale.
Przewodnik dla nauczycielaPrzewodnik dla nauczyciela zawiera sugestie do wykorzystania e‑materiału w ramach pracy dydaktycznej.
Przewodnik dla uczącego sięPrzewodnik dla uczącego się zawiera wskazówki i instrukcje dotyczące wykorzystania e‑materiału w ramach samodzielnej nauki.
Bibliografia i netografiaBibliografia i netografia stanowi listę materiałów, na bazie których został opracowany e‑materiał.
Instrukcja użytkowaniaInstrukcja użytkowania wyjaśnia działanie e‑materiału oraz poszczególnych jego elementów.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
3. Wskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału dla zawodu cukiernik i technik technologii żywności
Zawarte w e‑materiale zasoby multimedialne są nowoczesnymi środkami dydaktycznymi, które znacząco wspomagają kształcenie zawodowe. Poniżej przedstawiono propozycje wykorzystania każdego multimedium podczas zajęć, a także podczas samodzielnej pracy uczniów poza zajęciami.
Praca uczniów podczas zajęć
1. Sekwencje filmowe: Ręczne formowanie precli i obwarzanków
Praca w grupach eksperckich
Metoda jigsaw. Przed emisją filmu uczniowie odliczają do czterech. Następnie łączą się w zespoły wg przydzielonych numerów. Każda grupa podczas oglądania materiału filmowego zwraca szczególną uwagę na przydzielone jej zagadnienia i przygotowuje notatki:
gr. jedynek – przygotowywanie ciasta obgotowywanego;
gr. dwójek – formowanie precli;
gr. trójek – formowanie obwarzanków;
gr. czwórek – obgotowywanie kęsów.
Po zakończeniu pracy uczniowie zmieniają zespoły tak, by w każdym znalazła się przynajmniej jedna osoba z poprzednich grup. Uczniowie dzielą się wiedzą zdobytą wcześniej i uczą się od siebie nawzajem. Następnie chętne/wybrane osoby omawiają przydzielone zagadnienia. Pozostali uczniowie mogą zadawać pytania i weryfikować przedstawione informacje.
2. Animacja 3D – Linia do produkcji paluszków
Praca całego zespołu klasowego
Uczniowie zapoznają się z zawartością schematu interaktywnego i przygotowują po dwa pytania do ogólnoklasowego quizu na temat Linia do produkcji paluszków. Propozycje są zbierane do urny i weryfikowane przez chętną/wybraną osobę w celu usunięcia powtarzających się pytań. Ustalane są reguły gry:
obowiązuje zasada: kto pierwszy, ten lepszy;
za każdą poprawną odpowiedź uczestnik otrzymuje 2 punkty;
za poprawienie osoby, która udzieliła błędnej odpowiedzi, uczestnik otrzymuje 1 punkt;
punktację zliczają trzy osoby wybrane do komisji skrutacyjnej.
Rozpoczyna się quiz: chętna/wybrana osoba lub nauczyciel odczytuje pytania, a uczniowie zgłaszają się do odpowiedzi. Gra kończy się po wyznaczonym czasie lub po wyczerpaniu puli pytań. Osoby, które otrzymały największą liczbę punktów, mogą zostać nagrodzone ocenami za aktywność.
3. Galeria zdjęć – Wyroby z ciasta obgotowywanego
Praca indywidualna i praca w parach
Uczniowie indywidualnie zapoznają się z treścią multimedium i zapisują minimum pięć pytań dotyczących jego treści. Uwaga: każde z pytań musi rozpoczynać się od słowa „dlaczego”. Następnie spacerują po klasie i na umówiony sygnał szukają kogoś do pary, zadają i odpowiadają na pytania sformułowane podczas pracy z multimedium.
Następnie dzielą się swoimi spostrzeżeniami, które pytania były dla nich trudne, na które nie udało im się odpowiedzieć. Zespół klasowy wspólnie formułuje na nie odpowiedzi.
