bg‑azure

Leggi il testo sugli spaghetti alla carbonara e rispondi alle domande.

Przeczytaj tekst o spaghetti alla carbonara i odpowiedz na pytania.

RdWfdXMKiwJBQ
Gli spaghetti alla carbonara
Spaghetti alla carbonara
Źródło: grafika: Unsplash.com, licencja: CC BY 3.0.
Piotr Kowalski Gli spaghetti alla carbonara

La cucina italiana è famosa nel mondo intero. Tutti conoscono la pizza e la pasta. Le pizze più conosciute sono: la quattro stagionila quattro stagionila quattro stagioni con i funghi, il prosciutto, le olive, i carciofiil carciofo (m)i carciofi, i pomodori e il basilico; la margheritaLa pizza Margheritala margherita con la mozzarella, i pomodori e il basilico oppure la marinaraLa pizza alla marinarala marinara con i pomodori, l’aglio e il basilico. Per quanto riguarda la pasta, c’è per esempio la carbonara, l’amatricianaI bucatini all’amatricianal’amatriciana e quella al ragù alla bologneseil ragù alla bologneseal ragù alla bolognese.

La storia degli spaghetti alla carbonara non è lunga. Inizia a Roma negli anni della seconda guerrala guerra (f)guerra mondialemondialemondiale. La nascita di questo piatto è legata alla presenza dei soldatiil soldato (m)soldati americani e la loro abitudine di mangiare uova con pancettala pancetta (f)pancetta per colazione. Un giorno, un cuocoil cuoco (m)un cuoco romano ha unito la loro colazione preferita con due elementi italiani: la pasta e il formaggio pecorino romano.

Gli ingredienti di base per la carbonara tradizionale sono: il guancialeil guanciale (m)il guanciale, il pecorino romano, i tuorliil tuorlo (m)tuorli d’uovo, il pepeil pepe (m)il pepe e ovviamente gli spaghetti. Questi ingredienti fanno della carbonara un piatto sostanziososostanziososostanzioso. Ma non tutti la preparano così. Fuori d’Italia si usa per esempio la pannala panna (f)la panna, la pancetta invece del guanciale e il parmigiano invece del pecorino. Ma per gli italiani l’unica carbonara buona e vera è quella romana.

1 Źródło: Piotr Kowalski, Gli spaghetti alla carbonara, licencja: CC BY-SA 3.0 [z wykorzystaniem:] D’Ancona Roberta, D’Ancona Rosa, La cucina romana, Hoepli Mediolan 2016.
2
Esercizio 1

Per quali due categorie di piatti è famosa la cucina italiana?

Z jakich dwóch typów dań słynie kuchnia włoska?

RxfWUNG5XuQDx
Możliwe odpowiedzi: 1. la pasta e la pizza, 2. la pasta e i dolci, 3. la carne e il pesce
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej i Uniwersytetu Łódzkiego, licencja: CC BY-SA 3.0.

Quali sono gli ingredienti della pizza quattro stagioni?

Jakie są składniki pizzy quattro stagioni?

RxoGyuCTuveXW
Możliwe odpowiedzi: 1. i funghi, il prosciutto, le olive, i carciofi, i pomodori e il basilico, 2. le acciughe, l’aglio e la mozzarella, 3. i pomodori, i funghi, il prosciutto, le uova
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej i Uniwersytetu Łódzkiego, licencja: CC BY-SA 3.0.

Che cosa non contiene la carbonara tradizionale?

Czego nie zawiera tradycyjna carbonara?

R11hyu1I5Kff0
Możliwe odpowiedzi: 1. il pecorino, 2. la panna, 3. il pepe
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej i Uniwersytetu Łódzkiego, licencja: CC BY-SA 3.0.

Tryb rozkazujący (l’imperativo diretto)

Tryb rozkazujący imperativo służy do wydawania poleceń, rozkazów, ale także do udzielania wskazówek. Bardzo często pojawia się w przepisach kulinarnych. Dokładniejsze objaśnienia znajdziesz w materiałach:

W poniższej tabelce znajdziesz formy trybu rozkazującego imperativo dla czasowników regularnych.

RIr87hQQVOz7v
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej i Uniwersytetu Łódzkiego, licencja: CC BY 3.0.

imperativo diretto

persona

mescolare

cuocere

aprire

tu

mescola

cuoci

apri

noi

mescoliamo

cuociamo

apriamo

voi

mescolate

cuocete

aprite

Przeczenie trybu rozkazującego (l’imperativo negativo)

W przeczeniu trybu rozkazującego zmianie ulegają formy dla drugiej osoby liczby pojedynczej, które wracają do bezokolicznika. W liczbie mnogiej odmiana czasowników w imperativo negativo nie ulega zmianie.

