Turystyczne walory wybranych regionów Polski – prezentacje
Gospodarka mojego regionu
Wiesz już, jak bardzo na przestrzeni lat zmieniała się gospodarka Polski. Tych zmian szczególnie dużo było po roku 1989, od kiedy to przeszliśmy na gospodarkę wolnorynkową, działającą według zasad ekonomicznych. W twoim regionie zapewne również wiele się wydarzyło. Czy znasz wszystkie najważniejsze zmiany?
R18SRkShYTNZM1
Na zdjęciu nowoczesne budynki z szarą elewacją, nieliczne okna. Budynki ponumerowane. Ciekawie zagospodarowane tereny zielone, liczne murki, przycięte drzewka, kępy traw.
Nowoczesna zabudowa wskazuje na rozwój gospodarczy
Już wiesz
jaki jest podział administracyjny Polski;
jakie są główne cechy ludności Polski;
które czynniki zdecydowały o rozwoju rolnictwa w poszczególnych regionach kraju;
co się uprawia i chowa/hoduje w różnych regionach Polski;
gdzie i jakie gałęzie przemysłu rozwinęły się w Polsce;
jakie zmiany zachodzą w polskiej gospodarce od 1989 roku.
Nauczysz się
wyznaczać „swój” region gospodarczy;
opisywać strukturę zatrudnienia i poziom bezrobocia we własnym regionie;
charakteryzować rolnictwo własnego regionu;
oceniać poziom rozwoju przemysłu w regionie i wyjaśniać tego przyczyny;
opisywać zmiany w gospodarce własnego regionu po 1989 roku;
planować trasę wycieczki edukacyjnej mającej na celu dokładne poznanie ważniejszych przykładów działalności gospodarczej człowieka w regionie.
icXAJlkXMI_d5e263
1. Jak wyznaczyć „mój” region gospodarczy?
Regiony gospodarcze rozwijały się na bazie regionów historycznychicXAJlkXMI_1451232574525_0regionów historycznych. Gospodarka to działalność ludzi, którzy zamieszkując określone obszary, zajmowali się podobnymi czynnościami i kształtowali w sobie podobne cechy – tworzyli jednorodną kulturę. Scharakteryzowanie własnego regionu gospodarczego powinno więc opierać się o historyczne tradycje danego obszaru. Zadanie to wydaje się dosyć proste, ponieważ granice większości województw mają związek z granicami regionów historycznych. Trzeba się tylko zastanowić, czy „moim” regionem gospodarczym jest obszar całego województwa czy jego część. Być może lepszym wyborem byłby powiat lub kilka powiatów – dotyczy to zwłaszcza województw o dużej powierzchni, np. mazowieckiego, wielkopolskiego. Swoje znaczenie ma też położenie miejscowości zamieszkania – jeśli na przykład leży ona w pobliżu granicy województwa, to można się zastanawiać, czy odległe obszary z drugiego końca województwa też są nam w jakikolwiek sposób bliskie.
RBnItW5e6sZsE1
Mapa administracyjna Polski. Kolorami zaznaczony podział kraju na województwa. Kropkami oznaczono stolice województw i opisano je. Kliknięcie na wybrane województwo sprawia, że otwiera się mapa danego województwa. Na mapie każdego województwa zaznaczono granice powiatów, kropkami zaznaczono miasta będące stolicami powiatów. Innym kolorem wyróżniono powiaty grodzkie z miastami na prawach powiatu. Większymi kropkami oznaczono stolice województw i opisano je większą czcionką niż pozostałe miasta. Powtórne kliknięcie na mapę województwa kieruje nas na mapę administacyjną Polski.
Mapa administracyjna Polski. Kolorami zaznaczony podział kraju na województwa. Kropkami oznaczono stolice województw i opisano je. Kliknięcie na wybrane województwo sprawia, że otwiera się mapa danego województwa. Na mapie każdego województwa zaznaczono granice powiatów, kropkami zaznaczono miasta będące stolicami powiatów. Innym kolorem wyróżniono powiaty grodzkie z miastami na prawach powiatu. Większymi kropkami oznaczono stolice województw i opisano je większą czcionką niż pozostałe miasta. Powtórne kliknięcie na mapę województwa kieruje nas na mapę administacyjną Polski.
