Scenariusz dla nauczyciela

Autorzy: Milena Lange, Artur Gałkowski, Tamara Roszak

Przedmiot: Język włoski

Temat zajęć: Che meraviglia! - Co za cuda!

Grupa docelowa: II etap edukacyjny, klasa I, poziom A1+

Podstawa programowa: III etap edukacyjny, szkoła ponadpodstawowa, klasa I, poziom A1+

Podstawa programowa – wariant III.2. Język obcy nowożytny nauczany jako drugi (kontynuacja 2. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej)

Cele kształcenia – wymagania ogólne

I. Znajomość środków językowych. Uczeń posługuje się podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie tematów wskazanych w wymaganiach szczegółowych.

II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie proste wypowiedzi ustne artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka, a także proste wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.

III. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń samodzielnie tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne i pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.

IV. Reagowanie na wypowiedzi. Uczeń uczestniczy w rozmowie i w typowych sytuacjach reaguje w sposób zrozumiały, adekwatnie do sytuacji komunikacyjnej, ustnie lub pisemnie w formie prostego tekstu, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.

V. Przetwarzanie wypowiedzi. Uczeń zmienia formę przekazu ustnego lub pisemnego w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.

Treści nauczania – wymagania szczegółowe

I. Uczeń posługuje się podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:

9) kultura (np. twórcy i ich dzieła, uczestnictwo w kulturze, tradycje i zwyczaje, media);

II. Uczeń rozumie proste wypowiedzi ustne (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia, instrukcje) artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka:

1) reaguje na polecenia;

2) określa główną myśl wypowiedzi;

3) określa intencje nadawcy/autora wypowiedzi;

4) określa kontekst wypowiedzi (np. czas, miejsce, sytuację, uczestników);

5) znajduje w wypowiedzi określone informacje;

7) rozróżnia formalny i nieformalny styl wypowiedzi.

III. Uczeń rozumie proste wypowiedzi pisemne (np. listy, e‑mail, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, instrukcje, rozkłady jazdy, historyjki obrazkowe z tekstem, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):

1) określa główną myśl tekstu lub fragmentu tekstu;

2) określa intencje nadawcy/autora tekstu;

4) znajduje w tekście określone informacje;

6) rozróżnia formalny i nieformalny styl tekstu.

IV. Uczeń tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne:

1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;

3) przedstawia fakty z przeszłości i teraźniejszości;

4) przedstawia intencje, marzenia, nadzieje i plany na przyszłość;

5) opisuje upodobania;

6) wyraża i uzasadnia swoje opinie, przedstawia opinie innych osób;

8) stosuje formalny lub nieformalny styl wypowiedzi adekwatnie do sytuacji.

V. Uczeń tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. notatkę, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, wiadomość, SMS, kartkę pocztową, e‑mail, historyjkę, list prywatny, wpis na blogu):

1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;

2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;

3) przedstawia fakty z przeszłości i teraźniejszości;

5) opisuje upodobania;

6) wyraża i uzasadnia swoje opinie, przedstawia opinie innych osób;

8) stosuje formalny lub nieformalny styl wypowiedzi adekwatnie do sytuacji.

VI. Uczeń reaguje ustnie w typowych sytuacjach:

7) zaprasza i odpowiada na zaproszenie;

VII. Uczeń reaguje w formie prostego tekstu pisanego (np. wiadomość, SMS, krótki list prywatny, e‑mail, wpis na czacie/forum) w typowych sytuacjach:

3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia (np. wypełnia formularz/ankietę);

4) wyraża swoje opinie, pyta o opinie, zgadza się lub nie zgadza się z opiniami innych osób;

VIII. Uczeń przetwarza prosty tekst ustnie lub pisemnie:

1) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje zawarte w materiałach wizualnych (np. wykresach, mapach, symbolach, piktogramach) lub audiowizualnych (np. filmach, reklamach);

IX. Uczeń posiada:

1) podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;

2) świadomość związku między kulturą własną i obcą oraz wrażliwość międzykulturową.

X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).

XII. Uczeń korzysta ze źródeł informacji w języku obcym nowożytnym (np. z encyklopedii, mediów, instrukcji obsługi), również za pomocą technologii informacyjno‑komunikacyjnych.

XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).

XIV. Uczeń posiada świadomość językową (np. podobieństw i różnic między językami).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje w zakresie wielojęzyczności;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele operacyjne:

Uczeń:

poznaje wybrane z najciekawszych włoskich pomników kultury.
potrafi o nich opowiadać, posługując się ich nazwami, wskazując miejsce, typ, znaczenie/przeznaczenie kulturowe itp.
poznaje sposób tworzenia i zastosowania stopnia najwyższego przymiotnika (superlativo relativo).

Cele motywacyjne:

Uczeń:

rozwija wrażliwość międzykulturową oraz kształtuje postawę ciekawości, szacunku i otwartości wobec innych kultur.
aktywnie uczestniczy w procesie uczenia się.
rozwija kompetencje językowe i komunikacyjne oraz kulturowe.
wykorzystuje w naturalnych sytuacjach językowych poznane struktury i słownictwo.
zdobywa wiedzę i umiejętności do realizacji własnych celów komunikacyjnych.
pozyskuje świadomość znaczenia języków obcych nowożytnych w różnych dziedzinach kultury cywilizacyjnej.

