Scenariusz dla nauczyciela

Autorzy: Marta Sterna, Tamara Roszak, Artur Gałkowski

Przedmiot: Język włoski

Temat zajęć: Attività quotidiane - Codzienne czynności

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, klasa I, poziom A1+

Podstawa programowa:

Podstawa programowa – wariant III.2. Język obcy nowożytny nauczany jako drugi (kontynuacja 2. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej)
Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Znajomość środków językowych. Uczeń posługuje się podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie tematów wskazanych w wymaganiach szczegółowych.
II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie proste wypowiedzi ustne artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka, a także proste wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
III. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń samodzielnie tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne i pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
IV. Reagowanie na wypowiedzi. Uczeń uczestniczy w rozmowie i w typowych sytuacjach reaguje w sposób zrozumiały, adekwatnie do sytuacji komunikacyjnej, ustnie lub pisemnie w formie prostego tekstu, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
V. Przetwarzanie wypowiedzi. Uczeń zmienia formę przekazu ustnego lub pisemnego w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
5) życie prywatne (np. rodzina, znajomi i przyjaciele, czynności życia codziennego, określanie czasu, formy spędzania czasu wolnego, święta i uroczystości, konflikty i problemy);
II. Uczeń rozumie proste wypowiedzi ustne (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia, instrukcje) artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka:
1) reaguje na polecenia;
2) określa główną myśl wypowiedzi;
3) określa intencje nadawcy/autora wypowiedzi;
III. Uczeń rozumie proste wypowiedzi pisemne (np. listy, e‑mail, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, instrukcje, rozkłady jazdy, historyjki obrazkowe z tekstem, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):
1) określa główną myśl tekstu lub fragmentu tekstu;
2) określa intencje nadawcy/autora tekstu;
3) określa kontekst wypowiedzi (np. nadawcę, odbiorcę, formę tekstu, czas, miejsce, sytuację);
4) znajduje w tekście określone informacje;
5) układa informacje w określonym porządku;
6) rozróżnia formalny i nieformalny styl tekstu.
IV. Uczeń tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne:
2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
3) przedstawia fakty z przeszłości i teraźniejszości;
4) przedstawia intencje, marzenia, nadzieje i plany na przyszłość;
5) opisuje upodobania;
6) wyraża i uzasadnia swoje opinie, przedstawia opinie innych osób;
7) wyraża uczucia i emocje;
8) stosuje formalny lub nieformalny styl wypowiedzi adekwatnie do sytuacji.
V. Uczeń tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. notatkę, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, wiadomość, SMS, kartkę pocztową, e‑mail, historyjkę, list prywatny, wpis na blogu):
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
4) przedstawia intencje, marzenia, nadzieje i plany na przyszłość;
6) wyraża i uzasadnia swoje opinie, przedstawia opinie innych osób;
7) wyraża uczucia i emocje;
VI. Uczeń reaguje ustnie w typowych sytuacjach:
2) nawiązuje kontakty towarzyskie; rozpoczyna, prowadzi i kończy rozmowę; podtrzymuje rozmowę w przypadku trudności w jej przebiegu (np. prosi o wyjaśnienie, powtórzenie, sprecyzowanie; upewnia się, że rozmówca zrozumiał jego wypowiedź);
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia;
4) wyraża swoje opinie, pyta o opinie, zgadza się lub nie zgadza się z opiniami innych osób;
5) wyraża swoje upodobania, intencje i pragnienia, pyta o upodobania, intencje i pragnienia innych osób;
6) składa życzenia i gratulacje, odpowiada na życzenia i gratulacje;
7) zaprasza i odpowiada na zaproszenie;
8) proponuje, przyjmuje i odrzuca propozycje, zachęca; prowadzi proste negocjacje w sytuacjach życia codziennego;
VII. Uczeń reaguje w formie prostego tekstu pisanego (np. wiadomość, SMS, krótki list prywatny, e‑mail, wpis na czacie/forum) w typowych sytuacjach:
2) nawiązuje kontakty towarzyskie; rozpoczyna, prowadzi i kończy rozmowę (np. podczas rozmowy na czacie);
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia (np. wypełnia formularz/ankietę);
4) wyraża swoje opinie, pyta o opinie, zgadza się lub nie zgadza się z opiniami innych osób;
5) wyraża swoje upodobania, intencje i pragnienia, pyta o upodobania, intencje i pragnienia innych osób;
7) zaprasza i odpowiada na zaproszenie;
VIII. Uczeń przetwarza prosty tekst ustnie lub pisemnie:
1) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje zawarte w materiałach wizualnych (np. wykresach, mapach, symbolach, piktogramach) lub audiowizualnych (np. filmach, reklamach);
2) przekazuje w języku obcym nowożytnym lub w języku polskim informacje sformułowane w tym języku obcym;
3) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje sformułowane w języku polskim.
IX. Uczeń posiada:
1) podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;
2) świadomość związku między kulturą własną i obcą oraz wrażliwość międzykulturową.
XI. Uczeń współdziała w grupie (np. w lekcyjnych i pozalekcyjnych językowych pracach projektowych).
XII. Uczeń korzysta ze źródeł informacji w języku obcym nowożytnym (np. z encyklopedii, mediów, instrukcji obsługi), również za pomocą technologii informacyjno‑komunikacyjnych.
XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).
XIV. Uczeń posiada świadomość językową (np. podobieństw i różnic między językami).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • nauczy się opisywać swój dzień i tydzień;

