R13XYp5jsI3if
Fotografia małpki, foto: krata
Źródło: licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 1
R18K38T3XJOMF
Kanony postaci, ilustracja do ćwiczenia
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
R1NG4AZ25DO37
Ułóż kanony według kolejności, w jakiej powstały.
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 1
RUKV2F6CV6ZS6
Zaznacz prawidłową odpowiedź. Która z postaci oparła swój kanon na tak zwanym „Człowieku witruwiańskim”? Możliwe odpowiedzi: 1. Albrecht Dürer, 2. Leonardo da Vinci, 3. Poliklet, 4. Lizyp
Źródło: ORE, licencja: CC BY 3.0.

W module o pięknie, proporcjach i kanonach postaci omawiane były następujące zagadnienia:

  • proporcje to zależność między elementami a całością dzieła określana liczbowo, współgranie poszczególnych części, aby tworzyły harmonijną całość.

  • proporcje mają zastosowanie we wszystkich dziedzinach sztuki, a ich znajomość i umiejętność stosowania jest szczególnie ważna w nauce rysowania

  • kanon w sztuce to reguła, według której powstają dzieła. Jest charakterystyczny dla danego okresu, miejsca i dziedziny sztuki,

  • kanony mogą być opracowywane przez różnych twórców, jak np.: kanon  przedstawiania postaci w rzeźbie starożytnej Grecji Polikleta czy Lizypa,

  • kontrapost to taki sposób ustawienia postaci stojącej, która ma jedna nogę ugiętą w kolanie, a ciężar ciała przeniesiony jest na nogę drugą, wyprostowaną w kolanie

  • złoty podział określany jest jako boska proporcja. To zasada opracowana już w starożytności. Jest podstawą kompozycji idealnej, dzięki której możliwe jest osiągnięcie piękna doskonałego;

  • złoty podział - opiera się na podziale odcinka na dwie części w taki sposób, by stosunek długości dłuższej części do krótszej był równy stosunkowi całego odcinka do dłuższej jego części;

  • złoty podział jest obecny w naturze i sztuce. Proporcje ludzkiego ciała opierają się na złotym podziale (np.: wzrost człowieka przez odległość od stóp do pępka);

  • piękno doskonałe jest oparte na współgraniu wszystkich elementów ze sobą, określa je liczba Ø (fi),

  • modulor to schemat opracowany przez Le Corbusier'a [czytaj: le korbuzje] na podstawie złotego podziału, oparty na postaci stojącego człowieka z podniesiona ręką. Jest wykorzystywany w architekturze,

  • moduł - jednostka miary, na przykład wielkość głowy, która służy do ustalania proporcji na przykład postaci lub budowli;

  • skala: jej zastosowanie może powodować, że wybrany element dzieła może zostać wyeksponowany,

  • upcycling [czytaj: apsajklin] to przetwarzanie zużytych, niepotrzebnych rzeczy w produkty o wyższej jakości,

  • recycling [czytaj: risajklin] to odzyskiwanie surowców i tworzenie nowych produktów o niższej jakości;

  • zasada 3R - odnosi się do recyclingu (z ang.: reduce, reuse, recycle) i oznacza: ogranicz, wykorzystaj ponownie, odzyskaj;

  • karykatura to taki rodzaj dzieła plastycznego, w którym twórca zmienia proporcje, powiększa kontrasty np.: rozmiarów;

  • obraz anamorficzny powstaje w wyniku zniekształcenia proporcji obiektu w taki sposób, aby poprawny jego odczyt był możliwy wyłącznie przez spojrzenie z określonej perspektywy, np.: obraz Hansa Holbeina lub graffiti 3D;

Ćwiczenie 2

Narysuj postać stosując kanon egipski. Opisz swój rysunek, odnosząc się do podziałów i układu poszczególnych części ciała.

RSOmjdEbmKXUr
(Uzupełnij).
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 2
RjBXlSQMwQyh7
(Uzupełnij).
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.

Słownik

deformacja
deformacja

świadoma lub nieświadoma (jak np. w sztuce dziecięcej, albo ludów prymitywnych) zmiana kształtu postaci lub przedmiotów w stosunku do ich pierwowzorów istniejących w rzeczywistości, dokonana zgodnie z założeniami danego kierunku artystycznego (np. kubizmu)

idealizm
idealizm

w estetyce: pogląd, według którego warunkiem piękna dzieła jest idealizacja, gloryfikacja rzeczywistości

kanon
kanon

reguła, wzorzec, zasada kompozycyjna służąca artystom do stworzenia kompozycji dzieła. Kanon łączył się z nauką o proporcjach i poszukiwaniem ideału estetycznego opartego na przeświadczeniu, że piękno zależy od matematycznego stosunku części do całości. W sztuce greckiej kanon stworzył Poliklet, a w rzymskiej Witruwiusz. Poliklet opisał proces tworzenia proporcjonalnego dzieła w niezachowanej księdze pt. Kanon.

karykatura
karykatura

jest odmianą portretu, nawiązuje do fizycznego podobieństwa modela, chociaż dość mocno je zmienia, przeważnie zniekształca; autor tak ukazuje wybraną osobę, że można ją rozpoznać, jednak jej wygląd zwraca szczególną uwagę, zaciekawia lub rozśmiesza

kubizm
kubizm

kierunek w sztuce, który rozwinął się we Francji na pocz. XX w.; odrzucał reguły perspektywy, stosując geometryczne uproszczenie elementów kompozycji

obraz anamorficzny
obraz anamorficzny

celowo zdeformowany obraz, który możemy zobaczyć jako obraz niezdeformowany np. przez obejrzenie go pod odpowiednim kątem lub przez odbicie w wypukłym lustrze albo przez ściśnięcie lub rozciągnięcie obrazu zdeformowanego

proporcje
proporcje

w sztuce: zależność między elementami a całością dzieła określana liczbowo, współgranie poszczególnych części w całości

perspektywa
perspektywa

przedstawienie trójwymiarowych przedmiotów na płaszczyźnie, tak aby patrzący na rysunek miał wrażenie głębi; także punkt widzenia, z jakiego coś jest przedstawiane lub oceniane

recycling
recycling

wykorzystanie odpadów technologicznych i surowców wtórnych, przede wszystkim w przemyśle

skala
skala

ustalony stosunek zmniejszania się lub zwiększania rysunku, mapy, modelu w porównaniu z rozmiarami przedmiotu rzeczywistego

skrót perspektywiczny
skrót perspektywiczny

pozorne skrócenie przedmiotu wzrastające wraz z oddaleniem, stosowany m.in.: w rysunku w celu osiągnięcia efektu dużej przestrzeni poprzez wrażenie wyraźnego zmniejszania się elementów obiektu w miarę oddalenia

upcycling
upcycling

przetwarzanie odpadów, w wyniku którego powstaje materiał wyższej jakości niż wykorzystywany do jego produkcji surowiec

złoty podział
złoty podział

podział na dwie nierówne części, gdy całość tak się ma do większej części jak większa część - do mniejszej

Źródła

  • encyklopedia.pwn.pl

  • sjp.p

Linki do e‑materiałów