Strategie uczenia się:

strategie pamięciowe – powtarzanie i utrwalanie poznanego materiału językowego w nowym kontekście
strategie kognitywne – pozyskiwanie wiedzy językowo‑kulturowej, tworzenie różnych kombinacji zdań, analizowanie danych języka obcego
strategie kompensacyjne – odgadywanie znaczenia wyrazów, poznawanie synonimów, niuansów znaczeniowych
strategie metakognitywne – formułowanie pragmatycznych intencji w wypowiedzi, centralizowanie procesu uczenia na wybranym zagadnieniu
strategie afektywne – odwoływanie się do doświadczeń i upodobań uczniów, podejmowanie ryzyka, akceptacja błędów

Metody i techniki nauczania:

podejście komunikacyjne (luka informacyjna, podejście zadaniowe)
eklektyzm
nauczanie polisensoryczne/wielozmysłowe
zintegrowane nauczanie językowo–przedmiotowe
nauczanie zdalne i hybrydowe
nauczanie programowane
metody sytuacyjno‑inscenizacyjne

Formy pracy:

praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

komputer / laptop / smartfon z dostępem do Internetu
materiały piśmiennicze
głośniki

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

Nauczyciel pyta uczniów, jakie znają słynne zabytki we Włoszech, potwierdzając zapowiedź wprowadzoną w informacji otwierającej lekcję.
Nauczyciel upewnia się, że uczniowie rozumieją wyrażenie Bel Paese. Można postawić pytania: Perché secondo voi l’Italia è chiamata Bel Paese? Perché è bella?
Dodatkowe pytanie rozwijające powyższą refleksję: Anche la Polonia può essere un „bel paese”? Che cosa vi piace nel nostro paese? (wyrażenie opinii z użyciem piace/piacciono).
Można zwrócić uwagę na kwestię opinii stereotypowych dotyczących obydwu krajów, mając na uwadze przykłady zabytków i inne atrakcje, które uchodzą za cuda (meraviglie).

Faza realizacyjna:

Uczniowie zapoznają się z tekstem Quiz di Geografia.
Wysłuchują tekstu pod kontem ustalenia, o jakich miejscach/zabytkach rozmawia Vittoria ze swoją mamą, w jaki sposób je charakteryzują.
Objaśnianie jest nieznane słownictwo (można je rozpisać w polach leksykalnych: nazwy obiektów, atrakcje, wyrazy zachwytu – odniesienie do informacji w tekście właściwym „Jak wyrazić po włosku, że coś jest piękne”).
Uczniowie wykonują polecenie polegające na przyporządkowaniu ilustracji do nazwy obiektu. Nieco więcej uwagi można poświęcić formom nuraghi oraz trulli.
Nauczyciel prosi o wynotowanie z dialogu form z wyrazem più. Uczniowie określają ich funkcję. Z pomocą informacji w tekście właściwym objaśniane jest tworzenie i zastosowanie stopnia najwyższego przymiotników. W celu przećwiczenia rozumienia/tworzenia konstrukcji, uczniowie mogą szukać odpowiedzi na pytania typu: Quale palazzo è il più alto nel nostro paese? Chi è il più bravo nella vostra classe?
Uczniowie zapoznają się z multimedium (mapa interaktywna – zabytki). Zgodnie z poleceniem wstępnym ustalają, który z prezentowanych zabytków/miejsc jest najciekawszy (il posto più interessante).
Uczniowie wykonują polecenia interaktywne: ustalają położenie wybranych zabytków (można zwrócić uwagę na wszystkie prezentowane w multimedium); uzupełniają informacje dotyczące zabytków/miejsc; odnajdują informacje P/F.
Uczniowie wykonują ćwiczenia z sekcji Sprawdź się: w ćw. 1 nawiązującym do multimedium wskazują intruza (mogą także objaśnić, dlaczego nie pasuje do reszty wyrażeń w danym punkcie); ćw. 2, 4, 5, 7 – informacje dot. obiektów prezentowanych w materiale.

Faza podsumowująca:

Na zasadzie przygotowania do otwartych ćw. 8, 9, przypominane są informacje, które uczniowie zapamiętali o danym miejscu/zabytku. Dodatkowo można poprosić uczniów o ustalenie cechy superlatywnej dla danego miejsca, również hipotetycznie, np.: Roma è la città più grande in Italia.

Praca domowa:

Ćw. 3, 6, 8, 9. Do ćwiczeń otwartych warto zrobić wprowadzenie i podczas kolejnej lekcji pozwolić wszystkim uczniom na wzajemne zapoznanie się z odpowiedziami.

Materiały pomocnicze:

Pomocniczo można wykorzystać fragmenty innych materiałów znajdujących się na platformie:

Festeggiamo!DMOMasYrCFesteggiamo!
Che cosa danno al cinema?Dw5FyXW1zChe cosa danno al cinema?
Un incontro con l'arteDlTvbihr6Un incontro con l'arte
Che musica preferisci?Db4GeUfD9Che musica preferisci?
Perché amiamo la cucina italiana?D3EAVvNKPPerché amiamo la cucina italiana?
Il cinemaDGiIltTbHIl cinema
In bibliotecaDkg6gsTzsIn biblioteca
Le festività italianeDQRWrM29eLe festività italiane
Andiamo a teatroD13BdjnX4Andiamo a teatro
Quanto hai mangiato alla sagra?DOn0iGQk2Quanto hai mangiato alla sagra?

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:

Multimedium może być rozwinięte o dodatkowe materiały ilustracyjne, np. zdjęcia trulli, nuraghi, włoskich pałaców, placów, starych miast itd. Warto przygotować zestawienie takich atrakcji. Uczniowie mogą je przygotować w postaci projektu multimedialnego (na użytek dydaktyczny).

Słownik i bibliografia