  • będzie potrafił określić, kiedy wykonuje różne czynności;

  • będzie mógł opowiedzieć o codziennych czynnościach za pomocą poznanych czasowników zwrotnych.

Cele motywacyjne:

Uczeń:

  • rozwija wrażliwość międzykulturową oraz kształtuje postawę ciekawości, szacunku i otwartości wobec innych kultur;

  • aktywnie uczestniczy w procesie uczenia się;

  • rozwija kompetencje językowe i komunikacyjne oraz kulturowe;

  • wykorzystuje w naturalnych sytuacjach językowych poznane struktury i słownictwo;

  • zdobywa wiedzę i umiejętności do realizacji własnych celów komunikacyjnych;

  • pozyskuje świadomość znaczenia języków obcych nowożytnych w różnych dziedzinach kultury cywilizacyjnej.

Strategie uczenia się:

  • strategie pamięciowe – powtarzanie i utrwalanie poznanego materiału językowego w nowym kontekście;

  • strategie kognitywne – pozyskiwanie wiedzy językowo‑kulturowej, tworzenie różnych kombinacji zdań, analizowanie danych języka obcego;

  • strategie kompensacyjne – odgadywanie znaczenia wyrazów, poznawanie synonimów, niuansów znaczeniowych;

  • strategie metakognitywne – formułowanie pragmatycznych intencji w wypowiedzi, centralizowanie procesu uczenia na wybranym zagadnieniu;

  • strategie afektywne – odwoływanie się do doświadczeń i upodobań uczniów, podejmowanie ryzyka, akceptacja błędów.

Metody i techniki nauczania:

  • podejście komunikacyjne (luka informacyjna, podejście zadaniowe);

  • eklektyzm;

  • nauczanie polisensoryczne/wielozmysłowe;

  • zintegrowane nauczanie językowo–przedmiotowe;

  • nauczanie zdalne i hybrydowe;

  • nauczanie programowane;

  • metody sytuacyjno‑inscenizacyjne.

Formy pracy:

  • praca pod kierunkiem nauczyciela

  • praca indywidualna

  • praca w parach

  • praca w grupach

Środki dydaktyczne:

  • komputer /laptop /smartfon z dostępem do Internetu /materiały piśmiennicze /głośniki.