Źródło: Wydawnictwo Edukacyjne Wiking, Michał Szymczak, licencja: CC BY 3.0.
R1WMNvkjwtmxT1
Mapa województwa zachodniopomorskiego. Na mapie fioletowymi liniami zaznaczono granice powiatów ziemskich, dużymi czerwonymi kropkami zaznaczono miasta będące stolicami powiatów. W obrębie powiatów ziemskich kolorami wyróżniono gminy miejskie, miejsko-wiejskie i wiejskie. Czerwonym kolorem wyróżniono powiaty grodzkie z miastami na prawach powiatu, miasta te opisano dużymi literami.
Źródło: Wydawnictwo Edukacyjne Wiking, licencja: CC BY 3.0.
R1NDobTuXnKbv1
Mapa województwa pomorskiego. Na mapie fioletowymi liniami zaznaczono granice powiatów ziemskich, dużymi czerwonymi kropkami zaznaczono miasta będące stolicami powiatów. W obrębie powiatów ziemskich kolorami wyróżniono gminy miejskie, miejsko-wiejskie i wiejskie. Czerwonym kolorem wyróżniono powiaty grodzkie z miastami na prawach powiatu, miasta te opisano dużymi literami. Kolory i znaki użyte na mapie opisano w legendzie. W legendzie podziałka liniowa.
Źródło: Wydawnictwo Edukacyjne Wiking, licencja: CC BY 3.0.
R18mZbpfFHdtQ1
Mapa województwa warmińsko-mazurskiego. Na mapie fioletowymi liniami zaznaczono granice powiatów ziemskich, dużymi czerwonymi kropkami zaznaczono miasta będące stolicami powiatów. W obrębie powiatów ziemskich kolorami wyróżniono gminy miejskie, miejsko-wiejskie i wiejskie. Czerwonym kolorem wyróżniono powiaty grodzkie z miastami na prawach powiatu, miasta te opisano dużymi literami. Kolory i znaki użyte na mapie opisano w legendzie. W legendzie podziałka liniowa.
Źródło: Wydawnictwo Edukacyjne Wiking, licencja: CC BY 3.0.
R12nnyje5dz021
Mapa województwa podlaskiego. Na mapie fioletowymi liniami zaznaczono granice powiatów ziemskich, dużymi czerwonymi kropkami zaznaczono miasta będące stolicami powiatów. W obrębie powiatów ziemskich kolorami wyróżniono gminy miejskie, miejsko-wiejskie i wiejskie. Czerwonym kolorem wyróżniono powiaty grodzkie z miastami na prawach powiatu, miasta te opisano dużymi literami. Kolory i znaki użyte na mapie opisano w legendzie. W legendzie podziałka liniowa.
Źródło: Wydawnictwo Edukacyjne Wiking, licencja: CC BY 3.0.
R1X1NrXUvarLN1
Mapa województwa lubuskiego. Na mapie fioletowymi liniami zaznaczono granice powiatów ziemskich, dużymi czerwonymi kropkami zaznaczono miasta będące stolicami powiatów. W obrębie powiatów ziemskich kolorami wyróżniono gminy miejskie, miejsko-wiejskie i wiejskie. Czerwonym kolorem wyróżniono powiaty grodzkie z miastami na prawach powiatu, miasta te opisano dużymi literami. Kolory i znaki użyte na mapie opisano w legendzie. W legendzie podziałka liniowa.
Źródło: Wydawnictwo Edukacyjne Wiking, licencja: CC BY 3.0.