R1PoDZrw0MwWp
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej i Uniwersytetu Łódzkiego, licencja: CC BY 3.0.

imperativo negativo

persona

mescolare

cuocere

aprire

tu

non mescolare

non cuocere

non aprire

noi

non mescoliamo

non cuociamoiamo

non apriamiamo

voi

non mescolate

non cuocete

non aprite

Non impiattare ancora la pasta, non è pronta! - Nie nakładaj jeszcze makaronu, nie jest gotowy!

Non aggiungiamo il pepe durante la cottura! - Nie dodawajmy pieprzu w czasie gotowania!

Non salate l’acqua! - Nie sólcie wody!

Przeczenie trybu rozkazującego z zaimkami dopełnienia bliższego lub dalszego (l’imperativo negativo con pronomi complemento diretto o indiretto)

W zdaniach, które zawierają przeczenia trybu rozkazującego oraz zaimki dopełnienia bliższego lub dalszego, zaimki umieszczamy przed czasownikiem lub na końcu czasownika. W pierwszym przypadku czasownik i zaimek zapisujemy oddzielnie, w drugim – łącznie. Jeśli zaimek pojawia się na końcu czasownika, to w drugiej osobie liczby pojedynczej (tu) czasownik zostaje skrócony o ostatnią samogłoskę e.

Non mescolare la zuppa! → Non la mescolare! lub Non mescolarla!

Non soffriggiamo l’aglio! → Non lo soffrigiamo! lub Non soffrigiamolo!

Non parlare a Luca! → Non gli parlare! lub Non parlargli!

Non mandate la ricetta a noi! → Non ci mandate la ricetta! lub Non mandateci la ricetta!

Czasowniki używane w kuchni (verbi usati in cucina)

We włoskich przepisach kulinarnych znajdziesz wiele czasowników określających typowe dla przygotowywania potraw czynności. Warto się z nimi zapoznać, aby lepiej zrozumieć zawarte w przepisach informacje. Oto niektóre z nich.

R13Er4hTpCX55
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej i Uniwersytetu Łódzkiego, licencja: CC BY 3.0.

italiano

polacco

bollire

wrzeć

friggere

smażyć

soffriggere

podsmażać

pelare

obierać

affettare

kroić w plastry

tagliare

kroić

cuocere

  • a fiamma dolce/bassa

  • a fiamma alta

gotować

  • na wolnym ogniu

  • na dużym ogniu

preparare

przygotować

grattugiare

zetrzeć na tarce

rosolare

zrumienić

tritare

szatkować

riscaldare

podgrzewać

condire

przyprawiać

scolare

odcedzać

versare

wlewać, wsypywać

salare

solić

R1Alc4ixd71nK
Appunti:  (Uzupełnij).
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej i Uniwersytetu Łódzkiego, licencja: CC BY-SA 3.0.

Dizionario

f = femminile - rodzaj żeński, m = maschile - rodzaj męski, pl = plurale - liczba mnoga

affettare
affettare
R1S3BvYD3ioR31
Nagranie dźwiękowe

kroić w plastry

R1dqNRARsxX3R1
Nagranie dźwiękowe
bollire
bollire
R1NvZV0lfSoWr1
Nagranie dźwiękowe

wrzeć

R1cQoaLPdufY51
Nagranie dźwiękowe
il carciofo (m)
il carciofo (m)
R1H1q6kWK6nqF1
Nagranie dźwiękowe

karczoch

RP1npjuHKrShz1
Nagranie dźwiękowe
condire
condire
RHMDGWrgKQvKK1
Nagranie dźwiękowe

przyprawiać

R1V2Gq5V0vNeC1
Nagranie dźwiękowe
cuocere
cuocere
RkFMdl943ehNS1
Nagranie dźwiękowe

gotować

R1ORDQf4tZVZw1
Nagranie dźwiękowe
il cuoco (m)
il cuoco (m)
Rhu95SlfldfVd1
Nagranie dźwiękowe

kucharz

RRWlE3AbDh2Z41
Nagranie dźwiękowe
la fiamma (f) alta
la fiamma (f) alta
RknBsHH8fGAbv1
Nagranie dźwiękowe

duży ogień

Rb744gKNrUd7m1
Nagranie dźwiękowe
la fiamma (f) bassa
la fiamma (f) bassa
RNFOsvAFTG2HT1
Nagranie dźwiękowe

wolny ogień

RJA6i3EluJ9oq1
Nagranie dźwiękowe
la fiamma (f) dolce
la fiamma (f) dolce
Rm2gJpeBIEZuJ1
Nagranie dźwiękowe