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

  1. Nauczyciel rozpoczyna lekcję od pytania: Che cosa facciamo ogni giorno? Uczniowie wymieniają kilka czynności.

  2. Można wskazać ich formy bezokolicznikowe, zapisując struktury na tablicy i odnieść się do nich podczas dalszych faz lekcji.

  3. Uczniowie przypominają sobie także nazwy dni tygodnia. Warto przygotować krótkie informacje o pochodzeniu nazw tygodnia. Jako ciekawostki językowe z pewnością przyciągną uwagę uczniów i pozwolą im kojarzyć daną nazwę z określonym odniesieniem: lunedì – Luna, martedì – Marte, mercoledì – Mercurio, giovedì – Giove, venerdì – Venere, sabato – shabbat, domenica – łac. Dominus.

  4. Przenosząc tę porcję ciekawostek do codzienności, zapytujemy uczniów, który z dni lubią najbardziej, którego nie lubią, co robią najczęściej np. w niedzielę (mi riposo, guardo la TV, faccio una passeggiata, vado in chiesa…), we wtorek (sono a scuola, ho attività extrascolastiche…).

  5. W tej części można też zaznaczyć znaczenia czasowe dni tygodnia używanych bez rodzajnika i z rodzajnikiem (martedì – we wtorek (następny, poprzedni), il martedì – każdy, un martedì – jakiś). Korzystamy w tym miejscu także z informacji podanych w tekście właściwym.

Faza realizacyjna:

  1. Uczniowie zapoznają się z tekstem źródłowym. Zastanawiają się nad organizacją czasu przez Monikę. Starają się zapamiętać kilka czynności wykonywanych przez rozmówczynie.

  2. Sprawdzają rozumienie tekstu poprzez ćwiczenie V/F. Po drugiej lekturze wynotowują zajęcia realizowane przez Monikę w kolejne dni tygodnia. Odtwarzają czynności wykonywane przez Monikę w 3. os. l.poj.

  3. Podczas kolejnych lektur/kolejnego słuchania dialogu odsłaniają znaczenie nieznanych i mnie znanych słów, wyrażeń.

  4. Można zapytać się, z jaką rzeczywistością medialną/literacką kojarzą la clessidra magica di Hermione. Szukają odpowiedzi na pytanie: A che cosa serve la clessidra? (indica il tempo che passa, misura il tempo). Wśród czynności, o których mówi się w dialogu, wybierane są czasowniki zwrotne. Ćwiczona jest ich odmiana regularna, z podkreśleniem zmienności osobowej zaimka zwrotnego.

  5. Następnie uczniowie zapoznają się z multimedium – mapą konceptualną, skoncentrowaną na słownictwie związanym z attività quotidiane oraz miejscami w domu i poza domem, gdzie wykonywane są określone czynności. W przypadku czynności poza domem można doprecyzować: parco, cinema, palestra, negozio itd.

  6. Wykonują polecenia towarzyszące multimedium. W poleceniu 1 doprecyzowują wykonywanie czynności w formach osobowych, zgodnie z obrazkami. W poleceniu 3 po wysłuchaniu i rozwiązaniu zadania, samodzielnie mówią o tym, co można zobaczyć na ilustracjach.

Faza podsumowująca:

  1. Uczniowie tworzą zdania, precyzując częstotliwość oraz przyporządkowanie czynności omawianych w multimedium do określeń czasowych (dni, pory dnia). Wykonują kolejne ćwiczenia z sekcji Sprawdź się, w szczególności 1, 2, 5, 7.

Praca domowa:

  • Wykonanie ćwiczeń z sekcji Sprawdź się: 3, 4, 6, 8.

Materiały pomocnicze:

Pomocniczo można wykorzystać fragmenty innych materiałów znajdujących się na platformie:

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:

  • Można zaproponować quiz na odgadywanie miejsc, w których wykonywane są czynności: mi lavo – il bagno, preparo la cena – la cucina, faccio una passeggiata – fuori casa/il parco. Czynności można też wyrazić w negacji, np. Non faccio i compiti in bagno.

Słownik i bibliografia