R1RtZkgtSBotg1
Mapa województwa wielkopolskiego. Na mapie fioletowymi liniami zaznaczono granice powiatów ziemskich, dużymi czerwonymi kropkami zaznaczono miasta będące stolicami powiatów. W obrębie powiatów ziemskich kolorami wyróżniono gminy miejskie, miejsko-wiejskie i wiejskie. Czerwonym kolorem wyróżniono powiaty grodzkie z miastami na prawach powiatu, miasta te opisano dużymi literami. Kolory i znaki użyte na mapie opisano w legendzie. W legendzie podziałka liniowa.
Źródło: Wydawnictwo Edukacyjne Wiking, licencja: CC BY 3.0.
R1Yc6R09iH4wn1
Mapa województwa kujawsko-pomorskiego. Na mapie fioletowymi liniami zaznaczono granice powiatów ziemskich, dużymi czerwonymi kropkami zaznaczono miasta będące stolicami powiatów. W obrębie powiatów ziemskich kolorami wyróżniono gminy miejskie, miejsko-wiejskie i wiejskie. Czerwonym kolorem wyróżniono powiaty grodzkie z miastami na prawach powiatu, miasta te opisano dużymi literami. Kolory i znaki użyte na mapie opisano w legendzie. W legendzie podziałka liniowa.
Źródło: Wydawnictwo Edukacyjne Wiking, licencja: CC BY 3.0.
RPAoEoLDatBV31
Mapa województwa mazowieckiego. Na mapie fioletowymi liniami zaznaczono granice powiatów ziemskich, dużymi czerwonymi kropkami zaznaczono miasta będące stolicami powiatów. W obrębie powiatów ziemskich kolorami wyróżniono gminy miejskie, miejsko-wiejskie i wiejskie. Czerwonym kolorem wyróżniono powiaty grodzkie z miastami na prawach powiatu, miasta te opisano dużymi literami. Kolory i znaki użyte na mapie opisano w legendzie. W legendzie podziałka liniowa.
Źródło: Wydawnictwo Edukacyjne Wiking, licencja: CC BY 3.0.
RS5DHcXeW3kJ11
Mapa województwa dolnośląskiego. Na mapie fioletowymi liniami zaznaczono granice powiatów ziemskich, dużymi czerwonymi kropkami zaznaczono miasta będące stolicami powiatów. W obrębie powiatów ziemskich kolorami wyróżniono gminy miejskie, miejsko-wiejskie i wiejskie. Czerwonym kolorem wyróżniono powiaty grodzkie z miastami na prawach powiatu, miasta te opisano dużymi literami. Kolory i znaki użyte na mapie opisano w legendzie. W legendzie podziałka liniowa.
Źródło: Wydawnictwo Edukacyjne Wiking, licencja: CC BY 3.0.
RXOJVjidKjsHz1
Mapa województwa łódzkiego. Na mapie fioletowymi liniami zaznaczono granice powiatów ziemskich, dużymi czerwonymi kropkami zaznaczono miasta będące stolicami powiatów. W obrębie powiatów ziemskich kolorami wyróżniono gminy miejskie, miejsko-wiejskie i wiejskie. Czerwonym kolorem wyróżniono powiaty grodzkie z miastami na prawach powiatu, miasta te opisano dużymi literami. Kolory i znaki użyte na mapie opisano w legendzie. W legendzie podziałka liniowa.
Źródło: Wydawnictwo Edukacyjne Wiking, licencja: CC BY 3.0.
RE8nLOWuzTxsC1
Mapa województwa świętokrzyskiego. Na mapie fioletowymi liniami zaznaczono granice powiatów ziemskich, dużymi czerwonymi kropkami zaznaczono miasta będące stolicami powiatów. W obrębie powiatów ziemskich kolorami wyróżniono gminy miejskie, miejsko-wiejskie i wiejskie. Czerwonym kolorem wyróżniono powiaty grodzkie z miastami na prawach powiatu, miasta te opisano dużymi literami. Kolory i znaki użyte na mapie opisano w legendzie. W legendzie podziałka liniowa.
Źródło: Wydawnictwo Edukacyjne Wiking, licencja: CC BY 3.0.
R1LYRuH1kUoKR1
Mapa województwa lubelskiego. Na mapie fioletowymi liniami zaznaczono granice powiatów ziemskich, dużymi czerwonymi kropkami zaznaczono miasta będące stolicami powiatów. W obrębie powiatów ziemskich kolorami wyróżniono gminy miejskie, miejsko-wiejskie i wiejskie. Czerwonym kolorem wyróżniono powiaty grodzkie z miastami na prawach powiatu, miasta te opisano dużymi literami. Kolory i znaki użyte na mapie opisano w legendzie. W legendzie podziałka liniowa.
Źródło: Wydawnictwo Edukacyjne Wiking, licencja: CC BY 3.0.
RbqqLPXxSQE2Y1
Mapa województwa opolskiego. Na mapie fioletowymi liniami zaznaczono granice powiatów ziemskich, dużymi czerwonymi kropkami zaznaczono miasta będące stolicami powiatów. W obrębie powiatów ziemskich kolorami wyróżniono gminy miejskie, miejsko-wiejskie i wiejskie. Czerwonym kolorem wyróżniono powiaty grodzkie z miastami na prawach powiatu, miasta te opisano dużymi literami. Kolory i znaki użyte na mapie opisano w legendzie. W legendzie podziałka liniowa.
Źródło: Wydawnictwo Edukacyjne Wiking, licencja: CC BY 3.0.
RVqSh2Zn4e06r1
Mapa województwa śląskiego. Na mapie fioletowymi liniami zaznaczono granice powiatów ziemskich, dużymi czerwonymi kropkami zaznaczono miasta będące stolicami powiatów. W obrębie powiatów ziemskich kolorami wyróżniono gminy miejskie, miejsko-wiejskie i wiejskie. Czerwonym kolorem wyróżniono powiaty grodzkie z miastami na prawach powiatu, miasta te opisano dużymi literami. Kolory i znaki użyte na mapie opisano w legendzie. W legendzie podziałka liniowa.
Źródło: Wydawnictwo Edukacyjne Wiking, licencja: CC BY 3.0.
R17pY5oVrJxgp1
Mapa województwa małopolskiego. Na mapie fioletowymi liniami zaznaczono granice powiatów ziemskich, dużymi czerwonymi kropkami zaznaczono miasta będące stolicami powiatów. W obrębie powiatów ziemskich kolorami wyróżniono gminy miejskie, miejsko-wiejskie i wiejskie. Czerwonym kolorem wyróżniono powiaty grodzkie z miastami na prawach powiatu, miasta te opisano dużymi literami. Kolory i znaki użyte na mapie opisano w legendzie. W legendzie podziałka liniowa.
Źródło: Wydawnictwo Edukacyjne Wiking, licencja: CC BY 3.0.
R11lV3BCpxyiR1
Mapa województwa podkarpackiego. Na mapie fioletowymi liniami zaznaczono granice powiatów ziemskich, dużymi czerwonymi kropkami zaznaczono miasta będące stolicami powiatów. W obrębie powiatów ziemskich kolorami wyróżniono gminy miejskie, miejsko-wiejskie i wiejskie. Czerwonym kolorem wyróżniono powiaty grodzkie z miastami na prawach powiatu, miasta te opisano dużymi literami. Kolory i znaki użyte na mapie opisano w legendzie. W legendzie podziałka liniowa.
Źródło: Wydawnictwo Edukacyjne Wiking, licencja: CC BY 3.0.
Polecenie 1
Przeanalizuj powyższe mapy, w tym położenie na nich miejscowości, w której mieszkasz, i wybierz „swój” region gospodarczy.
icXAJlkXMI_1451232574525_0
Rf5aPvnaF1yvx1
Ilustracja przedstawia mapę Polski z podziałem na województwa. Na mapie oznaczono i opisano miasta wojewódzkie. Na mapie za pomocą kolorów przedstawiono regiony historyczne, które opisano. Za pomocą kolorowych sygnatur przedstawiono występowanie mniejszości narodowych i grup etnograficznych. Opisano nazwy grup etnograficznych. Główne mniejszości narodowe: Niemcy, Ukraińcy, Białorusini, Rosjanie, Litwini, Wietnamczycy, Żydzi, Słowacy, Czesi.Główne grupy etniczne: Ślązacy, Kaszubi, Romowie, Łemkowie. Dookoła mapy w białej ramce opisano współrzędne geograficzne co jeden stopień. W legendzie mapy objaśniono kolory użyte na mapie.
Źródło: Wydawnictwo Edukacyjne Wiking, licencja: CC BY 3.0.
icXAJlkXMI_d5e304
2. Charakterystyka gospodarki „mojego” regionu
Gospodarce Polski poświęcone były lekcje od 3.1 do 3.11. Ale z gospodarką wiążą się też inne tematy, np. rozmieszczenie i struktura ludności, warunki klimatyczno‑glebowe (dla rolnictwa), występowanie bogactw mineralnych (dla przemysłu), położenie nad morzem (gospodarka morska). Pełna charakterystyka gospodarcza regionu musi uwzględniać te kwestie, a także wszystkie cechy typowe dla opisywanego obszaru.
Polecenie 2
Na stronach Głównego Urzędu Statystycznego (stat.gov.pl) odszukaj dane statystyczne dotyczące gospodarki twojego regionu i wpisz je do tabeli. W kolumnie obok wyjaśnij przyczyny odstępstw wartości dla regionu od średnich wartości dla Polski. Uprawy, chów zwierząt, bogactwa naturalne i zakłady przemysłowe regionu opisz tylko słownie.
R1AFuoU3Mp6Nu1
Tabela, która po wypełnieniu przez ucznia pokaże obraz gospodarki regionu.
Tabela, która po wypełnieniu przez ucznia pokaże obraz gospodarki regionu.
Źródło: Robert Wers, licencja: CC BY 3.0.
icXAJlkXMI_d5e347
3. Wycieczka edukacyjna po regionie
Warto naocznie poznać działalność większych regionalnych obiektów gospodarczych, np. fabryk, elektrowni, kopalń lub innych zakładów przemysłowych, a także gospodarstw rolnych czy agroturystycznych, dużych hoteli, lotnisk, dworców kolejowych, centrów biznesowych lub handlowych. Niektóre firmy chętnie przyjmują zwiedzających, ponieważ jest to dla nich pewna forma reklamy. Goście mogą przyjrzeć się z bliska, jak działają duże (lub małe) przedsiębiorstwa i poznać podstawowe zasady produkcji lub usług, a przede wszystkim ekonomii.
Polecenie 3
Zaplanuj przebieg co najmniej jednej wycieczki mającej na celu poznanie obiektów ważnych dla gospodarki twojego regionu.
PLAN WYCIECZKI DO …………………………
DATA
GODZINA
MIEJSCE
POZNANE OBIEKTY GOSPODARCZE
icXAJlkXMI_d5e393
Podsumowanie
Odpowiedz na pytania i wykonaj polecenia:
W jakim regionie gospodarczym leży twoja miejscowość?
Scharakteryzuj strukturę zatrudnienia ludności regionu.
Wymień główne kierunki lokalnej produkcji rolnej.
Które bogactwa mineralne wydobywane są w twoim regionie?
Jakie gałęzie przemysłu rozwinęły się w regionie i dlaczego właśnie te?
Wymień główne ośrodki przemysłowe i usługowe twojego regionu, w tym węzły komunikacyjne i stolice administracyjne.
Wskaż przykłady wpływu gospodarki na środowisko naturalne regionu.
Opisz sytuację na lokalnym rynku pracy. Czy występuje duże bezrobocie? Czy są szanse na tworzenie nowych miejsc pracy? Czy w regionie funkcjonują Specjalne Strefy Ekonomiczne?
Praca domowa
Polecenie 4.1
Sporządź ilustrowany opis z wycieczki edukacyjnej po własnym regionie.