4. Plansza interaktywna – Produkcja ciasta obgotowywanego na linii mechanicznej oraz ręcznie
Praca w grupach
Plakat. Nauczyciel dzieli uczniów na zespoły, które będą pracowały we własnym tempie. Każda grupa zapoznaje się z grafiką interaktywną oraz wykonuje notatkę na temat Produkcji ciasta obgotowywanego na linii mechanicznej oraz ręcznie
gr. I – składniki;
gr. II – wyroby;
gr. III – linia mechaniczna do wyrobu paluszków;
gr, IV – obwarzanki produkcja ręczna.
Uczniowie dyskutują między sobą w grupie, wymieniają się poglądami i ustalają, jak ma wyglądać ich plakat. Przy czym powinni korzystać z zasobów całego internetu i nie powielać grafik zawartych w e‑materiale. Pozostałe grupy oceniają plakaty, biorąc pod uwagę ich atrakcyjność oraz rzetelność zapisanych informacji.
Praca uczniów poza zajęciami
1. Sekwencje filmowe: Ręczne formowanie precli i obwarzanków
Praca w parach
Prezentacja multimedialna. Uczniowie dobierają się w pary. Oglądają jedną z sekwencji filmowych. Następnie wykonują prezentację multimedialną dotyczącą zabiegów przygotowawczych przy produkcji ciasta. Prezentacja powinna być zwięzła i interesująca. Po wykonaniu zadania uczniowie zamieszczają plik na platformie ZPE.
2. Animacja 3D – Linia do produkcji paluszków Praca indywidualna
Uczniowie na podstawie multimedium wykonują notatki metodą sketchnotingu. Mogą one dotyczyć całego materiału lub poszczególnych fragmentów. Następnie umieszczają efekty swojej pracy na Zintegrowanej Platformie Edukacyjnej w formie zdjęć lub w formacie pdf. Notatki można wyświetlić na tablicy multimedialnej i wykorzystać na zajęciach jako podsumowanie omawianego materiału.
3. Galeria zdjęć – Wyroby z ciasta obgotowywanego
Praca w grupach
Uczniowie przygotowują lekcję odwróconą. Zespół klasowy zostaje podzielony na kilka grup, które przygotowują prezentacje multimedialne na temat przydzielonych im zagadnień. Prezentacje mogą powstawać zdalnie na dostępnych platformach internetowych. Powinny zawierać ilustracje, rysunki, materiały filmowe, a czas ich trwania nie powinien przekroczyć 10 min. Prelegenci mogą też przygotować pytania pobudzające do aktywnego słuchania.
Prezentacje mogą być oceniane wg następujących kryteriów:
poprawność merytoryczna;
trafny wybór egzemplifikacji wizualnej;
estetyka wykonania.
4. Plansza interaktywna – Produkcja ciasta obgotowywanego na linii mechanicznej oraz ręcznie Praca indywidualna i całego zespołu klasowego
Lekcja odwrócona. Uczniowie zapoznają się przed zajęciami z informacjami zawartymi w planszy interaktywnej, przygotowują notatki, które będą pomocne w dyskusji na temat kolejności wykonywanych czynności przy produkcji ciasta obgotowywanego. Podczas dyskusji uczniowie przedstawiają swoje spostrzeżenia. W ten sposób porządkują wiedzę zdobytą samodzielnie, poszerzają ją i weryfikują. Mogą ją też wykorzystać w trakcie zajęć praktycznych.
5. Interaktywne materiały sprawdzające
Dają one uczniowi możliwość sprawdzenia poziomu własnej wiedzy oraz uzyskania szybkiej i precyzyjnej informacji zwrotnej, stanowiącej równocześnie doskonałą formę nauki. Umożliwiają również ugruntowanie umiejętności niezbędnych do rozwiązywania zadań testowych i praktycznych na egzaminie zawodowym i są to:
testy wielokrotnego wyboru z jedną lub wieloma odpowiedziami prawidłowymi;
zadania dobierania w pary;
zadania z lukami;
krzyżówki;
dopasowanie elementów do grafu/schematu;
uzupełnianie podpisów obrazka;
zadania typu prawda czy fałsz.