wolny ogień

RRDBghZFywifT1
Nagranie dźwiękowe
friggere
friggere
R3WG7gj1aeI6E1
Nagranie dźwiękowe

smażyć

R1XDbW6hYCEEY1
Nagranie dźwiękowe
grattugiare
grattugiare
R1JgaEeWzVVrY1
Nagranie dźwiękowe

zetrzeć na tarce

R1IYzSKv76fbk1
Nagranie dźwiękowe
il guanciale (m)
il guanciale (m)
R14MyPvzVI1Qu1
Nagranie dźwiękowe

podgardle wieprzowe

RqnbxJgMzGowO1
Nagranie dźwiękowe
la guerra (f)
la guerra (f)
R1RKXc24boLk71
Nagranie dźwiękowe

wojna

R10tcWam6DeQH1
Nagranie dźwiękowe
impiattare
impiattare
RWiMvwlQ0WvTJ1
Nagranie dźwiękowe

nakładać na talerz

R1RRxAzUIgi1k1
Nagranie dźwiękowe
mondiale
mondiale
R19vpLVgUBg211
Nagranie dźwiękowe

światowy

R4r0CDW8deg6P1
Nagranie dźwiękowe
la pancetta (f)
la pancetta (f)
RkIbqvIfI625d1
Nagranie dźwiękowe

boczek

Ruxzco4oapo7E1
Nagranie dźwiękowe
la panna (f)
la panna (f)
RSi5MWnv2GtHQ1
Nagranie dźwiękowe

śmietana

R1Df2pwMZJ9mj1
Nagranie dźwiękowe
pelare
pelare
R1HJuYMQTWbje1
Nagranie dźwiękowe

obierać

RXS7IgDZRi7sa1
Nagranie dźwiękowe
il pepe (m)
il pepe (m)
RHIBk8buReb7j1
Nagranie dźwiękowe

pieprz

RH04XokYBLb1Y1
Nagranie dźwiękowe
il pezzetto (m)
il pezzetto (m)
R1COTYN6nJdA21
Nagranie dźwiękowe

kawałeczek

RA96xwDjWgrVf1
Nagranie dźwiękowe
il pezzo (m)
il pezzo (m)
R1IAHwDxpugER1
Nagranie dźwiękowe

kawałek

R1Wyh4jboj3wt1
Nagranie dźwiękowe
preparare
preparare
R1XTTui5xMIvy1
Nagranie dźwiękowe

przygotować

R12gy8fXtYoo51
Nagranie dźwiękowe
riscaldare
riscaldare
R8YYOlz98999E1
Nagranie dźwiękowe

podgrzewać

RGSKXvqcUIPrj1
Nagranie dźwiękowe
rosolare
rosolare
RiasLK7tNWLD41
Nagranie dźwiękowe

zrumienić

R1Tu0Kaq1ZxZc1
Nagranie dźwiękowe
salare
salare
RsuFENxHY6r5b1
Nagranie dźwiękowe

solić

RzennrAD0BU571
Nagranie dźwiękowe
scolare
scolare
RzpwM3fEzuWkS1
Nagranie dźwiękowe

odcedzać

R1XLP6Cqjz5C41
Nagranie dźwiękowe
soffriggere
soffriggere
R1BEqxwQ8Cctl1
Nagranie dźwiękowe

podsmażać

R1WZ7sKpFdGLP1
Nagranie dźwiękowe
il soldato (m)
il soldato (m)
R1AesmNoQnaeO1
Nagranie dźwiękowe

żołnierz

R60ODidA9CB2g1
Nagranie dźwiękowe
sostanzioso
sostanzioso
Rww8lxmbGdvWQ1
Nagranie dźwiękowe

sycący

RsY41sTHcbhRY1
Nagranie dźwiękowe
spiccare
spiccare
R1Rv89HlSO1cX1
Nagranie dźwiękowe

wyróżniać się

R19N4tG1NZVqg1
Nagranie dźwiękowe
tagliare
tagliare
Rh1OK0tdSEUPb1
Nagranie dźwiękowe

kroić

RrgjulqGjZKzX1
Nagranie dźwiękowe
tritare
tritare
Ru6R9rPtLk3rI1
Nagranie dźwiękowe

szatkować

RUuoWYRYLlFGQ1
Nagranie dźwiękowe
il tuorlo (m)
il tuorlo (m)
R18P5e61E0XZM1
Nagranie dźwiękowe

żółtko

R1V92GSJZeYIV1
Nagranie dźwiękowe
versare
versare
R1430RBHdo5wq1
Nagranie dźwiękowe

wlewać, wsypywać

R1S6vH4zrssiY1
Nagranie dźwiękowe
La quattro stagioni
La pizza Margherita
La pizza alla marinara
I bucatini all’amatriciana
Il ragù alla bolognese