Indywidualizacja pracy z uczniami, w tym z uczniami ze SPE
Dzięki e‑materiałom możliwe jest zindywidualizowanie procesu dydaktycznego i dostosowanie go do różnorodnych potrzeb edukacyjnych uczniów. Jest to istotnie nie tylko ze względu na uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi (SPE), ale również uczniów zdolnych. Odtwarzanie każdego e‑materiału jest możliwe również w trybie dostępności, który zawiera alternatywne wersje materiałów dostępne dla użytkowników z dysfunkcjami wzroku i słuchu. Ułatwia to dostęp do wiedzy i pozwala na zlikwidowanie niektórych barier społecznych i komunikacyjnych, a także umożliwia wyrównywanie szans w procesie nauczania‑uczenia się.
Ponadto nauczyciel może też dostosować pracę z każdym zasobem do indywidualnych potrzeb uczniów. Film edukacyjny i film instruktażowy (tutorial), e‑book i program ćwiczeniowy:
uczniowie słabosłyszący mogą skorzystać z napisów do filmu;
podczas pracy metodą jigsaw i przy podziale klasy na grupy należy wziąć pod uwagę, aby zespoły były zróżnicowane pod względem możliwości uczniów i sposobów uczenia się; w takiej sytuacji uczniowie zdolni mogą służyć pomocą osobom z trudnościami w nauce (tutoring rówieśniczy);
uczniowie z zaburzeniami zachowania oraz uczniowie z zaburzeniami ze spektrum autyzmu mogą zapoznawać się z filmem stopniowo (np. według wyznaczonego przez nauczyciela planu: I część filmu + zadania, II część filmu + zadania itd.), w celu zminimalizowania ryzyka dekoncentracji i demotywacji;
w trakcie pracy metodą projektu należy zwrócić uwagę, aby odpowiednio wykorzystać indywidualne uzdolnienia uczniów, np. plastyczne, językowe, organizacyjne;
uczniowie zdolni mogą pełnić funkcję liderów zespołów i pomagać uczniom słabszym.
Przydatne linki do stron internetowych:
www.ore.edu.pl
www.laski.edu.pl
www.pfron.org.pl
www.pzn.org.pl
Przydatna bibliografia:
Borski M. Bariery w otoczeniu osób z niepełnosprawnościami. Zagadnienia wybrane, Wyższa Szkoła Humanitas, 2017.
Jurkiewicz P., Rola B., Model pracy z uczniem upośledzonym w stopniu lekkim, w: Podniesienie efektywności kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Materiały szkoleniowe, Wyd. Naczelnik Wydziału Potrzeb Edukacyjnych, Departament Zwiększania Szans Edukacyjnych, Ministerstwo Edukacji Narodowej, Warszawa 2010.
Osoby niepełnosprawne w drodze ku dorosłości, Wyd. Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, Kraków 2014.
Smith D. D., Pedagogika specjalna: podręcznik akademicki T.1, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN: Wydawnictwo APS, 2009.
Zabłocki K.J., Upośledzenie umysłowe. Wybrane zagadnienia edukacji i terapii. Płock 2003.
Żuraw H., Udział osób niepełnosprawnych w życiu społecznym, Wyd. akademickie Żak, Warszawa 2008.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
4. Wymagania techniczne
Wymagania sprzętowe niezbędne do korzystania z poradnika oraz innych e‑materiałów platformy zpe.gov.pl.
System operacyjny:
Windows 7 lub nowszy;
OS X 10.11.6 lub nowszy;
GNU/Linux z jądrem w wersji 4.0 lub nowszej 3GB RAM.
Przeglądarka internetowa we wskazanej wersji lub nowszej:
Chrome w wersji 69.0.3497.100;
Firefox w wersji 62.0.2;
Safari w wersji 11.1;
Opera w wersji 55.0.2994.44;
Microsoft Edge w wersji 42.17134.1.0;
Internet Explorer w wersji 11.0.9600.18124.
Urządzenia mobilne:
2GB RAM iPhone/iPad z systemem iOS 11 lub nowszym;
Tablet/Smartphone z systemem Android 4.1 (lub nowszym) z przeglądarką kompatybilną z Chromium 69 (lub nowszym) np. Chrome 69, Samsung Browser 10.1, szerokość co najmniej 420 px.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści